Struktura i Organizacja

Struktura i Organizacja

Ratownictwa

Ratownictwa

Medycznego w Polsce

Medycznego w Polsce

Wstęp:

Wstęp:

czyli jak to wyglądało wcześniej, ustawa, podstawy

czyli jak to wyglądało wcześniej, ustawa, podstawy

prawne.

prawne.



Przemiany w Ratownictwie Medycznym zaczęły

Przemiany w Ratownictwie Medycznym zaczęły

się od inicjatyw mających na celu zintegrowanie

się od inicjatyw mających na celu zintegrowanie

działań wszystkich podmiotów zajmujących się

działań wszystkich podmiotów zajmujących się

szeroko pojętym ratownictwem. – założenia te

szeroko pojętym ratownictwem. – założenia te

zawarte były w

zawarte były w

Ustawie o ochronie

Ustawie o ochronie

przeciwpożarowej z 1991r.

przeciwpożarowej z 1991r.



W 1999 roku po latach przygotowań uruchomiono

W 1999 roku po latach przygotowań uruchomiono

rządowy program budowy nowoczesnego

rządowy program budowy nowoczesnego

Ratownictwa Medycznego.

Ratownictwa Medycznego.

„

„

Zintegrowane Ratownictwo

Zintegrowane Ratownictwo

Medyczne”

Medyczne”



Program ten nazwano: „Zintegrowane Ratownictwo Medyczne”

Program ten nazwano: „Zintegrowane Ratownictwo Medyczne”

– a w planach miał zostać zrealizowany w latach 1999-2003.

– a w planach miał zostać zrealizowany w latach 1999-2003.



Cele:

Cele:



Stworzenie struktur organizacyjnych

Stworzenie struktur organizacyjnych



Architektonicznych

Architektonicznych



Zaplecza sprzętowego

Zaplecza sprzętowego



Fachowych kadr

Fachowych kadr



Wszystko to w celu wprowadzenia standardu „Złotej Godziny”.

Wszystko to w celu wprowadzenia standardu „Złotej Godziny”.



W trakcie realizacji Programu jego założenia uzyskały

W trakcie realizacji Programu jego założenia uzyskały

podstawę legislacyjną w postaci

podstawę legislacyjną w postaci

Ustawy o Państwowym

Ustawy o Państwowym

Ratownictwie Medycznym

Ratownictwie Medycznym

z

z

8 września 2006r.

8 września 2006r.



Ustawa opisywała nowoczesny, potencjalnie sprawny, system,

Ustawa opisywała nowoczesny, potencjalnie sprawny, system,

który do chwili obecnej pozostaje w stadium budowy.

który do chwili obecnej pozostaje w stadium budowy.



Zadania systemu Państwowego

Zadania systemu Państwowego

Ratownictwa Medycznego:

Ratownictwa Medycznego:



Zapewnienie możliwości

Zapewnienie możliwości

natychmiastowego wezwania pomocy przy

natychmiastowego wezwania pomocy przy

użyciu środków łączności

użyciu środków łączności



Niezwłoczne przybycie na miejsce

Niezwłoczne przybycie na miejsce

zdarzenia ZRM

zdarzenia ZRM



Niezwłoczne podjęcie właściwych działań

Niezwłoczne podjęcie właściwych działań

ratowniczych na miejscu zdarzenia

ratowniczych na miejscu zdarzenia



Zapewnienie transportu medycznego

Zapewnienie transportu medycznego

stosownie do potrzeb

stosownie do potrzeb



Zapewnienie niezwłocznego przyjęcia do

Zapewnienie niezwłocznego przyjęcia do

najbliższego SOR-u

najbliższego SOR-u

Struktura:

Struktura:



System opiera się na trzech filarach:

System opiera się na trzech filarach:



Centrach Powiadamiania Ratunkowego (CPR)

Centrach Powiadamiania Ratunkowego (CPR)



Zespołach Ratownictwa Medycznego (ZRM)

Zespołach Ratownictwa Medycznego (ZRM)



Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych (SOR)

Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych (SOR)

Centra Powiadamiania

Centra Powiadamiania

Ratunkowego

Ratunkowego



CPR –

CPR –

Podstawowe ogniwo w systemie. Jest zintegrowanym

Podstawowe ogniwo w systemie. Jest zintegrowanym

stanowiskiem zarządzania Ratownictwem.

stanowiskiem zarządzania Ratownictwem.



