ckaging made fully or partially of plastics in 2001 and 2005 and

— wygodê i akceptacjê u¿ytkownika,

anticipated for 2007

— przewidywany rozwój w odniesieniu do poszcze-

Zu¿ycie, tys. ton

gólnych materia³ów i opakowañ w krajach zachodnio-

2001 r.

2005 r.

2007 r.

europejskich.

Materia³y opakowaniowe i opakowania sklasyfiko-

Materia³y i opakowania giêtkie z

264,1

314,5

343,0

TS lub z udzia³em tych tworzyw

wano w kategoriach a—f, przypisuj¹c im wspó³czynniki

POLIMERY 2007, 52, nr 11—12

813

Zbiorcze zestawienie krajowego zu¿ycia materia³ów

PE-HD przeznaczone do u¿ytku domowego (gruboœci

giêtkich w roku 2001 i 2005 z przewidywanym na rok

<10 µm) oraz tzw. torby kasowe (gruboœci 10—15 µm)

2007 zawiera tabela 2.

stosowane w sklepach do pakowania zakupionych pro-

duktów. Warto dodaæ, ¿e do niedawna nie wytwarzano

w kraju folii PE gruboœci <30 µm.

T a b e l a 3. Udzia³ ró¿nych folii i innych rodzajów opakowañ Dynamiczny wzrost krajowego zu¿ycia folii z PE w

w ³¹cznym krajowym zu¿yciu opakowaniowych materia³ów giêt-

minionych piêciu latach wynika³ przede wszystkim z in-

kich z TS w roku 2005

T a b l e 3. Parts of various films and other types of packaging in tensywnego rozwoju produkcji i wykorzystania folii

total domestic consumption of flexible plastics packaging in 2005

rozci¹gliwych a tak¿e opakowañ z cienkich folii PE-HD.

Zw³aszcza istotny wp³yw na zu¿ycie wywar³o zastoso-

Udzia³

Rodzaj materia³u lub opakowania

%

wanie folii wytwarzanych z PE-LLD do paletyzowanych

jednostek ³adunkowych oraz folii PE-LD do termokurcz-

Folie ze wszystkich odmian PE, w tym w laminatach i w

liwych owiniêæ zbiorczych zastêpuj¹cych czêsto skrzyn-

postaci warstw w foliach wspó³wyt³aczanych oraz w

70,8

opakowaniach z folii PE (np. owiniêcia zbiorcze z folii

ki transportowe z tworzyw sztucznych.

termokurczliwej i rozci¹gliwej oraz worki transportowe)

W perspektywie przewiduje siê, ¿e sumaryczne tem-

Folie OPP oraz CPP

10,9

po wzrostu zu¿ycia folii ze wszystkich odmian PE

Termokurczliwe i rozci¹gliwe folie z PVC

1,6

bêdzie ju¿ jednak powolniejsze ni¿ dotychczasowe.

Folie PET (do laminowania)

1,0

Oczywiœcie, w ujêciu iloœciowym, bêdzie to tak¿e wyni-

Folia PA do laminowania oraz warstwy PA w foliach

1,2

kiem zmniejszania gruboœci stosowanych folii. Nale¿y

wspó³wyt³aczanych

Folie barierowe termokurczliwe

1,0

Worki z tkanin z tasiemek poliolefinowych, g³ównie z PP

6,4

Du¿e pojemniki do transportu luzem („ big bags”)

1,8

300

Inne materia³y giêtkie z udzia³em tworzyw sztucznych

5,3

250

ton 200

Tabela 3 przedstawia udzia³ ró¿nych folii w krajo-

s.ty

wym zu¿yciu materia³ów giêtkich z TS w roku 2005.

150

100

Folie z PE

zu¿ycie,

50

Dane z tabeli 3 wskazuj¹ na najwiêkszy udzia³ folii

PE w zu¿yciu na krajowym rynku materia³ów giêtkich

0

z tworzyw sztucznych. Du¿y wp³yw na tak wysok¹ po-

2001

2003

2005

2007

zycjê folii PE ma nie tylko fakt wczeœniejszego, w po-

lata

równaniu z wieloma innymi tworzywami, wdro¿enia

Rys. 2. Krajowe zu¿ycie folii PE od roku 2001 z prognoz¹ do tego polimeru do techniki opakowaniowej, ale równie¿

roku 2007

stale rozszerzaj¹cy siê zakres zastosowañ wynikaj¹cy

Fig. 2. Domestic consumption of PE films from 2001 till 2007

m.in. z dostêpnoœci licznych jego odmian (np. PE-LD,

(forecast)

PE-LLD, PE-HD).

