Us

U tr

s ó

tr j pańs

j

tw

pańs o

tw w

o y.

y

Zas

Z ady nacze

nacz lne ustr

us o

tr ju RP

ju

mgr Piotr Kapusta

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Pojęcie ustroju państwowego Us

U t

s r

t ój

r - st

s ru

t k

ru t

k u

t r

u a

r ins

n t

s y

t tu

t cji

u

cji po

p wi

o ąz

wi an

ąz y

an ch

y

ch ze

z s

e ob

s ą

ob

org

or an

g i

an zacyjn

z

i

acyjn e i

e fu

f n

u k

n cjon

k

al

cjon n

al i

n e

Us

U t

s r

t ój

r p

ój ań

p s

ań t

s w

t o

w w

o y- całok

c

s

ałok z

s t

z ałt

t

ałt org

or an

g i

an zacji

z

pań

p s

ań t

s w

t a

w i me

m t

e od

t

od dz

d i

z ałani

ałan a władz

wład y

z

pań

p s

ań t

s w

t o

w w

o ej;

w

ej; dz

d i

z eli

el si

s ę on

on na:

n

- us

u t

s r

t ój

r p

ój ol

p i

ol ty

t cz

y n

cz y;

n

- us

u t

s r

t ój

r s

ój p

s ołecz

p

n

ołecz o

n -gos

g p

os od

p ar

od cz

ar y

cz .

y

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Ustrój polityczny (1) Us

U t

s r

t ój

r p

ój ol

p i

ol ty

t cz

y n

cz y

n - pr

p a

r wn

a

oi

wn n

oi s

n t

s y

t tu

t cjon

u

al

cjon n

al y

n wyraz

yr

st

s ru

t k

ru t

k u

t r

u y i fu

f n

u k

n cjon

k

o

cjon w

o an

w i

an a władz

wład y

z p

y u

p b

u l

b iczn

cz ej.

n

W jego

jeg s

o k

s ład

k

ład wch

w od

ch z

od ą

z norm

n

y

orm kon

k s

on t

s y

t tu

t cyjn

u

e

cyjn

st

s an

t o

an wi

o ące

wi

o

ące g

o ran

r i

an cach

c

,

ach celach

cel

ach czy

cz m

y e

m t

e od

t ach

od

tej

t wład

ej

z

wład y

z

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Ustrój polityczny (2) El

E emen

em t

en y

t i

y st

s ot

t n

ot e

n dl

d a anal

an i

al zy

z us

u t

s r

t oju

r

pol

p i

ol ty

t cz

y n

cz eg

n o:

eg

- st

s a

t t

a u

t s

u

s jedn

jed os

n t

os k

t i

k w p

w ań

p s

ań t

s wi

t e,

wi

- okr

ok eś

r l

eś eni

en e s

e u

s w

u er

w en

er a,

en

- org

or an

g i

an zacyjn

z

a

acyjn st

s ru

t k

ru t

k u

t r

u a

r władz

wład y

z p

y u

p b

u l

b iczn

cz ej,

n

- zas

z ad

as y

ad fu

f n

u k

n cjon

k

o

cjon w

o an

w i

an a władz

wład y

z p

y u

p b

u l

b iczn

cz ej,

n

- rel

r acje

el

m

acje i

m ędz

ęd y

z org

or an

g am

an

i

am władz

wład y

z p

y u

p b

u l

b iczn

cz ej.

n

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Ustrój społeczno-gospodarczy (1) Stan

t o

an wi

o ą

wi g

ą o

g m

o a

m t

a eri

t al

eri n

al e

n waru

w

n

aru k

n i

k ży

ż ci

y a

ci

sp

s ołecz

p

n

ołecz eg

n o

eg ,

o st

s ru

t k

ru t

k u

t r

u a

r własn

włas oś

n ci

oś o

ci w

o a

w or

a az

or

fu

f n

u k

n cjon

k

o

cjon w

o an

w i

an e g

e os

g p

os od

p ark

od

i

ark i fifnan

n s

an ó

s w

ó

pu

p b

u l

b iczn

cz y

n ch

y .

ch

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Ustrój społeczno-gospodarczy (2) Eleme

m nt

n y

t is

y t

is o

t t

o ne

t dla analiz

dla

y

analiz us

y t

us r

t o

r ju

o spo

ju

ł

spo eczno-go

g spo

o

dar

spo

cz

dar e

cz go

g :

o

- zak

z r

ak e

r s inge

ing re

r ncji państ

pańs w

t a

w w

w pro

pr ce

o sy

s g

y o

g spo

o

dar

spo

cz

dar e

cz ,

- zak

z r

ak e

r s wo

w lno

o

ści

lno

działania po

ania dm

po

io

dm t

io ó

t w

ó

w go

g spo

o

dar

spo

cz

dar y

cz ch

y

w

w ram

r

ach

am

obo

o w

bo iąz

w ujące

iąz

go

g

o pra

pr w

a a,

w

- re

r gulacja

g

wł

w asności

asno

i pr

i a

pr w

a na

w

o

na chr

o

o

chr na

o

wł

w asności

asno

prywa

w t

a ne

t j,

- re

r gulacja

g

finansów

inansó

w publiczny

publiczn ch,

y

- sy

s s

y t

s e

t m

m oś

o w

ś ia

w t

ia o

t w

o y,

y

- sy

s s

y t

s e

t m

m zabe

z

zpie

abe

cze

cz nia spo

nia

ł

spo ecznego

g ,

o

- ochr

o

o

chr na

o

śr

na o

śr do

o w

do isk

w a

isk nat

na ur

t alne

ur

go

g ,

o

- re

r gulacja

g

wł

w asności

asno

i k

i o

k rz

o y

rz s

y t

s ania

t

z

ania zaso

z

bó

aso w

bó

w nat

na ur

t aln

ur

y

aln ch,

y

- ro

r la

o pańs

la

t

pańs w

t a

w w

w ks

k zt

s ał

zt to

t w

o aniu

w

warunk

w

ó

arunk w

ó

w sprzyjający

sprz

ch

yjający

ro

r z

o w

z o

w jo

o w

jo i

w kult

k ur

ult alne

ur

mu

m i

u nauko

nauk w

o e

w mu

m

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Forma państwa (1) Kon

K s

on t

s y

t tu

t cyjn

u

i

cyjn e okr

ok eś

r l

eś ony

on s

y p

s os

p ób

os

ób org

or an

g i

an zacji

z

ży

ż ci

y a

ci p

a ol

p i

ol ty

t cz

y n

cz eg

n o

eg i sp

s ołecz

p

n

ołecz eg

n o

eg

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Forma państwa (2) kryterium liczebności podmiotu władzy państ

s w

t o

w

państ

s w

t o

w

państ

s w

t o

w

monokr

ok a

r t

a y

t c

y z

c n

z e

oli

ol gar

g c

ar h

c icz

c n

z e

demokr

ok a

r t

a y

t c

y z

c n

z e

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Forma państwa (3) kryterium sposobu powołania na urząd najwyższego reprezentanta państwa w stosunkach wewnętrznych i zewnętrznych monarc

ar h

c ia

re

r publika

k

Wy

W d

y ział Pra

r w

a a,

w Administ

is rac

r ji

ac i

ji Eko

k nomii

Ka

K t

a e

t dra

r P

a ra

r w

a a

w Ko

K nst

s yt

y ucy

c jn

y ego

g

Forma państwa (4) kryterium struktury terytorialnej państwa państ

s w

t o

w u

o nitar

t n

ar e

państ

s w

t o

w f

o e

f deral

r n

al e

Wy

W d

y ział Pra

r w

a a,

w Administ

is rac

r ji

ac i

ji Eko

k nomii

Ka

K t

a e

t dra

r P

a ra

r w

a a

w Ko

K nst

s yt

y ucy

c jn

y ego

g

Forma państwa (5) dyktatura

państwo

autorytarne

klasy

s fifka

k cja o cha

ch ra

r kt

k e

t rze

z ko

k mpl

mp eks

k o

s w

o ym

(cz

( yn

cz n

yn i

n ki: sp

s o

p łeczne

czn , po

p lityczn

y

e

czn , go

g sp

s o

p da

d rcz

r e

cz o ró

r żn

ó ym

żn

cha

ch ra

r kt

k e

t rze

z i re

r lacje międz

d y

z ni

n mi)

państwo

państwo

demokratyczne

totalitarne

Wy

W d

y ział Pra

r w

a a,

w Administ

is rac

r ji

ac i

ji Eko

k nomii

Ka

K t

a e

t dra

r P

a ra

r w

a a

w Ko

K nst

s yt

y ucy

c jn

y ego

g

Zasady ustroju

- nacz

n

el

acz n

el e,

n najw

n

aż

ajw n

aż i

n ejsz

ejs e

z r

e o

r z

o s

z t

s rz

t y

rz g

y ni

n ęcia

ęci

char

ch ak

ar t

ak er

t yz

y u

z jące

u

u

jące s

u t

s r

t ój

r pań

p s

ań t

s w

t o

w w

o y

- z

z reg

r uły

u u

ły t

u o

t ż

o s

ż am

s

i

am ane

an z

z zas

z ad

as ą

ad kon

k s

on t

s y

t tu

t cyjn

u

ą

cyjn

- ni

n ejedn

ejed ol

n i

ol cie

ci p

e ojm

p

o

ojm w

o an

w e

an w

e d

w ok

d t

ok r

t yni

yn e pr

p a

r w

a a

w

kon

k s

on t

s y

t tu

t cyjn

u

eg

cyjn o

eg

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasady konstytucyjne

- zasad

z

a

asad d

a e

d m

e okra

r t

a yc

y zne

zn g

e o

g p

o ań

p s

ań t

s wa

w p

a r

p a

r w

a ne

n g

e o

g

- zw

z ierz

e c

rz hn

h i

n ctwo

w N

o ar

N od

ar u

od

- gwar

w an

ar c

an je

je pr

p a

r w

a i wol

w n

ol ośc

n

i jed

je n

d os

n t

os ki

- pod

p zi

od ał

zi w

ał ładz

ład

- ist

s ni

n en

e i

n e

e samorządu

orząd

u te

t r

e ytori

t al

ori n

al e

n g

e o

g

- uzn

u an

zn i

an e

e społe

sp

c

ołe zne

zn j

e g

j osp

g

od

osp ark

od

i rynk

yn o

k w

o e

w j

e opart

op

e

art j

e

na

n w

a ol

w n

ol ośc

n

i dzi

d ałal

zi

n

ałal ośc

n

i gosp

g

od

osp ar

od c

ar ze

z j

e i własnośc

łasn

i

pr

p ywa

w t

a ne

n j

e z

j a

z p

a od

p s

od t

s a

t w

a ę

w

ę us

u t

s roju

r

oju gosp

g

od

osp ar

od c

ar ze

z g

e o

g

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (1)

Klau

Kl zu

z la demokr

ok a

r t

a y

t c

y z

c n

z ego

g państ

s w

t a p

w

ra

r w

a n

w ego

g st

s an

t ow

o i

w zb

z iorc

or z

c e

z wyraż

yr e

aż nie sz

s e

z re

r gu

re

r guł i

ł i zas

z ad, k

, t

k ór

t e

ór wp

w ra

r w

a d

w zi

z e nie zos

z t

os ały

t

expr

e

e

xpr ss

s i

s s verbi

r s

bi ujęt

ję e

t w

w pisanym

an

te

t kś

k ci

c e

Kon

K st

s y

t tu

t cji

c ,

ji al

, e

al w

w sposób immanent

n n

t y

n wynikają z

k

ak

ają z

s

ak jolog

jol i or

i az

or

az z

z ist

s ot

t y

ot

demokr

ok a

r t

a y

t c

y z

c n

z ego p

g

ańst

s w

t a p

w

ra

r w

a n

w ego.

g Ow

O e

w re

r guły i zas

z ady miały najró

ajr ż

ó n

ż iejsz

js y

z

ch

c arak

ar t

ak e

t r,r ,odnosz

os ąc

z

ąc się zar

z ó

ar w

ó n

w o do pra

r w

a a m

w

at

a e

t ri

r aln

al ego

g (z

( a

z kon

k iecz

c n

z y

n element

n

demokr

ok a

r t

a y

t c

y z

c n

z ego p

g

ańst

s w

t a p

w

ra

r w

a n

w ego

g uzn

z ano ist

s n

t ienie niekt

k ór

t yc

y h

c pra

r w

a je

w dnost

os k

t i

k ,

jak

jak pra

r w

a o

w do ży

ż c

y i

c a,

a, pra

r w

a o

w do prywa

w t

a n

t ości

c , ,pra

r w

a o

w do sądu),) ,jak

jak i tz

t w

z .

