Kłębuszkowe zapalenia nerek Zob też Guzik s.358 !
Herold s.603
Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek
(Glomerulonephritis acuta)
Jest to uszkodzenie elementów czynnościowych nerek przez proces zapalny o podłożu immunologicznym poprzedzone najczęściej infekcją gardła lub anginą, rzadziej zakażeniem skóry (róża, liszajec). Najczęściej dotyczy dzieci do 11
roku życia. Zazwyczaj kończy się samowyleczeniem.
Objawy
·
Obrzęki
·
Brunatno-czerwone zabarwienie moczu
·
Pieczenie i ból przy oddawaniu moczu
·
Osłabienie, utrata apetytu
·
Wzrost ciśnienia tętniczego
·
Znaczne zmniejszenie ilości oddawanego moczu
·
·
U połowy chorych nie stwierdza się żadnych objawów poza zmianami w moczu.
·
·
Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
·
Pojawienie się drgawek
·
Pojawienie się nudności i wymiotów
·
Szybkie narastanie obrzęków
·
Całkowite zatrzymanie moczu
Przyczyny
Przebycie infekcji, najczęściej bakteryjnej (paciorkowcowej), jak np. angina, wyzwala u niektórych osób reakcję obronną prowadzącą do uszkodzenia kłębuszków nerkowych.
Czynniki sprzyjające zachorowaniu: częstość choroby jest większa u osób: Przebywających w zbiorowiskach ludzkich (przedszkola, żłobki itp.) i mających kontakt z chorymi na płonicę i różę.
Diagnostyka
Rozpoznanie zazwyczaj jest ustalane w oparciu o obraz kliniczny, zmiany w badaniu ogólnym moczu oraz narastanie miana przeciwciał ASO (jedne z przeciwciał przeciwpaciorkowcowych). Lekarz może zalecić wykonanie innych badań krwi, takich jak: OB, morfologia, poziom kreatyniny oraz badanie ultrasonograficzne nerek.
Cele leczenia:
Zwalczanie towarzyszącego zakażenia
Normalizacja ciśnienia tętniczego
Wyrównanie zaburzeń wodno-elektrolitowych www.chomikuj.pl/gregow
1
Przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek (Glomerulonephritis chronica)
Jest to przewlekły proces zapalny, okresowo nasilający się, cechujący się różnorodnością przebiegu klinicznego w zależności od postaci choroby oraz stopnia nasilenia białkomoczu i krwiomoczu. Przy masywnym białkomoczu (zazwyczaj powyżej 3,5 g/dobę) dominują objawy zespołu nerczycowego. Może przebiegać jako postać z nawracającym krwiomoczem (typowe dla nefropatii IgA, czyli choroby Bergera).
Chorują zarówno dzieci, jak i dorośli.
Częstym powikłaniem jest nadciśnienie tętnicze.
Choroba prowadzi do przewlekłej niewydolności nerek.
Przyczyny
·
Przyczyną choroby jest uszkodzenie błony sączącej kłębuszków nerkowych przez procesy immunologiczne.
Wyróżnia się dwie postacie kłębuszkowego zapalenia nerek:
·
pierwotną
·
wtórną – towarzyszącą kolagenozom (np. toczniowi rumieniowatemu układowemu) i zapaleniom drobnych naczyń
Objawy
·
Pienienie się moczu (świadczy o dużej zawartości białka)
·
Krwiomocz (podbarwienie moczu przez krew)
·
Obrzęki (początkowo dyskretne mogą dotyczyć tylko okolicy kostek, pojawiają się w ciągu dnia i ustępują po nocy; w ciężkim zespole nerczycowym mogą obejmować całe ciało – są miękkie, podatne na ucisk, skóra nad nimi napięta)
·
Wodobrzusze (płyn zbiera się w jamie otrzewnej), również w jamach opłucnowych powodując duszność (w ciężkich postaciach zespołu nerczycowego)
·
Osłabienie, uczucie zmęczenia
·
Brak łaknienia, rzadziej nudności i wymioty
·
Bóle głowy (często)
·
Nadciśnienie tętnicze (często)
·
Niedokrwistość
·
Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
o
Pojawienie się drgawek (może świadczyć o obrzęku mózgu) o
Objawy infekcji z gorączką
o
Gwałtowne narastanie obrzęków
o
Nagłe zmniejszenie ilości oddawanego moczu (szczególnie poniżej 500 ml na dobę) Przebieg choroby
Przebieg jest trudny do przewidzenia, zależy od odpowiedzi na leczenie. W wielu przypadkach choroba trwa latami z okresowymi zaostrzeniami i remisjami. Remisja może być tylko częściowa – zmniejszenie ilości białka traconego z moczem. U części chorych żadne leki nie powodują ustępowania zmian w moczu i nie hamują rozwoju przewlekłej niewydolności nerek.
Powikłania
·
Zakażenia bakteryjne skóry, układu oddechowego i moczowego
·
Powikłania zakrzepowo-zatorowe (zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych, żył nerkowych, zatorowość płucna)
·
Przewlekła niewydolność nerek
·
Przyspieszony rozwój miażdżycy
Diagnostyka
Potwierdzenie rozpoznania wymaga wykonania badania wycinka nerki pobranego drogą biopsji. Jednak w wielu przypadkach można ustalić rozpoznanie z dużym prawdopodobieństwem na podstawie obrazu klinicznego, ogólnego badania moczu, 24-godzinnej zbiórki moczu na obecność białka, oznaczenia zawartości białka w surowicy. Lekarz www.chomikuj.pl/gregow
2
może zalecić wykonanie innych badań krwi, takich jak: OB, morfologia, stężenie sodu, potasu, glukozy, kreatyniny, cholesterolu, trójglicerydów, elektroforezy białka, jak również badania ultrasonograficznego nerek.
Lekarz może uzależnić rozpoczęcie leczenia od wykonania biopsji nerkowej, co wiąże się z koniecznością hospitalizacji.
W przypadku narastających obrzęków należy zapisywać ilość płynów spożywanych w ciągu doby oraz mierzyć dobową ilość wydalanego moczu. Próbka moczu z dobowej zbiórki może być przydatna w celu oceny ilości wydalanego białka z moczem. Należy również odnotowywać poranną wagę – jej szybki wzrost świadczy o zatrzymywaniu płynów w organizmie.
Cele leczenia
Zmniejszenie białkomoczu (jest głównym i najważniejszym celem, nie zawsze jednak możliwym do osiągnięcia) oraz zwalczanie obrzęków poprzez ograniczenie soli w diecie i stosowanie leków moczopędnych Zahamowanie rozwoju przewlekłej niewydolności nerek (przewlekły proces zapalny niszczy nerki) Zapobieganie powikłaniom zatorowo-zakrzepowym poprzez stosowanie leków hamujących agregację płytek Obniżenie poziomu cholesterolu przez stosowanie diety z ograniczeniem tłuszczów zwierzęcych oraz leków obniżających poziom lipidów
Zwalczanie towarzyszących infekcji
Leczenie
Jeśli dominuje białkomocz nerczycowy, stosuje się kortykosterydy lub leki immunosupresyjne wg różnych schematów i w różnych połączeniach
Niezależnie od obrazu choroby, jeśli nie ma przeciwwskazań podaje się leki hamujące agregację płytek Ponadto włącza się leki moczopędne, niespecyficznie zmniejszające białkomocz, obniżające stężenie cholesterolu.
www.chomikuj.pl/gregow
3