Skuteczność preparatów dezynfekcyjnych
stosowanych w obszarze medycznym
Dezynfekcja jest to redukcja licz- 30 kwietnia 2004r. w sprawie klasyfika- Prezesa Urzędu, w przypadku podejrze-by drobnoustrojów do poziomu, cji wyrobów medycznych do różnego nia niespełnienia wymagań (incydent który w określonych warunkach nie przeznaczenia (Dz.U.2004.100.1027) medyczny).
stanowi zagrożenia dla zdrowia i jest środki do dezynfekcji przeznaczo-
Środki dezynfekcyjne nie przezna-
akceptowany dla określonego postę-
ne przez wytwórcę do stosowania czone specjalnie do konkretnego wy-
powania.
z wyrobami medycznymi zaliczane robu medycznego, a więc takie, które
Dezynfekcja może dotyczyć:
są do klasy IIa. Przy wyrobie me-
mogą być stosowane do szeregu wyro-
§ obszaru medycznego
dycznym klasy IIa istnieje wymóg bów, albo do powierzchni w obszarze
§ obszaru weterynaryjnego
zgłoszenia do odpowiedniego rejestru medycznym, powinny być traktowane
§ sektora żywnościowego, warunków przed pierwszym wprowadzeniem do jako produkty biobójcze.
przemysłowych i domowych oraz za-
obrotu lub używania na terytorium
Zgodnie z ustawą z dnia 13 wrze-
kładów użyteczności publicznej.
Unii Europejskiej. Stąd, jeżeli został śnia 2002r. o produktach biobójczych
W obszarze medycznym stoso-
on zgłoszony do rejestru w innym (Dz.U.2002.175.1433) produkt bio-
wane są preparaty dezynfekcyjne ze państwie UE, nie podlega zgłaszaniu bójczy to substancja czynna lub pre-względu na wskazania medyczne. w Polsce. Wyrób medyczny wprowa- parat zawierający co najmniej jedną Takie wskazania występują w opiece dzany do obrotu i używania musi po- substancję czynną w postaci, w jakiej nad pacjentem - w szpitalach, w przy-siadać oznakowanie znakiem CE, które jest dostarczany użytkownikowi, prze-
chodniach, gabinetach zabiegowych otrzymuje po przeprowadzeniu oceny znaczony do niszczenia, odstraszania, w tym stomatologicznych, w gabi-zgodności z wymaganiami zasadniczy-
unieszkodliwiania, zapobiegania dzia-
netach szkolnych i przedszkolnych, mi. Rodzaje procedur oceny zgodności, łaniu lub kontrolowania w jakikolwiek w zakładach opieki, mogą także wystę-
jakie ma zastosować wytwórca w celu inny sposób organizmów szkodliwych
pować w miejscu pracy lub w domu. dokonania oceny zgodności wyrobu przez działanie chemiczne lub bio-Mogą również obejmować powierzch-
z wymaganiami zasadniczymi opi-
logiczne. W okresie przejściowym
nie np. w pralniach, kuchniach, czyli sane są w Rozporządzeniu Ministra w Polsce rejestracja produktów biobój-miejscach przygotowujących produkty Zdrowia z dnia 3 listopada 2004 czych odbywa się w oparciu o art.54
bezpośrednio dla pacjentów.
w sprawie wymagań zasadniczych dla ustawy o produktach biobójczych:
Dezynfekcji w obszarze medycz-
wyrobów medycznych do różnego „...W okresie 10 lat od dnia wejścia
nym poddaje się narzędzia i sprzęt przeznaczenia (Dz.U.2004.251.2514.) w życie ustawy minister właściwy do medyczny, bieliznę pościelową, odzież, z późniejszą zmianą - Rozporządzenie spraw zdrowia może wydać pozwo-przedmioty stosowane do pielęgnacji Ministra Zdrowia z dnia 26 września lenie albo dokonać wpisu do rejestru chorego, powierzchnie w jego otocze-2005r (Dz.U.2005.200.1658). Proce-
produktu biobójczego zawierającego
niu, wydaliny, wydzieliny.
