Leksykon mitologii germańskiej

Podobnie jak mitologia celtycka, mitologia Germanów stanowi źródło licznych

postaci, miejsc, zdarzeń, które zostały umieszczone w ksiąŜkach fantasy.

PrzecieŜ doskonale kojarzymy nazwy: Baldur, Valhalla, czy postacie: Elfy,

Koboldy, Demony. Ich rodowód wywodzi się właśnie z mitologii, częściowo

germańskiej, a częściowo takŜe celtyckiej. Warto się zapoznać, choćby w

podstawowym stopniu z nazwami obecnymi w mitologii germańskiej.

Bogowie

Alci i Alkis – bliźniacza para bóstw światła, obrońcy Ŝeglarzy.

Azowie – Asowie – dobroczynni bogowie, rządzący światem po pokonaniu

Wanów; bogowie, to: Odyn, Thor, Baldur, Hajmdal, boginie, to: Frigg, Nanna,

Sif.

Baldur – syn Odyna i Frigg, mąŜ Nanny, bóg dobra, piękna, sprawiedliwości i wiosny. Zabity za sprawą Lokiego gałęzią jemioły.

Borre – Bor – bóg, ojciec Odyna.

Brage – bóg poezji.

Buri – praojciec bogów, powstały ze słonej bryły lodowej.

Forseti – jeden z Asów, bóg pełniący funkcję sędziego–rozjemcy.

Frej – Frey – bóg urodzaju, roślinności i pokoju.

Hajmdal – nordyckie bóstwo światła, twórca podziału społecznego wśród

ludzi.

Hod – jeden z Asów, ślepy bóg.

Hoenir – bóg z trójcy.

Loki – bóg ognia, towarzysz bogów i oszust. Ojciec Fenrisa (fenrira), węŜa

Mitgerda i bogini Hel. Zabójca Nanny.

Lodur – bóg, stwórca ludzi.

Mani – bóg personifikujący KsięŜyc, brat Sol.

Nerthus – bogini płodności i roślinności.

Njordo – bóg urodzaju, płodności, pan wiatrów na lądzie i morzu.

Odyn – Odin, Wodan u płd. Germanów – najwyŜszy bóg z rodu Azów, bóg wojny i wojowników. Umiał przybierać róŜne kształty. Towarzyszyły mu dwa

kruki – Huginn (myśl) i Muninn (pamięć) oraz dwa wilki – Geri (łakomca) i

Freki (Ŝarłok).

Sol – bóg personifikujący Słońce.

Thor – u płd. Germanów Donar – syn Odyna, bóg burzy i piorunów. Od niego nazwa czwartego dnia tygodnia.

Tius – bóg nieba, pan wszechrzeczy, w poświęconym mu miejscu mogli przebywać tylko ludzie związani powrozami.

Tyr – bóg wojny, prawa i sprawiedliwości. Najgwałtowniejszy z Azów, stróŜ

nieba. Składano mu ofiary z ludzi. Od niego pochodzi nazwa drugiego dnia

tygodnia (pierwotnie Tiwaz –Tiu).

Ull – Ullr – jeden z Asów, bóg–łucznik, bóstwo zimy, być moŜe wynalazca nart.

Wanowie – bogowie urodzaju.

Ziu–Tius – bóg bogów, bóg nieba. Posiadał tylko jedną rękę.

Boginie

Baduhenna – fryzyjska bogini wojny i zmarłych.

Frigg – Freyja, Frija – bogini miłości i piękna, opiekunka małŜeństwa i rodziny. śona Odyna. Jej dniem był piątek (frietag), dzień zawierania

małŜeństw.

Gejfon – Gejfun – bogini znająca przyszłość.

Gna – bogini jeŜdŜąca na rumaku śmierci.

Hel – bogini śmierci i podziemia.

Idunn – bogini młodości, Ŝona boga Bragi.

Nanna – bogini dobra, piękna, sprawiedliwości i wiosny. Zabita za sprawą

Lokiego gałęzią jemioły. śona Baldura.

