Ogródek ziołowy

Przez cały rok możemy mieć świeżą zieleninę, jeśli na

okiennym parapecie lub półce w kuchni założymy mały

ogródek ziołowy. Świeże zioła przyprawowe nie tylko

urozmaicą smak wielu potraw, ale będą też miłą dla oka

ozdobą wnętrza.

Jesienią możemy wykopać rosnące w przydomowym ogródku rośliny przyprawowe:

pietruszkę, szczypiorek i koperek i przesadzić je do pojemników. Jeśli chcemy mieć pod

ręką również zioła, takie jak melisa, bazylia, rozmaryn, możemy rozsadę kupić w

centrach ogrodniczych.

Uprawa ziół przyprawowych w pojemnikach nie jest trudna, trzeba tylko zapewnić

roślinom odpowiednie miejsce z dostępem do światła. W bezpośrednio nasłonecznionym

dobrze rosną: bazylia, szałwia, majeranek, a w słonecznym, ale dość chłodnym: koperek,

pietruszka, szczypiorek i rozmaryn. Melisa i estragon lubią stanowisko zarówno

słoneczne, jak i półcieniste, a mięta - półcień i miejsca dość chłodne. Ważna też jest

temperatura. Zioła te najlepiej rosną w pomieszczeniach o temperaturze 15-20oC,

dlatego nie zawsze udają się w małych, dusznych kuchniach.

Zioła wieloletnie, np. rozmaryn i tymianek, lubią miejsca dość chłodne, można je więc

trzymać na werandzie lub w nie ogrzewanym holu. Jednak nawet dla roślin lubiących

niższe temperatury groźne mogą być przeciągi (pamiętajmy o tym, gdy ustawiamy

doniczki na okiennym parapecie).

Gatunki ziół nadające się do uprawy w doniczkach rozmnaża się w bardzo prosty sposób

- przez wysiew ich nasion. Nasiona można kupić w większości sklepów ogrodniczych.

Wysiewa się je na ogół bardzo wczesną wiosną do skrzynek lub miniszklarni,

zapewniających siewkom wysoką wilgotność podłoża i powietrza, bądź też do niedużych

doniczek. Jeśli korzystamy ze skrzynek lub doniczek, dobrze jest po wysianiu nasion

przykryć je folią. Siewki przerywa się lub pikuje do nowych pojemników, sadząc je w

większej rozstawie.

Dobrze wyrośnięte młode rośliny sadzimy do pojemników, w których będą uprawiane.

Mogą to być gliniane doniczki, wiklinowe koszyczki lub kamionkowe garnki. Gdy sadzimy

zioła w koszyczkach, pamiętajmy o wcześniejszym wyścielaniu tych ostatnich grubą folią;

1

jeśli w garnkach bez otworów odpływowych, najpierw należy wyłożyć dno warstwą

grubego żwiru lub kamyków i dopiero na takim drenażu ustawić plastikowe doniczki z

ziołami.

Ze względu na dostęp światła najodpowiedniejszym miejscem dla ziół są okienne

parapety, ale doniczki lub koszyczki z ziołami można też zawieszać w oknie lub

umieszczać na specjalnych stelażach w pobliżu okna. Jeśli ilość docierającego do roślin

światła jest niewystarczająca, można skorzystać ze sztucznych źródeł oświetlenia, np.

świetlówek.

W czasie intensywnego wzrostu, a więc wiosną i latem, rośliny należy obficie podlewać i

raz na dwa tygodnie zawozić nawozem wieloskładnikowym o niskim stężeniu. Jesienią

zioła podlewa się oszczędniej i nawozi tylko raz na miesiąc, a zimą zaprzestaje się

nawożenia i silnie ogranicza podlewanie.

Ponieważ zioła nie są typowymi roślinami przyprawowymi, mogą po jakimś czasie

zmarnieć. Wtedy nie pozostaje nic innego, jak wykorzystać je do doprawiania potraw, a

na ich miejsce posadzić świeże.

Bazylia działa przeciwbakteryjnie, reguluje trawienie; stosuje się ją do sałatek, potraw z jaj, ryb, drobiu, twarogu

Cząber łagodzi stany zapalne przewodu pokarmowego, działa przeciwbakteryjnie,

moczopędnie, afrodyzjak; dodaje smaku i aromatu potrawom z fasoli, ryb, ziemniaków,

marynatom i zapiekankom

Estragon przyspiesza trawienie, wzmacnia apetyt, przeciwdziała dolegliwościom

żołądkowym; stosuje się go do sałatek, zup, mięs, drobiu, ryb, sosów, kwaszonej

kapusty i ogórków

Koper przeciwdziała wzdęciom i rozstrojowi żołądka; dodaje się go zup, ziemniaków,

sosów, mięsnych i rybnych potraw, starsze łodygi do kwaszenia ogórków

2

Lubczyk działa moczopędnie, zapobiega wzdęciom, poprawia trawienie; podnosi smak

rosołu, zup jarzynowych, sosów i mięs

Majeranek wzmacnia system nerwowy, działa rozkurczowo, ułatwia trawienie; stosuje

się go do baraniny, wieprzowiny, drobiu, flaków, potraw z grochu, fasoli, kapusty,

razowego chleba

Melisa reguluje prace przewodu pokarmowego, działa uspokajająco; dodaje się ją do

zup i napojów owocowych, sosów, majonezu, drobiu, cielęciny, ryb morskich

Mięta obniża ciśnienie krwi, działa wiatropędnie, żółciotwórczo, łagodzi wzdęcia; dodaje

się ją do sałatek, past serowych, baraniny, wieprzowiny, wołowiny, napojów

orzeźwiających

3

Pietruszka działa moczopędnie, odtruwająco, wzmacnia serce; podnosi smak zup,

sosów, sałatek, kanapek, farszów mięsnych i jarzynowych

Rozmaryn przyspiesza krążenie krwi, uspokaja nerwy, działa moczopędnie; dodaje się

go do ryb, zwłaszcza tłustych, drobiu, jagnięciny

Szałwia działa bakteriobójczo, przeciwzapalnie, ułatwia trawienie, obniża poziom cukru

we krwi; jest doskonała do tłustych mięs, drobiu, dziczyzny, ryb, ziemniaków, klusek,

pizzy

4

Tymianek łagodzi kaszel, działa przeciwzakrzepowo, rozkurczowo przy bólach żołądka,

afrodyzjak; podnosi aromat i smak sałatek , zup, mięs, dziczyzny, ryb, ziemniaków, pizzy

5

6