P R O J E K T Y C Z Y T E L N I K Ó W

Zdalnie sterowany regulator oświetlenia Proponowane urz¹dzenie

umoøliwia nie tylko zdalne w³¹czenie i†wy³¹czenie

oúwietlenia, ale takøe

Projekt

p³ynn¹ jego regulacjÍ.

Wystarczy, øe skorzystamy

z†popularnego pilota

089

zdalnego sterowania, aby

wy³¹cznik oúwietlenia

znalaz³ siÍ w†zasiÍgu

naszej rÍki.

i†wy³¹czania oúwietlenia. W³¹-

czenie odbywa siÍ poprzez na-

ciúniÍcie dowolnego klawisza,

natomiast wy³¹czenie nastÍpu-

dalnego na rÛwne pola. DziÍki

je jedynie za pomoc¹ klawiszy

temu uzyskano liniowy przy-

0..9. Kaødym przyciskiem

rost mocy (w dziesiÍciostop-

oznaczonym symbolem ì+î

Zastosowanym w†projekcie

niowej skali), co jednoczeúnie (g³os +, program +, nasycenie

ürÛd³em kodowanych sygna-

przek³ada siÍ na liniow¹ zmia-

+, jaskrawoúÊ +, basy +, sop-

³Ûw podczerwieni jest pilot od nÍ wartoúci natÍøenia úwiat³a.

rany + itp.) zwiÍkszane jest na-dowolnego, wspÛ³czesnego te-

tÍøenie oúwietlenia, natomiast lewizora, pracuj¹cy w†standar-Schemat ideowy

kaødym przyciskiem oznaczo-

dzie kodowania RC5. Kaøde

i†opis dzia³ania

nym symbolem ì-î jego zmniej-

naciúniÍcie klawisza generuje

Schemat elektryczny pro-

szenie.

14-bitowy kod sk³adaj¹cy siÍ

ponowanego uk³adu przedsta-

D³uøsze przytrzymanie

z†2†bitÛw startu, bitu kontrol-wiono na rys. 2. Moøna w†nim klawisza w†pilocie powoduje

nego (zmieniaj¹cego wartoúÊ

wyrÛøniÊ 3†bloki: detektor pod-pseudoliniow¹ (10 poziomÛw)

przy kaødorazowym naciúniÍ-

czerwieni (SFH5110), uk³ad

regulacjÍ natÍøenia. Po wy³¹-

ciu klawisza) 5†bitÛw adresu

steruj¹cy (AT89C2051) i†uk³ad

czeniu oúwietlenia za pomoc¹

i†6†bitÛw komendy (rys. 1).

w y k o n a w c z y ( M O C 3 0 2 3 , pilota, urz¹dzenie pomiÍta

W†celu unikniÍcia wp³ywu za-

BT136). Jako przetwornik pro-

ostatnio ustawion¹ wartoúÊ

k³ÛceÒ na transmisjÍ stosuje

mieniowania podczerwonego

natÍøenia. OprÛcz tego prze-

siÍ kodowanie dwufazowe

na sygna³ elektryczny zastoso-

widziano rÛwnieø rÍczne ste-

z†jednoczesn¹ modulacj¹ prze-

wano popularny scalony od-

rowanie, za pomoc¹ przycis-

sy³anego sygna³u podczerwo-

biornik podczerwieni SFH5110

kÛw SW1 i†SW2. PrzyciúniÍ-

nego sygna³em o†czÍstotliwoú-

firmy Siemens, zawieraj¹cy

cie przycisku SW1 powodujÍ

c i 3 6 k H z . C z a s t r w a n i a w†jednej obudowie fotodiodÍ

w³¹czenie/wy³¹czenie oúwiet-

sygna³u odpowiadaj¹cego jed-

PIN zintegrowan¹ z†soczewk¹,

lenia, przycisk SW2 s³uøy na-

nemu bitowi wynosi 1,778ms,

wzmacniacz selektywny i†de-

tomiast do regulacji natÍøe-

a†odstÍp pomiÍdzy kolejnymi

modulator. Na wyjúciu uk³adu

nia. Regulacja odbywa siÍ za-

kodami oko³o 114ms.

SFH5110 w†momencie odebra-

wsze od najwiÍkszej wartoúci

Do regulacji natÍøenia

nia zmodulowanego sygna³u

natÍøenia do najmniejszej,

oúwietlenia zastosowano regu-

podczerwieni pojawia siÍ sze-

przy czym kolejne przyciúniÍ-

lacjÍ fazow¹ (zmiana opÛünie-

regowo ci¹g bitÛw nadawanego

cie przycisku SW2, przy mi-

nia w³¹czenia obci¹øenia po

kodu (poziomy TTL). Jako de-

nimalnym natÍøeniu, powo-

ìprzejúciuî napiÍcia sieci przez tektor kodÛw nadawanych z†pi-duje maksymalny wzrost war-

zero), pozwalaj¹c¹ na pe³n¹

lota zastosowano bardzo popu-

toúci natÍøenia oúwietlenia.