Charakterystyka:

Charakterystyka:



Ośrodki dyspozytorskie wspólne dla

Ośrodki dyspozytorskie wspólne dla

wszystkich służb ratunkowych

wszystkich służb ratunkowych



Wywoływane jednym numerem alarmowym

Wywoływane jednym numerem alarmowym

(112)

(112)



Dyspozytor (zespół) przygotowanych do

Dyspozytor (zespół) przygotowanych do

zbierania wywiadu od zgłaszającego.

zbierania wywiadu od zgłaszającego.



Miejsce

Miejsce



Rodzaj

Rodzaj



Ilość poszkodowanych

Ilość poszkodowanych



Inne okoliczności mogące mieć wpływ na prowadzenie akcjo

Inne okoliczności mogące mieć wpływ na prowadzenie akcjo

ratunkowej.

ratunkowej.



CPR odbiera wszystkie zgłoszenia o sytuacjach

CPR odbiera wszystkie zgłoszenia o sytuacjach

nagłych, z wyjątkiem zdarzeń kryminalnych

nagłych, z wyjątkiem zdarzeń kryminalnych

(Policja)

(Policja)



Dyspozytor wysyła jednocześnie wszystkie

Dyspozytor wysyła jednocześnie wszystkie

służby ratunkowe,

służby ratunkowe,



Koordynuje ich współpracę.

Koordynuje ich współpracę.



Jeśli zdarzenie jest „ściśle medyczne”

Jeśli zdarzenie jest „ściśle medyczne”

dyspozytor po wysłaniu ZRM utrzymuje kontakt,

dyspozytor po wysłaniu ZRM utrzymuje kontakt,

i instruuje zgłaszającego w zakresie pierwszej

i instruuje zgłaszającego w zakresie pierwszej

pomocy np. BLS

pomocy np. BLS



Jeśli ma charakter masowy,

Jeśli ma charakter masowy,



Uruchamia dodatkowe siły i środki,

Uruchamia dodatkowe siły i środki,



ustala przybycie zespołów z sąsiednich rejonów,

ustala przybycie zespołów z sąsiednich rejonów,



koordynuje alokację poszkodowanych,

koordynuje alokację poszkodowanych,



nadzoruje całościowo przebieg działań.

nadzoruje całościowo przebieg działań.



Zadania CPR:

Zadania CPR:



Przyjmowanie, kwalifikacja i selekcja wywołań

Przyjmowanie, kwalifikacja i selekcja wywołań

alarmowych dotyczących nagłych stanów

alarmowych dotyczących nagłych stanów

zagrożenia życia i zdrowia, środowiska oraz

zagrożenia życia i zdrowia, środowiska oraz

mienia, wymagających działań ratowniczych

mienia, wymagających działań ratowniczych

realizowanych w trybie pilnym.

realizowanych w trybie pilnym.



Dysponowanie sił i środków według przyjętego

Dysponowanie sił i środków według przyjętego

planu ratowniczego

planu ratowniczego



Stałą analizę aktualnych możliwości podmiotów

Stałą analizę aktualnych możliwości podmiotów

w zakresie ratownictwa:

w zakresie ratownictwa:



Medycznego, chemicznego, ekologicznego, technicznego i gaszenia

Medycznego, chemicznego, ekologicznego, technicznego i gaszenia

pożarów.

pożarów.