w zas

z ad

pra

r w

a i

w dłow

ło e

w j legislacji

ac

ji (n

( p. zak

z az

ak s

az t

s an

t ow

o i

w enia pra

r w

a a

w z

z mocą w

oc

s

ą w t

s e

t cz

c n

z ą,

ą, nakaz

ak

zac

z h

ac ow

o an

w ia odpow

o i

w edniej vacat

vac i

at o legis

gi ,

s ,nakaz

ak

az posz

os an

z ow

o an

w ia pra

r w

a s

w łusz

s n

z ie

naby

ab ty

t c

y h

c ),) ,a ogól

a og n

ól ą podst

s a

t w

a ą

w było

b

uzn

z anie, ,że

ż demokr

ok a

r t

a y

t c

y z

c n

z e państ

s w

t o p

w

ra

r w

a n

w e

wymaga

ag p

a osz

os an

z ow

o an

w ia zas

z ady z

y au

z fan

f ia oby

ob wa

w t

a e

t la do państ

s w

t a

w i st

s an

t ow

o i

w onego

g

prz

r e

z z

e n

z ie pra

r w

a a.

w To os

T

t

o os a

t t

a n

t ie wymagan

ag ie naw

a i

w ązu

ąz jące

jąc do kon

k st

s r

t u

r kc

k ji

c p

ji ra

r w

a a

w

administ

s r

t ac

r yjn

ac

ego

g (

o gł. niem. kon

. k ce

c pcji

c Ve

V rt

r r

t aue

r

nss

ns c

s hut

c

z

hut )

z )pow

o i

w ązan

ąz e z

z zas

z adą

prop

r orc

or jon

c

aln

al ości

c (z

( ak

z az

ak e

az m nadmiern

r ej inge

g re

r ncji

c )

ji )st

s w

t or

w z

or yło og

z

ól

yło og n

ól e podst

s a

t w

a y dla

wyz

y n

z acz

ac e

z nia ks

a k z

s t

z ałt

t u

ałt i

i kon

k sekw

k e

w ncji

c d

ji emokr

ok a

r t

a y

t c

y z

c n

z ego p

g

ańst

s w

t a

w pra

r w

a n

w ego.

g

Po

P r

o .r: wyr

y o

r k

o

k TK z 3.

3 6.

6 19

1 9

9 8

9

8 r.r, s

, y

s g

y n. K 34

3 /

4 9

/ 7

9

7 (O

( T

O K ZU

Z ,

U ,Nr r4,

4 ,poz

po . 49

4 )

9

wyr

y o

r k

o

k TK z 16

1 .

6 6.

6 19

1 9

9 9

9

9 r.r, s

, y

s g

y n. P 4/

4 9

/ 8

9

8 (O

( T

O K ZU

Z ,

U ,Nr r5,

5 ,poz

po . 98

9 )

8

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (2)

W razi

r e

azi zakw

z

es

akw ti

es on

ti ow

o an

w ia zg

z od

g nośc

oś i aktu

ak norm

or a

m ty

a wn

w ego

eg z

o e

z s

e t

s an

t dard

ar ami

am

demokr

em

a

okr ty

a c

ty znego

eg p

o aństw

s a

tw pra

r w

a n

w ego

eg ,

o sk

s on

k kre

kr ty

e z

ty o

z w

o an

w y

an mi

m i ro

r z

o w

z i

w nięty

ę mi

m

w

w odręb

r ny

n c

y h post

os an

t ow

o i

w eniach ust

s a

t w

a y zas

z ad

as niczej,

z podst

s a

t w

a ę

w k

ę on

k tr

on ol

tr i

ol

kon

k sty

s tucyjnoś

o c

ś i pow

o i

w nny

n st

s an

t ow

o i

w ć prz

r ed

z e w

e s

w z

s y

z s

y tki

s m

tki

m sz

s c

z zeg

z ół

eg o

ół w

o e

w

post

os an

t ow

o i

w enia k

a on

k sty

s tucyjne. W

e. taki

t

c

aki h sy

s tuacjach nie ma

m nat

a om

t

i

om ast

as

potrz

otr eb

z y

eb pow

o oł

w y

oł wan

w ia jak

a o

jak p

o odst

s a

t w

a y kon

k tr

on ol

tr i

ol - zas

z ad

as y demokr

em

a

okr ty

a c

ty znego

eg

państw

s a

tw p

a ra

r w

a n

w ego

eg ,

o wyraż

r on

aż ej w

ej

w art.

ar 2 Kon

K sty

s tucji.

ji Z

. as

Z ad

as a ta

t p

a ełn

eł i

wó

w w

ó c

w zas

z

as prz

r ed

z e ws

w z

s y

z s

y tki

s m

tki

m funkc

k je w

je s

w k

s az

k ó

az w

ó ki

w

ki dla int

n er

t p

er re

r t

e ac

t ji

wymi

m eniony

on c

y h sz

s c

z zeg

z ół

eg o

ół w

o yc

y h prz

r ep

z isó

s w

ó

w ust

s a

t w

a y zas

z ad

as niczej.

z

Por

P .:

or wyrok

r

T

ok K

T z 9

z .6.1998 r.,

r sy

s g

y n. K

. 28/97 (OT

O K

T ZU

Z 1998, Nr

r 4, poz.

o 5

z. 0)

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (3)

Art.

t. 2

2 Ko

K ns

o ty

ns tucji nie

ji

moż

o e

ż (…)

… znajdow

znajdo ać

w zas

z t

as o

t s

o o

s w

o ania

w

t

ania am

t

,

gdzie

g

sam

s

a K

a o

K ns

o ty

ns tucja do

ja k

do o

k nuje

o

pre

pr cyz

y y

z jnie i w

i yc

y ze

z rpująco

pując

okr

o e

kr śle

ś nia z

nia akr

z

e

akr su

s i

u tr

i e

tr śc

ś i o

i kr

o e

kr ślo

ś ne

lo go

g

o pra

pr w

a a

w (

a …)

… . .Nor

No ma

za

z w

a ar

w ta

t w

a ar

w t.

t. 2

2 Ko

K ns

o ty

ns tucji nie

ji

jest

s bo

t wie

bo

m nadrzę

z dną no

dną r

no mą

ko

k ns

o ty

ns tucyjną w

jną s

w t

s o

t s

o unk

s

u

unk do

u

do inny

inn c

y h po

h s

po t

s ano

t

wie

ano

ń s

ń am

s

ej

Ko

K ns

o ty

ns tucji.

Por

P .:

or wyrok

r

T

ok K

T z 1

z 0.11.1998

9

8 r.,

r sy

s g

y n. K

. 39/97 (OT

O K

T ZU

Z 1988, Nr

r 6, poz.

o 9

z. 9)

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (4)

Z

Z treś

tr c

eś i art.

ar 2 w

w orz

or ec

z znictwi

tw e kon

k sty

s tucyjny

jn m

m i w

w nauce w

e ypro

r w

o ad

w za

z s

a i

s ę

dalek

al o

ek i

o dące kon

k sekw

s

en

ekw cje, zar

z ó

ar w

ó n

w o g

o d

g y chodzi

zi o s

o am

s

e

am wymag

m an

ag ia c

a o

c d

o o

tec

t hniki

ki legisl

s acyjnej (zas

z ad

as a prz

r y

z z

y w

z oi

w t

oi ej

t l

ej egisl

s acji,

ji okreś

okr l

eś onośc

oś i

prz

r ep

z isó

s w

ó )

w , jak i co

c d

o o b

o ezp

e ieczeń

z stw

s a

tw pra

r w

a n

w ego

eg (

o zas

z ad

as a ochron

r y

on zau

z fan

f ia

do p

o aństw

s a

tw i st

s an

t ow

o i

w onego

eg p

o rz

r e

z z

e nie pra

r w

a a,

w zas

z ad

as a ochron

r y

on pra

r w

a

naby

ab tyc

ty h). .Tr

T ybunał

ał podkreś

kr l

eś ił,ł że

ż teor

t

e

eor ty

e c

ty znie w

e yró

r żn

ó ione i

e nazw

az an

w e

zas

z ad

as y na tl

a e

tl kon

k kre

kr tn

e y

tn c

y h st

s an

t ów

ó

w fak

f ty

ak c

ty zny

zn c

y h sp

s lat

a ają

t

si

s ę ze

z sob

s ą;

niejasn

ejas ość

oś prz

r ep

z isu

s w

w prak

r ty

ak c

ty e z

e w

z ykle

kl o

e zn

o acza

z n

a iepew

e n

w ość

oś sy

s tuacji

pra

r w

a n

w ej ad

ej res

r a

es t

a a

t norm

or y

m pra

r w

a n

w ej i

ej poz

o os

z t

os a

t w

a i

w enie jej u

jej ks

k zt

s ał

zt t

ał o

t w

o an

w ia

org

or an

g om

om st

s os

t u

os jącym

m pra

r w

a o

w ,

o z kol

k ei

ol

ei zró

zr żn

ó ico

c w

o an

w ie i

e ndywi

w dualn

al y

n c

y h

ro

r z

o s

z tr

s z

tr y

z g

y nięć pociąga

ąg z

a a

z sob

s ą p

ą ostr

os z

tr eg

z an

eg ie pra

r w

a a

w jak

a o

jak n

o iesp

es ra

r w

a i

w edliweg

w o

eg i

utra

tr t

a ę

t zau

z fan

f ia ob

a y

ob wa

w t

a el

t i

el do p

o aństw

s a.

tw

Por

P .:

or wyrok

r

T

ok K

T z 2

z 0.11.2002

0

2 r.,

r sy

s g

y n. K

. 41/02

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (5)

Art. 2 Kon

K s

on ty

s tuc

tu ji zos

z t

os a

t ł oceni

en ony

on

y prz

p e

rz z

e T

z K jako

k mający

za

z sadn

d i

n cze

z zn

e a

zn czen

z i

en e dl

d a sy

s tua

tu cji pr

p a

r w

a nej

n oby

ob wa

w t

a el

t i

el i

org

or a

g nó

n w

ó władz

d y

z

y pa

p ńs

ń tw

s o

tw w

o ej

w i uzn

u a

zn ny

n

y za

z fun

fu d

n a

d ment

men

kon

k s

on ty

s tuc

tu yj

y neg

n o

eg porzą

p

dk

d u

k

u pa

p ńs

ń tw

s a

tw pr

p a

r w

a neg

n o.

eg

Por

P .:

or wyrok

r

T

ok K

T z 2

z 1.3.2001

1 r.,

r sy

s g

y n. K

. 24/01

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (6)

„P

„ i

P erws

w z

s y

z

y zar

z zu

z t Pr

P e

r z

e y

z d

y ent

n a

t RP

a s

RP t

s a

t w

a iany

an

y re

r gulacji art. 322 pra

r w

a a

w p

a rze

z my

m s

y ło

ł w

o e

w go

g d

o otycz

y y

cz

jej niez

e g

z od

g noś

n ci

oś z art. 2 Kon

K st

s ytucji RP.

RP Sp

S rze

z czność t

ć a w

t

yn

y ika

k z

a d

z aniem

m wnioskod

k aw

a cy

w

cy z

narusz

s e

z n

e i

n a z

a as

z ad

a y

d

y okre

r śloności

oś normy

m p

y ra

r w

a nej,

j, zas

z ady

y zau

z fan

f ia ob

a y

ob wa

w t

a e

t la d

a o państ

s wa

w i

a

twor

w zon

z eg

e o

g p

o rze

z z

e n

z ie pra

r w

a a,

w

a, kt

k ór

t e

ór nie za

z w

a ierał

r ob

ał y

ob

y norm

m rad

r yk

y al

k nie i niespodzi

od ew

e an

w i

an e

zmi

zm eniających

ający st

s an

t pra

r w

a ny

n

y oraz

or z

az as

z ady

y ochron

r y

on

y pra

r w

a naby

ab tych

y .

