TBSP UJ Sekcja Prawa Karnego

oprac. Mikołaj Małecki 2009 r.

Rodzaje przestępstw i znamion – zestaw pytań wielokrotnego wyboru

1.

Zgodnie z art. 155 k.k.: „Kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka, podlega karze

pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”. W przepisie tym został stypizowany czyn

zabroniony:

a) umyślno-nieumyślny, bowiem występek można popełnić także nieumyślnie, jeżeli

ustawa tak stanowi;

b) formalny, ponieważ ustawodawca penalizuje samą czynność powodowania

śmierci, a nie określony skutek;

c) który z działania jest powszechny, a z zaniechania indywidualny;

d) stanowiący zbrodnię.

2.

Przestępstwo stypizowane w art. 278 § 1 k.k.: „Kto zabiera w celu przywłaszczenia

cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5” można

popełnić:

a) tylko umyślnie, jeżeli ustawa tak stanowi;

b) z zamiarem bezpośrednim, przy czym musi zostać wykazana kierunkowość

działania sprawcy;

c) z zamiarem wynikowym, jeśli sprawca nie miał na celu przywłaszczenia sobie

cudzej rzeczy ruchomej;

d) z zamiarem wynikowym, ponieważ wynikiem zachowania się sprawcy musi być

zabór cudzej rzeczy.

3.

Znamieniem negatywnym typu opisanego w art. 148 § 1 k.k.: „Kto zabija człowieka,

podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat

pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności” jest:

a) znamię skutku, ponieważ aby odpowiadać za ten czyn zabroniony, musi nastąpić

śmierć człowieka;

b) znamię określające naruszenie reguł postępowania z dobrem prawnym jako jeden

z warunków społecznej szkodliwości czynu;

c) znamię strony podmiotowej, bowiem jest ono dekodowane na podstawie

art. 9 § 1 k.k.;

d) każda z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa.

4.

Czyn zabroniony opisany w art. 149 k.k.: „Matka, która zabija dziecko w okresie

porodu pod wpływem jego przebiegu, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy

do lat 5” jest:

a) przestępstwem skutkowym;

b) przestępstwem formalnym;

c) przestępstwem konkretnego narażenia dobra prawnego na niebezpieczeństwo;

d) zbrodnią.

5.

Przestępstwo z art. 149 k.k.: „Matka, która zabija dziecko w okresie porodu pod

wpływem jego przebiegu, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”

może zostać popełnione:

a) przez każdego;

b) jedynie przez osobę, na której ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia

skutkowi;

c) wyłącznie z działania, o czym przesądza znamię czasownikowe „zabija”;

d) wyłącznie w okresie porodu.

1

TBSP UJ Sekcja Prawa Karnego

oprac. Mikołaj Małecki 2009 r.

6.

Zgodnie z art. 160 § 1 k.k.: „Kto naraża człowieka na bezpośrednie

niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze

pozbawienia wolności do lat 3”. Powyższy czyn zabroniony jest:

a) zbrodnią;

b) występkiem;

c) typem umyślnym;

d) typem umyślno-nieumyślnym.

7.

Osoba, na której nie ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi,

może odpowiadać za przestępstwo z art. 160 § 1 k.k.: „Kto naraża człowieka na

bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,

podlega karze pozbawienia wolności do lat 3” pod warunkiem, że:

a) popełniła czyn w formie zaniechania;

b) popełniła czyn w formie działania;

c) spowodowała skutek w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu osoby narażonej

na niebezpieczeństwo;

d) nastąpił

skutek

w

postaci

bezpośredniego

narażenia

człowieka

na

niebezpieczeństwo utraty życia.

8.

Do zestawu znamion czynu zabronionego stypizowanego w przepisie art. 162 § 1

k.k.: „Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim

niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela

pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo

utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności

do lat 3” nie wchodzi:

a) znamię strony podmiotowej;

b) znamię skutku w postaci sprowadzenia stanu bezpośredniego niebezpieczeństwa

dla życia człowieka;

c) opis czynności wykonawczej polegającej na działaniu, które abstrakcyjnie naraża

dobro prawne na niebezpieczeństwo;

d) określenie przedmiotu czynności wykonawczej.

9.

Warunkiem koniecznym zrealizowania znamion czynu zabronionego z art. 162 § 1

k.k.: „Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim

niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela

pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo

utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności

do lat 3” jest:

a) posiadanie przez sprawcę szczególnego, prawnego obowiązku chronienia życia

i zdrowia osoby narażonej na niebezpieczeństwo;

b) nieumyślność odniesiona do wszystkich znamion przedmiotowych;

c) powiązanie normatywne pomiędzy zachowaniem się sprawcy a zaistniałym

skutkiem;

d) każda z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa.

