Badanie odbicia światła od powierzchni dielektryków.

Podstawy teoretyczne:

1.Co to znaczy, że światło jest spolaryzowane i jakie są rodzaje polaryzacji ?

Światło to fala elektromagnetyczna, w której kierunki wektorów natężenia pola elektrycznego

i magnetycznego są prostopadłe względem siebie oraz prostopadłe do kierunku rozchodzenia się fali.

(tzw. fala poprzeczna ). Jeżeli kierunki drgań wektorów natężeń pól zmieniają się w sposób przypadkowy to światło nie jest spolaryzowane. Natomiast polaryzacja światła to uporządkowanie

kierunków drgań wektorów E i H fali świetlnej. Kierunek drgań wektora pola elektrycznego E i magnetycznego H światła spolaryzowanego pozostaje nie zmieniony w przestrzeni lub zmienia się w

sposób ściśle określony.

Znane są następujące rodzaje polaryzacji:

- eliptyczna (będąca najogólniejszym przypadkiem polaryzacji światła )

- liniowa

- kołowa

(będące jej przypadkami szczególnymi)

Przy polaryzacji eliptycznej końce wektorów E i H biegnącej fali elektromagnetycznej zakreślają w ustalonym punkcie przestrzeni elipsę, gdyż podczas obrotu wektory zmieniają także swoją długość( dla kołowej- jest to koło ).

Światło jest spolaryzowana liniowo gdy kierunek natężenia pola elektrycznego i prostopadłego do niego pola magnetycznego jest stały to znaczy nie zmienia się w czasie oraz jest jednakowy dla

wszystkich pkt. na drodze rozchodzenia się fali.

Wyróżnia się dwa rodzaje polaryzacji liniowej :

Π-wektor natężenia pola elektrycznego drga w płaszczyźnie padania, wyznaczonej przez kierunek padania i kierunek prostopadły do granicy ośrodków ( wektor ten skierowany jest pod kątem α do tej płaszczyzny)

σ- wektor E jest prostopadły do płaszczyzny padania ( jest on styczny do powierzchni rozgraniczającej oba ośrodki )

2.Kiedy nie występuje zjawisko odbicia i co to jest kąt Brewstera ?

Kąt Brewstera to kąt padania αB dla którego współczynnik odbicia polaryzacji Π RΠ osiąga wartość zerową to znaczy, że natężenie światła odbitego jest zerowe. Brak fali odbitej o polaryzacji Π

obserwuje się wtedy gdy suma kąta padania i załamania wynosi 90°

α + β = 90°

Oznacza to, że fala załamana i odbita są względem siebie prostopadłe.

Dla polaryzacji Π wektor natężenia E fali załamanej ma wówczas taki kierunek w jakim powinna pojawić się fala odbita. Jednak indukowane przez pole elektryczne dipole nie mogą wysyłać fali wtórnej w kierunku drgań własnych, więc fala wtórna ( w tym wypadku odbita) nie występuje.

Kąt załamania wynosi odpowiednio β = 90°- α , czyli prawo załamania przyjmuje postać :

n1sinαB = n2cosαB

tgαB=n2/n1

Wykonanie ćwiczenia:

1.Dokonujemy analizy wzrokowej stanu polaryzacji światła. W tym celu przepuszczamy wiązkę światła przez polaryzator P1 oraz naczynie z koloidalną zawiesiną. Zmieniając kierunek polaryzacji poprzez obracanie polaryzatora wokół osi wiązki obserwujemy smugę światła w naczyniu.

Smuga ta w zależności od obrotu polaryzatora zanika i znowu się pojawia, pozwala nam to wnioskować, że światło jest spolaryzowane liniowo i przechodzi przez polaryzator jedynie gdy jego oś pokrywa się z kierunkiem polaryzacji światła.

Dla sytuacji gdy oś polaryzatora jest prostopadła do kierunku polaryzacji światła, wiązka świetlna nie zostaje przepuszczona (smugi nie obserwuje się)

0x01 graphic

2.Sprawdzamy prawo Malusa, mierząc o jaki kąt należy obrócić jeden z polaryzatorów, aby natężenie światła przechodzącego przez oba polaryzatory spadło do połowy wartości maksymalnej. Ustawiamy więc polaryzatory tak aby natężenie światła było maksymalne (ich osie polaryzacji są wtedy ustawione równolegle), a następnie obracamy jeden z nich, sprawdzając wartość natężenia na fotodetektorze.

W naszym przypadku kąt ten wynosił θ=(45±3) °, a wartość natężenia światła wynikająca z prawa Malusa I=I°cos2θ , I=(0,5±0,07)

3.Wykonujemy pomiar natężenia światła odbitego od powierzchni szklanej płytki dla różnych kątów padania. Oświetlamy płytkę światłem o polaryzacji Π i σ.

Tabela przedstawia wyniki pomiarów zależności natężenia fotoprądu od kąta padania α dla kierunków polaryzacji Π i σ.

Kąt padania

Polaryzacja σ

Polaryzacja Π

20

60

47

25

60

57

30

60

50

35

65

43

40

70

50

45

75

50

50

75

44

55

78

50

60

83

58

65

83

50

Kąt padania

Polaryzacja σ

Polaryzacja Π

70

83

44

75

100

38

80

100

60

85

89

50

89

70

0

Legenda :

seria 1-polaryzacja σ

seria 2-polaryzacja Π

Z wykresu zależności fotoprądu od kąta padania α odczytujemy (dla minimum funkcji ) kąt Brewstera αB, który wynosi (89±1) °. Znając ten kąt obliczyliśmy współczynnik załamania światła dla szkła

tgαB=n2/n1

n1-współczynnik załamania światła dla powietrza

n2- współczynnik załamania światła dla szkła

Obliczony współczynnik wynosi n=(57,29±3283).

Niepewność n obliczono korzystając ze wzoru :

=dx, w tym przypadku przyjmuje on postać dn=1/cos2αBB

Ze względu na błąd eksperymentatora współczynnik oraz jego niepewność mają nieprawdopodobną wartość.

Wnioski:

Otrzymane wyniki charakteryzują się wysoką niezgodnością z rzeczywistością, wynikającą z nadzwyczajnego błędu obserwatorów.

Patrycja Górska

Sprawozdanie z ćwiczenia C-4

3