dury oceny zgodności z wymaganiami substancje czynne nie zamieszczone
Produkty dezynfekcyjne stosowane zasadniczymi wymagają od wytwórcy w wykazach, o których mowa w art. 6
w obszarze medycznym, zgodnie z obo-
sporządzenia dokumentacji technicznej ust. 3 pkt 1 i 2, pod warunkiem, że są
wiązującym w Polsce prawem zalicza dla wyrobu medycznego i przeprowa- one składnikiem produktu biobójcze-się do kategorii produktów leczniczych, dzenia oceny wyrobu. Zgodnie z regu- go będącego w dniu wejścia w życie produktów biobójczych lub też w spe-
łami, w ocenie środka dezynfekcyjnego ustawy przedmiotem obrotu przezna-
cyficznych przypadkach do wyrobów jako wyrobu medycznego minimum czonego do innych celów niż badania medycznych. Na terytorium Polski z klasy IIa bierze udział jednostka noty- naukowe i rozwojowe oraz badania na mogą by stosowane jedynie preparaty fikowana, wybierana przez wytwórcę.
potrzeby rozwoju produkcji...”.
dezynfekcyjne, które posiadają od-
Środki dezynfekcyjne jako wyro-
Rozporządzenie Ministra Zdrowia
powiednie pozwolenie (w przypadku by medyczne z klasy IIa nie zawsze z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie produktu leczniczego lub biobójcze-w Polsce podlegają zgłoszeniu do kategorii i grup produktów biobój-
go) lub odpowiednie oznakowanie prowadzonego przez Prezesa Urzędu czych według ich przeznaczenia (w przypadku wyrobu medycznego).
Rejestru wyrobów medycznych (w (Dz.U.2003.16.150) zalicza produkty
Preparaty dezynfekcyjne prze-
przypadku pierwszego wprowadzenia dezynfekujące i produkty biobójcze o
znaczone specjalnie do dezynfekcji w innym kraju UE). Należy zwrócić ogólnym zastosowaniu do kategorii I.
wyrobu medycznego podlegają wy-
uwagę na fakt, ze Ustawa o wyro-
Z tej kategorii wyłącza się produkty
maganiom ustawy z dnia 20 kwiet-
bach medycznych (art 4.) nakłada na czyszczące, w tym płyny i proszki do
nia 2004r. o wyrobach medycznych użytkownika obowiązek dochowania prania i produkty podobne, których (Dz.U.2004.93.896). Zgodnie z regu-wszelkiej staranności w doborze wy-
przeznaczeniem nie jest działanie
łami klasyfikacyjnymi określonymi w robów medycznych. Użytkownicy są biobójcze. Kategoria I obejmuje na-rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia także zobowiązani do powiadomienia stępujące grupy produktów: 6
Pielęgniarka EPIDEMIOLOGICZNA
1. produkty biobójcze do higieny czło-
Niezbędne elementy, które powin-
nośnika, który umieszcza się w bada-
wieka,
ny być dokładnie określone i podane nym roztworze produktu lub na który
2. produkty dezynfekujące do użytku użytkownikom w materiałach infor- nanosi się badany roztwór środka. Po prywatnego i publicznego oraz inne macyjnych to:
określonym czasie działania dokonuje
produkty biobójcze,
§ przeznaczenie preparatu - obszar się oceny przeżycia drobnoustrojów.
