® Kasia, Ania & Twins

Patomorfolgia - wykład

Nienowotworowe i nowotworowe zmiany skóry

Keratosis seborrhoica

• W warstwie podstawnej często odkładanie się melaniny

• Zmiana łagodna

• Odmiana:

• Odwrócona

• Nabłonek pokrywający płaski

• Zmiana odgraniczona

• Rozrost nabłonka do wewnątrz

• W podścielisku dużo naczyń - krwawienie

Verucca vulgaric (brodawka prawdziwa)

• Rozsiewanie (można koagulować)

• Etiologia wirusowa w nabłonku płaskim koliocyty

• Nadmierne rogowacenie

Czy to nie jest nowotwór płaskonabłonkowy - brak koliocytów, mały naciek zapalny, czasami o postaci brodawkowatej

Condylomata acuminata

• W podścielisku duży naciek zapalny

• Koliocyty

• Im wcześniej usuwany większa szansa na całkowite wyleczenie

Mięczak zakaźny (molluscum contagiosum)

• Bardzo wczesne rozpoznawanie

• Bardzo zakaźna zmiana

• Wykwitem pierwotnym jest guzek wielkości 2-6 mm, o kształcie zbliżonym do okrągłego, woskowobiałej barwy, błyszczący, jakby prześwitujący

• Charakterystyczne jest pępkowate wgłębienie w części środkowej, widoczne zwłaszcza w większych zmianach

• Po nakłuciu i ucisku guzka wydobywa się z niego kaszowata treść perłowego koloru

• Chorobę wywołuje wirus z grupy ospy (Poxvirus) - MCV - wirus DNA

• Najwięcej na tułowiu, na wewnętrznej części ud

• zrazikowaty przerost naskórka połączony z ogniskowym wnikaniem naskórka w głąb tkanki łącznej

• W komórkach warstwy kolczystej naskórka obserwuje się liczne, początkowo kwasochłonne, później zasadochłonne cytoplazmatyczne wtręty, tzw. ciałka mięczakowate (molluscum bodies) - mogą występować w każdej warstwie naskórka

Rogowiak kolczystokomórkowy (keratoacanthoma)

• W skórze guzek do 1 cm (sugerowałby długi czas ale rośnie bardzo szybko)

• W nabłonku duży K i duży polimorfizm

• Rozrost nabłonka płaskiego

• kopulasty guz lub guzek

• zazwyczaj pojedynczy, nie różniący się barwą od skóry otaczającej, niekiedy perlisty

• W części środkowej guza znajduje się kraterowate zagłębienie wypełnione masami rogowymi

• Zmiana powstaje na skórze niezmienionej, w przeciwieństwie do raków skóry

• Najczęstsza lokalizacja to twarz, grzbiety rąk

• odmiana Grzybowskiego - charakteryzuje się mnogimi zmianami i bardzo przewlekłym przebiegiem

• Przebieg jest wielomiesięczny, zwykle po półrocznym wzroście guza zmiana się samoistnie cofa z pozostawieniem zanikowej blizny

Choroba Bowena - carcinoma planoepitheliale In situ

• Pojedyncze lub mnogie ogniska, dobrze odgraniczone od skóry zdrowej, brunatnawej barwy, o hiperkeratotycznej lub gładkiej powierzchni

• O różnej postaci

• Dysplazja dużego stopnia

• Ostra linia odgraniczenia od podścieliska

• Nieprawidłowe mitozy

• Zmiany lokalizują się najczęściej na skórze kończyn i tułowia

• Gdy zmiany dotyczą żołędzi prącia bądź warg sromowych, mówimy o erytroplazji Queyrata.

• Zmiany nie ustępują samoistnie, 10% przypadków choroby Bowena z czasem przechodzi w raki kolczystokomórkowe.

• Jasnokomórkowy w guzach w przewodzie pokarmowym, odbytnicy, patologicznie duże komórki

• Rozpoznawanie tylko po zbadaniu marginesów

• Barwienie na keratyne

Rak płaski, częściowo owrzodziały (squamosos cell carcinoma)

• Zmiana mała, na owłosionej części skóry

• Nacieka

Rak płaskonabłonkowy rogowaciejący

• Perły rogowe

• Naciekający

• Dominuje u osób starszych

• Ucho, nos

Rak podstawnokomórkowy (carcinoma basocellulare)

• UV - ogniska raka podstawnokomórkowego (duże naświetlanie punktowe w łuszczycy)

• Często mnogie

• Usunięcie w granicy zdrowych tkanek

• Ulcus rodens - wrzód niszczący

• Charakteryzujący się niskim stopniem złośliwości, powolnym wzrostem i bardzo rzadkim przerzutowaniem