kontrolÍ mocy oddawanej do

larny jednouk³adowy mikro-

Detektor przejúcia przez ze-

obci¹øenia. W†proponowanym

komputer AT89C2051 firmy At-

ro stanowi jedno z†wejúÊ mik-

urz¹dzeniu zastosowano 10

mel. Wyjúcie odbiornika pod-

rokontrolera, pod³¹czone do sie-stopni regulacji, ktÛre w†pe³ni czerwieni do³¹czono do wej-ci za poúrednictwem R3, D4,

pozwalaj¹ dostosowaÊ wartoúÊ

úcia INT0 mikrokontrolera. Po

D5, R4, T1. Dioda D5 zabezpie-

natÍøenia do w³asnych potrzeb.

wykryciu bitu startu (opadaj¹-

cza tranzystor przed pojawie-

Aby regulacja przebiega³a li-

cego zbocza sygna³u z†odbior-

niem siÍ zbyt wysokiego napiÍ-

niowo, konieczne by³o podzie-

nika) pobierane s¹ kolejne

cia na jego bazie, a dioda D4

lenie wartoúci skutecznej na-

prÛbki (bity informacji). Po

zabezpiecza go przed pojawie-

piÍcia sinusoidalnego na rÛw-

odebraniu ca³ej ramki transmi-

niem siÍ napiÍcia zbyt niskie-

ne przedzia³y, co odpowiada

syjnej, gdy format odczytanej

go. Na wejúciu P3.3 jest poziom podzia³owi przebiegu sinusoi-ramki jest poprawny, nastÍpuje niski, gdy napiÍcie sieci wzroú-

dekodowanie znaku i†analiza,

nie powyøej okreúlonego pozio-

czy jest on nowym znakiem,

mu i†pozostaje tam prawie

czy powtÛrzonym. W†zaleønoú-

przez ca³¹ dodatni¹ po³ÛwkÍ si-ci od tego uruchamiana jest

nusoidy. Podczas po³Ûwki

odpowiednia procedura steru-

ujemnej wejúcie to pozostaje

j¹ca. Zapobiega to m.in. temu, w†stanie jedynki logicznej.

aby przy d³uøszym przytrzy-

E l e m e n t e m w y k o n a w -

maniu klawisza na pilocie,

czym jest triak Tr1 sterowa-

Rys. 1.

unikn¹Ê cyklicznego w³¹czania

ny za pomoc¹ optotriaka.

Elektronika Praktyczna 8/2001

91

P R O J E K T Y C Z Y T E L N I K Ó W

WYKAZ ELEMENTÓW

Rezystory

R1: 10kΩ/0,125W

R2: 100Ω/0,125W

R3: 1MΩ/0,25W

R4: 1kΩ/0,125W

R5: 750Ω/0,125W

R6, R7: 360Ω/0,125W

Kondensatory

C1, C2: 22pF

C3: 47µF/10V

C4: 470nF/400V

C5: 100µF/10V

C6: 10nF/630V

Półprzewodniki

U1: AT89C2051 z programem

U2: SHF5110

U3: MOC3023

TR1: Triak BTA10/600B

D1, D2, D4, D5: 1N4007

D3: dioda Zenera 5,6V/1W

Różne

Q1: rezonator kwarcowy

11,059MHz

SW1, SW2: mikrowłączniki

CON1, CON2: gniazda ARK2

Rys. 2.

Rozwi¹zanie takie upraszcza

zamyka obwÛd dla ujemnych

WiÍkszoúÊ elementÛw (re-

znacznie konstrukcjÍ obwodu

po³Ûwek napiÍcia zasilaj¹ce-

zystory i†diody) wlutowano

steruj¹cego oraz zapewnia

go, pozwalaj¹c na roz³adowa-

w†pozycji pionowej, co pozwo-

Rys. 3.

izolacje galwaniczn¹ pomiÍ-

nie kondensatora C4. Dioda

li³o znacznie zminimalizowaÊ

dzy triakiem a†mikrokontro-

D2 pe³ni rolÍ prostownika

rozmiary obwodu drukowanego.

lerem. Elementy R8 i†C6 pe³-

jednopo³Ûwkowego. Tak wy-

Uk³ad detektora podczerwieni

ni¹ funkcjÍ filtru przeciwza-

prostowane napiÍcie podawa-

wlutowano na doúÊ d³ugich koÒ-

k³Ûceniowego.

ne jest na diodÍ Zenera D3,

cÛwkach, a†nastÍpnie wygiÍto go ObwÛd zasilania uk³adu

ktÛra ogranicza wartoúÊ na-

o†k¹t 90o nad uk³ad U1.

sk³ada siÍ z†elementÛw R2,

piÍcia do 5,6V.

Uwaga: uk³ad zasilany jest

C4, D1, D2, D3. Rezystor R2

bezpoúrednio z†sieci energe-o g r a n i c z a u d a r p r ¹ d o w y Montaø i†uruchomienie

tycznej, wiÍc istnieje duøe w†momencie w³¹czenia urz¹-

Uk³ad zmontowano na

prawdopodobieÒstwo, øe na

dzenia do sieci. WartoúÊ po-

p³ytce drukowanej przedsta-

wszystkich elementach uk³adu jemnoúci C4†(X

wionej na wk³adce wewn¹trz

L= 1/2 fC)

moøe pojawiÊ siÍ niebezpiecz-ustala maksymalny pobÛr

numeru. Schemat montaøowy

ne dla øycia napiÍcie sieci.

pr¹du obci¹øenia. Dioda D1

p³ytki pokazano na rys. 3.

Robert Froniewski

92

Elektronika

Elektronika

Praktyczna

Praktyczna

2/98

8/2001