___________________________________________________________________________                

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 
 
 
 
 

MINISTERSTWO  EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 

 

Marian Nowotnik 
Leszek Jaszczyk 

 

 
 
 
 
 
 
 

Przestrzeganie  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy, 
ochrony  przeciwpoŜarowej  oraz  ochrony  środowiska 
833[02].O1.01 

 

 

 

 
 

 

Poradnik dla nauczyciela 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1

Recenzenci: 
mgr inŜ. Edwin Drobkiewicz 
mgr inŜ. Leszek Sikora 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne:  
mgr inŜ. Teresa Jaszczyk 

  

 
Konsultacja: 
mgr inŜ. Marian Nowotnik 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  833[02].O1.01 
Przestrzeganie  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  oraz 
ochrony środowiska, zawartego w programie nauczania dla zawodu operator maszyn leśnych. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2007

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2

SPIS  TREŚCI 

 
1.

 

Wprowadzenie 

3 

2.

 

Wymagania wstępne 

5 

3.

 

Cele kształcenia 

6 

4.

 

Przykładowe scenariusze zajęć 

7 

5.

 

Ćwiczenia 

11 

5.1.

 

Przestrzeganie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy 

11 

5.1.1.   Ćwiczenia 

11 

5.2

 

 Ochrona przeciwpoŜarowa 

13 

5.2.1.  Ćwiczenia  

13 

5.3  Zasady kształtowania bezpiecznych warunków prac leśnych  

15 

5.3.1.  Ćwiczenia  

15 

5.4  Przestrzeganie wymagań ochrony środowiska 

17 

5.4.1.  Ćwiczenia  

17 

5.5  Zasady udzielania pierwszej pomocy 

18 

5.5.1.   Ćwiczenia 

18 

6.   Ewaluacja  osiągnięć ucznia 

21 

7.   Literatura 

 

35 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3

1.

 

WPROWADZENIE

 

 

Poradnik  będzie  Ci  pomocny  w  przeprowadzeniu  zajęć  o  przestrzeganiu  przepisów 

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska. 

W poradniku zamieszczono: 

−

 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane, 
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

−

 

cele  kształcenia,  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  ukształtuje  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

−

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

−

 

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania– 
–uczenia oraz środkami dydaktycznymi, 

−

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

−

 

literaturę uzupełniającą. 

 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. 

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od samodzielnej 

pracy uczniów do pracy zespołowej. 

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla 

ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika do 
nich adresowanego. 

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają 

podrozdziały.  Podczas  realizacji  poszczególnych  rozdziałów  wskazanym  jest  zwrócenie 
uwagi na następujące elementy: 

−

 

materiał  nauczania  –  w  miarę  moŜliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować 
samodzielnie.  Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  waŜnej 
umiejętności,  jaką  uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu 
technicznego ze zrozumieniem, 

−

 

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest 
przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W zaleŜności  od  tematu  moŜna  zalecić  uczniom 
samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów,  w  formie 
dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania.  Druga  forma jest korzystniejsza, poniewaŜ 
nauczyciel  sterując  dyskusją  moŜe  uaktywniać  wszystkich  uczniów  oraz  w  trakcie 
dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości, 

−

 

dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  materiału  spełniają 
ć

wiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  zweryfikować  wiedzę 

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję 
ć

wiczeń  wraz  ze  wskazówkami  o  sposobie  ich  przeprowadzenia,  uwzględniając  róŜne 

moŜliwości  ich    realizacji  w  szkole.  Nauczyciel  decyduje,  które  z  zaproponowanych 
ć

wiczeń  jest    w  stanie  zrealizować  przy  określonym  zapleczu  technodydaktycznym 

szkoły. Prowadzący moŜe równieŜ zrealizować ćwiczenia, które sam opracował, 

−

 

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie 
odpowiedzi  na  pytania  w  nim  zawarte.  Uczeń  powinien  samodzielnie  czytając 
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego 
zakresu  materiału.  JeŜeli  wystąpią  zaprzeczenia,  nauczyciel  powinien  do  tych  zagadnień 
wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem  niezrozumienia  
przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia  w  trakcie  nauczania. 
W tym  miejscu  jest  szczególnie  waŜna  rola  nauczyciela,  gdyŜ  od  postawy  nauczyciela, 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4

sposobu  prowadzenia  zajęć  zaleŜy  między  innymi  zainteresowanie  ucznia.  Uczeń 
niezainteresowany  materiałem  nauczania,  wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie  w pełni 
umiejętności  załoŜonych  w  jednostce  modułowej.  NaleŜy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak 
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania 
rozdziału moŜe stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności 
ucznia  z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać 
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy 
moŜe lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych, 