Koordynację działań ratowniczych w zakresie

Koordynację działań ratowniczych w zakresie

dysponowania sił i środków na podst. Informacji

dysponowania sił i środków na podst. Informacji

kierującego działaniem ratowniczym/koordynatora

kierującego działaniem ratowniczym/koordynatora



Pozyskiwanie informacji o zagrożeniach z systemów

Pozyskiwanie informacji o zagrożeniach z systemów

monitoringu (własnego lub instytucji współdziałających)

monitoringu (własnego lub instytucji współdziałających)



Zadania CPR cd.:

Zadania CPR cd.:



Uruchomienie Centrum Reagowania Kryzysowego w

Uruchomienie Centrum Reagowania Kryzysowego w

czasie powstania katastrofy, i innych nadzwyczajnych

czasie powstania katastrofy, i innych nadzwyczajnych

sytuacjach.

sytuacjach.



Współdziałanie ze Szpitalnymi Oddziałami

Współdziałanie ze Szpitalnymi Oddziałami

Ratunkowymi

Ratunkowymi



Współpracę z podmiotami ratowniczymi spoza

Współpracę z podmiotami ratowniczymi spoza

obszaru chronionego w razie potrzeby wynikającej z

obszaru chronionego w razie potrzeby wynikającej z

rodzaju lub skali zdarzenia

rodzaju lub skali zdarzenia



Powiadamianie organów samorządowych,

Powiadamianie organów samorządowych,

przełożonych i ludności o stopniu zagrożenia, za

przełożonych i ludności o stopniu zagrożenia, za

pomocą systemu łączności, środków masowego

pomocą systemu łączności, środków masowego

przekazu, systemu alarmowania i ostrzegania

przekazu, systemu alarmowania i ostrzegania



Gromadzenie danych dotyczących działania CPR.

Gromadzenie danych dotyczących działania CPR.

Stworzenie CPR, powoduje poprawienie

Stworzenie CPR, powoduje poprawienie

następujących parametrów operacyjnych:

następujących parametrów operacyjnych:



Skrócenie czasu powiadamiania i dysponowania

Skrócenie czasu powiadamiania i dysponowania

podmiotów realizujących szeroko pojęte ratownictwo

podmiotów realizujących szeroko pojęte ratownictwo



Właściwy dobór sił i środków niezbędnych do

Właściwy dobór sił i środków niezbędnych do

skutecznego prowadzenia działań ratowniczych

skutecznego prowadzenia działań ratowniczych



Stworzenie jednolitej ewidencji zdarzeń, (baza

Stworzenie jednolitej ewidencji zdarzeń, (baza

danych, inf. o zdarzeniach ,użytych siłach i

danych, inf. o zdarzeniach ,użytych siłach i

środkach, podjętych działaniach

środkach, podjętych działaniach



Szybki przekaz informacji w przypadku zdarzeń o

Szybki przekaz informacji w przypadku zdarzeń o

zasięgu przekraczającym obszar chroniony

zasięgu przekraczającym obszar chroniony



Zintegrowanie pracy dyspozytorów

Zintegrowanie pracy dyspozytorów



Redukcja kosztów, (tworzenie struktury opartej na

Redukcja kosztów, (tworzenie struktury opartej na

telekomunikacji PSP)

telekomunikacji PSP)

Przykładowy wygląd CPR-u:

Przykładowy wygląd CPR-u:

Zespoły Ratownictwa

Zespoły Ratownictwa

Medycznego

Medycznego



ZRM

ZRM

– Jednostka systemu (ambulans z personelem)

– Jednostka systemu (ambulans z personelem)

utworzona w celu podejmowania medycznych działań

utworzona w celu podejmowania medycznych działań

ratunkowychw warunkach przedszpitalnych.

ratunkowychw warunkach przedszpitalnych.



Charakterystyka:

Charakterystyka:



Skład minimum 3 osoby (w praktyce bywa, że 2)

Skład minimum 3 osoby (w praktyce bywa, że 2)



Posiadające kwalifikacje

Posiadające kwalifikacje



Co najmniej jedna powinna być uprawniona do prowadzenia

Co najmniej jedna powinna być uprawniona do prowadzenia

środka transportu.