3. produkty biobójcze stosowane
zastosowania,
Ważnym elementem badania są
w higienie weterynaryjnej,
§ czas działania,
warunki hodowli po działaniu środka
4. produkty stosowane do dezynfek-
§ stężenie preparatu,
dezynfekcyjnego (podłoże, temperatu-
cji powierzchni mających kontakt § zakres działania przeciwdrobno- ra, okres inkubacji), a także stosowanie z żywnością i środkami żywienia
ustrojowego.
standardowych substancji organicz-
zwierząt,
Skuteczność biobójcza powinna nych symulujących zanieczyszczenia
5. produkty stosowane do dezynfekcji być badana metodami pozwalający- występujące w praktyce – ich rodzaj, wody przeznaczonej do spożycia.
mi na porównanie działania. Badania stężenie, miejsce włączenia do układu
środków dezynfekcyjnych wykonuje drobnoustrój - badany roztwór. Zniesie-
Podstawową cechą środków dezyn-
się w warunkach laboratoryjnych, co nie działania bakterio-, grzybostatycz-
fekcyjnych jest ich skuteczność, czyli pozwala na: standaryzację i kontrolo- nego pozostałości preparatu osiągane właściwa aktywność przeciwdrobno-wanie warunków badania oraz wyeli-
jest przez zastosowanie odpowiednich
ustrojowa.
minowanie czynników przypadkowych neutralizatorów. Środek dezynfekcyjny
Zgodnie z Rozporządzeniem Mi-
wpływających na aktywność prepara-
musi wykazywać nieodwracalne dzia-
nistra Zdrowia z dnia 13 lipca 2005 r. tów. Dokładne określenie warunków łanie biobójcze w sprawie szczegółowych wymagań, badania umożliwia wykonanie badania
Metody wystandaryzowane są
jakim powinna odpowiadać dokumen-
w różnych laboratoriach.
określone w normach europejskich
tacja niezbędna do oceny produktu
W badaniu preparatu należy uwzględ-
(EN), ale dopiero od 1997r. zaczęto
biobójczego (Dz.U.2005.147.1229), nić m. in.:
publikować odpowiednie normy eu-
powinna zostać wykazana skutecz-
ropejskie – do badania aktywności
§ przeznaczenie (obszar, miejsce sto-
ność produktu wobec organizmów
sowania),
przeciwdrobnoustrojowej preparatów
podlegających zwalczaniu oraz zakres
dezynfekcyjnych. Pierwsze normy
przewidzianego zastosowania.
§ warunki występujące w praktyce,
wpływające na aktywność pre-
europejskie dotyczące określania
Na przebieg i wynik procesu dezyn-
działania dezynfekcyjnego prepara-
paratu, np. obecność substancji
fekcji wpływa wiele czynników, m.in.:
tów przeznaczonych do stosowania
organicznych i nieorganicznych,
§ rodzaj i właściwości czynnika de-
w obszarze medycznym zostały za-
obecność i rodzaj dezynfekowanej
zynfekcyjnego;
twierdzone przez CEN w listopadzie
powierzchni,
§ rodzaj i liczba drobnoustrojów;
2003 r. (działanie bakteriobójcze
§ zagrożenie drobnoustrojami (odpo-
§ warunki środowiska, w którym
i grzybobójcze) oraz w listopadzie 2004
znajduje się układ: drobnoustroje
wiednie kryteria kwalifikowania),
(działanie prątkobójcze) i następnie
- środek dezynfekcyjny;
§ zakres działania: (B, Tbc, F, V, S),
przyjęte jako Polskie Normy: PN-EN
§ dostęp czynnika dezynfekcyjnego § obszar zastosowania (medyczny, 13727:2004 (U), PN-EN 13624:2004
do drobnoustrojów.
weterynaryjny, przemysłowy); (U), PN-EN 14348:2005 (U).