10. W typie czynu zabronionego opisanego w art. 173 § 1 k.k.: „Kto sprowadza

katastrofę w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym zagrażającą życiu lub zdrowiu

wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności

od roku do lat 10” występuje między innymi:

a) znamię przedmiotowe w postaci sprowadzenia katastrofy w ruchu lądowym;

b) znamię określające podmiot czynu zabronionego;

c) znamię pozytywne opisane słowem „sprowadza”;

d) znamię przedmiotu czynności wykonawczej, opisane słowem „katastrofę”.

2

TBSP UJ Sekcja Prawa Karnego

oprac. Mikołaj Małecki 2009 r.

11. Art. 173 § 1 k.k. stanowi: „Kto sprowadza katastrofę w ruchu lądowym, wodnym

lub powietrznym zagrażającą życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich

rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”. Art. 173 § 2 stanowi:

„Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy

do lat 5”. Czyn zabroniony opisany w przepisie art. 173 § 2:

a) może zostać popełniony wyłącznie z działania;

b) jest typem umyślno-nieumyślnym;

c) jest typem skutkowym;

d) może zostać popełniony wyłącznie przez gwaranta.

12. Art. 149 k.k.: „Matka, która zabija dziecko w okresie porodu pod wpływem jego

przebiegu, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5” jest

przestępstwem:

a) umyślnym;

b) indywidualnym niewłaściwym;

c) którego może dopuścić się tylko gwarant zapobiegnięcia skutkowi;

d) każda z powyższych odpowiedzi nie jest poprawna.

13. Przepis art. 197 § 1 k.k.: „Kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem

doprowadza inną osobę do obcowania płciowego, podlega karze pozbawienia wolności

od lat 2 do 12” typizuje czyn zabroniony:

a) kwalifikowany przez znamię statyczne;

b) kwalifikowany przez znamię dynamiczne, wyrażone słowem „doprowadza”;

c) uprzywilejowany;

d) zasadniczy.

14. Zgodnie z art. 161 § 1 k.k.: „Kto, wiedząc, że jest zarażony wirusem HIV, naraża

bezpośrednio inną osobę na takie zarażenie, podlega karze pozbawienia wolności

do lat 3”. Pozytywnym znamieniem strony przedmiotowej wymienionego typu jest

znamię:

a) „kto”;

b) „naraża”;

c) „bezpośrednio”;

d) każde z wymienionych znamion nie jest znamieniem pozytywnym strony

przedmiotowej.

15. Art. 158 k.k. stanowi w przepisie § 1: „Kto bierze udział w bójce lub pobiciu,

w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo

nastąpienie skutku określonego w art. 156 § 1 lub w art. 157 § 1, podlega karze

pozbawienia wolności do lat 3”; w przepisie § 2: „Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest

ciężki uszczerbek na zdrowiu człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności

od 6 miesięcy do lat 8”; zaś w przepisie § 3: „Jeżeli następstwem bójki lub pobicia

jest śmierć człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”.

Wskaż stwierdzenie prawdziwe:

a) w art. 158 § 3 k.k. został stypizowany czyn zabroniony kwalifikowany przez

następstwo w stosunku do typu z § 2;

b) w art. 158 § 1 k.k. został stypizowany czyn zabroniony uprzywilejowany

w stosunku do typu z § 2;

c) art. 158 § 2 oraz § 3 k.k. to dwa typy zasadnicze o tak zwanej mieszanej stronie

podmiotowej;

d) każde z powyższych stwierdzeń nie jest prawdziwe.

3

TBSP UJ Sekcja Prawa Karnego

oprac. Mikołaj Małecki 2009 r.

16. Czyn zabroniony opisany w art. 158 § 2 k.k.: „Jeżeli następstwem bójki lub pobicia

jest ciężki uszczerbek na zdrowiu człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia

wolności od 6 miesięcy do lat 8” jest:

a) zbrodnią, ponieważ może zostać popełniony tylko umyślnie;

b) zbrodnią, ponieważ sprawcy może zostać wymierzona kara pozbawienia wolności

na czas nie krótszy od lat 3;

c) występkiem, ponieważ może zostać popełniony także nieumyślnie;

d) występkiem, ponieważ nie jest zagrożony karą pozbawienia wolności na czas

nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą i nie jest wykroczeniem.

17. Który z wymienionych typów czynów zabronionych zawiera przynajmniej jedno

znamię modalizujące czyn?

a) art. 148 § 1 k.k.: „Kto zabija człowieka”;

b) art. 149 k.k.: „Matka, która zabija dziecko w okresie porodu pod wpływem jego

przebiegu”;

c) art. 150 § 1 k.k.: „Kto zabija człowieka na jego żądanie i pod wpływem

współczucia dla niego”;

d) art. 155 k.k.: „Kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka”.

18. Podmiot czynu zabronionego stypizowanego w art. 162 § 1 k.k.: „Kto człowiekowi

znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia

albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić

bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego

uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3” został opisany

znamieniem:

a) „kto”;

b) „człowiekowi

znajdującemu

się

w

położeniu

grożącym

bezpośrednim

niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu”;

c) „innej osoby”;

d) każda z powyższych odpowiedzi nie jest prawidłowa.