Ar

A tyk

y u

k ł ł2 Kon

2 K st

s ytucji RP z

RP 1997 r

1997 .r st

s an

t ow

o i, ,że

ż „Rz

„ e

Rz czpospol

czpos

ita P

t

ol

a P sk

s a

k je

a st

s demok

m ratyczny

czn m

państ

pańs wem

m prawny

n m,

m ur

, ze

z czywist

s niającym

m zas

z ady

as

spr

s awiedliwoś

w ci

oś społ

s

e

poł cznej” . Pr P ze

z pis

te

t n ma

m zas

z adnicze

cz znacze

acz nie dla s

a y

s tuacji pra

r w

a nej ob

j y

ob wa

w t

a e

t li i org

or an

g ów

ó wład

ł zy

z

państ

s wo

w w

o e

w j i

j uznać g

ać o t

g rze

z ba z

a a

z f

a u

f ndame

am nt

n kon

k st

s ytucyjn

cy opra

r w

a n

w e

n g

e o

g p

o orządku

k Pań

P st

s wa

w

Pol

P skiego.

g Z

o. as

Z ad

a a

d d

a emok

m ra

r t

a yczn

y

ego

g p

o ańst

s wa

w p

a ra

r w

a a

w b

a y

b ł

y a p

ł

rze

z dmi

m ote

ot m

m wielokrot

r ne

n go

g

zai

z nt

n e

t re

r so

s w

o a

w n

a i

n a T

a r

T yb

y un

u ał

n u

ał

u Kon

K st

s ytucyjn

cy ego

g ,

o ,kt

k ór

t y

y w sz

s e

z re

r gu orze

z cze

cz ń zd

z ef

e ifniow

o ał

w

ał jej

tre

r ść i

ć zak

z re

r s oraz

or w

az yn

y ikające

k

z niej z

j as

z ady

y sz

s cz

z e

cz gół

g o

ół w

o e

w , ,do kt

o k ór

t ych

y mi

m ędzy

z i

y nny

n m

y i

m

należą:

e

z

żą: as

z ada z

a au

z fan

f ia d

a o p

o ańst

s wa

w i

a st

s an

t ow

o ionego

g p

o rze

z z

e n

z ie pra

r w

a a,

w

a, za

z w

a ierając

r

a

ając w

a

sobie tak

t zw

z an

w ą z

ą as

z adę przy

z z

y w

z oi

w te

t j l

j egislacji i zas

z ada och

a

ron

r y

on

y pra

r w

a naby

ab tych

y . Każ

K d

aż ej z

j

tych

y zas

z ad Tr

T yb

y unał

ał Kon

K st

s ytucyjn

cy y

jn - doceniając w

ając ag

w ę

ag prob

r lemu

m - pośw

oś ięcił łwiele uwag

w i

w sw

s ym

y or

m ze

z cznictwie”.

”

Por

P .

or : w

: yr

y ok

r TK

T z 21.3.2001 r

2001 .r, ,sy

s g

y n. K 24/00 (

00 LexP

Le ol

xP on

ol ica

c nr

r 351636)

351636

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (7)

„C

„ hodzi tu bow

o iem

m o gwar

w an

ar cje bezp

e iecze

cz ńst

s wa

w p

a ra

r w

a n

w e

n go

g je

o dnost

os ki oraz

or je

az j zau

z fan

f ie do

państ

s wa

w i

a pra

r w

a a.

w Każ

K d

aż y

y podat

a nik - bez

e w

z z

w g

z lędu na u

a zy

z s

y kiwan

w e dochody - ma

m pra

r w

a o

w

wiedzieć,

e

ć, odpow

o iedn

d i

n o w

o cz

w e

cz śniej,

j, jak uks

k zt

s ał

zt t

ał o

t w

o an

w y

an

y zos

z t

os an

t ie jego ob

g

ow

o iąze

ąz k

podat

a ko

k w

o y

y na n

a ast

as ę

t pny

n

y rok

r . Pr

P a

r w

a o

w t

o o

t n

o abiera

r s

a z

s cz

z e

cz gól

g nego

g zn

o acze

acz nia,

a, gd

g y

y ef

e e

f kt

k e

t m

zmi

zm any

an

y obow

o iązku

ązk podat

a ko

k w

o e

w go

g m

o a b

m

y

a b ć

y usz

s cz

z u

cz pleni

n e dochodów

ó podat

a nika”

k .

a”

„Z

„ as

Z ada och

a

ron

r y

on

y zau

z fan

f ia d

a o p

o ańst

s wa

w i

a pra

r w

a a

w ok

a re

r ślana je

a st

s w orze

z cznictwie Tr

T yb

y unału

ał

tak

t że

ż jako z

jak as

o z ada l

a ojalności państ

s wa

w w

a ob

w ec ad

c re

r sat

a a

t n

a orm

m pra

r w

a ny

n ch

y . Wy

W r

y aż

r a s

aż ię ona w

a

st

s an

t ow

o ieni

n u i

u st

s os

t ow

o an

w iu p

u ra

r w

a a

w w

a tak

t i sposób, ,by

b n

y ie st

s a

t w

a ał

w o

ał s

o ię ono s

o w

s oi

w st

s ą p

ą ułap

ł ką

dla ob

a y

ob wa

w t

a e

t la,

a, kt

k ór

t y

y pow

o inien

n móc

m

układ

ł ać s

ać w

s oje

w

spra

r w

a y

y w zau

z fan

f iu, ,że

ż nie naraż

ar a

aż s

a ię

na p

a ra

r w

a ne sku

k tki niedające się prze z w

e idzi

d eć w

ć mom

m

e

om ncie podejmo

jm w

o an

w ia d

a ecyzji

cy i że

ż jego

g

działan

ał ia s

a ą z

ą g

z od

g ne

n z

e ob

z ow

o iązu

ąz jącym

jący

m pra

r w

a e

w m

m oraz t

or

ak

az t że

ż w przy

z s

y zł

s oś

zł ci będą u

ą znaw

a an

w e

prze

z z

e p

z orządek pra

r w

a ny

n .

y P

. r

P zy

z jm

y o

jm w

o an

w e p

e rz

r e

z z

e u

z st

s a

t w

a od

w aw

a cę

w now

o e

w unormo

m w

o an

w ia n

a ie

mog

m ą z

ą as

z kak

k iwać

w i

ać ch adre

r sat

a ó

t w

ó ,

w ,kt

k ór

t zy

z p

y ow

o inni

n mi

m eć czas

ć cz na d

a ost

os os

t ow

o an

w ie się do

zmi

zm eniony

on ch

y re

r gulacji i spokojn

ok

e podjęcie decyzji

cy co d

c

o d

o alsz

s e

z go

g p

o ost

os ę

t pow

o an

w ia (

a p

( or.

or

wyr

y ok

r z 25 list

s op

t ada

ad 1997 r

a

.

1997 r K. 26/97 OT

97 O K

T ZU 1997/

U

5-6

- poz.

o 64)

64 ”.

”

Por

P .

or : w

: yr

y ok

r TK

T z 15.02.2005 r

2005 .r, ,sy

s g

y n. K 48/04 (

04 LexP

Le ol

xP on

ol ica

c nr

r 373960)

373960

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (8)

„Z

„ ask

Z

ar

ask żon

ż a u

a st

s a

t w

a a

w n

a ie

e poz

o os

z t

os aje

t

,

aje ,zd

z aniem

e Tr

T ybunału, ,w

w zg

z od

g zi

z e

e z

z zasad

z

ą p

ą ańst

s wa

w p

a ra

r w

a a,

w

a, rów

r

n

ów ież

e

dlat

a e

t g

e o

g ,

o ,że

ż

e poprze

z z

e

z re

r g

e ulację

ję w

w niej

e p

j rzy

z jęt

ję ą u

ą st

s a

t w

a od

w aw

a c

w a

c i

a nge

g r

e uje

je w

w ist

s niejąc

e e

e st

s osu

t

nki umown

ow e,

e

wi

w ążąc

ąż e

e właśc

w

iciel

e i nier

e uchomości (Sk

S ar

k b Pań

P st

s wa

w i

a gminy

n ) )z

z uży

ż tkow

k

n

ow ikam

k

i wi

w ec

e zy

z s

y t

s ymi. To

T

umowa,

ow

a, za

z w

a ar

w ta

t m

a ięd

ę zy

z st

s ron

r ami, ,okre

r śl

e a ok

a re

r s

e u

s ży

ż tkow

k

an

ow ia w

a i

w ec

e zy

z s

y t

s e

t g

e o

g ,

o ,wysok

y

ość

sok

opłat

ła ,

obowi

ow ązk

ąz i uży

ż tkow

k

n

ow ika,

k

a, itd

t . Tr

T ybunał m

ał iał ju

ał ż

ż okaz

ok ję

az

ję wyraz

r i

az ć pogląd, ,iż

ż tylko

k w

o yjąt

ją kow

k

o

ow i

o st

s ot

t ne

wz

w g

z lęd

ę y mogą z

ą ad

z ec

e yd

y ować

ow o d

o opusz

s c

z zal

z ności inge

g r

e e

r n

e cji ust

s a

t w

a od

w aw

a c

w y w

w st

s osu

t

nki pra

r w

a n

w e

uks

k z

s t

z ałt

t ow

ałt

an

ow e

e prze

z z

e

z st

s ron

r y

on .

y W

W analizow

z

an

ow y

an m przy

z padku

k , ,w

w ocen

e ie

e Tr

T ybunału, ,nadzw

z yc

y zajn

z

e

okol

ok iczn

z ości uspra

r w

a i

w ed

e liwi

w ające

e wk

w roc

r ze

z n

e ie

e ust

s a

t w

a od

w aw

a c

w y nie

e wys

y t

s ąpiły”.”

„P

„ od

P sumowu

ow jąc uwag

w i dotyc

y ząc

z e

e zask

z

oc

ask ze

z n

e ia w

a śr

w ód

śr ucze

z s

e t

s ników

k

ów obrot

r u (w

( łaśc

w

iciel

e i i uży

ż tkow

k

n

ow ików

k

wi

w ec

e zy

z s

y t

s yc

y h nier

e uchomości),) ,a t

a ak

t że

ż

e nieu

e zasad

z

nionej

e i

j nge

g r

e e

r n

e cji ust

s a

t w

a od

w aw

a c

w y w

w ist

s niejąc

e e

e st

s osu

t

nki

umown

ow e,

e ,Tr

T ybunał K

ał on

K st

s ytucyjn

y y

jn

y st

s wi

w er

e d

r za,

z

a, że

ż

e zask

z

ar

ask żon

ż a u

a st

s a

t w

a a

w je

a s

je t

s przy

z kładem

e akt

ak u

normat

a ywn

w eg

e o

g p

o odważ

w ając

aż

eg

e o

g z

o asad

z

ę

ę bez

e p

z iec

e ze

z ń

e st

s wa

w p

a ra

r w

a n

w eg

e o

g ,

o ,kt

k ór

t a

ór - zw

z łas

w z

łas c

z za

z z

a

z per

e sp

r ek

e t

k ywy

podmiotów

ot

ów pra

r w

a a

w - st

s an

t owi

ow ist

s ot

t ny

n el

e em

e en

e t

n państ

s wa

w p

a ra

r w

a n

w eg

e o

g (

o p

( or.

or B. Banasz

as ak

z , op.cit, ,st

s r.r 17

1 4

7 )

4 .)

Prze

z w

e i

w dywal

w ność ro

r z

o w

z i

w ązań

ąz leg

e islacyjny

jn c

y h, ,posz

os an

z owan

ow ie

e prze

z z

e

z ust

s a

t w

a od

w aw

a c

w ę

ę ist

s niejąc

e yc

y h,

zw

z łas

w z

łas c

z za

z u

a mown

ow y

n c

y h, ,st

s osu

t

nków

k

ów pra

r w

a n

w y

n c

y h, ,ich st

s ab

t ilność, ,to

t p

o odst

s a

t w

a ow

w

e

ow

e cec

e hy

h bez

e p

z iec

e ze

z ń

e st

s wa

w

pra

r w

a n

w eg

e o.

g Dokon

Dok y

on wan

w ie

e w

w proc

r esi

e e

e st

s an

t owi

ow en

e ia p

a ra

r w

a a

w g

a wałt

w ow

ałt

n

ow y

n c

y h zw

z r

w ot

r ów

ot

,

ów ,prze

z k

e re

r śl

e ającyc

y h

wc

w ze

z śn

e iejs

e z

js y

z kier

e unek

e zm

z ian leg

e islacyjny

jn c

y h i nieu

e spra

r w

a i

w ed

e liwi

w ony

on c

y h żad

ż ny

n mi okol

ok iczn

z ościami

obiek

e t

k ywn

w y

n mi, ,musi się

ę spotkać

k z

z ocen

e ą k

ą rytyc

y zn

z ą,

ą, dokon

ok aną n

ą a p

a łasz

łas c

z zy

z ź

y n

ź ie

e art. 2

2 Kon

K st

s ytucji”.”