Powszechne wykorzystywanie folii PE sprawia, ¿e ze

wzglêdów zarówno ekonomicznych, jak i przede wszy-

równie¿ oczekiwaæ znacznego zró¿nicowania zu¿ycia

stkim ekologicznych (ochrona œrodowiska naturalnego)

folii z PE — mniejszego przyrostu w przypadku PE-LD

zw³aszcza istotne staje siê — na drodze zmniejszania

oraz wyraŸnie wiêkszego w odniesieniu do folii PE-HD

gruboœci folii — d¹¿enie do zmniejszania zu¿ycia mate-

oraz PE-LLD. Czynnikiem sprzyjaj¹cym podwy¿szeniu

ria³owego przypadaj¹cego na jednostkê pakowanego

poziomu wykorzystania folii z PE-HD powinno okazaæ

produktu. Mniejsza gruboœæ folii ogranicza sumaryczn¹

siê uruchomienie w kraju (w skali 320 tys. ton/rok

masê opakowañ, a w konsekwencji równie¿ iloœæ odpa-

w Spó³ce Basell Orlen) pierwszej instalacji produkcyjnej

dów. Warto podkreœliæ, ¿e dzia³anie zmierzaj¹ce do

tego tworzywa [4].

zmniejszenia tej iloœci — w myœl ustaleñ dyrektyw UE

Rysunek 2 obrazuje wzrost krajowego zu¿ycia opa-

w tym zakresie — jest traktowane priorytetowo. Proce-

kowaniowych folii PE.

durê osi¹gania minimum zu¿ycia materia³owego z za-

chowaniem funkcjonalnoœci opakowania (redukcja

Folie z PP

„u Ÿród³a”) zawiera norma PN EN 13428.

Dobry przyk³ad krajowych osi¹gniêæ w zakresie og-

Folie polipropylenowe orientowane (OPP) oraz wy-

raniczania gruboœci folii z jednoczesnym utrzymaniem

lewane (CPP) zajmuj¹ drug¹ pozycjê pod wzglêdem zu-

wymaganej wytrzyma³oœci mog¹ stanowiæ torebki z folii

¿ycia (por. tabela 3) — podobnie jak w wielu innych

814

POLIMERY 2007, 52, nr 11—12

krajach — co wynika z dynamicznego rozwoju produk-

folii PE a OPP. Przewidywane na rok 2006 udzia³y folii

cji i rosn¹cego znaczenia folii OPP w technice opakowa-

PE na rynku opakowañ z folii giêtkich z TS mia³y wy-

niowej, a tak¿e z obserwowanego w ostatnich latach wy-

nieϾ 46 % oraz, w przypadku folii OPP 29 % [5].

raŸnego zainteresowania wytwarzaniem i wykorzysta-

Rysunek 3 przedstawia wzrost krajowego zu¿ycia

niem folii CPP.

folii OPP wraz z prognoz¹ na rok 2007.

O obecnej pozycji folii OPP zadecydowa³y czynniki

techniczne, ekonomiczne i ekologiczne.

Wielowarstwowe folie giêtkie

Wœród czynników technicznych nale¿y wymieniæ:

mo¿liwoœæ uzyskania wielu odmian dostosowanych do

Folie wielowarstwowe odgrywaj¹ coraz wiêksz¹ rolê

wymagañ wynikaj¹cych z specyfiki maszyn pakuj¹cych

w technice opakowaniowej. Zastosowanie ich pozwala

i pakowanych w folie OPP produktów, odpornoœæ che-

na pakowanie pró¿niowe, pakowanie w atmosferze mo-

miczn¹, barierowoœæ w stosunku do pary wodnej oraz

dyfikowanej (tj. w mieszaninie gazów o sk³adzie dobra-

substancji aromatycznych, przydatnoϾ do pakowania

nym w zale¿noœci od rodzaju produktu) b¹dŸ te¿ wyko-

¿ywnoœci i wreszcie szybki rozwój produkcji folii wspó³-

rzystanie opakowañ aktywnych. W efekcie mo¿liwa jest

wyt³aczanych oraz korzyœci wynikaj¹ce z wykorzysta-

np. sprzeda¿ detaliczna nietrwa³ych produktów spo-

nia folii OPP do laminowania, zw³aszcza w postaci folii

¿ywczych oraz przed³u¿enie okresów ich przydatnoœci

metalizowanej.

do spo¿ycia.

