Test a

Społeczeństwo średniowiecza

Test podsumowujący rozdział II

1. Czytaj uważnie tekst i zadania.

2. W zadaniach od 1. do 3., od 5. do 7. oraz 14. i 15. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie odpowiedzi.

3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem.

4. Rozwiązania zadań 4., od 8. do 13. i 16. zapisz lub uzupełnij czytelnie i starannie
w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.

5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 26 punktów.

1. Lokacją nazywamy (0-1 p.)

A. zwolnienie z podatków.

B. system uprawy roli.

C. nadawanie lenna.

D. zakładanie nowych osad.

2. Najbiedniejszą, nieposiadającą praw miejskich grupę społeczną w średniowiecznym mieście stanowili (0-1 p.)

A. przedstawiciele pospólstwa.

B. plebejusze.

C. chłopi.

D. patrycjusze.

3. Zakonem żebraczym głoszącym ubóstwo byli (0-1 p.)

A. cystersi.

B. franciszkanie.

C. albigensi.

D. benedyktyni.

4. Wstaw znak „x” w kratkę obok zdania prawdziwego. (0-1 p.)

[ ] Trójpolówka była mniej skuteczną metodą uprawy ziemi niż dwupolówka.

[ ] Kolonizacja na ziemiach polskich odbywała się na prawie niemieckim.

[ ] W radzie miejskiej mieli prawo zasiadać wyłącznie członkowie pospólstwa.

[ ] W średniowiecznym mieście rzemieślnicy zakładali cechy, czyli organizacje skupiające ludzi pochodzących z tej samej okolicy.

5. Inicjał to (0-1 p.)

A. ilustracja przedstawiająca sceny biblijne lub postacie władców i świętych.

B. scena ze Starego lub Nowego Testamentu.

C. ozdobnie napisana pierwsza litera rozdziału, często udekorowana motywami roślinnymi.

D. skórzana okładka średniowiecznej książki.

6. Wolnizna oznaczała (0-1 p.)

A. zmniejszenie danin chłopów na rzecz księcia.

B. okres kilku lat bez opłat czynszowych na rzecz właściciela wsi.

C. zwolnienie z podatku od uzyskanego dochodu.

D. prawo do wolnego wyboru sołtysa.

7. Członkami ruchu heretyckiego krytykującego bogactwo Kościoła w XII w. byli

A. protestanci. (0-1 p.)

B. albigensi.

C. cystersi.

D. benedyktyni.

8. Wstaw znak „x” w kratkę obok zdania fałszywego. (0-1 p.)

[ ] Wzorem dla zakładanych w średniowieczu uniwersytetów były uczelnie w Paryżu
i Bolonii.

[ ] Studentów średniowiecznych uniwersytetów nazywano żakami.

[ ] Po opanowaniu sztuk wyzwolonych i uzyskaniu tytułu bakałarza, każdy z żaków mógł wstąpić na wydział prawa, medycyny lub teologii.

[ ] Nauka na średniowiecznych uniwersytetach odbywała się wyłącznie w językach narodowych.

9. Połącz terminy z odpowiednimi wyjaśnieniami. (0-3 p.)

lenno •

suzeren •

wasal •

• osoba otrzymująca dobra ziemskie
w systemie lennym

• majątek ziemski oddawany przez seniora
do użytkowania wasalowi

• władca, najwyższy senior w systemie feudalnym

10. Wymień trzy wzorce osobowe średniowiecza. (0-3 p.)

• ……………………………

• ……………………………

• ……………………………

Na podstawie zamieszczonej ilustracji wykonaj zadania 11. i 12.

11. Podaj dwie cechy charakterystyczne dla architektury romańskiej. (0-2 p.)

• ………………………………………………….

• …………………………………………………

12. Wyjaśnij, skąd pochodzi określenie „styl romański”. (0-1 p.)

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...

13. Przyporządkuj postaciom historycznym informacje na ich temat. (0-3 p.)

Tomasz z Akwinu •

Dominik Guzman •

Karol Wielki •

• król Franków, ideał władcy
w średniowieczu

• twórca zakonu dominikanów

• średniowieczny filozof, łączył elementy myśli antycznej z założeniami religii chrześcijańskiej

Na podstawie zamieszczonego tekstu źródłowego wykonaj zadania 14. i 15.

Lenistwo jest wrogiem duszy. Dlatego też bracia powinni w pewnych godzinach zajmować się pracą ręczną, w innych Bożym czytaniem.

Sądzimy, że obie te rzeczy unormujemy następującym zarządzeniem: od Wielkanocy do czternastego września bracia wyjdą z rana i będą wykonywali potrzebne prace od godziny pierwszej aż prawie do czwartej. Od godziny czwartej prawie aż do szóstej zajmą się czytaniem. Po szóstej, powstawszy od stołu, będą odpoczywali w swoich łóżkach w zupełnym milczeniu. Jeżeli kto chce czytać, może to robić, byle nie przeszkadzał innemu. […]

Jeśli konieczność miejscowa lub ubóstwo wymagają, aby bracia sami pracowali przy żniwach, niech się tym nie martwią. Wtedy bowiem są naprawdę mnichami, gdy żyją z pracy rąk własnych jak Ojcowie nasi i Apostołowie.

Reguła św. Benedykta z Nursji, [w:] Wiek V-XV w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 2001, s. 117.

14. Według św. Benedykta wrogiem duszy jest (0-1 p.)

A. głoszenie kazań.

B. lenistwo.

C. prowadzenie dyskusji filozoficznych.

D. czytanie ksiąg.

15. Zdaniem św. Benedykta mnisi najbardziej zbliżają się do ideału sługi bożego, gdy żyją
z (0-1 p.)

A. darowizn na rzecz zakonu.

B. podatków płaconych przez okoliczną ludność.

C. pracy własnych rąk.

D. dochodów ze sprzedaży ksiąg.

16. Wyjaśnij, dlaczego średniowieczną kulturę określa się mianem uniwersalnej. (0-4 p.)

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Karta odpowiedzi

---