Zanieczyszczenia organiczne
w obszarach tych istnieją różne za-
Badania środków dezynfekcyjnych
obecne na sprzęcie i powierzchniach,
grożenia (rodzaj drobnoustrojów), i antyseptycznych metodami opracowa-
np. tkanki, krew, wydzieliny, wydaliny
zanieczyszczenia i wymagania;
nymi w CEN powinny być wykonywa-
utrudniają penetrację czynnika dezyn-
Do badań należy stosować szcze-
ne zgodnie z określonym programem
fekcyjnego do drobnoustrojów, mogą py wzorcowe o znanej charakterysty-
podzielonym na kolejne kroki:
również z nim reagować, zmniejsza-
ce, pochodzące z uznanych kolekcji Faza 1: metody zawiesinowe.
jąc jego stężenie i powodując utratę reprezentatywne dla środowiska, Badania fazy 1 wykonuje się w celu aktywności. Drobnoustroje znajdujące w którym preparat będzie stosowany. ustalenia, czy chemiczny środek się na powierzchniach trudniej ulegają Stosowane metody badania to metody dezynfekcyjny lub antyseptyczny zabiciu niż obecne w zawiesinie, np. w zawiesinowe oraz metody nośnikowe.
posiada albo nie aktywność bakterio/
wodzie.
W metodach zawiesinowych grzybobójczą w warunkach laborato-
Na aktywność środków dezynfek-
drobnoustroje i badany środek dezyn-
ryjnych, bez uwzględniania warun-
cyjnych wpływają również inne czyn-
fekcyjny są w tym samym środowisku ków występujących w miejscu prze-
niki fizyczne i chemiczne, np.: stęże-
(wodnym); mamy tu bezpośredni znaczenia. Jednak zaakceptowanie
nie jonów wodorowych, temperatura, kontakt komórek drobnoustrojów produktu jako chemicznego środka twarda woda, obecność jonów, mydła, z substancją aktywną. Do określonej dezynfekcyjnego lub antyseptycznego detergentów. Zakres działania środków objętości roztworu preparatu dodawa-do określonego zastosowania nie może
dezynfekcyjnych zależy od: ich właści-
na jest określona objętość zawiesiny; być uznane na podstawie tych metod
wości, zastosowanych parametrów, wa-
po określonym czasie oceniane jest badania. Chemiczne środki dezynfek-
runków środowiska i dotyczy: bakterii przeżycie drobnoustrojów.
cyjne i antyseptyki w celu oceny ich ak-
(B), prątków gruźlicy (Tbc), grzybów
W metodach nośnikowych drobno-
tywności w warunkach odpowiednich
(F), wirusów (V), spor (S).
ustroje są naniesione na powierzchnie do zamierzonego użycia są poddawane
Pielęgniarka EPIDEMIOLOGICZNA
7
dalszym badaniom odpowiednimi me-
ustalaniu parametrów w warunkach wobec Mycobacterium teraae. W wy-
todami kolejnych faz.
użytkowych, pozwalają odróżnić, czy niku prawidłowego działania prepara-
dany produkt ma właściwości biobój-
tu powinno wystąpić obniżenie liczby
Faza 2/etap 1: metody zawiesinowe.
Badania fazy 2 etapu 1 polegają na cze, czy ich nie posiada. Możliwe jest tu prątków nie mniej niż o 4 log.
zastosowaniu metod ilościowych badanie w różnych stężeniach i czasach PN-EN 14476:2005 (U) zawiesinowych, w których organi-w celu ustalenia podstawowych założeń Ilościowa zawiesinowa metoda
zmy testowe poddawane są działaniu do badań fazy 2.
określania wirusobójczego działania
preparatu w różnych stężeniach,
chemicznych środków dezynfekcyj-
Przykładem norm fazy 2 etapu 1 do
czasach i temperaturze z dodatkiem
nych i antyseptycznych stosowanych
obszaru medycznego są normy doty-
substancji obciążających. Metody te
w obszarze medycznym. Metoda ba-
czące środków dezynfekcyjnych do
mają potwierdzić działanie produktu
dania i wymagania (faza 2, etap 1).
dezynfekcji narzędzi:
w warunkach laboratoryjnych, zbliżo-
Preparat wirusobójczy powinien być
PN-EN 13727:2004 (U)
nych do zamierzonego zastosowania
skuteczny wobec wirusów: poliovirus
Ilościowa zawiesinowa metoda okre-
(w obszarze medycznym, do narzędzi
i adenovirus (dezynfekcja chemiczna)
ślania bakteriobójczego działania che-
lub powierzchni).