Do czynników ekonomicznych zalicza siê przede

Folie wielowarstwowe wytwarza siê technik¹ powle-

wszystkim ni¿sze ceny folii OPP w porównaniu z cen¹

kania, laminowania i wspó³wyt³aczania. W doborze ro-

celofanu (g³ównym celem jest zast¹pienie celofanu foli¹

dzaju tworzyw sztucznych u¿ytych jako sk³adniki wie-

OPP), mniejszy ciê¿ar w³aœciwy oraz mo¿liwoœci wy-

lowarstwowych materia³ów opakowaniowych wyko-

twarzania folii bardzo cienkich (od 15 µm).

rzystywane s¹ niekiedy krañcowe ró¿nice wartoœci

Czynnikami ekologicznymi s¹ m.in. zmniejszenie

okreœlonych w³aœciwoœci jak np. barierowoœci w stosun-

zu¿ycia materia³owego na jednostkê pakowanego pro-

ku do gazów (rys. 4).

duktu (podstawowy warunek proekologiczny), produk-

cja praktycznie bior¹c bezodpadowa (w przypadku folii

wspó³wyt³aczanych), brak emisji substancji szkodli-

EVAC

wych oraz znacznie ograniczone — w porównaniu z

PS

technologi¹ otrzymywania celafonu — zapotrzebowa-

PP

nie na czynniki energetyczne w procesie wytwarzania.

PE-LD

PE-HD

OPP

40

PVC (nieplastyfikowany) 150

PET

80

30

PA 40

ton

PVDC 1,2

tys.

EVOH

20

0,4

0

2000

4000

6000

8000 10000

3

2

zu¿ycie,

przenikalnoœæ tlenu, cm /(m ·24h·0,1) MPa

10

Rys. 4. Przenikalnoœæ tlenu przez folie gruboœci 25 µ m wytwo-rzone z ró¿nych polimerów

0

Fig. 4. Oxygen permeability through the films of thickness

1998

2001

2005

2007

25 µ m made of various polymers

lata

Rys. 3. Krajowe zu¿ycie folii OPP (w tym udzia³ folii OPP

w laminatach) od roku 1998 z przewidywanym na rok 2007

Aby unikn¹æ nieporozumieñ zwi¹zanych z ocen¹

Fig. 3. Domestic consumption of OPP films (including OPP

liczby warstw materia³u celowe jest zdefiniowanie pojêæ

films in laminates) from 1998 till 2007 (anticipated)

folii wielowarstwowych uzyskiwanych na drodze lami-

nowania i wspó³wyt³aczania. Termin „laminat” obejmu-

je materia³y powstaj¹ce w wyniku klejenia uprzednio

Analiza danych dotycz¹cych wykorzystania surow-

wytworzonych folii i kleju u¿ytego w tym przypadku

ców na rynku opakowañ giêtkich krajów zachodnioeu-

nie zalicza siê do warstw gotowego produktu. Nato-

ropejskich wskazuje, ¿e pomimo wci¹¿ jeszcze najbar-

miast w foliach wspó³wyt³aczanych œrodek wi¹¿¹cy nie

dziej masowego u¿ytkowania folii PE nastêpuje syste-

³¹cz¹ce siê ze sob¹ polimery traktuje siê jako odrêbn¹

matyczne zmniejszanie ró¿nicy pomiêdzy zu¿yciem

warstwê.