• Powstaje z części podstawnej nabłonka

• Miejscowo złośliwy

• Obwód zmian tworzący palisadę z ciemnych komórek

• Odmiany

• Guzkowy

• Wrzodziejący

• Barwnikowy

• Twardzinopodobny

• Torbielowaty

• Powierzchowny

• guz Arninga (carcinoma basocellulare superficiale multicentricum) - odmiana powierzchownego

Cystis epidermalis

• torbiel - objaw - guz

• częste wypełnienie hialiną

• prawdziwa - nabłonek płaski wielowarstwowy

• jeżeli większe - kaszak, często zropiały

• często I objaw - ból wokół naciek zapalny, ropny, czasami pęka - płytki rogowe do skóry usuwanie całego wnętrza z nabłonkiem

• odmiana

• torbiel włosopodobna - dużo na owłosionej skórze, masy rogowe, tłuszcz

Pilomatrixoma (Guz Malherba, nabłoniak wapniejący Malherba, epithelioma calcificans Mahlerbe, mummified epidermal cyst)

• jest łagodnym nowotworem wywodzącym się z komórek mieszka włosowego

• Rozwija się on z komórek rozrodczych pochodzących z zewnętrznej pochewki korzenia mieszka włosowego

• cztery podtypy kliniczne tego nowotworu: wysypkowy, perforujący, związany z dytrofią miotoniczną oraz postać nawracającą, inwazyjną, nie dającą przerzutów

• jest typowym nowotworem wieku młodzieńczego (ponad 60% przypadków), następny szczyt występowania to szósta i siódma dekada życia

• Zazwyczaj jest to pojedynczy guzek powierzchowny, twardy, niebolesny, umiejscowiony dość głęboko, może przybierać kolor siny lub ciemnoczerwony, zazwyczaj jednak nie różni się barwą od otaczającej skóry

• Występuje zwykle na głowie i szyi, najczęściej w okolicy brwi i skroni, także na owłosionej skórze głowy, górnej części tułowia

• Występowanie mnogich nabłoniaków wapniejących jest związane z zespołem Gardnera, zespołem Turnera oraz zespołem Curshmanna i Steinerta (dystrofia miotoniczna), w którym poza miotonią mięśniową występuje przedwczesne łysienie okolicy czołowej, zaćma, zanik jąder

• Wysoki indeks mitotyczny należy tłumaczyć pochodzeniem guza z aktywnie proliferującej tkanki macierzy włosa. Stopniowo strefa komórek bazaloidalnych przechodzi w obszar mumifikacji, którą stanowią tzw. cienie komórkowe

• Charakterystyczny wygląd: wyspy niskozróżnicowanego nabłonka

• Cienie nabłonka złuszczanie do komórek czasami z metaplazją kostną (czasami widoczne radiologicznie)

• Wieloogniskowa

Rak Pageta, choroba Pageta brodawki sutkowej

• rak przedinwazyjny

• rzadki typ przewodowego raka sutka, w którym komórki rakowe (tzw. komórki Pageta) naciekają naskórek brodawki sutka, a niekiedy również otoczkę brodawki

• Najczęściej występuje jednostronnie.

• Zmianom brodawki towarzyszy w 95% śródprzewodowy lub śródprzewodowy i inwazyjny rak przewodowy sutka

• Wygląd liszaja

• Może występować poza gruczołem sutkowym (może z nabłonka gruczołów przydatków skórnych)

• zmiany zapalne naskórka brodawki sutkowej i jej otoczki o charakterze rumieniowo-złuszczającym, dobrze odgraniczone, o powolnym, obwodowym wzroście

• wyciek z brodawki sutkowej

• świąd brodawki

Ab monoklinalne na keratynę CAM 5,2

(nabłonek niepochodzący z nabłonka zewnętrznego tylko z nabłonka gruczołów)

zmiany barwnikotwórcze

lentigo simplex

• na dużej ciemnej plamie - 8% transformacja złośliwa w kierunku melanoma

hiperpigmentacja basalis (w części podstawnej)

Naveus epidermalis (śródnaskórk. = brzeżnie)

• mieszane

• skórne i błękitne - komórki znamieniowe bardzo nisko

• podatne na złośliwienie są te, które obecne są w naskórku (brzeżne i mieszane) duża zdolność do regeneracji

brzeżne: komórki w soplach, śródnaskórkowo

mieszane: j.w. + w skórze

skórne: komórki znamieniowe w górnych częściach skóry, nie naciekają nabłonka

błękitne: komórki głęboko - usuwanie z dokładną topografią, odczyn desmoplastyczny, prześwitywanie na niebiesko, rakietkowate komórki znamieniowe obładowane melaniną.

1