19. Czyn zabroniony opisany w art. 149 k.k.: „Matka, która zabija dziecko w okresie

porodu pod wpływem jego przebiegu, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy

do lat 5” jest typem uprzywilejowanym w stosunku do czynu zabronionego opisanego

w art. 148 § 1 k.k.: „Kto zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas

nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego

pozbawienia wolności”. Wynika to:

a) z ograniczenia kręgu osób zdolnych do popełnienia przestępstwa opisanego

w art. 149 k.k. jedynie do matki dziecka;

b) z faktu, że przestępstwo opisane w art. 149 k.k. jest występkiem nieumyślnym, a

w art. 148 § 1 k.k. zbrodnią;

c) z niższej społecznej szkodliwości czynu opisanego w art. 149 k.k. w stosunku

do czynu z art. 148 § 1;

d) z faktu, że matka narusza tę samą normę sankcjonowaną co podmiot czynu

zabronionego opisanego w art. 148 § 1.

20. Które z wyrażeń, wchodzących w skład opisu czynu zawartego w art. 162 § 1 k.k.,

jest znamieniem negatywnym?

a) „w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia”;

b) „nie udziela pomocy”;

c) „bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia”;

d) każde z wymienionych wyrażeń nie jest znamieniem negatywnym.

4

TBSP UJ Sekcja Prawa Karnego

oprac. Mikołaj Małecki 2009 r.

21. Do stwierdzenia, że sprawca zrealizował wszystkie znamiona przedmiotowe typu

z art. 177 § 1 k.k.: „Kto, naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa

w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, w którym

inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1, podlega karze pozbawienia

wolności do lat 3” konieczne jest wykazanie, że:

a) czyn został popełniony nieumyślnie;

b) sprawca nie chciał spowodować wypadku;

c) sprawca spowodował wypadek;

d) sprawca doznał obrażeń ciała określonych w art. 157 § 1 k.k.

22. Art. 347 § 1 k.k. stanowi: „Żołnierz, który znieważa przełożonego, podlega karze

ograniczenia wolności, aresztu wojskowego albo pozbawienia wolności do lat 2”. Zgodnie

z wymienionym przepisem:

a) podmiotem czynu jest przełożony;

b) przedmiotem czynności wykonawczej jest znieważenie;

c) znamieniem strony podmiotowej jest „żołnierz”;

d) odpowiedzialność karna jest niezależna od wystąpienia jakiegokolwiek skutku

(jest to przestępstwo formalne).

23. Jeśli czyn został popełniony przez zaniechanie, za przestępstwo opisane w art.

148 § 1: „Kto zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy

od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia

wolności” odpowiada ten tylko, na kim ciążył prawny, szczególny obowiązek

zapobiegnięcia skutkowi, ponieważ:

a) wymienione przestępstwo można popełnić tylko umyślnie;

b) jednym ze znamion przedmiotowych wymienionego czynu zabronionego jest

skutek w postaci śmierci człowieka;

c) karalne jest samo zachowanie się polegające na powodowaniu śmierci;

d) jest to typ naruszenia dobra prawnego.

24. Zgodnie z art. 157 § 1 k.k.: „Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub

rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1, podlega karze pozbawienia wolności

od 3 miesięcy do lat 5”. Jaka relacja zachodzi pomiędzy typami czynów zabronionych z

art. 157 § 1 i art. 156 § 1 k.k. (sankcja za przestępstwo z art. 156 § 1 to kara pozbawienia

wolności od roku do lat 10)?

a) typ uprzywilejowany – typ zasadniczy;

b) typ narażenia dobra prawnego na niebezpieczeństwo – typ naruszenia dobra

prawnego;

c) typ kwalifikowany przez znamię statyczne – typ zasadniczy;

d) każda z wymienionych relacji nie zachodzi pomiędzy typami z art. 157 § 1

i art. 156 § 1 k.k.

25. Art. 152 § 1 stanowi: „Kto za zgodą kobiety przerywa jej ciążę z naruszeniem

przepisów ustawy, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”. W opisie powyższego

czynu zabronionego występuje między innymi znamię:

a) fakultatywne i zarazem potoczne;

b) modalizujące czyn i zarazem opisowe;

c) ostre i zarazem przedmiotowe;

d) obligatoryjne i zarazem pozytywne.

Odpowiedzi: 1. c); 2. b); 3. d); 4. a); 5. d); 6. b) c); 7. b); 8. b) c); 9. d); 10. a) b) c); 11. b) c); 12. a) b); 13. d); 14. a) b) c); 15. d); 16. d); 17. b) c); 18. a); 19. c); 20. b) c); 21. c); 22. d); 23. b); 24. d); 25. a) b) c) d).

5