POLIMERY 2007, 52, nr 11—12

815

Poni¿ej podano typowe przyk³ady folii wielowar-

barierowymi [np. kopolimerem etylen/alkohol winylo-

stwowych wytwarzanych na drodze laminowania na

wy (EVOH)], a tak¿e z PA, konieczne staje siê u¿ycie

podstawie folii OPP b¹dŸ folii PET:

polimeru wi¹¿¹cego (Adh). Dlatego te¿ sumaryczna

OPP druk/OPP, OPPdruk/met∗)

OPP,

OPP

liczba warstw jest z regu³y wiêksza od liczby warstw

druk/PE-LD, OPP druk/OPP perl∗), OPP druk/OPP

tzw. funkcjonalnych.

cold seal∗), OPP druk/Al/PE-LD, OPP druk/PP i OPP/

Wymóg zastosowania polimeru wi¹¿¹cego wyklucza

druk papier/PE-LD oraz PET druk/PE-LD, PET

wprowadzenie polarnego EVOH do struktury trójwar-

met/PE-LD, PET druk/met PET/PE-LD, PET met/PP

stwowej (rys. 5), ale mo¿liwoœæ taka istnieje w struktu-

i PET/Al/PP.

rach co najmniej piêciowarstwowych (rys. 6). Ponadto,

Najczêœciej wykorzystywane gruboœci folii w wymie-

dodatkowe rozdzielenie warstwy PA wp³ywa na wzrost

nionych laminatach wynosz¹: OPP — 17 i 20 µm; Al — 7

wytrzyma³oœci folii wielowarstwowej — bardzo istotny

i 9 µm, a w laminatach do formowania 20 µm; PET —

w procesie g³êbokiego formowania. Sumaryczne gru-

12 µm, rzadziej 15 µm; PE-LD — 30, 40 i 50 µm; PP — 20

boœci wspó³wyt³aczanych folii trójwarstwowych o sk³a-

i 30 µm oraz papier — 30 i 40 g/m2.

dach podanych na rys. 5 zawieraj¹ siê zwykle w zakresie

Kompatybilnoœæ i trwa³oœæ po³¹czeñ uzyskiwanych

50—150 µm, natomiast folii piêciowarstwowych mog¹

w wyniku wspó³wyt³aczania osi¹ga siê w przypadku

wynosiæ od 70 nawet do 300 µm. Nieznaczne ró¿nice

wykorzystania polimerów o zbli¿onej budowie. W pro-

wystêpuj¹ tylko w przypadku warstw Adh oraz kopoli-

cesie wspó³wyt³aczania np. poliolefin (które dziêki dob-

meru EVOH, których gruboœæ nie przekracza na ogó³

rej zgrzewalnoœci stosuje siê w wiêkszoœci materia³ów

10 µm. Gruboœci pozosta³ych warstw, zw³aszcza zaœ folii

wielowarstwowych) z polarnymi polimerami wysoko-

z PA oraz z poliolefin, ró¿ni¹ siê zasadniczo w zale¿noœci

od przeznaczenia laminatu oraz g³êbokoœci jego formo-

wania.

Du¿¹ rolê odgrywaj¹ tak¿e kombinacje, w których do

PA

piêciowarstwowych folii wspó³wyt³aczanych dolamino-

Adh.

wywane s¹ cienkie orientowane folie PET i PP lub dwu-

PE-LD

kierunkowo orientowane folie poliamidowe (BOPA).

PA

W efekcie uzyskuje siê materia³ nadaj¹cy siê zw³aszcza

Adh.

do pakowania za pomoc¹ szybkobie¿nych maszyn pa-

kuj¹cych. W niektórych przypadkach du¿a wytrzyma-

PP

³oœæ takiej folii orientowanej umo¿liwia zmniejszenie

PA

gruboœci podstawowych folii wspó³wyt³aczanych. Kra-

Adh.

jowe zu¿ycie folii wielowarstwowych w roku 2005

Jonomer

przedstawia rys. 7.

Rys. 5. Przyk³ady struktur trójwarstwowych wspó³wyt³acza-

nych folii giêtkich

20

Fig. 5. Examples of the structures of three-layer co-extruded 1

flexible films

2

16

PA

ton

3

Adh.

12

tys.

PA

e,

Adh.

4

8

PE-LD + EVAC

zu¿yci

PA

4

EVOH

PA

Adh.

