Fundusze strukturalne UE

dr Ewa Kasperska

Wykład 11. Programy operacyjne jako narzędzia realizacji pomocy unijnej (IiS, PO KL, PO IG, PO RPW)

Realizacja celów Narodowej Strategii Spójności może mieć charakter:

• prawny,

• fiskalny,

• instytucjonalny

oraz

• pomoc za pośrednictwem

o

programów operacyjnych, zarządzanych przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego,

o

regionalnych programów operacyjnych, zarządzanych przez Zarządy poszczególnych województw

o

projektów współfinansowanych ze strony instrumentów strukturalnych.

1. Programy pomocowe

Programy operacyjne i finansowanie

Program Infrastruktura i Środowisko – EFRR i FS

Program Innowacyjna Gospodarka – EFRR

Program Kapitał Ludzki – EFS

16 regionalnych programów operacyjnych – EFRR

Program Rozwój Polski Wschodniej – EFRR

Program Pomoc Techniczna – EFRR

Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej – EFRR

Inne fundusze europejskie

Uczenie się przez całe życie - Lifelong Learning Programme Młodzież w działaniu

Erasmus

Kultura 2007-2013

Europa dla obywateli

7 program ramowy

Oprócz polityki regionalnej Unia Europejska kładzie także nacisk na politykę rolną, rybactwa i rybołówstwa. W Polsce przejawia się to w istnieniu dwóch programów: Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013

Programu

Operacyjnego

„Zrównoważony

rozwój

sektora

rybołówstwa

i nadbrzeżnych obszarów rybackich 2007-2013”

2. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 (PO IiŚ) Celem programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów dla inwestorów oraz polepszenie poziomu życia mieszkańców poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej.

Dziedziny wsparcia PO IiŚ:

transport

środowisko

energetyka

szkolnictwo wyższe

kultura

zdrowie.

Muszą to być projekty o dużym znaczeniu, czyli obszarze realizacji obejmującym więcej niż jedno województwo.

15 priorytetów programu

1.

Gospodarka wodno-ściekowa

2.

Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi

3.

Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom środowiska 4.

Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska

5.

Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych 6.

Drogowa i lotnicza sieć TEN-T

7.

Transport przyjazny środowisku

8.

Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe 9.

Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna 10.

Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł energii 11.

Kultura i dziedzictwo kulturowe

12.

Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu ochrony zdrowia 13.

Infrastruktura szkolnictwa wyższego

14.

Pomoc techniczna - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 15.

Pomoc techniczna - Fundusz Spójności

Realizacja programu odbywa się w:

1) trybie pozakonkursowym:

duże projekty (> 25 mln euro – projekty dotyczące środowiska naturalnego, > 50 mln euro – inne dziedziny, zatwierdzane przez Komisję Europejską); projekty systemowe - dofinansowanie realizacji przez poszczególne organy administracji publicznej i inne jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, zadań publicznych;

projekty indywidualne – zgłaszane przez beneficjentów imiennie wskazanych w programie operacyjnym;

projekty pomocy technicznej.

2) trybie konkursowym - pozostałe projekty.

3. Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL)

Program jest w całości realizowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

Celem strategicznym Programu jest umożliwienie pełnego wykorzystania potencjału zasobów ludzkich, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym. W szczególności chodzi tu o koncentrację na obszarach:

zatrudnienia,

edukacji,

aktywizacji zawodowej,

integracji społecznej,

budowa sprawnej administracji publicznej.

POKL ma na celu:

wzrost poziomu zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich pracowników,

podniesienie poziomu wykształcenia,

zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego,

wsparcie dla budowy struktur administracyjnych państwa oraz zwiększenie spójności społecznej i terytorialnej.

Wdrażanie wyżej wymienionych celów odbywa się poprzez realizację projektów miękkich: szkolenia,

seminaria,

programy rozwojowe,

doradztwo.

Program Operacyjny Kapitał Ludzki składa się z 10 Priorytetów realizowanych na poziomie centralnym i regionalnym.

Priorytety realizowane centralnie to:

Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna

Priorytet II Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia osób pracujących

Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty

Priorytet IV Szkolnictwo wyższe i nauka

Priorytet V Dobre rządzenie

Priorytety realizowane na szczeblu regionalnym to:

Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich

Priorytet VII Promocja integracji społecznej

Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki

Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach

Priorytet X Pomoc Techniczna

W trybie konkursowym projekty będą mogły realizować wszystkie podmioty m.in.: instytucje rynku pracy,

instytucje szkoleniowe,

jednostki administracji rządowej i samorządowej,

przedsiębiorcy,

instytucje otoczenia biznesu,

organizacje pozarządowe,

instytucje systemu oświaty i szkolnictwa wyższego,

inne.

4. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (POIG) Głównym celem POIG jest rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne przedsiębiorstwa. Program ma na celu wspieranie szeroko rozumianej innowacyjności (w skali kraju lub na poziomie międzynarodowym).

W ramach POIG wsparcie mogą otrzymać:

• przedsiębiorstwa,

• instytucje otoczenia biznesu oraz

• jednostki naukowe, które chcą pomóc firmom we wdrażaniu najnowszych rozwiązań technologicznych.

POIG finansuje duże projekty, które mają na celu stworzenie odpowiednich warunków rozwoju dla innowacyjnych przedsiębiorstw.

Firma, która chce pozyskać środki z POIG musi realizować projekt związany z innowacyjnością produktową, procesową, marketingową lub organizacyjną.

5. Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej na lata 2007-2013 (PO PRW) Województwa objęte programem: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko – mazurskie.

Celem PO RPW programu jest „Przyspieszenie tempa rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej w zgodzie z zasadą zrównoważonego rozwoju”. Sposobem na dokonanie tego ma być unowocześnienie wielu sfer życia społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej:

• stworzenie nowych miejsc pracy,

• poprawa funkcjonowania dużych ośrodków miejskich,

• modernizacja miejskich lub regionalnych systemów komunikacyjnych,

• unowocześnienie sieci dróg,

• poprawa wizerunku Polski Wschodniej

• zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej tej części kraju.

• finansowa pomoc dla firm, które chcą poszerzać swoją działalność, unowocześniać swoje zasoby i swoje produkty

• zapewnienie jak największej liczbie mieszkańców Polski Wschodniej dostępu do szybkiego Internetu (sieć szerokopasmowa Polski Wschodniej),

• projekty zwiększające atrakcyjność turystyczną danego obszaru:

Osie priorytetowe programu RPW:

Oś priorytetowa I: Nowoczesna gospodarka

I.1. Infrastruktura uczelni

I.2. Instrumenty inżynierii finansowej

I.3. Wspieranie innowacji

I.4. Promocja i współpraca

Oś priorytetowa II: Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego II.1. Sieć szerokopasmowa Polski Wschodniej

Oś priorytetowa III: Wojewódzkie ośrodki wzrostu

III.1. Systemy miejskiego transportu zbiorowego

III.2. Infrastruktura turystyki kongresowej i targowej Oś priorytetowa IV: Infrastruktura transportowa

IV.1 Infrastruktura drogowa

Oś priorytetowa V: Zrównoważony rozwój potencjału turystycznego opartego o warunki naturalne

V.1. Promowanie zrównoważonego rozwoju turystyki

V.2. Trasy rowerowe

Oś priorytetowa VI: Pomoc techniczna

VI.1. Wsparcie procesu wdrażania oraz promocja Programu