NIEDOBÓR RYNKOWY – Przy określonej cenie, zapotrzebowanie na dany artykuł przewyższa podaż.

Może się tak wydarzyć na przykład wtedy, gdy zostaje ustalona cena maksymalna, która nie satysfakcjonuje producentów. Rozwiązanie – zwiększenie cen.

NADWYŻKA RYNKOWA – Jeżeli np. ustala się pewną cenę minimalną, to jest ona bardzo zachęcająca dla producentów i podaż jest znacznie większa niż popyt. Sposób rozwiązania –

obniżanie ceny.

RUCH PO KRZYWEJ I PRZESUNIĘCIA KRZYWEJ PODAŻY

●

Ruch po krzywej podaży to zmiana

●

Ruch krzywej to zmiana podaży, oferowanej ilości, następuje w wyniku następuje wówczas, gdy którykolwiek z zmiany ceny.

innych czynników określających podaż (poza ceną) ulega zmianie.

PRZYCZYNY PRZESUNIĘĆ KRZYWEJ PODAŻY:

●

Ceny czynników wytwórczych

●

Warunki naturalne (np. pogoda)

●

Postęp techniczny

●

Podatki, dotacje, etc.

●

Wzrost wydajności pracy

PRZYCZYNY PRZESUNIĘĆ KRZYWEJ POPYTU:

●

Zmiany dochodu

●

Zmiany gustów i mody

●

Zmiany cen:

●

Reklama, marketing

○

Substytutów

●

Formy sprzedaży

○

Dóbr komplementarnych

●

Oczekiwania zmian cen (negatywne) RÓWNOWAGA A ZMIANA POPYTU:

●

Krzywa popytu przesuwa się.

RÓWNOWAGA A ZMIANA PODAŻY:

●

Krzywa podaży przesuwa się.

CZAS W EKONOMII:

●

Długi czas

○

Przynajmniej jeden czynnik jest stały,

○

Wszystkie elementy wyboru

nie podlega zmianom, nie możemy go ekonomicznego mogą ulegać zmianie.

szybko zmienić (np. wybudować nową fabrykę).

●

Krótki czas:

RÓWNOWAGA DŁUGOOKRESOWA:

●

Np. po jakimś czasie producenci są w stanie po niższej cenie oferować więcej produktów.

ZAGADNIENIE ELASTYCZNOŚCI

REAKCJA POPYTU (PODAŻY)

●

Definicja:

○

Elastyczność cenowa popytu to reakcja popytu na zmianę ceny.

○

Ep=%ΔQ/%ΔP

■

=[(Q2-Q1):Q1]:[(P2-P1):P1]

●

Elastyczność:

E > 1

Elastyczny

%ΔQ>%ΔP

E = 1

Neutralny (jednostkowy)

%ΔQ=%ΔP

E < 1

Nieelastyczny

%ΔQ<%ΔP

POPYT ELASTYCZNY:

●

Spadek ceny to wzrost przychodu

●

Wzrost ceny to spadek przychodu POPYT ELASTYCZNY:

●

Wzrost ceny to wzrost przychodu

●

Spadek ceny to spadek przychodu DOSKONAŁA NIEELASTYCZNOŚĆ:

●

Sytuacja, gdzie procentowa zmiana ilości nie następuje – ilość nabywana jest ta sama, niezależnie od ceny.

○

E(s)= 0

DOSKONAŁA ELASTYCZNOŚĆ:

●

Sytuacja, gdzie popyt się nie zmienia.

○

E(p)= 8

PRZYCZYNY REAKCJI POPYTU:

●

Dostępność substytutów

●

Przyzwyczajenia konsumentów

●

Dobra luksusowe

●

Dobra niezbędne

ELASTYCZNOŚĆ CENOWA POPYTU MIESZANA:

●

Dobra komplementarne

●

Dobra substytucyjne

●

Siła reakcji popytu na jedno dobro na zmianę ceny drugiego dobra WSPÓŁCZYNNIK ELASTYCZNOŚCI CENOWEJ MIESZANEJ

●

E

zmiana popytu na dobro X : Zmiana ceny dobra Y

popyt początkowy na dobro X

Cena początkowa Y

Dobra komplementarne (-)

Dobra substytucyjne (+)

PRZYKŁADY:

●

Przykład 1

○

Wideo i kasety:

■

Cena wideo z 500 na 400

■

Popyt na kasety ze 100 na 150

■

Exy=50/100:-100/500=½:-1/5=-2,5

■

Exy < 0 dobra komplementarne

■

[Exy] = 2,5 popyt na kasety elastyczny względem ceny wideo

●

Przykład 2

○

Pomarańcze i banany:

■

Cena pomarańczy ze 1,50 na 2,00 /kg

■

Popyt na banany ze 100kg na 140kg

■

Exy = 40/100:0,50/1,50=4/10:1/3=1,2

■

Exy > 0 dobra substytucyjne

■

[Exy] = 1,2 popyt na banany jest elastyczny względem ceny pomarańczy ELASTYCZNOŚĆ CENOWA PODAŻY:

●

Współczynnik siły reakcji podaży na zmianę ceny

●

Es=%ΔS/%ΔP

PODAŻ ELASTYCZNA

PODAŻ DOSKONALE NIEELASTYCZNA

●

E(s)= 0

PODAŻ DOSKONALE ELASTYCZNA

●

E(s)= 8

PRZYCZYNY RÓŻNEJ ELASTYCZNOŚCI PODAŻY:

●

Nadwyżka mocy produkcyjnych

●

Wysoki poziom zapasów:

○

Dobra produkcyjne

○

Dobra naturalne (produkty rolne) ELASTYCZNOŚĆ DOCHODOWA POPYTU:

●

Siła reakcji popytu na zmiany dochodów

●

E(y)=%ΔQ/%ΔY

E(y)>1

Konsumenci nabywają więcej przy wzroście dochodów E(y)=1

Konsumenci nabywają tyla samo przy wzroście dochodów E(y)<1

Konsumenci nabywają mniej przy wzroście dochodów