0

PE-LD + EVAC

Rys. 7. Krajowe zu¿ycie wielowarstwowych folii giêtkich w ro-Rys. 6. Przyk³ady struktur piêciowarstwowych wspó³wyt³a-

ku 2005: 1 — laminaty z udzia³em folii OPP, 2 — laminaty

czanych folii giêtkich

z udzia³em folii PET, 3 — folie wspó³wyt³aczane i laminaty

Fig. 6. Examples of the structures of five-layer co-extruded z udzia³em warstwy PA oraz z lub bez warstwy EVOH, 4 —

flexible films

laminaty Al/papier/pow³oka PE

Fig. 7. Domestic consumption of multilayer flexible in 2005: 1 — laminates with OPP film, 2 — laminates with PET film,

∗) met. — metalizowana, pearl. — folia perlista, cold seal — pow³oka do 3 — co-extruded films and laminates with PA layer, and with ³¹czenia pod naciskiem (na zimno).

or without EVOH layer, 4 — Al/paper/PE coating laminate

816

POLIMERY 2007, 52, nr 11—12

ANALIZA RYNKU OPAKOWAÑ TERMOFORMOWANYCH

70

Z FOLII SZTYWNYCH

W segmencie opakowañ z termoformowalnych folii

65

sztywnych uwzglêdniono nastêpuj¹cy asortyment pro-

ton

duktów:

tys. 60

— kubki, pude³ka, oraz tacki z folii PS, OPS, PET

i PP;

— opakowania formowane w systemie f.f.s. (formo-

zu¿ycie, 55

wanie z jednoczesnym nape³nianiem i zamykaniem);

— termoformowane wk³adki do pude³ek tekturo-

wych;

50

— opakowania „ blister pack” do produktów farma-

2001

2005

2007

ceutycznych;

lata

— opakowania „ blister pack” do wyrobów technicz-

Rys. 8. Porównanie krajowego zu¿ycia opakowañ termoformo-

nych;

wanych z folii sztywnych w roku 2001 i 2005 z przewidywa-

— tacki ze spienionego PS.

nym na rok 2007

Postêp w dziedzinie technologii folii sztywnych, wy-

Fig. 8. Comparison of domestic consumption of packaging

korzystywanych do termoformowania opakowañ, wy-

thermoformed from rigid films in 2001 and 2005 with antici-

ra¿a siê m.in. zwiêkszaj¹cym siê udzia³em opakowañ

pated for 2007

z folii PP oraz PET kosztem dominuj¹cych we wczeœniej-

szym okresie opakowañ z folii PS, a w pewnym stopniu

tak¿e w zastosowaniu folii sztywnych na folie wielowar-

siê importowane tacki z polilaktydu wysokiej przezro-

stwowe. Tendencja taka jest wyrazem d¹¿enia z jednej

czystoœci. Wp³yw na konkurencyjnoœæ opakowañ wy-

strony do poprawy funkcjonalnoœci (np. polepszenia ba-

twarzanych z tego tworzywa bêd¹ prawdopodobnie

rierowoœci) opakowania oraz uzyskania wiêkszej akcep-

wywiera³y zwiêkszaj¹ce siê wyraŸnie jego zdolnoœci

tacji ze strony odbiorcy, z drugiej zaœ — do zapewnienia

produkcyjne, a tak¿e stopniowe obni¿anie cen w warun-

korzyœci ekonomicznych i ekologicznych. W tym celu na

kach sta³ego ogólnego wzrostu cen TS.

warstwê œrodkow¹ folii wielowarstwowych wykorzys-

W ci¹gu 5 ostatnich lat obserwuje siê zwiêkszenie

tuje siê odpady produkcyjne (np. w postaci tzw. a¿uru

krajowego zu¿ycia opakowañ termoformowanych (rys.

po wyciêtych opakowaniach).

8), jednak udzia³ tego segmentu w sumarycznym zu¿y-

Struktury wielowarstwowe maj¹ znaczenie nie tylko

ciu opakowañ z TS jest najmniejszy (por. tabela 5) i w

funkcjonalne (np. wzrost barierowoœci w stosunku do

analizowanym okresie czasu wykazuje nawet nieznacz-

gazów) i ekonomiczne, ale tak¿e estetyczne, umo¿liwia-

ny spadek. Wynika to z szybszego tempa wzrostu zu¿y-

j¹ bowiem stosowanie dro¿szych odmian tego samego

cia opakowañ zarówno giêtkich, jak i formowanych me-

polimeru (np. zawieraj¹cych bardziej efektowne koncen-

tod¹ wyt³aczania z rozdmuchiwaniem.

traty barwne) wy³¹cznie na warstwê zewnêtrzn¹.