środka transportu.



Przedział medyczny „karetki” jest wysuniętym do miejsca

Przedział medyczny „karetki” jest wysuniętym do miejsca

zdarzenia stanowiskiem SOR.

zdarzenia stanowiskiem SOR.



Możliwość wykonania pełnej gamy procedur:

Możliwość wykonania pełnej gamy procedur:



BLS, ALS, postępowanie przeciwwstrząsowe, drożność dróg

BLS, ALS, postępowanie przeciwwstrząsowe, drożność dróg

oddechowych, stabilizacja pacjenta urazowego, monitorowanie

oddechowych, stabilizacja pacjenta urazowego, monitorowanie

czynności życiowych.

czynności życiowych.

Zadania ZRM:

Zadania ZRM:



Przybycie na miejsce zdarzenia w możliwie krótkim

Przybycie na miejsce zdarzenia w możliwie krótkim

czasie

czasie



Przywrócenie i podtrzymywanie czynności życiowych

Przywrócenie i podtrzymywanie czynności życiowych



Rozpoczęcie diagnostyki

Rozpoczęcie diagnostyki



Bezpieczna ewakuacja

Bezpieczna ewakuacja



Kwalifikowany transport chorego

Kwalifikowany transport chorego

(od razu do miejsca

(od razu do miejsca

docelowego leczenia)

docelowego leczenia)



Udzielanie doraźnej pomocy medycznej zgodnie z

Udzielanie doraźnej pomocy medycznej zgodnie z

aktualną wiedzę medyczną.

aktualną wiedzę medyczną.



Utrzymywanie gotowości do natychmiastowego działania

Utrzymywanie gotowości do natychmiastowego działania

w rejonie chronionym

w rejonie chronionym



Udzielanie świadczeń zdrowotnych w stanach nagłych.

Udzielanie świadczeń zdrowotnych w stanach nagłych.

Zespoły Ratownictwa

Zespoły Ratownictwa

Medycznego

Medycznego



W systemie działają trzy rodzaje

W systemie działają trzy rodzaje

zespołów:

zespołów:



Specjalistyczne

Specjalistyczne

„S”

„S”



Podstawowe

Podstawowe

„P”

„P”



W niektórych województwach nadal obowiązują oznaczenia „R” i „W

W niektórych województwach nadal obowiązują oznaczenia „R” i „W



Ratownictwa Lotniczego

Ratownictwa Lotniczego



Lotnicze Pogotowie Ratunkowe

Lotnicze Pogotowie Ratunkowe



Ambulanse „S” i „P” posiadają te same

Ambulanse „S” i „P” posiadają te same

parametry techniczne oraz ściśle określone

parametry techniczne oraz ściśle określone

wyposażenie medyczne.

wyposażenie medyczne.

Personel:

Personel:



Wszyscy członkowie zespołu stanowią personel

Wszyscy członkowie zespołu stanowią personel

wykwalifikowany,

wykwalifikowany,



Ustawa z 8 września 2006r. Wprowadza nową jakość –

Ustawa z 8 września 2006r. Wprowadza nową jakość –

Ratownika Medycznego

Ratownika Medycznego



Kształcenie to – 2 letnie studium lub 3 letnie studia (+ew. mgr)

Kształcenie to – 2 letnie studium lub 3 letnie studia (+ew. mgr)



Ich kwalifikacje rekomenduje to, że ustawodawca dopuszcza

Ich kwalifikacje rekomenduje to, że ustawodawca dopuszcza

istnienie zespołu „P” z drugim ratownikiem medycznym.

istnienie zespołu „P” z drugim ratownikiem medycznym.



Pielęgniarki systemu

Pielęgniarki systemu



Spełnia warunki wymienione w Ustawie, np. posiada tytuł specjalisty

Spełnia warunki wymienione w Ustawie, np. posiada tytuł specjalisty

pielęgniarstwa ratunkowego.

pielęgniarstwa ratunkowego.



