Blok Wykładowy nr 8
dr Wojciech Hasik
wojciech.hasik@ue.wroc.pl
Inwentaryzacja
1
Rachunkowość
W
W
E
IDENT POMIAR DOKUMEN EWIDENC INWENTA
SPRAWOZDAWCZ
Y
J
I
RYZACJA
OŚĆ FINANSOWA
J
Ś
YFIKAC
TOWANIE JA
RACHUNEK
WYCENA
Ś
C
KOSZTÓW
JA
ANALIZA
C
I
K O N T R O L A
FINANSOWA
I
E
E
KSIĘGOWOŚĆ
• dlaczego powinna być przeprowadzana?
• co powinno być inwentaryzowane?
• jak prezentować jej rezultaty?
Regulacje prawne inwentaryzacji
jako element organizacyjny i techniczny nie jest przedmiotem regulacji MSSF (ani w US GAAP)
jest zagadnieniem szczegółowo uregulowanym w
ustawie o rachunkowości (Rozdział 3 ustawy)
2
Regulacje prawne inwentaryzacji –
ustawa o rachunkowości
Terminy inwentaryzacji (1):
musi być wykonana na ostatni dzień każdego roku obrotowego,
dopuszcza się wyjątki w przypadkach:
– gdy inwentaryzację rozpoczęto nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono do 15 dnia następnego roku (nie dotyczy zapasów, aktywów pieniężnych i papierów wartościowych),
– zapasów materiałów, towarów, produktów gotowych i półproduktów znajdujących się w strzeżonych składowiskach i objętych ewidencją ilościowo-wartościową przeprowadzono raz w ciągu 2 lat
Regulacje prawne inwentaryzacji –
ustawa o rachunkowości
Terminy inwentaryzacji (2):
musi być wykonana na ostatni dzień każdego roku obrotowego,
dopuszcza się wyjątki w przypadkach:
– środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie, znajdujących się na terenie strzeżonym – przeprowadzono raz w ciągu 4 lat,
– zapasów towarów i materiałów (opakowań) objętych ewidencją wartościową w punktach obrotu detalicznego jednostki – przeprowadzono raz w roku,
3
Regulacje prawne inwentaryzacji –
ustawa o rachunkowości
Metody inwentaryzacji (1):
1. aktywa pieniężne, papiery wartościowe, zapasy, środki trwale (czyli aktywa pozostające pod fizyczną kontrolą jednostki):
– spis z natury
– następnie: wycena tych aktywów i porównanie z zapisami księgowymi, wyjaśnienie i rozliczenie ewentualnych różnic 2. aktywa przechowywane w banku (na rachunkach bankowych) lub przez inne jednostki, należności oraz udzielone pożyczki (aktywa poza fizyczną kontrolą jednostki)
– otrzymanie potwierdzeń stanów (sald) od banków lub innych jednostek
– następnie: wyjaśnienie i rozliczenie ewentualnych różnic Regulacje prawne inwentaryzacji –
ustawa o rachunkowości
Metody inwentaryzacji (2):
3. środki trwałe, do których dostęp jest znacznie utrudniony, gruntów, należności spornych i wątpliwych i pozostałych aktywów i zobowiązań:
– drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami
– następnie: weryfikacja istnienia i rzeczywistej wartości aktywów (zobowiązań)
4
Rodzaje ksiąg rachunkowych
Księgi rachunkowe to zbiory zapisów księgowych,
obrotów (sum zapisów) i sald.
