29.04.2014

Ćw fizjo

Termoregulacja - regulacja temp ciała

Środowisko termiczne - całość term oddziaływanie na organizmy zwierzęce

Zależność życia organizmu zwierzęcego od temperatury - temp środowiska - dominujący wpływ na organizmy zwierzęce

Bilans cieplny organizmu - utrzymanie stałej temp wewn

Zakres temp umożliwiający życie zwierzętom:

< 10 st. C - hamowanie procesów życiowych

> 45 st. C - nieodwracalne zmiany w białkach

Wpływ temp może być modyfikowany

Kompensacja na poziomie:

1. biochemicznym i komórkowym

2. narządy i układy

3. cały organizm

Podwzgórzowy wzorzec temp (set point) - wartośc temp względej której organizm reguluje swoją wewn temperature. Określana przez cechy aktywności neuronów ciepła i zimna.

Temp letalna:

Ssaki - 43,5 st. C

Ptaki - 46-47 st. C

Fizjologiczne wahania temp:

- Koń, królik = constans

- przeżuwacze na skutek stałego trawienia - 0,5-1 st. C

- inne gatunki - 0,2-1,0 st. C

- cykl płciowy u samic w czasie owulacji 0,1-0,3 st. C

- u krów pod koniec ciąży do 40,5 st C

W czasie porodu:

- klacz, krowa - spadek

- owca - wzrost

- maciora - wahania (dużo świnek)

Zwierzęta zmiennocieplne - poikilotermiczne:

Zmiana temp ciała w ograniczonym zakresie zależna od zmian temp środowiska zewnętrznego, ryby gady płazy

Promieniowania:

Energia cieplna emisja promieniowania absorpcja promieniowania energia cieplna

Podstawowe elementy termoregulacji:

Termoreceptory - struktury wrażliwe na zmianę temp otoczenia fizjologiczne ośrodki termoregulacji efektory: termoregulacja fizyczna i chemiczna

Termoregulacja bezdrżeniowa - wzrost przemian katabolicznych

Adrenalina, noradrenalina, trójjodotyronina, tyroksyna oddziaływanie na wątrobę, nerki, serce, PP, mm. szkieletowe

Termogeneza drżeniowa (stałocieplne):

Zginacze i prostowniki mm. głowy, kończyn, tułowia drżenie produkcja ciepła

Podwzgórze drogi zstępujące rdzenia motoneurony alfa włókna nerwowe mm. szkieletowe

Hipotermia - straty cieplne > ciepło metaboliczne

24 st C - zagrożenie życia

Hipotermia sztuczna (narkozy?)

19 st C - zatrzymanie oddechów

9 st C - nerwy tracą zdolność przewodzenia

Hibernacja - sen zimowy

Przy temp 5 st C - oddychają. Sen przerywany okresami budzenia się wzrost temp wewn wydalanie produktów przemiany materii spadek temp wewn sen

Budzenie poprzedzone aktywacją termogenezy.

Hibernacja zaczyna się podczas chłodu i jest regulowana sezonowo przez czynniki wewnętrzne (dokrewne). Związana z dostosowaniem stałocieplnych.

Hipertermia - wzrost fizjologicznej normy i pow. set pointu

- oddawanie ciepła niewystarczające do obniżenia temp wewn

- przekroczenie wydolności mechanizmów fizjologicznego oddawania ciapła

- temperatura wewnetrzna zależna od bilansu strat ciepła do otoczenia i zysków ciepła metabolicznego

44 st. C - zmiany w stanie koloidalnym białek

Gorączka - regulacja temp wewnętrznej ciała na wyższym o kilka stopni poziomie, bo przestawienie temp neuronów ośrodków termoregulacji do wyższych wartości

Procesy egzogenne - toksyny chorobotwórczych bakterii, wirusów, pierwotniaków i powodują uwalnianie pirogenów endo, które wyzwalają zespoły objawów powodującym wzrost temp wewnętrznej - Il-1, Il-6, TNF, IFN

Gorączka powoduje:

- hamowanie rozwoju i stymulacja fagocytozy

Podwyższenie temp set pointu na skutek działania pirogenów:

- mniejsze oddawanie ciepła

- wzrost termogenezy drżeniowej i bezdrżeniowej

- organizm nie broni się

- temp wewnętrzna na poziomie ok. 2 st C niższym od letalnej

- temp wewn niezależna od endogennych…

Subst kriogenne - przeciwgorączkowe

1. wazopresyna

2. melanotropina

3. uromodulina