oraz parwovirus (dezynfekcja chemicz-
micznych środków dezynfekcyjnych no-termiczna).
do dezynfekcji narzędzi stosowanych
Faza 2/etap 2: metody symulujące
Normy fazy 2 etapu 1 do obsza-
warunki praktyczne.
w obszarze medycznym. Metoda ba-
ru medycznego dotyczące środków
Badania fazy 2 etapu 2 oparte są na dania i wymagania (faza 2, etap 1). dezynfekcyjnych do dezynfekcji metodach nośnikowych w warun-Postępując zgodnie z tą normą należy powierzchni o zakresie działania:
kach symulujących praktyczne uży-
stosować:
prątkobójczym PN-EN 14348, wiruso-
cie np.: dezynfekcja rąk higieniczna, § organizmy testowe: Staphylococcus bójczym - PN-EN 14476, bakteriobój-chirurgiczna, różne metody aplikacji
aureus, Pseudomonas aeruginosa, czym, grzybobójczym i drożdżobójczy
(wcieranie produktu, mycie); badanie
Enterococcus hirae
– to normy zaplanowane w przyszłości,
z zastosowaniem nośników (na po-
§ obciążenie organiczne : warunki sporobójczym- rozpoczęte prace nor-
wierzchniach): preparaty do dezyn-
czyste - 0,3 g/l albuminy wołowej, malizacyjne.
fekcji powierzchni, narzędzi
warunki brudne - 3,0 g/l albuminy
Dotychczas nie ma zatwierdzonych
+3ml/l erytrocytów baranich
norm europejskich i krajowych zawie-
Faza 3: badania terenowe, w celu W wyniku prawidłowego działania rających metody badania fazy 2/etap 2
wykazania działania dezynfekcyjnego preparatu powinno wystąpić obniżenie służące do wyznaczania parametrów w miejscu użycia preparatu.
liczby bakterii nie mniej niż o 5 log.
użytkowych preparatów dezynfek-
W fazie 3 badania prowadzone są w prak-
PN-EN 13624:2004 (U)
cyjnych do określonego zastosowania
tycznych warunkach użycia. Obecnie Ilościowa zawiesinowa metoda okre- w obszarze medycznym. Normy takie w CEN nie przewiduje się praktyczne-
ślania grzybobójczego działania che-
są na etapie projektów końcowych,
go rozwijania metod fazy 3.
micznych środków dezynfekcyjnych które zostały przyjęte w CEN w maju
Wszystkie normy CEN mają cha-
do dezynfekcji narzędzi stosowanych 2005 r. Obecnie są to projekty norm
rakter ilościowy. Z obecnych zapisów w obszarze medycznym. Metoda bada-
w normach wynika, że podstawą do
prEN-PN do narzędzi (Faza 2/ etap2):
nia i wymagania (faza 2, etap 1)
ustalenia parametrów dezynfekcji da-
prEN 14561 (działanie bakteriobójcze),
Preparat wykazujący działanie grzybo-
nym preparatem stanowią badania fazy
prEN 14562 (działanie grzybobójcze
bójcze powinien być skuteczny wobec
2, etap1, a także fazy 2, etap 2. Badania
i drożdżobójcze), pr14563 (działanie
Candida albicans i Aspergillus niger,
fazy 3 to przyszłość.
mykobakteriobójcze i tuberkulobój-
natomiast preparat o działaniu drożdżo-
cze). Badania fazy 2, etapu 2 do po-
Przykładem norm zawierających bójczym - skuteczny wobec Candida wierzchni we wszystkich zakresach to metody badania fazy 1 są normy :
albicans. W wyniku prawidłowego normy zaplanowane w przyszłości, tyl-
działania preparatu powinno wystąpić
PN-EN 1040:2000 - Podstawowe dzia-
ko w zakresie wirusobójczym zostały
łanie bakteriobójcze - Metoda badania obniżenie liczby grzybów nie mniej rozpoczęte prace normalizacyjne.
i wymagania (faza 1).
niż o 4 log.
