ZADANIA WYCHOWAWCY:

• Obserwacja dziecka prowadzi do określenia ogólnych praw w jego postępowaniu (każde dziecko wymaga indywidualnego podejścia)

• Twórczy charakter pracy

• Istnieją granice osiągnięć wychowawczych, dlatego rozwiewał ułudę osiągnięcia doskonałości wychowawczej

• Nie należy „naginać” dziecka do własnego wzoru, pragnień

• Rozumna miłość, szacunek dla człowieka-dziecka, które poznając świat zdobywa doświadczenia i kształtuje swą osobowość, docenianie potrzeb okresu dziecięctwa oraz pełen wyrozumiałości, taktu i refleksji stosunek do wychowanka

• Unikanie kar cielesnych

SYSTEM WYCHOWANIA INTERNATOWEGO

Budynek: system hotelowy

• Wróg sztywnego, zamkniętego, mało elastycznego systemu wychowawczego =>wskazywał jedynie kierunki, zasady działania, które wychowawca zawsze powinien dostosować do konkretnych potrzeb i warunków konkretnych dzieci w określonych sytuacjach => WYCHOWANIE TO PROCES TWÓRCZY, USTAWICZNE POSZUKIWANIE WŁASNYCH, NAJSKUTECZNIEJSZYCH FORM I METOD

• Bronił prawa dziecka, by było kim jest i kim może się stać

METODY WYCHOWAWCZE

• „-Jesteś porywczy-mówię chłopcu-Dobrze, bij, byle niezbyt mocno, złość się, ale raz na dzień tylko. Jeśli chcecie, w tym jednym zdaniu streściłem całą metodę wychowawczą, którą się posługuję”.

• Korczakowska pedagogika była konsekwentną realizacją założenia, że dziecko jest pełnym człowiekiem, choć w innej skali niż dorosły, a nie zadatkiem na człowieka

• Każde dziecko wymaga indywidualnego podejścia

• Wychowawca powinien prowadzić stopniowo do usamodzielnienia się dziecka przez stwarzanie sytuacji do wyłaniania się inicjatyw dziecięcych; czujnie obserwować codzienne zachowanie dziecka => poznać każde dziecko

• Porozumiewanie się było niezwykle istotne

• CEL: tolerancja rasowa i religijna, uczciwość i sprawiedliwość, umiłowanie prawdy, wzajemna życzliwość i solidarność, świadome wzbogacanie własnej osobowości, szukanie lepszych, doskonalszych form życia gromady <chodzi o grupę dzieci z Domu Sierot>

• Wychowanie przez pracę (fizyczną i umysłową) => Korczak cenił ludzi pracy

„Przede wszystkim trzeba znać pracę i znać dzieci”

• Instytucja SĄDU KOLEŻEŃSKIEGO, zadania:

• Uświadomienie dzieciom moralnej oceny czynu i stopnia przewinienia

• Skłonienie do prawdy, do pracy nad sobą

• Obrona przed samowolnym wymierzaniem sprawiedliwości

• Przeciwdziałanie krzywdzeniu słabszych przez silniejszych

Instytucja zmierzała nie do kary, lecz do poprawy dziecka.

RADA SĄDOWA:

• Sprawy trudniejsze, odwołania ustalenie przepisów

• Skład: 3 wychowawców i 3 sędziów (sędziów 5-ciu) wybieranych w tajnym głosowaniu na 3 miesiące

• Sprawy rozstrzygnięte i związane z nimi refleksje omawiano na łamach „Gazety Sądowej”

Korzakowskie Domy Sierot byłby jakby małymi republikami republikami własnym Sejmem dziecięcym, do którego wybierano 20 posłów (posłem mógł zostać tylko ten, kto nie miał sprawy za nieuczciwość. Nieuczciwym przyznawano prawo do rehabilitacji). Sejm zatwierdzał prawa wydane przez Radę Sądową.

• Kalendarz Domu - wybrane dni, daty obchodzone szczególnie. Dzieci miały wtedy szczególne prawa, zależnie od charakteru Dnia, który niekiedy upamiętniał jakieś ważne wydarzenia z życia Domu. <dni: zegarka, brudasa, pocztówki pamiątkowej, pierwszego śniegu, najkrótszego dnia w roku, imieniny kuchni, itp.>

• Kategorie obywatelskie - miana nadawane mieszkańcom co roku, np. towarzysz (w Naszym Domu), mieszkaniec, obojętny mieszkaniec, uciążliwy przybysz. Miano było ustalane na podstawie ogólnego głosowania-plebiscytu życzliwości (opinia gromady o jednostce. Możliwa była nobilitacja pod okiem opiekuna-przyjaciela)

• Ważnym punktem wychowawczym była gazeta („regulator słów i czynów”), odczytywana co tydzień wszystkim mieszkańcom. Do tygodnika pisały i dzieci i wychowawcy => Korczak zawsze pisał słowo wstępne

• W domu obowiązywała jasność - TABLICA ŚCIENNA (zarządzenia, plany pracy, wyroki, listy dyżurów)

• Szczególnym rodzajem wywieszek były LISTY IMIENNE, dotyczące spraw sądowych, drobnych uchybień, przeproszeń i podziękowań, wczesnego wstawania itp. Ćwiczyły silną wolę i wzmagały pracę nad sobą.

• Skrzynka listów-służyła indywidualnemu porozumiewaniu się dziecka z wychowawcą

• Skrzynka znalezionych rzeczy-ćwiczyła poszanowanie własności

• Pocztówka pamiątkowa-przyznawana przez Sejm za szczególne zasługi, osiągnięcia, np. sumienne dyżury, pomoc przy nobilitacji itp.

CEL NAJWYŻSZY - DOBRO DZIECKA

Reguły nie były zamknięte, zawsze można było coś ulepszyć. Często propozycje zmian wychodziły od dzieci.