Nehalennia – bogini Ŝycia, opiekunka Ŝeglarzy i kupców.

Nerthus – bogini Ziemia. Bogini urodzajów i płodności. NaleŜała do Wanów.

Norny – boginie, trzy potęŜne siostry – przeszłość, teraźniejszość i przyszłość.

Stawały nad kolebką niemowlęcia wróŜąc mu dobry lub zły los.

Ran – bogini toni morskiej, małŜonka Agira.

War – bogini ślubów małŜeńskich.

Inne postacie i zagadnienia

Agir – Aegir – olbrzym, władca głębin morskich, małŜonek Ran, z którą miał

dziewięć córek. Był organizatorem uczt dla bogów.

Alfy – duchy zmarłych przodków i demony płodności.

Alwis – mądry karzeł zabiegający o rękę córki Thora. Thor doprowadził do

zamienienia go w kamień.

Angrboda – straszliwa olbrzymka, kochanka Lokiego.

Asgard – święty gród bogów Azów, z dwunastoma pałacami.

Askn i Embla – pierwsza para ludzi stworzona z gałęzi lub pni drzew przez

trójcę bogów – Odyna, Hoenira i Lodura.

Audumla – Audumia – olbrzymia krowa powstała z kropli wody spływającej z lodowca. Własnym mlekiem wykarmiła Ymira.

Baugi – syn olbrzyma Gillinga, Odin słuŜył u niego jako parobek,

Berserkerzy – wojownicy przybierający w boju postać i cechy niedźwiedzia

lub wilka.

Bifrost – most do Asgardu.

Blot – ofiara w postaci ludzi, zwierząt, płodów rolnych.

Brunhilda – jedna z Walkirii.

Buri – olbrzym, dziad Odyna.

Burr – Borr – magicznym zaklęciem zrodzony syn Buriego, ojciec Odina, którego urodziła olbrzymka Bestla.

Dain – mądry karzeł, uczył Alfy sztuki pisania run.

Disy – Ŝeńskie duchy opiekuńcze człowieka.

Draug – zmarły powracający do Ŝywych, był olbrzymem i siłaczem.

Draupnir – cudowny pierścień.

Edda – nazwa dwóch ksiąg ludów germańskich o mitach i legendach.

Elfy – duchy zamieszkujące w górach, rzekach, lasach.

Fenrir – potworny wilk, odgryzł Tyrowi prawą dłoń.

Fafnir – Fanfir – potworny smok, zamordował swojego ojca, by zawładnąć skarbem, a następnie zostać jego straŜnikiem.

Garm – piekielny pies.

Gerd – piękna olbrzymka, córka Gymira, w której zakochał się Frey.

Gimle – złota sala, jedna z nazw Walhalli.

Gudrun – siostra Gunnara, Ŝona Sugurda.

Gullinbursti – odyniec o złotej szczecinie, atrybut boga Freya.

Gulweig – piękna i lśniąca jak złoto wieszczka z rodu Wanów, przyczyna

wojny między Wanami i Asami.

Gungnir – cudowna, nigdy nie chybiająca celu włócznia Odina.

Halja – Hölle – podziemne państwo zmarłych.

Heidrun – boska koza przebywająca w Asgardzie, zamiast mleka dawała miód,

który był napojem bogów.

Hel – germańska siedziba zmarłych, otoczona rzeką. Mostu strzegła

Olbrzymka, a wejścia pies Garm.

Holda – demoniczne istoty mieszkające pod ziemią, w drzewach lub źródłach.

Hrimfaksi – koń ciągnący wóz nocy. Piana z jego pyska tworzyła rosę.

Hrimgrimnir – trójgłowy olbrzym strzegący bramy Helu.

Hrungnir – potęŜny olbrzym o kamiennym sercu i kamiennej głowie.

Hymir – tchórzliwy olbrzym.

Hyndla – olbrzymka posiadająca dar wieszczy.

Logi – olbrzym, personifikujący dziką moc ognia.