Obecnie, jak to zostało przedstawio-
PN-EN 1275:2000 - Podstawowe PN-EN 14348:2005 (U)
ne, normy europejskie nie obejmują
działanie grzybobójcze - Meto-
Ilościowa zawiesinowa metoda okre-
wszystkich zagadnień związanych
da badania i wymagania (faza1).
ślania prątkobójczego działania che-
z dezynfekcją w obszarze medycznym,
PN-EN 14347:2005(U) - Podstawowe micznych środków dezynfekcyjnych chociaż jest ich coraz więcej. Poza działanie sporobójcze. Metoda badania do dezynfekcji narzędzi stosowanych przytoczonymi normami są inne nor-i wymagania (faza 1).
w obszarze medycznym. Metoda bada-
my europejskie odnoszące się do pre-
Wymienione trzy normy zawiera-
nia i wymagania (faza 2, etap 1). Prepa-
paratów przeznaczonych do stosowania
ją badania fazy 1 - wstępne badania rat wykazujący działanie prątkobójcze w innym obszarze niż medyczny, np.: środka dezynfekcyjnego lub produktu powinien wykazywać skuteczność wo-do weterynarii, sektora spożywczego,
w fazie rozwoju, nie są specyficzne dla bec Mycobacterium avium i Mycobac-
przemysłu, warunków domowych.
obszaru medycznego. Warunki badania terium teraae, natomiast prątkobójczy
Na naszym rynku zarejestrowane
odbiegają od rzeczywistych i nie służą wobec prątków gruźlicy- skuteczność są, zgodnie z obowiązującym prawem, 8
Pielęgniarka EPIDEMIOLOGICZNA
produkty oceniane różnymi metodami, może mieć poważne konsekwencje z dnia 2 marca 2006 r. wykaz norm nie zawsze uwzględniającymi istotne w postaci zakażeń szpitalnych.
zharmonizowanych i polskich oraz
czynniki wpływające na aktywność
Omawiane zagadnienie badania metod badania skuteczności produktów
preparatów. Rośnie oferta środków środków dezynfekcyjnych z obszaru biobójczych i substancji czynnych za-dezynfekcyjnych pojawiają się nowe medycznego powoli się stabilizuje. akceptowanych przez Prezesa Urzędu preparaty, nowi producenci, nowi Dla produktów bioójczych wymagane na podstawie opinii Komisji ds. Pro-dystrybutorzy. W badaniach pocho-
jest potwierdzenie skuteczności na duktów Biobójczych. W wykazie tym
dzących z różnych krajów stosowane podstawie badań metodami uznanymi znalazły się metody PZH badania sku-są inne metody, inne mikroorgani-
w świecie – międzynarodowymi lub teczności produktów przeznaczonych
zmy testowe, inne warunki badania. PN. Inną metodę oceny można zastoso-
do dezynfekcji narzędzi, powierzchni
W związku z powyższym wyniki badań wać po zatwierdzeniu jej przez prezesa i bielizny.
znacznie się różnią. Istnieje obawa, że urzędu. Ustawa wskazuje, że może to
Dla użytkowników oraz dystrybuto-
na rynku są lub mogą się znaleźć pre-
być metoda uznana za odpowiednią rów preparatów dezynfekcyjnych opty-
paraty niskiej jakości i właściwie nie przy dopuszczaniu produktów bio-
malne warunki zaistnieją wówczas, gdy
udowodnionej skuteczności. Zagroże-
bójczych na obszarze Polski przed 14 badania i ocena wszystkich preparatów
niem, które może powstać w szpitalu maja 2000r. W związku z licznymi za-
dezynfekcyjnych będą przeprowadzane
jest użycie środków przebadanych pytaniami dotyczącymi metod badania według norm europejskich, odpowied-nieodpowiednimi metodami. Użyt-
skuteczności produktów biobójczych nich do przeznaczenia preparatu , zgod-
kownik z obszaru medycznego nie i substancji czynnych Prezes Urzędu nie z wytycznymi UE.