−

 

testy  zamieszczone  w  rozdziale  Ewaluacja  osiągnięć  ucznia  zawierają  zadania  z  zakresu 
całej jednostki modułowej i naleŜy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte 
przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej  nauczyciela 
realizującego tę jednostkę modułową. KaŜdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę 
moŜliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa  uzaleŜniona  jest  od 
ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel moŜe zastosować test według własnego projektu 
oraz  zaproponować  własną  skalę  ocen.  NaleŜy  pamiętać,  Ŝeby  tak  przeprowadzić  proces 
oceniania ucznia, aby umoŜliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.  

 

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

metoda inscenizacji, 

−

 

przewodniego tekstu, 

−

 

ć

wiczenia. 

 

 

  

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych w module 

 

 

833[02].O1 

Podstawy zawodu 

 

 

833[02].O1.01 

Przestrzeganie przepisów 

bezpiecze

ń

stwa i higieny pracy, 

ochrony przeciwpo

Ŝ

arowej oraz 

ochrony 

ś

rodowiska

 

 

833[02].O1.02 

Stosowanie przepisów 

prawa w działalno

ś

ci 

gospodarczej

 

 

833[02].O1.04 

Rozpoznawanie ro

ś

lin 

 i zwierz

ą

t le

ś

nych

 

 

 

833[02].O1.03 

Charakteryzowanie 

ś

rodowiska le

ś

nego

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

5

2. WYMAGANIA  WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

−

 

korzystać z aktów prawnych, 

−

 

współpracować w grupie, 

−

 

korzystać z literatury i innych źródeł informacji. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

6

3. CELE  KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

–   określić  prawa  i  obowiązki  pracownika  oraz  pracodawcy  dotyczące  bezpieczeństwa 

i higieny pracy oraz ochrony przeciwpoŜarowej, 

– 

określić  skutki  nieprzestrzegania  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  podczas 
obsługi maszyn i urządzeń, 

–   zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, 
–   podjąć  działania  w  sytuacji  zagroŜenia  poŜarowego,  zgodnie  z  instrukcją 

przeciwpoŜarową, 

–   zastosować  podręczny  sprzęt  oraz  środki  gaśnicze,  zgodnie  z  zasadami  ochrony 

przeciwpoŜarowej,  

–   zastosować  zasady  bezpiecznej  pracy  podczas  uŜytkowania  maszyn  i  obsługi  urządzeń 

technicznych, 

–   dobrać i zastosować odzieŜ ochronną oraz środki ochrony indywidualnej, 
–   zidentyfikować  zagroŜenia  Ŝycia  i  zdrowia  związane  z  wykonywaną  pracą  oraz 

zastosować sposoby zapobiegania, 

–   udzielić pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, 
–   zastosować przepisy ochrony środowiska, 
–   określić  wpływ  hałasu,  odpadów,  zanieczyszczeń  przemysłowych  na  środowisko 

naturalne, 

–   określić sposoby ograniczania zanieczyszczenia środowiska, 
–   przewidzieć  konsekwencje  prawne  i  materialne  z  tytułu  naruszenia  przepisów  ochrony 

ś

rodowiska. 

 
 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

7

4.

 

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć  1 

Osoba prowadząca:  

........................................................................................... 

Modułowy program nauczania: Operator maszyn leśnych 833[02] 
Moduł: 

 

 

    Podstawy zawodu 833[02].O1 

Jednostka modułowa: 

Przestrzeganie  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony 
przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska 833[02].O1.01 

 

Temat:   Obowiązki 

i 

uprawnienia 

pracodawców, 

pracowników 

w 

zakresie 

bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 

Cel ogólny:  Zapoznanie  się  z  zakresem  obowiązków  i  uprawnień  pracodawców  oraz 

pracowników w zakresie BHP. 

 

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien: 

−

 

znać kto ponosi odpowiedzialność za stan BHP w zakładzie pracy, 

−

 

określić na czym polega ochrona  Ŝycia i zdrowia pracowników, 

−

 

określić pozostałe obowiązki pracodawców, 

−

 

określić zakres obowiązków pracowników, 

−

 

określić uprawnienia pracowników. 