Rodzaje ksiąg:
dziennik
księga główna
księgi pomocnicze
inwentarz
zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych
5
Co to jest polityka rachunkowości
polityka rachunkowości:
- obowiązkowa dokumentacja jednostki
-
opisuje przyjęte przez jednostkę zakładowe
zasady rachunkowości
-
wynika ze swobód wynikających z prawa
bilansowego (opcjonalne metody i zakresy
swobodnego działania)
-
polityka rachunkowości ≠ rachunkowość kreatywna,
polityka bilansowa
6
Jednostka powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte przez nią zasady (politykę) rachunkowości, a w szczególności dotyczące:
1) określenia roku obrotowego i wchodzących w jego skład okresów sprawozdawczych,
2) metod wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania
wyniku finansowego,
3) sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, 4) systemu służącego ochronie danych i ich zbiorów, w tym dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych i
innych dokumentów stanowiących podstawę
dokonanych w nich zapisów
Polityka rachunkowości w uor
W ramach sposobu prowadzenia ksiąg rachunkowych, a) zakładowego planu kont, ustalającego wykaz kont księgi głównej, przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych oraz ich powiązania z kontami księgi głównej,
b) wykazu ksiąg rachunkowych, a przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera - wykazu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych z określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz ich funkcji w organizacji całości ksiąg rachunkowych i w procesach przetwarzania danych,
7
Nr zespołu
Nazwa zespołu kont
Przykładowe konta
0
Aktywa trwałe
Środki trwałe, Wartości niematerialne i
prawne, Odpisy umorzeniowe ST/WNiP
1
Środki pieniężne, rachunki
Kasa. Rachunki bankowe, Kredyty bankowe,
bankowe i inne KAF
Krótkoterminowe aktywa finansowe
2
Rozrachunki i roszczenia
Rozrachunki z odbiorcami, dostawcami,
z tytułu VAT, z ZUS, z tyt. wynagrodzeń
3
Materiały i towary
Rozliczenie zakupu, Materiały, Towary,
Odchylenia od cen ewidencyjnych M/T
4
Koszty według rodzajów i ich Amortyzacja, Zużycie materiałów i energii, rozliczenie
Usługi obce, Wynagrodzenia, Ub. społ. IIS
5
Koszty wg typów działalności Działalność podstawowa, Działalność pomoc-i ich rozliczenie
nicza, Koszty zarządu, Koszty sprzedaży
6
Produkty i rozliczenia
Produkty gotowe, Odchylenia od cen
mi
ewidencyjnych prod. got. RMK
ędzyokresowe
7
Przychody i koszty związane
Sprzedaż produktów, Koszt sprzedanych
z ich osi
produktów, Sprzedaż towarów, WST w CN
ągnięciem
8
Kapitały własne, fundusze
Kapitał podstawowy, Pozostałe kapitały,
specjalne, rezerwy i wynik f.
Wynik finansowy, Rezerwy
8
Wprowadzenie do sprawozdawczości
finansowej
8
Podstawy prawne sprawozdawczości finansowej
1.
Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, Dz.U.
Nr 121/94 poz. 591 z późn. zmianami – (wersja aktualna na stronie: http://isip.sejm.gov.pl/prawo/index.html) 2.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 marca 2005 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych
przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych (Dz.U. 2005 nr 49 poz. 463),
3.
Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości
Finansowej (MSSF) Tom I i II, IASB, SKwP
Podstawy prawne sprawozdawczości
finansowej
Zróżnicowanie obowiązków sprawozdawczych w ustawie o rachunkowości
–
spółki nie podlegające uor (brak obowiązków sprawozdawczych)
–
spółki podlegające uor:
spółki osobowe (800TEUR obrotów)
spółki kapitałowe wszystkie
–
spółki o rozszerzonych obowiązkach sprawozdawczych:
spółki akcyjne
banki, ubezpieczyciele i inne podmioty działające na rynkach finansowych
pozostałe podmioty o ile spełniają kryteria ilościowe dla „dużych spółek”
9
Podstawy prawne sprawozdawczości
finansowej
Obowiązki sprawozdawcze podmiotów obecnych na rykach finansowych (emitentów):
–
spółki będące emitentami papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynkach publicznych (spółki notowane)
–
spółki notowane sporządzające skonsolidowane sprawozdanie finansowe
Układ i powiązania sprawozdań
10
Rachunek
przepływów
pieniężnych
11