może stosować preparatów, których Rejestracji Produktów Leczniczych,
stężenia zostały wyznaczone metoda-
Wyrobów Medycznych i Produktów
mi fazy 1. Zastosowanie złego środka Biobójczych podał w komunikacie
Bożenna Jakimiak,
Ewa Röhm- Rodowald,
Monika Staniszewska
Rejestracja zakażeń
pogorszenie przebiegu podstawowej
choroby, niepotrzebnie dodatkowe
cierpienie pacjenta, wydłużenie czasu
szpitalnych jako element
pobytu w szpitalu i dodatkowe kosz-
ty leczenia, których przecież można
uniknąć (5).
profesjonalnego działania
W krajach, gdzie wysoki standard
świadczeń zdrowotnych jest utrzymy-
wany od lat, już dawno zrozumiano
pielęgniarki epidemiologicznej potrzebę kontrolowania zakażeń
szpitalnych. Zwrócenie uwagi rzą-
dów i społeczeństw na potencjalną
możliwość zmniejszenia zapadalności
1. Wprowadzenie
są niezwykle rozbudowane i odnoszą i śmiertelności, wsparte argumentem
Zakażenia szpitalne występują we się bezpośrednio do licznych dziedzin o obniżeniu kosztów leczenia, skraca-wszystkich szpitalach świata i sta-
życia, a podjęcie próby rozwiązania niu czasu hospitalizacji, dało w efek-
nowią istotny element współczesnej tego problemu wymaga zmian zarówno cie akceptacje społeczną dla procesu medycyny (9). Aktualnie traktowane w podstawowym modelu funkcjonowa-zwalczania zakażeń szpitalnych oraz
są jako problem globalny, ponieważ nia leczenia pojedynczego człowieka, ułatwiło zrozumienie konieczności stanowiąc jedno z największych za-jak i zasadniczych korekt w skali „ma-
nadzoru. Tylko świadomość przyczyn
grożeń dla hospitalizowanego czło-
kro” - to jest na poziomie poszczegól-
powstawania, wiedza o objawach kli-
wieka i nierozerwalnie wiążąc się nych krajów oraz społeczności między-
nicznych, czynnikach etiologicznych
z codziennym funkcjonowaniem szpi-
narodowej. Przyjmuje się, że w krajach zakażeń i ich następstwach może
tali dotyczą całego świata i występują rozwiniętych u około 5-10% przyjmo-
doprowadzi do prawidłowej analizy
jednoczasowo. Jest to nie tylko zagro-
wanych chorych dojdzie do zakażenia zjawiska i jego zwalczania.
żenie aktualne, dotyczące całej naszej bez jakiegokolwiek związku z podsta-
Niniejsza praca przedstawia zało-
planety, ale ciągły dynamiczny proces wową chorobą, będącą przyczyną ho-
żenia rejestracji zakażeń szpitalnych
z potencjalną tendencją do narastania spitalizacji. W krajach rozwijających metodą czynną. Celem pracy jest w przyszłości (5).
się odsetek ten jest znacznie wyższy przedstawienie zasad funkcjonowania
Zakażenia szpitalne są następstwem i może nawet dochodzić do około 30%. systemu w aspekcie nowoczesnego postępu w medycynie a ich obecność Dlatego też zakażenie szpitalne zaczy- podejścia do roli i zadań pielęgniarki może doprowadzić do zahamowania jej nają być rozpatrywane jako problem epidemiologicznej w nadzorze nad rozwoju, ponieważ powiązane zjawiska globalny. Ich występowanie powoduje zakażeniami.
Pielęgniarka EPIDEMIOLOGICZNA
9