Opracowała A. Olszowa na podstawie literatury:

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji,

w: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podrę cznik akademicki, cz. 2, rozdz. 5, str. 68 - 93.

Wykład 3: Kulturowe uwarunkowania edukacji

Bohaterowie popkultury - wzorami (re)konstruowania przez

młodzież swojego „ja”.

„Przesunięcie socjalizacyjne” (Z. Kwieciński)

Kultura konsumpcji

- podstawową kategorią przyjemność

- obowiązek bycia szczęśliwym

- styl życia typu shopping

Kultura typu instant

- natychmiastowość komunikacji – telefon komórkowy, fax, e-mail, Internet stacje telewizyjne MTV i CNN

- poczucie panowania nad czasem i przestrzenią.

- brak chęci i umiejętności czekania - „nie odkładaj

życia na później”.

Prymat zmiany i szybkiego życia

- szybkie nawiązywanie bezpośrednich kontaktów (tymczasowość,

powierzchowność, anonimowość).

- brak potrzeby stabilności, zorientowanie na krótkotrwałość

Koniec ideałów - triumf codzienności

- wolność do konsumpcji.

Kultura upozorowania; hiperrzeczywistość jako wytwór mediów.

Kultura kultu ciała i seksualności

- erotyzacja konsumpcji

-życie seksualne – odarte z intymności (depersonalizacja i upublicznienie życia seksualnego).

1

Opracowała A. Olszowa na podstawie literatury:

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji,

w: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podrę cznik akademicki, cz. 2, rozdz. 5, str. 68 - 93.

Amerykanizacja

Przesunięcia kulturowe:

- od orientacji na społeczność do podejścia indywidualistycznego,

- od odpowiedzialności przed społeczeństwem do samorealizacji,

- od koncentracji na pracy zawodowej do koncentracji na konsumpcji,

- od otwarcia na ludzi do pogoni za zyskiem,

- od zakorzenienia do ruchliwości,

- od dominacji w życiu społecznym kategorii równości, sprawiedliwości

i współpracy do eksponowania znaczenia wolności, możliwości

i współzawodnictwa,

- od rzeczywistości do marzenia,

- od społecznego bezpieczeństwa do przygody,

- od obawy przed niedostatkiem do poszukiwania

królestwa obfitości (S. Breiner).

Tożsamość globalnego nastolatka – kształtowana przez kulturę popularną oraz ideologię konsumpcji (a nie przez wartości narodowe i państwowe).

- bardzo pragmatyczny,

- łatwo się komunikuje

- maksymalnie tolerancyjny dla różnicy i odmienności

- sceptyczny wobec idei większego zaangażowania.

2

Opracowała A. Olszowa na podstawie literatury:

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji,

w: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podrę cznik akademicki, cz. 2, rozdz. 5, str. 68 - 93.

Pokolenie X – składa się z osób:

„nie biorących odpowiedzialności za swoje postępowanie i (lub) wykazujących

ogólny brak zainteresowań” T. Thorne1

Kult sukcesu – zjawiskiem determinującym tożsamość współczesnej młodzieży.

Dwa podstawowe konteksty sukcesu:

I – wyznaczony jest przez dążenie do władzy, stanowiska (pozycji) i pieniędzy, II – przez „popularną sławę” (obecność w mediach).

Cztery możliwości reakcji na tendencje w rozwoju kultury współczesnej:

• świadome dążenie do zablokowania istniejących trendów kulturowych,

w imię uznanych, tradycyjnych wartości kulturowych;

• bezrefleksyjne dryfowanie wraz z szybko zmieniającą się kulturą;

• akceptacja euforii supermarketu i bezkrytyczne „klikanie” w rzeczywistość,

tak jak gdyby to była strona z Internetu;

• negocjacja z młodzieżą kształtu rzeczywistości, w której wspólnie żyjemy, a w szczególności kształtowanie w młodzieży nawyku świadomego

podejmowania wyborów odnośnie do kształtu własnego „ja”.

Opracowała A. Olszowa na podstawie literatury:

Melosik Z., Kultura popularna jako czynnik socjalizacji,

w: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podrę cznik akademicki, cz. 2, rozdz. 5, str. 68 - 93.

1 T. Thorne, Slownik pojęć kultury postmodernistycznej. Mody, kulty fascynacje, tłum. Z. Batko, Warszawa 1995, s. 256-257. (za: Melosik)

3