








































































































































































































6. KRWOTOKI I SPOSOBY ICH TAMOWANIA
Krwotok moŜe być następstwem urazu lub pęknięcia zmienionego chorobowo naczynia. Jest to wylew krwi poza światło naczynia krwionośnego w skutek przerwania ciągłości jego ściany.
WyróŜniamy 3 rodzaje krwotoków – ze względu na miejsce zaistnienia: 1. wewnętrzny;
2. zewnętrzny;
3. z naczyń włosowatych.
Ze względu na rodzaj naczyń krwionośnych tworzących krwotok wyróŜniamy 3 rodzaje: 1. Tętniczy – krew wypływa pulsacyjnym strumieniem, ma jasnoczerwone zabarwienie.
2. śylny – krew wypływa ciągłym strumieniem, ma ciemnoczerwone zabarwienie.
3. MiąŜszowy – krew spływa jednostajnie z całej powierzchni rany.
Pomoc przedszpitalna – rany na koń czynach Unieść zranioną kończynę unieść powyŜej poziomu serca / załoŜyć mankiet; ZałoŜyć opatrunek chłonący;
PrzybandaŜować opatrunek opaską uciskową; Zapisać czas jej załoŜenia;
Pomoc przedszpitalna – krwotok z tę tnic szyjnych Opatrunek chłonący przytrzymywany ręką
Czas docisku – ok. 15 sec.
Czas relaksacji – ok. 10 sec.
Pomoc przedszpitalna – rany na tułowiu Klatka piersiowa – pozycja półsiedząca;
Brzuch:
o rana poprzeczna – pozycja półsiedząca z podkurczonymi nogami (fałdy brzuszne); o rana pionowa – pozycja leŜąca na wznak.
Tamowanie obu rodzajów ran polega na załoŜeniu opatrunki osłaniająco – chłonącego nie przybandaŜowanego; osłoniętego opatrunkiem trójstronnym – poniewaŜ, zawsze podejrzewamy perforacje płuca.
Plecy – pozycja leŜąca na brzuchu udroŜnionymi drogami oddechowymi.
Krwawienie wewnętrzne
Przyczyny:
Wypadek komunikacyjny;
Tępy uraz;
Pęknięcie naczynia krwionośnego.
W zaleŜności o umiejscowienia źródła krwotoku, rozróŜniamy krwotoki: Do jamy czaszki [krwotok podpajęczynówkowy]; Do Ŝołądka [perforacja ściany Ŝołądka];
Do jamy otrzewnej [pęknięcie Ŝyły głównej brzusznej]; Płuca – oskrzela [perforacja płuca];
Śródtkankowe [krwiak].
































































































































































































































































































































































































































Rodzaj
Objawy
ZagroŜenia
Pomoc przedszpitalna
krwotoku
Zaburzenie
Długotrwały
świadomości;
napływ krwi
Źrenice
powoduje
Do jamy
niesymetryczne;
Pozycja półleŜąca
wzrost ciśnienia
Utrata bądź
z uniesionym
czaszki
śródczaszkoweg
zaburzenie
tułowiem.
o
mowy;
i pogłębienie
Utrata
urazu.
przytomności.
Nasilająca się
duszność,
Ból,
Utrata zdolności
Z płuc do
Spłycenie
rozpręŜania się
oddechu,
Pozycja siedząca.
oskrzeli
płuc, odma
Odksztuszanie
opłucnowa.
jasnoczerwonej
Pogłębiający
spienionej
Kontrola świado-
się wstrząs,
plwociny.
mości,
Silny ból w
Zaburzenie
okolicy Ŝołądka,
Kontrola
czynności
Kostki lodu do
Osłabienie,
czynności
oddechowej
połknięcia, pozycja
Skłonność do
Ŝyciowych,
Do
MoŜliwość
przeciwwstrząsowa
omdleń,
zakrztuszenia.
Utrata
Ŝołądka
z lekko
Brunatno-
Zimne okłady,
przytomności,
podkurczonymi
czerwone
nogami.
„fusowate”
Ciepłe okrycie.
Zakrztuszenie.
wymioty.
Silny nie
zlokalizowany
ból brzucha,
Pozycja
Wykrwawienie,
Do jamy
„twardy brzuch”,
przeciwwstrząsowa
zakaŜenie,
W późnym
z lekko
otrzewnej
zapalenie
okresie –
podkurczonymi
otrzewnej.
krwawe
nogami.
podbiegnięcia na
skórze.
Ból,
UłoŜyć w pozycji
Obrzęk,
adekwatnej do
Śródtkank
Siniaki,
miejsca zaistnienia
Utrata krwi.
owy
Miejscowe
urazu,
uwypuklenie
unieruchomić
(guz).
kończyny.











































































































































8. CIAŁA OBCE W ORGANIZMIE
8a. Ciała obce tkwiące w skórze
Drzazgi drewna, metalu bądź szkła tkwiące w skórze powodują zazwyczaj skaleczenia. JeŜeli drzazga sterczy ze skóry:
Zdezynfekować pęsetę;
Złapać koniec drzazgi;
Wyciągnąć ją stanowczym ale nie szybkim ruchem pod kątem w jakim tkwiła w skórze;
Wyczyścić rankę, w razie potrzeby załoŜyć opatrunek Jeśli drzazga jest osadzona bardzo głęboko, znajduje się w okolicy stawu lub jest trudna do usunięcia – przetransportować poszkodowanego do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego.
8b. Ciała obce w oku
Oko jest bardzo wraŜliwym narządem, sprawne udzielenie pomocy w tym przypadku jest bardzo waŜne.
Palcem wskazującym i kciukiem delikatnie otworzyć powiekę; Obejrzeć oko i postarać się zlokalizować ciało obce; Przepłukać oko czystą wodą od strony nosa do kącika oka Jeśli ciało nie wydostaje się, spróbować uŜyć zwilŜonej gazy.
Jeśli ciało obce jest trudne do zlokalizowania, utkwiło głęboko pod powieką, jest wbite w ciało szkliste oka naleŜy wezwać pomoc kwalifikowaną i załoŜyć tylko opatrunek osłaniający.
8c. Ciało obce w uchu
Jeśli widać ciało moŜna spróbować wydostać je pęsetą lub wypłukać roztworem NaCl, w kaŜdym innym przypadku konieczna pomoc lekarska.
8d. Ciało obce w nosie
Zacisnąć droŜny otwór nosowy i kazać poszkodowanemu mocno dmuchać. JeŜeli próba nie powiedzie się potrzebna jest pomoc lekarska.
8e. Ciało obce w drogach pokarmowych
Małe i gładkie przedmioty nie powodują uszkodzenia dróg pokarmowych, jednak mogą stwarzać trudności w oddychaniu a nawet doprowadzić do uduszenia.
Objawy:
Trudności w oddychaniu;
Trudności w przełykaniu;
Ściskający ból.
Szybkie zapewnienie pomocy lekarskiej
8f. Ciało obce w drogach oddechowych
Objawy:
Atak kaszlu;
Nagłe duszenie się;
Poszkodowany trzyma się za gardło;
Pomoc przedszpitalna:
Pochylić poszkodowanego do przodu stając za nim;
Wykonać 5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową;
Wykonać manewr Heimlicha;
PołoŜyć osobę na plecach i wykonać 5 ucisków w stronę bliŜszą kręgosłupa;
Poczekać na utratę przytomności i rozpocząć akcję reanimacyjną