Źródło prawa finansów publicznych

1.Scharakteryzuj źródła prawa finansów publicznych.

Źródłami prawa finansów publicznych są:

• konstytucja

• ustawa

• rat. Umowy międzynarodowe

• rozporządzenia

• przepisy UE

Cechami źródeł prawa finansów publicznych są:

• brak kodyfikacji

• rozbudowana regulacja prawna obejmująca wiele rozproszonych, różnej rangi aktów prawnych

• częste zmiany aktów prawnych o zróżnicowanym charakterze

• występowanie systemu delegacji dla RM, ministra finansów, odesłań do aktów niższego rzędu bez merytorycznych rozstrzygnięć

• zmienny zakres przedmiotowy

• coraz większa jednolitość regulacji prawnych dla poszczególnych podmiotów własności o odmiennym statusie prawa

2.Omów regulacje finansów publicznych Konstytucji RP.

Art. 84 Konstytucji stanowi, że każdy obowiązany jest do ponoszenia ciężaru świadczeń publicznych.

Ustawowa regulacja polityki finansowej państwa w rozdziale 10:

• ustawa budżetowa

• prowizorium budżetowym

• zasady i tryb opracowywania ustawy budżetowej

• tryby i zasady wykonywania ustawy budżetowej

Regulacja konstytucyjna dotyczy kwestii budżetowej wyłączności inicjatywy ustawodawczej. Należy ona wyłącznie do rządu:

• projekt ustawy budżetowej

• projekt ustawy o prowizorium budżetowym

• projekt ustawy o zaciąganiu długu publicznego

• projekt ustawy o udzielaniu gwarancji finansowej przez państwo

• projekt ustawy o zmianie ustawy budżetowej

Postanowienia Konstytucji dotyczącej procedury budżetowej.

NBP prowadzi emisje pieniądza, ustala i realizuje politykę pieniężną, odpowiada za wartości pieniądza, określa organy NBP:

• Prezes (zasady powoływania i wymogi)

• skład i wymagania Rady Polityki Pieniężnej

• wymóg uregulowania zasad organizacji NBP

3.Wymień i omów cechy odpowiedzialności w prawie finansowym.

Odpowiedzialność prawna może mieć dwie postacie:

• odpowiedzialność za zachowanie bezprawne, które jest faktem prawnym powodującym powstanie nowego stosunku prawnego

• odpowiedzialność za naruszenie kompetencji lub obowiązku w istniejącym stosunku prawnym.

Zastosowanie środków odpowiedzialności zmierza do tego by w przypadkach, w których nie można przywrócić naruszonego stosunku prawnego do stanu poprzedniego w ostatecznym rachunku osiągnięty został rezultat przewidywany przy powstawaniu stosunku prawnego i by szkody wyrządzone naruszeniem prawa zostały naprawione przez tego, który je wyrządził.

• funkcja represyjna polega na tym by skłonić uczestnika prawnego do wypełnienia spoczywającego na nim obowiązku lub kompetencji

• funkcja kompensacyjna polega na tym by przyznać osobie uprawnionej kompensatę za niewykonanie lub wadliwe wykonanie obowiązku lub kompetencji

• funkcja prewencyjna polega na tym by wywrzeć tego rodzaju wpływ na zachowanie by prawa były w przyszłości realizowane a obowiązki realizowane.

Odmienne konstrukcje odpowiedzialności prawa podstawowe elementy konstrukcji prawnej każdego rodzaju odpowiedzialności:

• krąg podmiotów, (kto odpowiada?)

• przedmiot, (za co odpowiada)

• podstawy prawnej(przepis prawny)

• postaci i formy(zachowanie bezprawne, czyn niedozwolony, naruszenie kompetencji obowiązku)

• celów, (czemu służy)

• trybu i procedury(karnej, cywilnej, administracyjnej, finansowej)

Opiera się na różnego typu sankcjach podmiotów biernych i podmiotów czynnych pr. Fin - ekonomiczne

• prawne (określone w przepisach prawa finansowego)

Odmienna w stosunku do podmiotów biernych sankcje

Zbieg kilku ustaw określających odpowiedzialności tego samego podmiotu za ten sam czyn.

Występowanie przesłanki umyślności nieumyślności

Nie ma jednolitej jurysdykcji i procedury postępowania w sprawach odpowiedzialności w pr. Fin.

Finanse publiczne - wykład

Tryb niestacjonarny 2009/2010

3