 

Metody nauczania–uczenia się: 

 

−

 

metoda przewodniego tekstu,  

−

 

metoda projektu. 

 

Środki dydaktyczne: 

−

 

zestaw foliogramów z tekstem przewodnim, 

−

 

rzutnik, 

−

 

arkusze formatu A4, 

−

 

arkusze formatu A2, 

−

 

flamastry, 

−

 

taśma samoprzylepna. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

uczniowie pracują w 4 osobowych grupach. 

 

Czas trwania zajęć: 3 godziny dydaktyczne. 
 
Zadania dla ucznia: 

Poznaj  zakres  obowiązków  i  uprawnień  pracodawców,  pracowników  oraz  osób 

kierujących pracownikami.  

Wypisz  poznane  zakresy  obowiązków  i  uprawnień  pracodawców,  pracowników  oraz 

osób kierujących pracownikami.  
Przebieg zajęć: 
Faza wstępna : 
1.

 

Określenie tematu zajęć. 

2.

 

Wyjaśnienie uczniom tematu , szczegółowych celów kształcenia. 

3.

 

Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodom tekstu przewodniego. 

4.

 

Podział grupy na zespoły (grupy ćwiczeniowe).  

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

8

Faza właściwa: 
Praca metodą tekstu przewodniego 

 

Faza I. Informacja 
Pytania wprowadzające: 
1.

 

Jaki jest zakres obowiązków i uprawnień pracodawców? 

2.

 

Jaki jest zakres obowiązków i uprawnień pracowników? 

3.

 

Jaki jest zakres obowiązków osób kierujących pracownikami? 

4.

 

Jak w/w zakresy obowiązków korelują z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy? 

 

Faza II Planowanie: 
1.

 

Uświadomienie sobie, Ŝe zakresy obowiązków i uprawnień pracowników i pracodawców 

oraz  osób  kierujących  pracownikami  ściśle  korelują  ze  sobą,  a  przez  to  mają  wpływ  na 
bezpieczeństwo i higienę pracy. 

 

Faza III Ustalenie: 
1.

 

Uczniowie  pracujący  w  zespołach  powinni  szczegółowo  wypisać  zakresy  obowiązków  

i uprawnień przydzielonych im grup zawodowych. 

2.

 

Uczniowie  konsultują  z  nauczycielem  zakres  wypisanych  obowiązków  i  uprawnień, 

skupiają się na najwaŜniejszych. 

 

Faza IV Wykonanie: 
1.

 

Uczniowie  wchodzący  w  skład  grupy  wypisują  na  kartkach  zakresy  obowiązków  

i uprawnień przydzielonej im grupy zawodowej. 

2.

 

Uczniowie segregują uzyskane odpowiedzi w grupy tematyczne. 

3.

 

Uczniowie wypisują posegregowane odpowiedzi na plakacie i zawieszają go na tablicy. 

4.

 

Liderzy poszczególnych grup prezentują zapisane odpowiedzi. 

5.

 

Plakat jest oceniany przez nauczyciela. 

6.

 

Nauczyciel  rozpoczyna  dyskusję,  której  tematem  powinna  być  korelacja  obowiązków  

i uprawnień między poszczególnymi grupami zawodowymi. 

 

Faza V. Analiza końcowa 
 

Uczniowie  wraz  z  nauczycielem  wskazują  które  etapy  przebiegu  ćwiczenia  sprawiły  im 
największą trudność. 

 

Nauczyciel  powinien  podsumować  całe  ćwiczenie,  wskazać  jakie  umiejętności  były 
ć

wiczone,  jakie  wystąpiły  nieprawidłowości  lub  błędy  oraz  jak  ich  unikać  w  przyszłości 

aby efekt działań był zawsze moŜliwie maksymalny. 

 

NajwaŜniejsze wnioski  w punktach wypisać na tablicy. 