Por

P .

or wyrok

r TK z

TK

z 12

1 .

2 4.

4 20

2 0

0 0

0

0 r.r, ,sy

s g

y n. K 8

K /

8 9

/ 8

9

8 (Lex

Le Po

P l

o oni

o ca

c nr

nr 34

3 6

4 1

6 9

1 9

9 )

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (9)

„T

„ r

T ybuna

y

ł K

ł o

K ns

o t

ns ytucy

uc j

y ny

n

y wiel

e ok

o r

k o

r t

o nie

e prz

pr y

z po

y m

po i

m nał już znacz

c e

z ni

e e

e za

z sady

dy za

z ufa

uf nia do

do państ

ńs wa

w i do

st

s a

t nowi

no one

o g

ne o

g

o prz

pr e

z z

e nie pr

e a

pr w

a a

w . Zg

Z o

g dni

o

e z

e ust

us a

t lon

o y

n m

y

m or

o z

r e

z c

e z

c nict

c we

w m

e

m za

z sada ta

t opi

o er

e a

r się na

ę

pewno

pe

śc

wno i

śc pra

pr w

a a

w , ,a więc

ę

c ta

t ki

k m z

m e

z spo

e

l

spo e

e ce

c c

e h

c prz

pr y

z sług

y

ujący

c c

y h

c pra

pr wu,

a

wu, kt

k ó

t r

ó e

r

e za

z pewni

pe

ają

jedno

e

s

dno t

s c

t e

c

e bez

be piec

e z

c e

z ńs

e t

ńs wo

w

o pra

pr wne

a

;

wne umo

um ż

o liwiają jej

e dec

de y

c do

y w

do a

w nie

e o

o sw

s o

w i

o m

m pos

po t

s ę

t po

ę w

po a

w niu w

opa

o rc

r i

c u o

u o pełną

pe

znajom

o o

m ść

o

ść prz

pr e

z sła

e nek

ne

k działania or

o g

r a

g nów

nó państ

ńs wo

w w

o yc

y h

c or

o a

r z ko

k nse

o

k

nse w

k e

w nc

e j

nc i

pra

pr wn

a

y

wn c

y h,

c

h, jaki

k e j

e ej

e działania mo

m g

o ą poc

po i

c ągnąć

ć za

z sobą

so . Je

J dno

e

s

dno t

s ka

k winna mi

m eć

e

ć mo

m ż

o liwo

w ść

o

ok

o r

k e

r śl

e eni

e a za

z ró

r wno

ó

wno ko

k nse

o

k

nse w

k e

w nc

e j

nc i pos

po z

s c

z z

c e

z g

e ó

g l

ó ny

n c

y h

c za

z cho

c w

ho a

w ń i zda

z rz

r e

z ń

e na grunc

r

i

unc e

obo

o wi

bo ązuj

z ące

c g

e o

g

o w dany

n m

y m

m o

m m

o e

m nc

e i

nc e

e sy

s s

y t

s e

t m

e u j

m ak t

k e

t ż

e oc

o z

c e

z k

e i

k wa

w ć,

ć ,że

ż

e pra

pr w

a o

w da

o w

da c

w a

c nie z

e mi

m eni

e

ich

c w

h sposó

spo b

só arbi

r tra

r lny

n .

y Be

B z

e piec

e z

c e

z ńs

e t

ńs wo

w

o pra

pr wne

a

wne jedno

e

s

dno t

s ki

k zwi

z ąza

z ne z

ne pewno

pe

śc

wno i

śc ą pra

pr w

a a

w

umo

um ż

o liwia więc

ę

c prz

pr e

z wi

e dywa

w lność

no

ść działań o

ń r

o g

r a

g nów

nó państ

ńs wa

w , ,a ta

t kż

k e

ż

e pro

pr g

o noz

no o

z w

o a

w nie

e działań

własny

sn c

y h

c (

h po

( r

po .r m.

m in. wyr

y o

r k

o

k TK z dnia 14

1

4 cz

c e

z r

e wc

w a

c 20

2 0

0 0

0

0 r.r P.

P 3/

3 2

/ 0

2 0

0 0

0

0 OT

O K ZU

Z

U 20

2 0

0 0

0 /

0 5

/

5 poz

po . 13

1 8

3 )

8 .)

Ba

B dając

c zg

z o

g dno

o

ść

dno

ść akt

k ó

t w

ó nor

no m

r a

m t

a ywny

wn c

y h

c z wym

y i

m eni

e oną

o za

z sadą „na

n l

a eż

e y

y us

u t

s a

t l

a ić,

ć n

, a

n

a ile

oc

o z

c e

z ki

k wan

wa i

n e jedn

d o

n s

o t

s ki

k , ,że

ż ni

n e na

n r

a az

a i się on

o a

n

a na

n

a pr

p awn

a

e

wn sku

k t

u ki

k , ,kt

k ó

t r

ó yc

y h

c

h ni

n e mo

m g

o ła

g

ła pr

p ze

z wi

e dz

d ieć

w mo

w m m

o e

m nc

n i

c e po

p d

o e

d jmo

m w

o an

a i

n a

a de

d cy

c z

y ji i dz

d iała

a ń

ła ,

ń ,są

ą us

u pr

p awi

a edl

d iwion

o e

n . Je

J dn

d o

n s

o t

s ka

k

a mu

m s

u i za

z ws

a z

ws e

z

licz

c yć

y

ć się z tym

y ,

m ,że

ż zmi

m an

a a

n

a war

wa un

u k

n ó

k w

ó spo

p łe

o cz

c ny

n c

y h

c

h lub

u

b go

g s

o po

p d

o ar

a cz

c ych

c

h mo

m ż

o e

ż wym

wy a

m g

a a

g ć

a

ć ni

n e tyl

y ko

k

zmi

m an

a y

n o

y b

o o

b wi

o ąz

ą u

z jące

c go

o pr

p awa

a

,

wa ,al

a e równ

ó

i

wn eż

e ni

n ez

e włoc

wło z

c ne

n go

g

o wpr

wp owa

o

d

wa ze

z ni

n a

a w życ

y i

c e no

n wy

o

c

wy h

c

regu

g l

u ac

a j

c i pr

p awn

a

y

wn c

y h

c ”

h (t

( a

t k:

k wyr

y o

r k

o

k z dnia 7 l

7 ute

ut g

e o

g 2

o 0

2 0

0 1

0

1 r.r K. 27

2 /

7 2

/ 0

2 0

0 0

0 OT

O K ZU

Z

U 20

2 0

0 1

0 /

1 2

/

2 poz

po . 29

2 )

9 ”

) .

”

Po

P r

o .r: wyr

y o

r k

o

k TK z 18

1 .

8 12

1 .

2 20

2 0

0 8

8 r.r, s

, y

s g

y n. K 19

1 /

9 0

/ 7

0

7 (Lex

Le Po

P l

o oni

o ca

c nr

nr 19

1 7

9 5

7 9

5 6

9 5)

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (10)

„(…

( ) i

) n

i t

n e

t rt

r e

t mporal

or n

al a re

r gulacja

ac zab

z ez

e p

z iecz

c ając

z

a

ając „int

n e

t re

r s w

s

w tok

t u”

ok służy r

ż e

y r spekt

k o

t w

o an

w iu

zas

z ady z

y au

z fan

f ia do państ

s w

t a

w i st

s an

t ow

o i

w onego

g prz

r e

z z

e e

z ń pra

r w

a a,

w

a, dekod

k ow

o an

w ej z

prz

r e

z pisu art

ar .

t 2

. Kon

K st

s y

t tu

t cji

c . R

ji e

. R ali

al zac

z ja

ac te

t j zas

z ady,

y z

, n

z ajdujące

jąc j op

j arc

ar i

c e kon

k st

s y

t tu

t cyjn

c

e

moż

o e

ż te

t ż

e - w

w sy

s tu

t acji

ac b

ji ędące

ąc j prz

r e

z dmiote

ot m oce

oc ny

n Tr

T ybunału - pro

r w

o ad

w zi

z ć

ć do

adekw

k a

w t

a n

t ego

g z

o a

z w

a ę

w ż

ę e

ż nia zas

a z t

as os

t ow

o an

w ia zas

z ady n

y at

a y

t c

y h

c miast

as o

t w

o e

w go s

g ku

k tk

t o

k w

o an

w ia

zm

z ian w

w pra

r w

a i

w e proc

r e

oc sow

o ym. Ta b

. T

ow

o i

w em ge

g neral

r n

al ie uzas

z adniona re

a r guła

proc

r e

oc sow

o a n

w

ie moż

o e

ż - jako

jak z

o as

z ada „ust

us aw

t

o

aw w

o a”

w

uzy

z s

y kać

k p

ać ri

r oryte

t t

e u

t w

w zak

z r

ak e

r sie, w

,

kt

k ór

t ym kol

k i

ol duje ona z od

z

dzi

z aływan

w iem och

oc ron

r y

on „int

n e

t re

r só

s w

ó

w w t

w ok

t u”

ok jako e

jak

lement

n u

t

kon

k st

s y

t tu

t cyjn

c

ej z

j as

z ady z

y au

z fan

f ia do państ

s w

t a

w i st

s an

t ow

o i

w onego

g prz

r e

z z

e e

z ń pra

r w

a a

w (p

( or.

or

orz

or e

z cz

c e

z nie TK z

TK z 24 maja 1994 r. K. 1/94

aja 1994 r

OTK 1994/I

O

poz

o . 10;

z

wyrok

yr z

ok

z 13 marc

ar a 2000

c

r.

r K. 1/99

.

OTK Z

O

U

TK Z 2000/2

U

poz

o .

z 59)

59 ”

) .

”

Po

P r

o .r: wyr

y o

r k

o

k TK z 28

2 .

8 1.

1 20

2 0

0 3

0

3 r.r, ,sy

s g

y n. SK 37

3 /

7 0

/ 1

0

1 (Lex

Le Po

P l

o oni

o ca

c nr

nr 36

3 0

6 5

0 8

5 3

8 )

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (11)

„(…

( ) Tr

T ybunał Kon

K st

s y

t tu

t cyjn

c

y n

yjn

ie jest

s tupra

r w

a n

w iony

on do spra

r w

a o

w w

o an

w ia kon

k t

on r

t ol

r i

ol nad akt

ak am

t

i

st

s os

t ow

o an

w ia pra

r w

a a,

w

a, lecz

c

z prz

r e

z pro

r w

o ad

w zając

z

ając kon

k t

on r

t ol

r ę

ol kon

k st

s y

t tu

t cyjn

c

ości

c zas

z kar

k ż

ar on

ż y

on c

y h

c

prz

r e

z pisów

ó p

w rz

r yjm

z

uje tak

t i

ak e zn

z acz

ac e

z nie zas

z kar

k ż

ar on

ż y

on c

y h

c prz

r e

z pisów

ó ,

w ,jaki

jak e zos

z t

os ało

t

im

nadane w p

w rak

r t

ak y

t c

y e

c orz

or e

z cz

c n

z icz

c e

z j. W ś

W w

ś i

w et

e lte zas

z ady zau

y z fan

f ia oby

a ob wa

w t

a e

t li do państ

s w

t a

w i

st

s an

t ow

o i

w onego

g prz

r e

z z

e n

z ie pra

r w

a a

w adre

r saci

ac norm

or pra

r w

a n

w y

n c

y h

c mają b

ają ow

o i

w em pra

r w

a o

w

zak

z ład

ak

ać,

ać ż

, e

ż tr

t e

r ść ob

ć

ow

o i

w ązu

ąz jące

jąc go

g pra

r w

a a

w jest

s d

t okład

ok

nie tak

t a,

ak

a, jak t

jak o z

t os

o z t

os ało

t

ust

s al

t on

al e prz

r e

z z

e s

z ądy,

y ,zw

z łas

w z

łas c

z z

c a

z gd

g y ust

s al

t e

al nie to z

t os

o z t

os ało

t

dokon

ok ane prz

r e

z z

e Sąd

z

Najwyż

y s

ż z

s y

z (

y p

( or.

or wyrok

yr i

ok TK: z

z dnia 13 kw

13 k i

w et

e n

t ia 1999 r. K. 36/98

r

OTK Z

O

U

TK Z 1999/3

U

poz

o .

z

40; z

40; z dnia 9 paźd

aź zi

z ern

r ika

k 2001 r. SK 8/2000

r

OTK Z

O

U

TK Z 2001/7

U

poz

o .

z 211 oraz

211 or z

z dnia 6

marc

ar a

c 2007

a

r.

r SK

.