W przypadku folii sztywnych zagospodarowanie

ANALIZA RYNKU OPAKOWAÑ FORMOWANYCH

wspomnianego odpadowego a¿uru stanowi istotny pro-

METOD¥ WYT£ACZANIA Z ROZDMUCHIWANIEM

blem wynikaj¹cy nie tylko ze znacznych gruboœci wyko-

ORAZ WTRYSKIWANIA Z ROZDMUCHIWANIEM

rzystywanych folii, ale przede wszystkim z jego wymia-

rów osi¹gaj¹cych nawet 45 % powierzchni folii wyjœcio-

Analiz¹ objêto tu nastêpuj¹cy asortyment produk-

wej.

tów:

Warto zwróciæ uwagê na mo¿liwoœci, jakie stwarza

— beczki i bêbny z PE,

zintegrowany system produkcji tzw. „ in line”, w którym

— butelki z poliolefin, z PET oraz z PVC,

wyt³aczanie folii, termoformowanie, wycinanie opako-

— kanistry z poliolefin, a tak¿e tuby z PE.

wañ po uformowaniu oraz zawracanie i mielenie „a¿u-

We wspó³czesnej technice opakowaniowej coraz po-

ru” odbywa siê w jednym ci¹gu produkcyjnym. Niew¹t-

wszechniej obowi¹zuje zasada dostosowywania opako-

pliw¹ korzyœci¹ ekologiczn¹ jest w tym przypadku bez-

wañ do pou¿ytkowego odzysku ju¿ na etapie ich projek-

odpadowy charakter produkcji. [6] Ze wzglêdu na reali-

towania. Dotyczy to zw³aszcza opakowañ formowanych

zowanie procesu w uk³adzie zamkniêtym, uzyskiwane

metod¹ wyt³aczania z rozdmuchiwaniem oraz wtryski-

w takiej linii opakowania mog¹ byæ stosowane równie¿

wania z rozdmuchiwaniem, albowiem ich udzia³ w ³¹cz-

w bezpoœrednim kontakcie z ¿ywnoœci¹.

nym zu¿yciu opakowañ z tworzyw sztucznych przekra-

W najbli¿szej przysz³oœci miar¹ postêpu w segmencie

cza 30 %. Ponadto, segment ten charakteryzuje siê

opakowañ termoformowanych z folii sztywnych powi-

mniejsz¹ ró¿norodnoœci¹ rodzaju stosowanych tworzyw

nien staæ siê stopieñ wykorzystania folii biodegradowal-

w porównaniu np. z segmentem opakowañ giêtkich, jak

nych. Faktem jest, ¿e na rynku krajowym pojawi³y ju¿

równie¿ wiêkszymi mo¿liwoœciami w zakresie znako-

POLIMERY 2007, 52, nr 11—12

817

wania materia³u opakowaniowego, co u³atwia selektyw-

„ sleeve”. Ze wzglêdu na zbli¿one wartoœci gêstoœci PET

n¹ zbiórkê odpadów pou¿ytkowych.

i PVC etykietê z PVC (w odró¿nieniu od np. etykiet z

folii OPP) trudno bowiem oddzieliæ od pod³o¿a nawet

metod¹ flotacyjn¹, po uprzednim rozdrobnieniu opako-

T a b e l a 4. Udzia³ poszczególnych typów opakowañ formowa-

wania.

nych metod¹ wyt³aczania z rozdmuchiwaniem oraz wtryskiwania

Wœród butelek wytwarzanych z poliolefin, do nie-

z rozdmuchiwaniem w krajowym zu¿yciu tego rodzaju opakowañ

w roku 2005 (wynosz¹cym 198,0 tys. ton)

dawna dominowa³y butelki z PE-HD, charakteryzuj¹ce

T a b l e 4. Parts of particular packaging types, formed by blow siê korzystnymi cechami materia³owymi. Do g³ównych

extrusion or blow injection, in domestic consumption of such pa-ich zastosowañ nale¿¹ opakowania produktów chemii

T a b l e 5. Parts of analyzed segments of the market in total zbiorczymi z folii termokurczliwej, zw³aszcza w pako-domestic consumption of plastics packaging in 2005 (equal to 655.8

waniu butelek z napojami;

kt)

