ZMIANY SKÓRNE NA BŁONACH ŚLUZOWYCH

Reaktywnymi zmianami na błonach śluzowych są przerost, zanik albo hiperkeratoza. Uszkodzenia komórek i tkanek objawiają się w postaci nadżerek i owrzodzeń błon sluzowych.

Objawy skórne to: plamy, grudki, nadżerki, owrzodzenia, rzadziej pęcherzyki i pęcherze, obrzmienia (np.obrzęk Quinckego)

I. Genodermatozy

  1. Epidermolysis bullosa -

  • Zespół Peutza-Jaghersa: obok polipowatości jelit występują plamy soczewicowate (lentoginosis) na wargach i błonach śluzowych jamy usntej

  • II. Zakażenia wirusowe:

    1. Opryszczka zwykła - Herpes simplex:

    Może zajmować błony śluzowe jamy ustnej (stomatitis herpetica): bolesne nadżerki po pierwotnych pęcherzykach i błony śluzowe narządów płciowych: drobne pęcherzyki wielkości kilku mm, usadowione na podstawie rumieniowej, wypełnione treścią surowiczą, potem ropną, pokrywające się strupami (ipetiginisatio),lekkie pieczenie lub niewielka bolesność

    1. Ospa wietrzna - varvicella:

    Ostra choroba zakaźna głównie wieku dziecięcego wywołana przez Herpes virus varvicellae, wykwity pęcherzykowo-krostkowe na skórze i błonachsluzowych(zwłaszcza podniebienia twardego i policzków)

    III. Grużlica wrzodziejąca błon śluzowych: Tuberculosis ulcerosa(mucosae), Tuberculosis ulcerosa propria

    Zmiany wrzodziejące z miękką, nienacieczoną podstawą, bolesne, zajmujące błony śluzowe lub błony na pograniczu ze skórą. Przebieg przewlekły, odczyny tuberkulinowe ujemne.

    IV.Zakażenia drożdżakowe - Kandydoza błon śluzowych - Candidiasis mucosae

    Białawe plamy, jakby nałożone na błony śluzowe, przypominające ścięte mleko, mogą się zlewać. Błony śluzowe wykazują ostry stan zapalny, ból i pieczenie.Umiejscowienie: jama ustna (candidiasis mucosae oris), srom i pochwa (vulvovagninitis candidamycetica). Zakażenie może nastąpić w każdym wieku, szczególnie u diabetyków i kobiet w ciąży. Przebieg często nawrotowy.

    V. Afty -aphtosis

    Okrągławo-owalne ubytki błony śluzowej, o sadłowatym dnie, P przeważnie wielkości ziarnka soczewicy, z czerwoną zapalną otoczką, leczące się samoistnie, nie pozostawiające blizny, ze skłonnością do nawrotów, mogą być bolesne.

    VI. Autoimmunologiczne schorzenia pęcherzowe:

    1. Pęcherzyca zwykła - Pemphigus vulgaris:

    Pęcherze na skórze i błonach śluzowych, szczególnie jamy ustnej. Zmiany śluzówkowe zwykle poprzedzają wystąpienie zmian skórnych. Nadżerki na błonach sluzowych są bolesne.

    1. Pęcherzyca bujająca - Pemphigus vegetans

    2. Pemfigoid - pęcherze o twardej dobrze napietej pokrywie mogą występować na błonie śluzowej jamy ustnej

    3. Pemfigoid bliznowaciejący - Pemphigus cicatrisans

    Odmiana dotycząca błon śluzowych jamy ustnej i narządów płciowych oraz skóry w połączeniu ze zmianami ocznymi lub bez nich: zaniki w obrębie błon śluzowych

    1. Nabyte pęcherzowe oddzielanie się naskórka - Epidermolysis bullosa acquisita EBA:

    Pęcherze duże, dobrze napięte, nadżerki goją się z pozostawieniem blizn i prosaków, głównie ręce, kolana,łokcie, stopy, ale często też błony śluzowe

    VII. Liszaj płaski (lichen planus) np. nadżerkowy błon śluzowych erosivus mucisae oris

    Przewlekła choroba skóry, często również błon sluzowych, cechująca się zmianami grudkowymi i świądem. Błony śluzowe zajęte u 50% chorych: linijne, drzewkowate lub obrączkowate zmętnienia nabłonka, głównie na błonach śluzowych policzków wzdłuż zgryzu zębów, na języku, rzadziej czerwieni warg

    VII. Przewlekłe wrzodziejące zapalenie jamy ustnej: Chronic ulcerative stomatitis

    Nadżerki i owrzodzenia na błonach śluzowych policzków, języka, dziąseł i podniebienia o wybitnie wieleoletnim przebiegu. Znaczna bolesność.

    VIII. Rogowacenie białe - leukoplakia

    Białawe plamy o gładkiej lub nieco brodawkującej powierzchni, umiejscowione w obrębie błon śluzowych i półśluzówek jamy ustnej lub narządów płciowych. Plamy o opalizującym odcieniu, niewielkim stwardnieniu podstawy i zaznaczonym bruzdowaniu powierzchni.

    IX. Toczeń rumieniowaty błon śluzowych