54/2006 OTK Z

O

U

TK Z 2007/3A

U

poz

o .

z 23)

23 .

) Innym

n

i słow

ło y,

y ,och

oc ron

r ie

kon

k st

s y

t tu

t cyjn

c

ej p

j odlegać

g

ać musi nie tyl

t k

yl o z

k au

o z fan

f ie oby

ob wa

w t

a e

t li do lite

t ry pra

r w

a a,

w

a, ale

al

tak

t ż

ak e

ż do uzas

z adnionego s

g posobu jego i

g n

o i t

n e

t rp

r re

r t

e ac

t ji

ac ,

ji ,prz

r yjm

z

ow

o an

w ego

g podcz

c as

z

st

s os

t ow

o an

w ia pra

r w

a a p

w

rz

r e

z z

e

z org

or an

g y

an państ

s w

t a

w (p

( or.

or wyrok

yr i

ok TK: z d

z nia 27 list

s op

t ada 1997 r.r

U.

U 11/97

.

OTK Z

O

U

TK Z 1997/5

U

-6 poz

o .

z 67; z

z dnia 9 paźd

aź zi

z ern

r ika

k 2001 r. SK

2001 r

8/2000 OTK

8/2000 O

ZU

Z

2001/7 poz

o .

z 211 oraz

211 or z

z dnia 6 marc

ar a 2007

c

r.

r SK

.

54/2006 OTK Z

O

U

TK Z 2007/3A

U

poz

o .

z 23)

23 ”

) .

”

Po

P r

o .r: wyr

y o

r k

o

k TK z 3.

3 6.

6 20

2 0

0 8

0

8 r.r, s

, y

s g

y n. K 42

4 /

2 0

/ 7

0

7 (Lex

Le Po

P l

o oni

o ca

c nr

nr 19

1 0

9 8

0 5

8 3

5 1)

1

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (12)

„(…

( ) z

) as

z ada oc

a h

oc ron

r y

on pra

r w

a

w naby

ab ty

t c

y h

c jest

s tnorm

or ą pra

r w

a n

w ą for

ą f m

or ułującą

jąc pow

o i

w nności

c

org

or an

g ów

ó

w publicz

c n

z ej:

-

nakaz

ak k

az aż

k d

aż oraz

or o

az w

o e

w go

g ro

r z

o w

z aż

w e

aż nia,

a, cz

c y

z st

s os

t ując

jąc pra

r w

a o

w alb

al o podejmując i

jąc n

i ne

dzi

z ałania,

a, org

or an

g y

an te

t nie odbierają al

r

b

ają al o nie ogran

r icz

c ają p

z

ra

r w

a a

w naby

ab te

t go

g w

w sposób

arb

ar itr

t al

r n

al y

n ,

y

-

Zak

Z az

ak ar

az b

ar itr

t al

r n

al ego

g odbieran

r ia alb

al o ogran

r icz

c an

z ia pra

r w

a

w naby

ab ty

t c

y h

c ,

-

Nakaz

ak

az och

oc ron

r y

on pra

r w

a n

w aby

ab ty

t c

y h

c w

w moż

o l

ż iwi

w e najwyż

y s

ż z

s ym

z

st

s op

t niu, ,w

w zak

z r

ak e

r sie w

w jaki

jak m

och

oc ron

r a ta

a t nie jest

s n

t iez

e g

z od

g na z i

z n

i nym

n

i re

r gułami i zas

z adami kon

k st

s y

t tu

t cyjn

c

ym

yjn

i.

Zas

Z ada oc

a h

oc ron

r y

on pra

r w

a n

w aby

ab ty

t c

y h

c ch

c ron

r i ró

r w

ó n

w ież

e

ż w

w okr

ok e

r ślony

on c

y h

c prz

r yp

z adkac

k h

ac

eks

k pekt

k a

t t

a y

t wy pra

r w

a

w (oc

( z

oc e

z ki

k wan

w ia pra

r w

a n

w e).

) (…

( ) )Jednakż

ak e

ż w

w odniesieniu jedynie do eks

k pekt

k a

t t

a y

t w maks

ak ym

s

aln

al ie uks

k z

s t

z ałt

t o

ałt w

o an

w y

an c

y h

c i to w

t

o w niekt

k ór

t yc

y h

c tyl

t k

yl o

k sy

s tu

t acjac

ac h

jac ”.

”

cyt. za:

z

a: Jackow

k

sk

ow i M., Za

Z s

a ad

a a

d

a och

o r

ch on

o y

n pr

p aw

a

w na

n b

a y

b tych

ych w

w po

p l

o skim pr

p aw

a i

w e ko

k n

o s

n t

s ytucyjn

u

ym”

cyjn

,

ym” [w

[ :

w ]: Prze

z gl

g ąd

ą

Sejmow

jmo y

w 1

y (

1 8

( 4

8 )

4 /

) 2

/ 0

2 0

0 8

0 ,

8 s. 27

2 .

7

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (13)

“Mimo

m w

o s

w z

s el

z ki

el c

ki h tru

tr dnośc

oś i, jakie

jaki tutaj

t p

aj ow

o s

w t

s ają

t

[

ają T

[ r

T ybunał

ał Kon

K sty

s tucyjny

jn ]

y

st

s an

t ął

ął na s

a t

s an

t ow

o i

w sk

s u

k objęcia oc

a hron

r ą eks

ek p

s ekt

ek a

t ty

a w mak

m s

ak y

s mal

m n

al ie

uks

k zt

s ał

zt t

ał o

t w

o an

w y

an c

y h, tj. t

tj. aki

t

c

aki h, kt

k ór

t e

ór sp

s ełn

eł iają ws

w z

s y

z s

y tki

s e

tki z

e as

z ad

as niczo

z p

o rz

r es

z ł

es an

ł ki

ust

s a

t w

a o

w w

o e

w n

e aby

ab c

y ia p

a ra

r w

a

w pod rząd

r

ami

am danej u

ej st

s a

t w

a y,

y bez

e wz

w g

z lędu na

st

s os

t u

os nek d

ek o n

o ich późn

ó iejsz

ejs ej

z u

ej st

s a

t w

a y” (

” wy

w ro

r k z

k 22 cz

c e

z rwc

w a

c 1

a 999 r.,

r K. 5

. /99,

OT

O K

T ZU

Z Nr

r 5/1999, s.

s 536; zob

z . t

. e

t ż

e wy

w ro

r k z 2

z 3 list

s o

t pada 1

pada 998 r.,

r SK 7/98,

OT

O K

T ZU

Z Nr

r 7/1998, s.

s 628; wy

w ro

r k z

k 2

z 8 kwi

kw etni

e a

tni 1

a 999 r.,

r K. 3

. /99, OT

O K

T ZU

Z N

U r

5/1999,

9 s.

s 3

. 66)”.

”

Po

P r

o .r wyr

y o

r k

o

k TK z 24

2 .

4 10

1 .

0 20

2 0

0

0 r.r, s

, y

s g

y n. SK 7/

7 0

/ 0

0

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (14)

TK w

TK

w sw

s oi

w m

oi orz

or e

z cz

c n

z ict

c w

t i

w e odró

r ż

ó n

ż ia re

r t

e r

t oak

r

t

oak y

t wn

w ość w

ć łaś

w ci

c wą

w od re

r t

e r

t oak

r

c

oak ji

c p

ji oz

o or

z n

or ej

(r

( e

r t

e r

t os

r pekt

k y

t wn

w ości

c ).)

Re

R t

e r

t os

r pekt

k y

t wn

w ość

ć doty

ot c

y z

c y

z st

s os

t unkó

k w

ó z

w ai

z s

ai t

s n

t iałyc

ały h

c wc

w z

c e

z śniej i n

j i adal

al tr

t wając

w

y

ając c

y h

c (w

( yrok

yr i

ok

z 31.1.1996

z

r

31.1.1996 .,

r

., K 9/95; z

z 31.3.1998 r

31.3.1998 .,

r

., sy

s g

y n. K 24/97;

.

z

z 20.1.2009 r

20.1.2009 .,

r

., P 40.07

P

)

40.07 .)

Wó

W w

ó c

w z

c as

z now

o e

w pra

r w

a o s

w t

o s os

t uje się bez

e p

z ośre

r dnio do tr

t wając

w

y

ając c

y h

c st

s os

t unkó

k w

ó

pra

r w

a n

w y

n c

y h

c . (

. …

( ) )O

O tym

t

, ż

, e

ż prz

r e

z pisy

s maja c

aja h

c arak

ar t

ak e

t r

r re

r t

e r

t os

r pekt

k y

t wn

w y

n ,

y ,a ni

re

r t

e r

t oak

r

t

oak y

t wn

w y

n ,

y m

, oż

o e

ż my m

m

ów

ó i

w ć

ć wó

w w

ó c

w z

c as

z , ,gd

g y n

y ow

o e

w prz

r e

z pisy s

s t

y s os

t uje się do sy

o s tu

t acji

ac

pra

r w

a n

w y

n c

y h

c zas

z t

as an

t y

an c

y h

c w

w ch

c w

h i

w li we

w jści

c a w

a w ży

ż c

y i

c e now

o e

w lizac

z ji

ac

ji i nie wywołu

w

ją one

sku

k tk

t ó

k w

ó

w dla st

s os

t unkó

k w

ó i

w

i sy

s tu

t acji

ac p

ji ra

r w

a n

w y

n c

y h

c , ,w z

w ak

z r

ak e

r sie, w

,

w jaki

jak m is

i t

s n

t iały one prz

r e

z d

ich

c we

w jści

c em w

w ży

ż c

y i

c e (w

( yrok

yr i

ok z

z 10.7.2008 r

10.7.2008 .,

r

., K 33/06; 18.10.2006 r., 18.10.2006 r P

., 27/05;

P

20.1.2009 r

20.1.2009 .,

r P

., 40/07

P

).)

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (15)

Reg

R ulacja i

ja nt

n er

t t

er em

t

p

em oral

or n

al a (re

r tr

e os

tr p

os ekty

ek wn

w ość

oś ), poleg

ol ając

eg

a

ając n

a a nakazi

ak e

azi

zas

z t

as os

t o

os w

o an

w ia now

o eg

w o

eg p

o ra

r w

a a

w d

a o s

o t

s os

t u

os nkó

k w

ó

w pra

r w

a n

w y

n c

y h (st

s os

t u

os nkó

k w

ó

proc

r eso

es w

o yc

y h), kt

k ór

t e

ór wp

w ra

r w

a d

w zie

zi z

e os

z t

os ał

t y

ał naw

a i

w ązan

ąz e p

e od rząd

r

ami

am daw

a n

w y

n c

y h

prz

r ep

z isó

s w

ó ,

w ale

al wó

w w

ó c

w zas

z

as nie zos

z t

os ał

t y

ał jesz

jes c

z ze

z zr

e eal

zr

i

eal zo

z w

o an

w e ws

w z

s y

z s

y tki

s e

tki i

e st

s otn

t

e

elem

el

en

em ty

en tyc

ty h st

s os

t u

os nkó

k w

ó ,

w nie jest

jes objęt

ję a

t w

a ynikając

k

ym

m z ar

z t.

ar 2 Kon

K sty

s tucji

zak

z az

ak em

az

em ws

w t

s ec

t znego

eg d

o ział

zi an

ał ia pra

r w

a a

w (

a por.

or w

. yrok

r

T

ok K

T z 3

z 1.3.1988

8 r.,

r K

24/97). P

. r

P z

r y

z jęcie i

e nnego

eg s

o t

s an

t ow

o i

w sk

s ozn

o aczał

z ob

ał y

ob nadmi

m ern

er e ogran

r iczen

z ie

sw

s ob

w ody wł

w ad

ł zy

z ust

s a

t w

a od

w aw

a c

w zej

z w

ej

w ks

k zt

s ał

zt t

ał o

t w

o an

w iu i zmi

zm anach treś

tr c

eś i pra

r w

a a

w

oraz

or d

az ost

os os

t o

os w

o ywan

w iu go

g d

o o zm

o

i

zm an sp

s ołec

oł zny

zn c

y h (wyrok

r

z

ok 4.4.2006

6 r.,

r K

11/04). Be

. zp

Be ośr

oś ed

r nie dział

zi an

ał ie now

o eg

w o

eg p

o ra

r w

a a,

w chociaż w

aż yg

y od

g ne d

e a

ust

s a

t w

a od

w aw

a c

w y z p

z unktu

k wi

w dzen

z ia porząd

or

ku

k pra

r w

a n

w ego

eg ,

o w

w prak

r ty

ak c

ty e n

e iesi

es e

liczne z

e ag

z ro

r ż

o en

ż ia w

a

w post

os ac

t i naru

ar sz

s en

z ia zas

z ad

as y zau

z fan

f ia ob

a y

ob wa

w t

a el

t a

el czy

z te

t ż

e

podmi

m otó

ot w

ó

w gos

g p

os odarc

ar zy

z c

y h do p

o aństw

s a,

tw zas

z ad

as y ochron

r y

on pra

r w

a

w naby

ab tyc

ty h czy

z

te

t ż

e niere

er tr

e oak

tr

c

oak ji pra

r w

a a,

w kt

k ór

t e

ór to

t z

o as

z ad

as y wynikają

k

z

ają ar

z t.

ar 2 Kon

K sty

s tucji

(wyrok

r

z

ok 10.12.200

0 7

7 r.,

r P

P 43/07).

