Szczególna pozycja Rosji- polityka zagraniczna Władimira Putina.

Obecna polityka zagraniczna ma na celu nawiązanie i utrzymanie dobrych stosunków z

Zachodem, gdyż jest to ważny dla Rosji partner gospodarczy. Rosja odstąpiła od polityki

imperialistycznej, prowadzonej w czasach ZSRR. Prezydent Putin nawiązał także dobre

stosunki ze Stanami Zjednoczonymi, zakopując dawne nieporozumienia. Oba państwa

przestały ze sobą konkurować, lecz rozpoczęły współpracę. Od połowy lat

dziewięćdziesiątych Rosja brała udział w spotkaniach G – 7, grupy 7 najbogatszych państw

świata. Od niedawna Rosja stała się członkiem tej grupy, która jednocześnie przekształciła się

w grupę G – 8.

Okres prezydentury Putina jest uznawany za czas odbudowywania międzynarodowej pozycji

Rosji i znaczącego wzrostu jej wpływów. Jednak kształt rosyjskiej polityki zagranicznej także

pozostaje przedmiotem poważnych dyskusji zwolenników i przeciwników prezydenta Putina.

Stosunki z Ukrainą

Od wielu lat cechą charakterystyczną rosyjskiej polityki zagranicznej jest utrzymywanie

silnych relacji z państwami byłego Związku Radzieckiego, przez krytyków odczytywane jako

próby ingerencji w wewnętrzne sprawy tych państw. Przykładem tego może być poparcie

władz rosyjskich jakie zostało udzielone przed wyborami prezydenckimi na Ukrainie w 2004

Wiktorowi Janukowyczowi, kandydatowi ukraińskiego obozu władzy, którego zwycięstwo

miało zapewnić utrzymanie i rozszerzenie rosyjskich wpływów na Ukrainie. W wyniku

wydarzeń pomarańczowej rewolucji na Ukrainie prezydentem został jednak nieprzychylny

Rosji Wiktor Juszczenko, którego wybór został przyjęty przez władze rosyjskie z wyraźnym

niezadowoleniem. Od czasu pomarańczowej rewolucji stosunki rosyjsko-ukraińskie uległy

wyraźnemu ochłodzeniu, a władze Federacji Rosyjskiej z prezydentem na czele wielokrotnie

podejmowały próby nacisku na nowe kierownictwo polityczne Ukrainy.

Stosunki z Polską

Poparcie udzielone pomarańczowej rewolucji przez władze polskie stało się również

przyczyną ochłodzenia relacji rosyjsko-polskich. Postawa prezydenta Aleksandra

Kwaśniewskiego, który uczestniczył w obradach ukraińskiego "okrągłego stołu" w roli

negocjatora została oficjalnie skrytykowana przez Putina. W trakcie obchodów 60. rocznicy

zakończenia II wojny światowej, 9 maja 2005 Putin w okolicznościowym przemówieniu nie

wymienił Polski wśród najważniejszych sojuszników ZSRR w koalicji antyhitlerowskiej.

Strona rosyjska odmówiła również uznania za ludobójstwo zbrodni katyńskiej. Władze

rosyjskie podjęły też wiele kroków, które zdaniem części obserwatorów spowodowały

pogorszenie stosunków polsko-rosyjskich, m.in. 10 listopada 2005 wprowadzono zakaz

importu produktów mięsnych pochodzących z Polski, zimą 2005 bez podania przyczyny

przerwano dostawy gazu do Polski. Po objęciu funkcji prezydenta Polski przez Lecha

Kaczyńskiego spekulowano o możliwości jego spotkania z Putinem, do czego jednak nie

doszło. 8 lutego 2008, po raz pierwszy po kilkuletniej przerwie, wizytę w Moskwie złożył

polski Prezes Rady Ministrów, Donald Tusk. Sam Władimir Putin jako prezydent przebywał

w Polsce dwukrotnie: z oficjalną wizytą w dn. 16–17 stycznia 2002[17] w dn. 27–28 stycznia

2005 jako gość uroczystości 60. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu

Auschwitz-Birkenau[18] oraz, już jako premier, 1 września 2009 r. podczas obchodów 70-

lecia wybuchu II wojny światowej.

Stosunki z Europą Zachodnią

Jednocześnie Putin budował przyjazne stosunki z niektórymi krajami Europy Zachodniej,

zwłaszcza z Francją i Niemcami (dodatkowym atutem Putina w jego relacjach z władzami

Niemiec jest jego biegła znajomość języka niemieckiego). Za sprawą pozytywnych relacji

rosyjsko-francuskich i rosyjsko-niemieckich władze tych dwóch krajów zachodnich były

niechętne krytyce poczynań rosyjskich w Czeczenii czy na Ukrainie. Jesienią 2005

międzynarodową (a w szczególności polską) opinię publiczną poruszył fakt zawarcia

niemiecko-rosyjskiego porozumienia w sprawie budowy Gazociągu Północnego na Morzu

Bałtyckim. Dodatkowym kontrowersyjnym faktem było wejście w skład rady nadzorczej

firmy budującej Gazociąg byłego Kanclerza Niemiec Gerharda Schrödera, który jeszcze jako

szef rządu zabiegał o zawarcie porozumienia w sprawie Gazociągu.

Stosunki ze Stanami Zjednoczonymi

Inny wymiar mają z kolei stosunki Rosji ze Stanami Zjednoczonymi. Rosja formalnie poparła

po 11 września 2001 amerykańską walkę przeciwko terroryzmowi, żądając jednocześnie

uznania swoich działań wymierzonych przeciwko bojownikom czeczeńskim za część

międzynarodowej wojny z terroryzmem. Z drugiej strony Rosja nie poparła interwencji sił

sprzymierzonych w Iraku w 2003. Pogorszeniu się stosunków rosyjsko-amerykańskich

sprzyjało również poparcie rządu USA dla "kolorowych" rewolucji w Gruzji w 2003 i na

Ukrainie w 2004, w wyniku których władzę w tych krajach objęli politycy niechętni Rosji.

Przyczyna leży też w sprzeciwie wobec budowy systemu obrony przeciwrakietowej w Polsce

i Czechach, który nasilił się w 2007.