Lekarz systemu

Lekarz systemu



Specjalista medycyny ratunkowej, jego podstawowym zadaniem jest

Specjalista medycyny ratunkowej, jego podstawowym zadaniem jest

leczenie pacjentów w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia

leczenie pacjentów w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia



Kierowca

Kierowca



Jeśli nie jest nim żadna osoba z powyższych, jest przeszkolony z

Jeśli nie jest nim żadna osoba z powyższych, jest przeszkolony z

ratownictwa przedmedycznego

ratownictwa przedmedycznego

Szpitalne Oddziały Ratunkowe

Szpitalne Oddziały Ratunkowe



SOR

SOR

–

–

oddział szpitalny, będący komórką organizacyjną szpitala,

oddział szpitalny, będący komórką organizacyjną szpitala,

stanowiący jednostkę systemu Państwowego Ratownictwa

stanowiący jednostkę systemu Państwowego Ratownictwa

Medycznego, utworzony w celu podejmowania medycznych działań

Medycznego, utworzony w celu podejmowania medycznych działań

ratowniczych w warunkach szpitalnych.

ratowniczych w warunkach szpitalnych.



Charakterystyka:

Charakterystyka:



Nie jest izbą przyjęć lecz jednym z oddziałów,

Nie jest izbą przyjęć lecz jednym z oddziałów,



Do SOR trafiają wszyscy pacjenci transportowani przez ZRM, oraz

Do SOR trafiają wszyscy pacjenci transportowani przez ZRM, oraz

zgłaszający się samodzielnie

zgłaszający się samodzielnie



Zasada jednych noszy

Zasada jednych noszy



Pacjenci umieszczani na mobilnych stanowiskach, nie łóżkach

Pacjenci umieszczani na mobilnych stanowiskach, nie łóżkach



Wskazania do przyjęcia szerokie,

Wskazania do przyjęcia szerokie,



Krótka zintensyfikowana hospitalizacja,

Krótka zintensyfikowana hospitalizacja,



Bezpośredni dostęp do pełnej diagnostyki laboratoryjnej i

Bezpośredni dostęp do pełnej diagnostyki laboratoryjnej i

obrazowej,

obrazowej,



W obrębie znajduje się sala operacyjna wyłącznie dla zabiegów

W obrębie znajduje się sala operacyjna wyłącznie dla zabiegów

pilnych ratujących życie

pilnych ratujących życie

Zadania SOR:

Zadania SOR:



Ratowanie życia i zdrowia osób w stanach

Ratowanie życia i zdrowia osób w stanach

nagłego zagrożenia, niezależnie od etiologii

nagłego zagrożenia, niezależnie od etiologii

zagrożenia

zagrożenia



Stabilizacja funkcji życiowych, pełna

Stabilizacja funkcji życiowych, pełna

specjalistyczna diagnostyka stanów zagrożenia

specjalistyczna diagnostyka stanów zagrożenia

życia oraz leczenie ratunkowe

życia oraz leczenie ratunkowe



Opracowanie planu zabezpieczenia

Opracowanie planu zabezpieczenia

ratunkowego rejonu działania na wypadek

ratunkowego rejonu działania na wypadek

zdarzeń jednostkowych i katastrof masowych.

zdarzeń jednostkowych i katastrof masowych.

(wspólnie z PSP i Centum Zarządzania

(wspólnie z PSP i Centum Zarządzania

Kryzysowego)

Kryzysowego)

Zadania SOR cd.:

Zadania SOR cd.:



Ustalanie wspólnych procedur ratunkowych w

Ustalanie wspólnych procedur ratunkowych w

działaniach przedszpitalnych wszystkich

działaniach przedszpitalnych wszystkich

podmiotów ratownictwa medycznego

podmiotów ratownictwa medycznego



Nadzór merytoryczny nad podmiotami

Nadzór merytoryczny nad podmiotami

ratownictwa przedszpitalnego nie będącymi

ratownictwa przedszpitalnego nie będącymi

strukturach SOR i działających na rzecz

strukturach SOR i działających na rzecz

oddziału w rejonie.

oddziału w rejonie.