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (16)

Ust

s a

t w

a o

w w

o a

w reg

r ul

u acja winn

n a

n czy

z n

y i

n ć za

z dość

d

dy

d r

y ek

r ty

ek wie

dos

d t

os a

t t

a ec

t znej

zn określ

okr on

eśl ośc

on

i i st

s a

t bi

b lnośc

n

i un

u ormo

n

w

ormo a

w ń

pr

p a

r w

a ny

n c

y h,

h kt

k ór

t a

ór st

s a

t no

n w

o i poc

p hod

h n

od ą

n za

z sady

d

demokr

d

a

emokr ty

a c

ty zneg

zn o

eg pa

p ńs

ń tw

s a

tw pr

p a

r w

a a

w wyr

y a

r żon

ż ej

on w art. 2

Kon

K s

on ty

s tuc

tu ji (wyr

y ok

r

z 18.2.2004 r.,

r P

P 21/02)

21/02 .

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (17)

Wymó

W

g okre

r śl

ś ono

n ści

ś re

r gul

gu acji pr

p a

r w

a ne

n j zna

zn jdu

d j

u e sw

s ą

ko

k ns

n t

s ytucyj

u ną

n po

p ds

d t

s a

t w

a ę

w w za

z sa

s dzi

d e de

d mokra

r t

a yczn

y

e

czn go

g

pa

p ńs

ń t

s wa

w pr

p a

r w

a ne

n go

g . Odn

d o

n si

s si

s ę on

n do

d ws

w z

s e

z lkich

ch re

r gul

gu acji

(p

( o

p śr

ś e

r dn

d i

n o czy

cz be

b zp

e o

zp śr

ś e

r dn

d i

n o) ks

k zt

s a

zt łtuj

u ących

cy

ch po

p z

o y

z cj

y ę

pr

p a

r w

a na

n oby

b wa

w t

a e

t la. Za

Z sa

s da

d okre

r śl

ś ono

n ści

ś pr

p a

r w

a a

w jest

s bo

b w

o iem

jedn

d ą

n z dyr

z d e

yr kt

k yw pr

p a

r w

a idł

d ow

o e

w j legisl

s acji. Sta

t no

n w

o i ona

n ta

t kże

ż

element

n za

z sa

s dy

d ochr

ch o

r ny

n za

z uf

u a

f ni

n a oby

b wa

w t

a e

t la do

d pa

p ńs

ń t

s wa

w i

two

w rzo

z ne

n go

g pr

p ze

z z

e ni

n e pr

p a

r w

a a

w , w

, yni

yn ka

k jący z art. 2

Ko

K ns

n t

s ytucj

u i.

Por

P .

or w

. yroki

r

oki z 1

z 5.9.1999

9 r.,

r K 11/99; z 1

z 1.1.2000

0 r.,

r K 7/99; z 3

z 0.10.200

0 1

1 r.,

r K

33/00; 22.5.2002

2 r.,

r K 6/02; 20.11.2002

0 r.,

r K 41/02

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (18)

Vac

V atio

ac

legis jest

s o

t kr

o e

kr se

s m między

dz ogł

o os

o z

s e

z niem aktu

ak

nor

no maty

a wnego

g

o a je

a go

g

o we

w jśc

jś iem w ż

w y

ż c

y ie. .Wy

W móg

ó us

g t

us ano

t

wie

ano

nia

odpo

o

wie

dpo

dniej vacatio

vac

legis or

o az

r nale

az

ż

nale y

ż te

t go

g

o fo

f r

o mułow

o ania

w

prze

z pisó

pis w

ó pr

w ze

z jśc

jś iow

io yc

y h w

h ynika

nik z

a o

z g

o ó

g lne

ó

j z

j as

z ady

as

oc

o hro

hr n

o y

n

zauf

z

ania

auf

o

ania b

o y

b wa

w t

a e

t la do

la

do państw

pańs a

tw i

a s

i t

s ano

t

wio

ano

ne

wio go

g

o prze

z z

e nie

z

pra

pr w

a a

w o

a r

o az

r z

az as

z ady

as

przy

z z

y w

z o

w it

o e

it j le

j gislac

gis ji (

ji wyro

r k

o T

k K

T z

12

1 .

2 6

. .

6 2

. 0

2 0

0 2

0 r

2 .r,

. P

,

P 13

1 /

3 0

/ 1

0 )

1 .

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (19)

Nakaz

Nak s

az t

s o

t s

o o

s w

o ania

w

o

ania dpo

o

wie

dpo

dniej vacatio

vac

legis jest

s s

t am

s

odzie

o

lną

ko

k ns

o ty

ns tucyjną z

jną as

z adą

as

pr

adą a

pr w

a a.

w

a. Jest

s o

t na

o

e

na lement

n e

t m

demokr

o a

kr ty

a c

ty znego

g

o państw

pańs a

tw pr

a a

pr wne

a

go

g .

o .Ma o

Ma na

o

o

na par

o

c

par ie takż

t

e

akż

na z

na as

z adzie

as

zauf

z

ania

auf

o

ania b

o y

b wa

w t

a e

t la do

la

do państw

pańs a

tw i

a s

i t

s ano

t

wio

ano

ne

wio go

g

prze

z z

e nie

z

pra

pr w

a a.

w

a. Sto

St s

o o

s w

o anie

w

te

t j z

j as

z ady

as

ma s

a ł

s uży

uż ć

y budow

budo aniu

w

te

t go

g

o zauf

z

ania

auf

(

ania wyro

r k

o z

k 9

z .

9 4

. .

4 2

. 0

2 0

0 2

0

2 r.r,

. K

, 2

K 1

2 /

1 0

/ 1

0 )

1 . .Zar

Z az

ar e

az m zas

z ada

as

odpo

o

wie

dpo

dniej vacatio

vac

legis jest

s je

t dną z

dną dy

z re

r kty

k w pr

w a

pr widł

a

ow

o e

w j

legislac

gis ji, k

ji, t

k ó

t r

ó e

r j s

j t

s o

t s

o o

s w

o anie

w

jest

s o

t bo

o wiązkie

bo

m pra

pr w

a o

w da

o w

da c

w y

(wyro

r ki

o z

ki 1

z 5

1 .

5 2

. .

2 2

. 0

2 0

0 5

0

5 r.r,

. K

, 4

K 8

4 /

8 0

/ 4

0 ;

4 z 2

z 8

2 .

8 1

. 0

1 .

0 2

. 0

2 0

0 9

0

9 r.r,

. K

, 3

K 2

3 /

2 0

/ 8

0 )

8 .

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada demokratycznego państwa prawnego (20)

„O

„ d

O p

d o

p w

o iedn

ed i

n ość” vacati

vac o

ati legi

e s

gi ro

r zp

o a

zp tr

a ywa

w ć na

n leż

e y

ż

y w

zw

z iązku

zk

u z możl

mo i

żl wośc

w

ią poki

p

er

oki o

er w

o a

w ni

n a prz

p e

rz z

e a

z dr

d esa

r

t

esa ó

t w

ó

norm

n

pr

p a

r w

a ny

n c

y h- po

p ogłosz

os en

z i

en u

u no

n w

o yc

y h

h prz

p ep

rz i

ep sów

só -

sw

s oi

w mi

oi

mi spr

sp a

r w

a a

w mi

mi w sposób

sp

osób uw

u z

w g

z lędn

ęd i

n ający

y treść

tr

no

n w

o ej

w reg

r ul

u acji. Wy

W móg

y

za

z cho

h w

o a

w ni

n a vacati

vac o

ati legi

e s

gi

na

n leż

e y

ż

y bo

b w

o iem odn

od osi

n ć

osi ni

n e tyl

ty ko

k do

d ochr

h on

r y

on

y adr

d esa

r

t

esa a

t

norm

n

y

orm

y pr

p a

r w

a nej

n prz

p ed

rz

ed pog

p or

og s

or z

s en

z i

en em jego

eg sy

s tua

tu cji,

lecz t

z a

t kże

kż do

d możl

mo i

żl wośc

w

i za

z po

p zn

o a

zn ni

n a się

si z no

n w

o ym

y

pr

p a

r w

a em

w

i możl

mo i

żl wośc

w

i ada

d pt

p a

t cyj

y ny

n c

y h.

h (wyr

y ok

r

z

20.1.2010 r.,

r Kp

K 6/09)

6/09

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada zwierzchnictwa Narodu (1) Tr

T ybu

yb n

u a

n ł Ko

K ns

n t

s ytucyj

u ny

n w pe

p łni

n po

p dzi

d ela po

p gląd, ż

d e

, ż

Ko

K ns

n t

s ytucj

u a po

p sł

s ugu

u j

gu e si

s ę po

p jęciem Na

N ro

r du

d

u w se

s ns

n i

s e

po

p lityczn

y

ym,

czn

a ni

n e et

e ni

n cznym

czn

i w ro

r z

o u

z mi

u eni

n u

u no

n rm

ko

k ns

n t

s ytucyj

u ny

n ch

y ,

ch u p

u o

p ds

d t

s a

t w

a kt

k ó

t rych

y

ch legło sf

s o

f rmuł

mu ow

o a

w ni

n e

pr

p e

r ambu

mb ł

u y do

d Ko

K ns

n t

s ytucj

u i st

s wierd

r z

d a

z jące „my

„m , Nar

y

ó

, Nar d polski -

wszysc

s

y o

y byw

b

ate

at l

e e

e Rze

Rz c

e zypospolite

t j

e ” , po

p jęcie Na

N ró

r d o

d kre

r śl

ś a

ws

w p

s ó

p lno

n tę

t , k

, t

k ó

t rą two

w rzą oby

b wa

w t

a e

t le Rze

Rz czyp

cz o

yp sp

s o

p lite

t j.

Ar

A t. 4

4 Ko

K ns

n t

s ytucj

u i fo

f rmuł

mu uj

u e za

z sa

s dę

d zw

z ierzch

z n

ch i

n ctwa

w Na

N ro

r du

d ,

u

kt

k ó

t re

r j tre

r ści

ś ą jest

s uzn

u a

zn ni

n e wo

w li Na

N ro

r du

d j

u ako

k jedyn

d e

yn go

g źró

źr dł

d a

władz

d y

z i sp

s o

p so

s bu

b

u legitymizo

z w

o a

w ni

n a sp

s r

p a

r w

a o

w w

o a

w ni

n a władz

d y

z .

y

Ozn

O a

zn cza

cz ona

n , że

, ż źró

źr dł

d em władz

d y

z w Rze

Rz czyp

cz o

yp sp

s o

p lite

t j Po

P lsk

s iej

ni

n e moż

mo e

ż by

b ć

y jedn

d o

n st

s ka

k , grup

u a

p sp

s o

p łeczna

czn ani

n org

r a

g ni

n za

z cja.