— szybki wzrost produkcji i zu¿ycia wiader wy-

Segment rynku materia³ów lub opakowañ

Udzia³, %

twarzanych g³ównie z PP o udoskonalonych kons-

Materia³y i opakowania giêtkie z TS lub z udzia³em

trukcjach;

47,9

tych tworzyw

Opakowania wytwarzane na drodze wyt³aczania

z rozdmuchiwaniem oraz wtryskiwania z rozdmu-

30,2

chiwaniem

90

Opakowania formowane wtryskowo

12,3

Opakowania termoformowane

9,6

85

ton

80

tys.

Dalszy postêp w dziedzinie opakowañ z TS powi-

nien w naszym kraju wyra¿aæ siê g³ównie szybszym

75

rozwojem produkcji i poszerzaj¹cym siê zakresem ich

zu¿ycie,

zastosowania. Przewiduje siê, ¿e zu¿ycie materia³owe

70

ograniczy siê do funkcjonalnie uzasadnionego mini-

mum (zapobieganie powstawaniu odpadów „u Ÿród-

65

³a”), a opakowania bêd¹ projektowane zgodnie z najko-

2001

2005

2007

rzystniejszym, przewidzianym w odniesieniu do kon-

lata

kretnych opakowañ, systemem odzysku pou¿ytkowego

Rys. 9. Krajowe zu¿ycie opakowañ formowanych wtryskowo w

i bêd¹ wytwarzane przede wszystkim z PP oraz PE-HD,

roku 2001 i 2005 oraz przewidywane na rok 2007

z folii z nowych odmian PE-HD, PE-LLD oraz polietyle-

Fig. 9. Domestic consumption of injection formed packaging

nów metalocenowych, a tak¿e z tworzyw biodegrado-

films in 2001 and 2005 and anticipated for 2007

walnych oraz z kompozytów z udzia³em surowców mi-

neralnych, w tym z nanokompozytów. W foliach wielo-

warstwowych zwiêkszy siê zapewne wykorzystanie

— zwiêkszenie zu¿ycia zamkniêæ formowanych

cienkich warstw o najwy¿szym poziomie barierowoœci,

wtryskowo zarówno z PE-HD, jak i z PP w zastosowa-

np. napylanych ze wspomaganiem plazmowym. Prog-

niu do opakowañ z tworzyw sztucznych (butelki, kanis-

nozuje siê te¿, ¿e uzyskiwane opakowania bêd¹ charak-

try, tuby, beczki), a tak¿e do opakowañ z innych two-

teryzowa³y siê zwiêkszonym bezpieczeñstwem i wygo-

rzyw, przede wszystkim z wielowarstwowej tektury

d¹ u¿ytkownika.

POLIMERY 2007, 52, nr 11—12

819

LITERATURA

Analiza stanu obecnego oraz prognoza zu¿ycia po-

szczególnych asortymentów materia³ów opakowa-

1.

Czerniawski B.: „Market of Plastics Packaging in Po-

niowych i opakowañ w latach 2001—2005”, COB-

land”, Miêdzynarodowa Konferencja „Europe Plas-

RO, Warszawa 2000, str. 7.

tics” zorganizowana przez Polskie Stowarzyszenie

4.

Sêp K.M., Stolarski L.: Polimery 2006, 51, 222.

Przetwórców Tworzyw Sztucznych, Plastics Europe

5.

Anonim: J. Plast. Pack. Technol. , PIRA International,

Polska oraz Polsk¹ Izbê Przemys³u Chemicznego,

May/June 2002, 24.

Warszawa, 15—16 maja 2006 r.

6.

Materia³y techniczne firmy Kreis-Pack — producen-

2.

Czerniawski B.: „Stan aktualny i perspektywy roz-

ta opakowañ termoformowanych, 2006.

woju bran¿y opkaowañ z tworzyw sztucznych”,

7.

K. M. Sêp, Stolarski L.: Polimery 2005, 50, 894.

COBRO, grudzieñ 2004 r.

3.

Grabowska B., Jakowski S., Warczyñski R.: „Rynek

Otrzymano 6 X 2006 r.

materia³ów opakowaniowych i opakowañ w Polsce.