![]() | Pobierz cały dokument mat.ob7E2.dobre.cieplnaa.obrFFbka.cieplna.jest.doc Rozmiar 22 KB |
Obróbka cieplna jest zabiegiem technologicznym , umożliwiającym dzięki grzaniu i chłodzeniu materiału zmianę jego mikrostruktury , a w konsekwencji i własności .
Obróbce cieplnej podlegają stopy , w których zabiegi cieplne wywołują w stanie stałym :
przemianę eutektoidalną ,
zmianę rozpuszczalności składników .
Ponadto obróbce cieplnej w ograniczonym zakresie można poddawać również stopy jednofazowe i metale techniczne , w których uprzednie procesy technologiczne wytworzyły stan odbiegający od warunków równowagi ( np. niejednorodność składu , naprężenia własne , odkształcenie plastyczne ).
Wyniki obróbki cieplnej zależą od poprawności :
wyboru zabiegu uwarunkowanego celem ,
wyboru parametrów zabiegu uwarunkowanego gatunkiem materiału i rodzajem wyrobu.
Zabieg obróbki cieplnej jest to określony zespół czynności nagrzewania , wygrzewania i chłodzenia obrabianego cieplnie stopu .
Nagrzewanie polega na ciągłym lub stopniowym podnoszeniu temperatury do wysokości przewidzianej dla danego zabiegu obróbki cieplnej . Przy nagrzewaniu stopniowym rozróżnia się : podgrzewanie , tj. nagrzewanie do temperatury niższej niż właściwa temperatura obróbki cieplnej oraz dogrzewanie , tj. nagrzewanie podgrzanego przedmiotu do temperatury właściwej dla danego zabiegu obróbki cieplnej .
Wygrzewanie polega na utrzymywaniu temperatury odpowiadającej danemu zabiegowi obróbki cieplnej w czasie potrzebnym do wyrównania temperatury na całym przekroju obrabianego przedmiotu i przebieg zamierzonych przemian w jego strukturze .
Chłodzenie jest to ciągłe lub stopniowe obniżanie temperatury przedmiotu do temperatury otoczenia lub innej określonej warunkami zabiegu.
W skład obróbki cieplnej wchodzą następujące zabiegi :
1.Wyżarzanie - zabieg cieplny polegający na nagrzaniu stali do określonej temperatury , wygrzaniu w tej temperaturze z następnym studzeniem ( czyli powolnym chłodzeniem ). Zależnie od temperatur wygrzania , sposobu studzenia i celu, jaki chcemy osiągnąć , rozróżnia się następujące rodzaje wyżarzania :
ujednorodniające - usunięcie segregacji dendrytycznych ,
rekrystalizujące - usunięcie umocnienia spowodowanego zgniotem
odprężające - usunięcie naprężeń własnych bez zmiany mikrostruktury ,
zupełne - całkowite przekrystalizowanie i uzyskanie jednorodnej struktury ,
normalizujące - uzyskanie jednolitej , drobnoziarnistej struktury,
izotermiczne - zmniejszenie twardości i polepszenie obrabialności ,
sferoidyzującę - koagulacja węglików ,
perlityzujące - utworzenie struktury drobno płytkowego perlitu ,
przegrzewanie - nadanie stali gruboziarnistej struktury .
2. Ulepszanie cieplne
hartowanie - zabieg cieplny polegający na nagrzewaniu elementu do temperatury 30 - 500 C powyżej Ac3 - Ac1 , wygrzaniu w tej temperaturze z następnym dostatecznie szybkim oziębieniu w celu otrzymania struktury martenzytycznej lub bainitycznej , a przez to zwiększenie twardości stali .
odpuszczanie - polega na wygrzewaniu wyrobów w temperaturze od Ac1 przez 2 - 3 godzin i przeważnie powolnym studzeniu na powietrzu . Wyróżnia się trzy zakresy temperatur odpuszczania :
- odpuszczanie niskie - 150 - 250 0 C zapewnia strukturę martenzytu
odpuszczonego i wobec tego dużą wytrzymałość , twardość i odporność
na ścieranie przy minimalnej ciągliwości
- odpuszczanie średnie - 300 - 500 0 C zapewnia drobnodyspersyjną
strukturę sorbityczną o znacznej wytrzymałości przy dość dobrej
![]() | Pobierz cały dokument mat.ob7E2.dobre.cieplnaa.obrFFbka.cieplna.jest.doc rozmiar 22 KB |