(wyrok

r

z

ok 31.5.2004

0 r.,

r K 15/04, Le

L x

e P

x ol

P on

ol ica

c nr

r 368621)

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada zwierzchnictwa Narodu (2) Art

r .

t 4

. ust

s . 2 k

t

on

. 2 k st

s y

t tu

t cji

c ,

ji k

, t

k ór

t y st

y s an

t ow

o i

w , ,że

ż : „Naród s

ar

pr

ód s aw

pr

uje

aw

władz

w

ę

ładz prz

pr e

z z

e

z sw

s oi

w c

oi h

c

prz

pr e

z dst

ds aw

t

i

aw ci

c eli lub bez

be poś

z

r

poś e

r dnio”

dni .

o” Pr

P z

r e

z pis te

t n ws

w kaz

k u

az je for

f m

or y s

m pra

r w

a o

w w

o an

w ia wład

w

zy

z

prz

r e

z z

e N

z aród

ar

- podmiot

ot suwe

w re

r nności

c . Pr

. P z

r e

z dst

s a

t w

a i

w ci

c elami Narod

ar u są prz

r e

z de

ws

w z

s y

z s

y t

s k

t i

k m posłow

ło i

w e i senat

a or

t o

or w

o i

w e oraz

or

az Pr

P e

r z

e y

z d

y ent

n .

t W

.

W sz

s e

z rok

r i

ok m zn

z acz

ac e

z niu

prz

r e

z dst

s a

t w

a i

w ci

c elami Narod

ar u są r

ą ó

r w

ó n

w ież

e

ż inne osoby w

ob

c

y w h

c odząc

z e

ąc w

w skład

k

org

or an

g ów

ó

wład

w

zy p

z

ublicz

c n

z ej,

j, kt

k ór

t e

ór nie poch

oc odzą

z z w

z yboró

or w

ó ,

w ,jeż

je e

ż li org

or an

g y

an te

t zos

z t

os ały

t

pow

o ołan

w

e prz

r e

z z

e k

z on

k st

s y

t tu

t cję

c do re

r ali

al zac

z ji

ac

ji wol

w i

ol Narod

ar u, ,a ic

a i h

c dzi

z ałaln

ałal ość - poddana

w s

w posób mniej lu

j l b bard

ar zi

z ej bez

e p

z ośre

r dni kon

k t

on r

t ol

r i

ol społecz

c e

z ńst

s w

t a.

w Ró

R w

ó n

w ież

e

samorz

or ąd

z te

t rytor

t i

or aln

al y

n moż

o n

ż a uzn

z ać

ać za je

z

dną z

ą z for

f m

or sz

s e

z rok

r o

ok r

o o

r z

o u

z mianej demokr

ok ac

r ji

ac

prz

r e

z dst

s a

t w

a i

w ci

c elski

k ej,

j, a rad

a r y gminy

n - za or

z

g

a or an

g y

an wyraż

yr ając

aż

e

ając wol

w ę

ol te

t j cz

j c ę

z ści

c Narod

ar u,

kt

k ór

t a

ór z

a am

z

iesz

s k

z u

k je obs

ob z

s ar

z d

ar anej gminy

n . A

y rt

r .

t 4

. ust

s .

t 2

. st

s an

t ow

o i

w waż

w n

aż ą ws

w kaz

k ó

az w

ó k

w ę

k dla

int

n e

t rp

r re

r t

e ac

t ji

ac

ji inny

n c

y h

c prz

r e

z pisów

ó

w kon

k st

s y

t tu

t cyjn

c

y

yjn c

y h

c . Pr

. P z

r e

z pis te

t n nie daje nat

a om

t

iast

as

podst

s a

t w

a d

w o wypro

r w

o ad

w ze

z nia bard

ar zi

z ej pre

r cy

c z

y yjn

z

y

yjn c

y h

c ws

w kaz

k ań

az co

c do tr

t e

r ści

c re

r gulacji

ac

pra

r w

a n

w y

n c

y h

c doty

ot c

y z

c ąc

z y

ąc c

y h

c ust

s r

t oju

r

państ

s w

t a. P

w

od

a. P st

s a

t w

a o

w w

o e

w ro

r z

o s

z t

s r

t z

r y

z g

y nięci

c a w

w tym

t

zak

z r

ak e

r sie zos

z t

os ały z

t

a

ały z w

a ar

w t

ar e

t w

w sz

s c

z z

c e

z góło

g

w

óło yc

y h

c prz

r e

z pisach

ac kon

k st

s y

t tu

t cyjn

c

y

yjn c

y h

c . O

.

naru

ar sz

s e

z niu art

ar yk

t u

yk łu 4 ust

s . 2

t

moż

o n

ż a byłob

a b

y

yłob mów

ó i

w ć

ć wt

w e

t dy,

y ,gd

g yby

yb c

y ałok

c

s

ałok z

s t

z ałt

t

obow

o i

w ązu

ąz jący

jąc c

y h

c re

r gulacji

ac

ji pro

r w

o ad

w zi

z ł do uniemoż

o l

ż iwi

w enia kon

k t

on r

t ol

r i

ol Narod

ar u nad

org

or an

g ami wład

w

zy

z publicz

c n

z ej.

(w

( yr

y o

r k

o

k z 26

2 .

6 5.

5 19

1 9

9 8

9

8 r.r, K

, 17

1 /

7 9

/ 8

9 ,

8 Lex

Le Po

P l

o oni

o ca

c nr

nr 34

3 8

4 4

8 5

4 1

5 )

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada zwierzchnictwa Narodu (3) Art.

Art .4

4 Ko

K ns

o t

ns y

t tucji

t

gł

g os

o zący

s

,

zący że

ż „w

„ ł

w adza

z zwie

zw rzch

rz nia w

Rz

R e

z czypospolite

lit j P

j o

P lskie

k j n

j ależy

le d

ży o Narodu” (us ( t

us .

t .1)

1 ,

) dopus

do

z

pus cz

z a

cz

ob

o y

b dw

y

a

dw spo

a

so

spo b

so y

b spra

spr w

a o

w w

o ania

w

w

ania ł

w adzy

adz prze

prz z

e Nar

z

ó

Nar d:

ó

d: prze

prz z

e

prze

prz dst

ds a

t w

a icie

w

li lub

li

bezpo

be

śr

zpo e

śr dnio

dnio (us

( t

us .

t .2)

2 .) .Nie ulega

g jednak

wą

w t

ą pliw

t

o

pliw ści,

o

że

ż spra

spr w

a o

w w

o anie

w

wł

w adzy

adz prze

prz z

e prz

z

e

prz dst

ds a

t w

a icie

w

li je

li st

s tna

tle

t obo

o w

bo iąz

w ujące

iąz

go

g

o sy

s s

y t

s e

t mu

m k

u o

k ns

o t

ns y

t tucyjne

t

go

g

o zasadą,

z

a

asadą,

bezpo

be

śr

zpo e

śr dnie spra

spr w

a o

w w

o anie

w

wł

w adzy

adz prze

prz z

e suw

z

e

suw re

r na (r

( e

r f

e e

f re

r ndum,

ndum

inicjat

inicja y

t wa

w us

a t

us a

t w

a o

w da

o w

da cz

w a

cz )

a - wyjąt

yją k

t ie

k m.

m .Dał te

t mu

m wyraz

yr t

az ak

t ż

ak e

ż

Tr

T ybunał Ko

K ns

o t

ns y

t tucyjn

t

y

ucyjn ,

y ok

o r

k e

r ślając m

ślając o

m de

o l demo

m k

o r

k acji

r

prze

prz dst

ds a

t w

a icie

w

lskie

lsk j jak

j o

jak

o pods

po t

ds a

t w

a o

w w

o ą

w fo

f rm

o ę

rm demo

m k

o r

k acji

r

w

acji

w Po

P lsce

o

(po

( r

po .r .wyro

yr k

o

k z 27

2

7 maja

m

2

aja 0

2 0

0 3

0

3 r.r .K 11

1 /2

1 0

/2 0

0 3

0

3 OT

O K ZU 2

ZU 0

2 0

0 3

0 /5

3 A

/5 po

A z.

po

43

4 )

3 .)

(w

( yrok

yr z

ok 3.11.2006 r

z

.,

3.11.2006 r K

., 31/06, LexP

Le ol

xP on

ol ica

c nr

r 419553)

419553

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada zwierzchnictwa Narodu (4) Decyzja

y

o

zja w

o yborz

or e

z tr

e ybu ust

s a

t w

a o

w w

o eg

w o

eg l

o ub re

r f

e er

f en

er daln

al ego

eg d

o otyc

oty zy

z

ro

r z

o s

z tr

s z

tr y

z g

y nięcia w

a yboru

or mi

m ędzy

z real

r

i

eal zo

z w

o an

w iem

em zas

z ad

as y su

s wer

w en

er nośc

oś i

narod

ar u w

w for

f m

or i

m e wł

w aś

ł c

aś iwej

w dla demokr

em

ac

okr ji

ji prz

r ed

z st

s a

t w

a i

w ciels

el ki

s ej

ki lub w

w jednej

z f

z or

f m

or

m demokr

em

ac

okr ji

ji bezp

e ośr

oś ed

r niej. K

ej. on

K cepcja d

ja emokr

em

ac

okr ji

prz

r ed

z st

s a

t w

a i

w ciels

el ki

s ej

ki jako

jak p

o odst

s a

t w

a o

w w

o ej

w f

ej or

f m

or y

m demokr

em

ac

okr ji

ji w

w Pol

P s

ol c

s e znalazł

al a

azł

sw

s ój

w w

ój yraz

r t

az akż

t

e

akż w

w kon

k sty

s tucyjnej k

ej on

k cepcji

ji upow

o ażn

w

ienia P

a r

P e

r z

e y

z d

y ent

en a

t R

a P

do r

o a

r ty

a fik

fi o

k w

o an

w ia umo

m w

o y mi

m ędzy

z narod

ar ow

o ej

w okr

ej

eś

okr l

eś onej w

ej

w art.

ar 90 ust.

s 1

t.

Kon

K sty

s tucji.

ji P

. od

P st

s a

t w

a o

w w

o ą,

w niejako

ejak p

o ierwotn

w

ą for

f m

or ą

m w

ą yraż

r en

aż ia z

a g

z od

g y na

ra

r ty

a fik

fi ac

k ję t

ję eg

t o

eg ty

o pu umo

m w

o y mi

m ędzy

z narod

ar ow

o ej

w jes

ej t

jes kwal

kw i

al fik

fi o

k w

o an

w a

proc

r edura

r r

a a

r ty

a fik

fi ac

k yjna or

a g

or an

g ów

ó

w państw

s a,

tw a m

a i

m anow

o i

w cie proc

r edura

r

ust

s a

t w

a od

w aw

a c

w za.

z

(w

( yrok

yr z

ok 27.5.2003 r

z

.,

27.5.2003 r K

., 11/03, LexP

Le ol

xP on

ol ica

c nr

r 362208)

362208

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada zwierzchnictwa Narodu (5) Z ist

is o

t ty

o re

r pre

pr z

e e

z nt

n ac

t ji, o

ji,

o kt

k ó

t r

ó e

r j s

j t

s ano

t

wi

ano

ar

wi t.

t. 2

2 Ko

K ns

o ty

ns tucji w

ji ynika

nik

w pańs

w

twie

pańs

demokr

o a

kr ty

a c

ty zny

zn m okr

o e

kr ślo

ś n

lo y

n tryb po

b de

po jmow

o ania

w

akt

ak ó

t w

ó pr

w a

pr wn

a

y

wn c

y h (

h ust

us a

t w

a i

w uc

i hw

h ał

w ), k

, t

k ó

t r

ó e

r doc

do hodzą

ho

do

dzą

do sk

s utk

k

u

utk

m. .in.

in. w dr

w o

dr dz

o e

dz dys

dy k

s us

k ji.

us

ji. Stano

St

wi

ano

t

wi o

t

o ist

is o

t t

o ę

t sy

s s

y t

s e

t mu

prze

z dst

ds a

t wic

a

ielskie

ls

go

g

o i de

i mokr

o a

kr ty

a c

ty znego

g

o two

tw r

o ze

z nia pr

nia a

pr w

a a

w .

a

(w

( yrok

yr z

ok 19.6.1992 r

z

.,

19.6.1992 r U

.,

U 6/92, LexP

Le ol

xP on

ol ica

c nr 312422

r

)

312422

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada podziału i równowagi władz (1) As

A p

s ek

p t

ek y

t p

y od

p z

od i

z ału

ału władz

wład :

z

1.

1 .fu

f n

u k

n cjon

k

al

cjon n

al y

n (p

( rz

p ed

rz m

ed i

m oto

ot w

o y)

y

2.