Schemat lokalizacji

Schemat lokalizacji

obszarów SOR

obszarów SOR

Planowanie i organizacja systemu:

Planowanie i organizacja systemu:



Organami administracji rządowej właściwymi w

Organami administracji rządowej właściwymi w

zakresie wykonywania zadań systemu są:

zakresie wykonywania zadań systemu są:



Minister właściwy do spraw zdrowia

Minister właściwy do spraw zdrowia



Nadzór nad systemem na terenie kraju

Nadzór nad systemem na terenie kraju



Wojewoda

Wojewoda



Planowanie , organizowanie, koordynowanie systemu oraz nadzór

Planowanie , organizowanie, koordynowanie systemu oraz nadzór

nad systemem na terenie województwa.

nad systemem na terenie województwa.

Podsumowanie:

Podsumowanie:



System redukuje do minimum straty czasu,

System redukuje do minimum straty czasu,

niepotrzebne manipulacje i przemieszczanie chorego

niepotrzebne manipulacje i przemieszczanie chorego

w zagrożeniu życia lub zdrowia.

w zagrożeniu życia lub zdrowia.



Od momentu przyjazdu ambulansu na miejsce

Od momentu przyjazdu ambulansu na miejsce

podejmowane są planowe, specjalistyczne działania,

podejmowane są planowe, specjalistyczne działania,

które przed upływem godziny mają finał na Sali

które przed upływem godziny mają finał na Sali

operacyjnej itp.

operacyjnej itp.



Mimo, iż program został dawno zakończony, nie można

Mimo, iż program został dawno zakończony, nie można

stwierdzić, że Polska posiada System „Państwowe

stwierdzić, że Polska posiada System „Państwowe

Ratownictwo Medyczne, opisany w ustawie.

Ratownictwo Medyczne, opisany w ustawie.



Istnieją elementy, w różnych częściach kraju

Istnieją elementy, w różnych częściach kraju

zaawansowanie tworzenia prezentuje inny poziom.

zaawansowanie tworzenia prezentuje inny poziom.



System jest wciąż budowany.

System jest wciąż budowany.

Bibliografia:

Bibliografia:



Medycyna ratunkowa i katastrof, red. Prof. Andrzej Zawadzki,

Medycyna ratunkowa i katastrof, red. Prof. Andrzej Zawadzki,

Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2006

Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2006



Stany zagrożenia życia, red. Danuty Cenajek-Musiał, Małgorzaty

Stany zagrożenia życia, red. Danuty Cenajek-Musiał, Małgorzaty

Grześkowiak, Wydawnictwo naukowe uniwersytetu medycznego

Grześkowiak, Wydawnictwo naukowe uniwersytetu medycznego

im. Karola Marcinkowksiego w Poznaniu, Poznań 2009

im. Karola Marcinkowksiego w Poznaniu, Poznań 2009



Dz.U.2009.122.1007, Ustawa z dnia 8 września 2006r o

Dz.U.2009.122.1007, Ustawa z dnia 8 września 2006r o

Państwowym Ratownictwie Medycznym, Dz.U. z dnia 20

Państwowym Ratownictwie Medycznym, Dz.U. z dnia 20

października 2006r.

października 2006r.



Komentarz do ustawy z dnia 8 września 2006r., Filarski Tomasz,

Komentarz do ustawy z dnia 8 września 2006r., Filarski Tomasz,

Guła Przemysław, Kycia Jarosław, Mikos Marcin, Poździoch

Guła Przemysław, Kycia Jarosław, Mikos Marcin, Poździoch

Stefan, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2008

Stefan, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2008

Dziękuje za Uwagę!

Dziękuje za Uwagę!