Idisy – demony wegetacji i płodności: później trzy grupy Ŝeńskie istot

nadprzyrodzonych: Norny – bóstwa przeznaczenia, Walkirje – odprowadzające zmarłych i Fylgje – duchy opiekuńcze człowieka.

Jotuny – demoniczne olbrzymy, często wielorękie i wielogłowe.

Jul – nazwa święta zimowego, związanego z kultem bóstw i demonów

płodności, równieŜ święto zmarłych.

Koboldy – małe męskie duchy opiekuńcze w postaci karzełka, strzegły

skarbów i przebywały w pobliŜu paleniska.

Kwasir – postać utworzona ze śliny Azów i Wanów. Zabity przez karłów

Flajara i Galara, a z jego krwi zmieszanej z miodem powstał napój dający

mądrość i sztukę. Napoju tego strzegł olbrzył Suttungr, a wykradł mu go Odyn.

Logi – olbrzym, personifikujący dziką moc ognia.

Maia – Matka Ziemia.

Mannus – praojciec i twórca ludu Germanów.

Minna – nazwa napitku kultowego na cześć bogów lub zmarłych.

Mitgard – siedziby ludzkie.

Mielnir – młot Thora.

Mimir – mędrzec znający przyszłość.

Muspelhajm – kraina ognia.

Naglfar – okręt z paznokci zmarłych.

Narfi – syn Lokiego zamieniony przez Asów w wilka.

Nibelungi – w eposie Edda nazwa karłów, rycerzy i ksiąŜąt, którzy strzegą

skarbu Zygfryda.

Niksy – demoniczne istoty wodne, pojawiające się pod wieloma postaciami.

Nilfhajm – kraina lodu.

Perachta – Berchta – małŜonka Wodana.

Ragnarek – określenie zagłady bogów i świata: potem miała nastąpić

szczęśliwa era.

Ran – rozbójnica, demoniczna olbrzymka, władczyni morza zbierająca w sieć

wszystkich topielców.

Regin – podstępny karzeł.

Sif – Ŝona Thora.

Sigmund – ojciec Sigurda.

Sigurd – Zygfryd – najsłynniejszy bohater.

Sigyn – Ŝona Lokiego.

Skidbladnir – cudowny okręt.

Slejpnir – ośmioroŜny rumak Odyna.

Slid – rzeka tocząca miast wody miecze i oszczepy.

Surt – demoniczny olbrzym mieszkający pod ziemią lub w wulkanicznych

kraterach. UwaŜany za personifikację podziemnego ognia.

Swalin – wiecznie chłodna tarcza Sol, osłaniająca świat przed nadmierną

ciepłotą słońca.

Troll – skandynawska istota demoniczna (olbrzym lub karzeł) zamieszkująca górskie pieczary, nieprzychylna ludziom.

Utgard – kraj olbrzymów i zmarłych.

Volva – skandynawska wieszczka przepowiadająca przyszłość.

Walhalla – miejsce pobytu poległych w boju wojowników, usługiwały im

Walkirie.

Walhalla – sala w Asgardzie.

Wali – syn Odyna.

Walkirie – posłanki Odyna, demony zwiastujęce Ŝołnierzom śmierć i unoszące

ciała ich do Walhalli.

Wany – najdawniejszy ród bogów, panujący w złotym wieku, Mieszkają w

głębi ziemi i mórz.

We – brat Odyna.

Widar – syn Odyna.

Wili – brat Odyna.

Ygdrasill – gigantyczny jesion.

Ymir – Jmir – gigantyczny olbrzym, który powstał z lodu północy i ognia południa. Zabili go Odyn, Wili i We. Z krwi powstało morze, z ciała – ziemia, z

kości – góry, z czaszki – sklepienie niebieskie, z mózgu – chmury. Z iskier

powstało Słońce, KsięŜyc i Gwiazdy.

Materiał pochodzi z serwisu Niezwykłe Superkompedium Wiedzy - Hoga.pl