2 .org

or an

g i

an zacyjn

z

y

acyjn (

y pod

p m

od i

m oto

ot w

o y)

y

3.

3 .per

p s

er on

s al

on n

al y

n

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada podziału i równowagi władz (2) Z zasady

z

asady podz

po iału wł

u adz wynik

y

a,

nik iż władze

adz us

e t

us a

t w

a o

w da

o w

da c

w za,

z

wyk

y o

k na

o w

na c

w za

z i sądo

a

wnic

i sądo

za

z są

a r

są o

r z

o dz

z ielone,

ielo

a nadt

ne,

o

a nadt , iż

o musi

m

międz

m

y

iędz

y nimi pano

nim

w

i pano ać

w ró

r wno

ó

w

wno ag

w a

ag or

o az

r , że

, ż m

e us

m z

us ą o

ą ne

o

międz

m

y

iędz

y sobą w

so

spó

bą w

ł

spó prac

pr o

ac w

o ać

w . Zasada

Z

t

asada a nie

t

m

a nie a z

m naczenia

z

czy

z s

y t

s o

t

o or

o g

r aniz

g

ac

aniz yjneg

y

o

jneg .

o Celem

elem zasady

z

asady podz

po iału wł

u adz

m.

m in. jest

jes oc

o hro

hr na pr

o

a

na pr w

a c

w złowiek

o

a

wiek pr

a ze

z z

e uniemo

uniem ż

o liwienie

naduży

naduż wania

w

wł

ania adzy

adz

y prze

z z

e kt

k ó

t r

ó yk

y o

k lwiek

o

ze

z spr

e

a

spr wując

a

yc

y h

ją o

ją r

o g

r anó

g

w

anó .

w

(or

( z

or e

z cz

c e

z nie z 9.11.1993 r

z

.,

9.11.1993 r K

., 11/93, LexP

Le ol

xP on

ol ica

c nr

r 312447)

312447

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada podziału i równowagi władz (3) Wym

W

óg „ro

r z

o dz

z i

dz elenia”

ni

wład

w

z

z oz

o n

z acz

ac a

z m.in

.i ., i

., ż

i

ż każ

k d

aż ej z

j z tr

t z

r e

z ch

c wład

w

z

z pow

o i

w nny

n

prz

r yp

z adać k

ać om

k

pet

e e

t ncje

c mat

a e

t ri

r aln

al ie odpow

o i

w adające

ając ich

c ist

s oc

t i

oc e, ,a co

a c wi

w ęce

c j - każ

k d

aż a

z t

z r

t z

r e

z ch

c wład

w

z

z pow

o i

w nna zac

z h

ac ow

o ywać

w

ać pew

e n

w e minimum wyłącz

yłąc n

z ości

c

kom

k

pet

e e

t ncyjn

c

ej s

j t

s an

t ow

o i

w ące

ąc j o zac

o z h

ac ow

o an

w iu te

t j is

j i t

s ot

t y

ot .

y T

. yl

T k

yl o

k jednak

ak wob

w ec

c wład

w

zy

z

sądow

o n

w icz

c e

z j „ro

r z

o dz

z i

dz elenie

ni ” oz

o n

z acz

ac a

z zar

z az

ar e

az m „se

s parac

par ję

ac ” , g

, d

g yż

y d

ż o is

o i t

s ot

t y w

ot

ymiaru

ar

spra

r w

a i

w edliwoś

w ci

c nale

al ż

e y

ż ,

y ,by s

b pra

r w

a o

w w

o an

w y

an on był

b wyłącz

yłąc n

z ie prz

r e

z z

e s

z ądy,

y a

, poz

o os

z t

os ałe

t

wład

w

ze

z nie mogły inge

g ro

r w

o ać

w

ać w

w te

t dzi

z ałania cz

c y

z w

w nich

c ucz

c e

z st

s n

t icz

c y

z ć

y .

ć Wyn

W ika

k to

t ze

z

sz

s c

z z

c e

z gól

g n

ól ego

g p

o ow

o i

w ązan

ąz ia wład

w

zy

z sądow

o n

w icz

c e

z j z

z och

oc ron

r ą pra

r w

a

w i wol

w n

ol ości

c jednost

os k

t i

k i

zn

z ajduje potw

ot i

w erd

r ze

z nie zar

z ó

ar w

ó n

w o w

w sz

s c

z z

c e

z góło

g

w

óło yc

y h

c norm

or ach

ac Kon

K st

s y

t tu

t cji

c

ji (z

( w

z łas

w z

łas c

z z

c a

z

art

ar .

t 56 u

.

st

s . 1 p

t

rz

r e

z pisów

ó

w kon

k st

s y

t tu

t cyjn

c

y

yjn c

y h

c ),) ,jak i

jak w

w kon

k w

on e

w ncjac

c h

jac międzyn

z arod

ar ow

o yc

y h

c

(z

( w

z łas

w z

łas c

z z

c a

z art

ar . 6 E

t

u

. 6 E rop

r ejski

k ej K

j on

K w

on e

w ncji

c

ji o Oc

o O h

c ron

r ie Pr

P a

r w

a

w Czło

Cz w

ło i

w eka

k i

Pod

P st

s a

t w

a o

w w

o yc

y h

c Wol

W n

ol ości

c ).)

(or

( z

or e

z cz

c e

z nie z 21.11.1994 r

z

.,

21.11.1994 r K

., 6/94, LexP

Le ol

xP on

ol ica

c nr

r 351049)

351049

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada podziału i równowagi władz (4) Wy

W magając

ag

ym ro

r z

o w

z aż

w e

aż nia as

nia pe

as kt

k e

t m ro

r z

o dział

z

u wł

u adzy

adz

wyko

k na

o w

na c

w ze

z j o

j d

o us

d t

us a

t w

a o

w da

o w

da c

w ze

z j je

j st

s nie

t

dopus

do

z

pus c

z zalno

z

ś

alno ć

ś , po

, z

po a

z

przy

z padkam

padk

i pr

i ze

z widzian

e

y

widzian mi w

i K

w o

K ns

o ty

ns tucji, ing

ji,

e

ing ro

r w

o ania

w

jednej wł

j adzy

adz w s

w tr

s uktur

uk

y,

y s

, kł

s ad pe

ad rs

r o

s naln

o

y

naln i dział

i

anie drugiej.

(w

( yrok

yr z

ok 28.4.1999 r

z

.,

28.4.1999 r K

., 3/99, LexP

Le ol

xP on

ol ica

c nr

r 347301)

347301

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada podziału i równowagi władz (5) Artykuł

k 10

1

0 Ko

K ns

o ty

ns tucji R

ji P

P st

s ano

t

wi,

ano

ż

wi, e

ż ustr

us ó

tr j

ó R

j ze

z czy

z pos

po po

s lit

po e

lit j

opar

o

ty jest

s „na po

na dziale i r

i ówno

ó

wadz

wno

e

wadz władzy

adzy ust

us awo

t

dawcz

dawc e

z j,

władzy

adzy wyk

wy o

k nawcz

nawc e

z j i wł

i adzy

adzy sądownic

sądo

z

wnic e

z j” . .Spoś

Spo r

ś ó

r d

ó ty

d c

ty h

trze

z ch wł

h adz, je

adz, dynie władza

adz s

a ądo

s

wnic

ądo

za

z po

a winna

po

b

winna y

b ć

y

uznaw

uzna ana

w

z

ana a

z apo

a

lity

apo

c

lity zną, bo

zną, wie

bo

m zadanie

z

m obu

o

po

bu z

po o

z s

o t

s ał

t yc

y h

jest

s tw

t o

tw r

o ze

z nie or

o az

r r

az e

r alizac

aliz ja o

ja kr

o e

kr ślo

ś ne

lo j po

j lity

po

ki pańs

ki

tw

pańs a.

tw

(w

( yrok

yr z

ok 21.10.1998 r

z

.,

21.10.1998 r K

., 24/98, LexP

Le ol

xP on

ol ica

c nr

r 348257)

348257

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Zasada podziału i równowagi władz (6) Wy

W raż

r on

aż a p

a rz

r e

z z

e art.

ar 10 Kon

K sty

s tucji

ji zas

z ad

as a podział

zi u

ał wł

w ad

ł zy

z ust

s a

t w

a od

w aw

a c

w zej,

z

wykon

k aw

a c

w zej

z i

ej sąd

s ow

o n

w iczej

z dotyc

oty zy

z prz

r ed

z e ws

w z

s y

z s

y tki

s m

tki

m zac

z how

o an

w ia

ist

s otn

t

y

otn c

y h atr

a ybutó

t w

ó

w każ

k d

aż ej z

ej ty

z c

ty h wł

w ad

ł z. T

z. aki

T m

aki

m atr

a ybutem

t

em wł

w ad

ł zy

z

sąd

s ow

o n

w iczej

z jes

ej t,

jes w

w jej s

jej eg

s men

m cie sąd

s ow

o ym,

m kom

k

p

om et

e en

t cja do s

o p

s ra

r w

a o

w w

o an

w ia

wymi

m aru

ar sp

s ra

r w

a i

w edliwoś

w c

oś i w

w celu

el real

r

i

eal zac

z ji

ji prz

r y

z s

y ł

s u

ł gującego

eg k

o aż

k d

aż emu

em

podmi

m oto

ot w

o eg

w o

eg p

o ra

r w

a a

w d

a o s

o ąd

s u (art.

ar 45 Kon

K sty

s tucji)

ji . J

. eś

J l

eś i chodzi

zi o T

o r

T ybunał

Kon

K sty

s tucyjn

j y

n - to

t jego

jeg r

o ol

r a

ol jako

jak c

o zęś

z c

ęś i wł

w ad

ł zy

z sąd

s ow

o n

w iczej

z wyraż

r a

aż s

a i

s ę w

kom

k

p

om et

e en

t cji

ji do r

o o

r z

o s

z tr

s z

tr y

z g

y an

g ia w

a

w prz

r ed

z mi

m ocie hierar

er c

ar hicznej z

ej g

z od

g nośc

oś i

norm

or

m pra

r w

a n

w y

n c

y h.

Ró

R w

ó n

w ow

o ag

w a

ag ty

a c

ty h trz

tr ec

z h wł

w ad

ł z, w

w św

ś i

w etl

e e

tl art.

ar 10 Kon

K sty

s tucji,

ji jest

jes zas

z ad

as ą

kon

k sty

s tucyjną.

(w

( yrok

yr z

ok 9.11.2005 r

z

.,

9.11.2005 r Kp

K 2/05, LexP

Le ol

xP on

ol ica

c nr 391194

r

)

391194

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego

Opr

O ac

pr o

ac w

o ano

w

ano na po

na ds

po t

ds a

t wie

a

:

1.

1

Banasz

anas ak

z B

ak .,. Pr

P awo ko

k nsty

ns tucy

tuc jne

y

, War

W s

ar z

s a

z w

a a

w 2

a 0

2 1

0 2

1

2.

2

Deryng A.,. Pr

P awo w diagr

w

amac

am h.

ac

h. Pr

P awo ko

k nsty

ns tucy

tuc jne

y

,

War

W s

ar z

s a

z w

a a

w - Bielsk

ls o

k -B

- iała 2

a 0

2 0

0 9

0

3.

3

Pr

P oce

c s pr

s awotwórczy

c

zy w ś

w wie

ś

tle

wie orze

z cznic

c

twa

znic

T

twa r

T ybunał

y

u

Ko

K nsty

ns tucy

tuc jne

y

go. .Wy

W po

y wie

po

dzi T

dzi r

T ybunał

y

u Ko

K nsty

ns tucy

tuc jne

y

go

dotyc

ty ząc

c

e

ząc zagadnie

z

ń związan

związ y

an c

y h

c z pr

z oce

c sem

m legislacy

gislac jn

y y

jn m

y ,

War

W s

ar z

s a

z w

a a

w 2

a 0

2 1

0 2

1

4.

4

Jacko

k w

o s

w ki

s M.

ki ,

M. Zasada

Z

o

asada chr

c ony

n

y praw nab

aw

y

nab tyc

ty h

c w po

w lskim

prawie ko

k nsty

ns tucy

tuc jn

y y

jn m

y ”

m ,

” [w:

[ ] Pr

P ze

z gląd S

gląd e

S jmo

jm wy

o

wy 1(

1 84

8 )

4 /20

2 0

0 8

0

Dziękuję

k

za

z uwagę

a

!

Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Katedra Prawa Konstytucyjnego