 

Faza VI. Zakończenie zajęć 

Po podsumowaniu zajęć nauczyciel uwzględniając zaangaŜowanie, wiedzę uczniów oraz 

stopień ich aktywności ocenia uczniów. Jako zadanie domowe było by właściwym 
przećwiczenie zdobytej wiedzy i umiejętności. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas 

realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

9

Scenariusz zajęć 2   

 

 

 

 

 

 

 

  

 
Osoba prowadząca: ........................................................................................... 
Modułowy program nauczania: Operator maszyn leśnych 833[02] 
Moduł: 

 

 

    Podstawy zawodu 833[02].O1 

Jednostka modułowa: 

Przestrzeganie  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony 
przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska 833[02].O1.01 

  Temat: Nagłe zatrzymanie krąŜenia i oddechu – reanimacja.   

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności samodzielnego wykonywania reanimacji. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

−

 

rozpoznać stan zagroŜenia Ŝycia – zatrzymanie oddechu i zatrzymanie pracy serca, 

−

 

wykonać pomiar tętna i oddechu, 

−

 

ustalić rodzaj natychmiastowej pomocy, 

−

 

wykonać sztuczne oddychanie metodą usta-usta i usta-nos, 

−

 

wykonać masaŜ pośredni serca. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

inscenizacja, 

−

 

ć

wiczenia praktyczne na fantomie. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

Podczas inscenizacji uczniowie wykonują ćwiczenia w grupach 2 osobowych. 

−

 

Podczas  ćwiczeń  na  fantomie  uczniowie  powinni  być  podzieleni  na  zespoły  4–6 
osobowe, tak aby mogli równolegle wykonywać ćwiczenia na 2 lub więcej fantomach.  

 
Czas:  2 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

−

 

Poradnik dla ucznia, 

−

 

podręcznik do nauki pierwszej pomocy, 

−

 

tablice poglądowe, 

−

 

fantom do ćwiczeń pierwszej pomocy. 

 

Przebieg zajęć: 
1.

 

uczniowie zapoznają się z tematem zajęć, 

2.

 

dzielą się na 2 osobowe zespoły, 

3.

 

na  podstawie  literatury  i  tablic  określają  sposób  i  miejsce  sprawdzania  czynności 

Ŝ

yciowych u poszkodowanego, 

4.

 

obserwują pokaz oceny i pomiaru tętna i oddechu, 

5.

 

w 2 osobowych zespołach przeprowadzają ćwiczenie zamiennie na sobie, 

6.

 

wartości pomiarów notują w zeszycie, 

7.

 

następuje  zmiana  grup,  tak  aby  kaŜdy  uczeń  mógł  dokonać  kilku  pomiarów  tętna  

i oddechu, 

8.

 

nauczyciel ustala zespoły 4–6 osobowe, 

9.

 

uczniowie  wykonują  na  fantomie  czynności  rozpoznawania  stanu  poszkodowanego 

(przytomność, tętno, oddech), 

10.

 

obserwują pokaz reanimacji wykonywany przez nauczyciela, 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10

11.

 

wykonują ćwiczenie w zespołach ( podczas wykonywania ćwiczenia przez jednego ucznia 

pozostali  uczniowie  czuwają  nad  prawidłowością  przebiegu  reanimacji).  KaŜdy  uczeń 
wykonuje ćwiczenie przynajmniej 2 razy, 

12.

 

uczniowie w zespołach podejmują analizę czynności reanimacyjnych do wykonania przez 

2 ratowników, 

13.

 

uczniowie wykonują ćwiczenie w parach – reanimację w dwóch ratowników. 

 
Zakończenie zajęć 
Uczniowie oceniają wzajemnie prawidłowość i sprawność wykonywania reanimacji.  
Następnie nauczyciel ocenia stopień opanowania tej umiejętności. 
 
Praca domowa 
Na  podstawie  literatury  i  własnego  doświadczenia  zdobytego  podczas  wykonywania 
ć

wiczenia określ jakich błędów nie moŜna popełniać podczas reanimacji ? 

 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności 
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11

5. ĆWICZENIA 

 

5.1. Przestrzeganie wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy 

 
5.1.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Określ podstawowe prawa i obowiązki pracownika w zakresie bhp na podstawie Kodeksu 

pracy.  

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w Kodeksie pracy informacje o prawach i obowiązkach pracownika w zakresie 

bhp, 

2)

 

zanotować numery artykułów z Kodeksu pracy,  

3)

 

krótko scharakteryzować poszczególne artykuły z Kodeksu pracy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

wykład informacyjny, 

−

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

Dzienniki Ustaw i Kodeks pracy z komentarzem, 

−−−−

 

poradnik dla ucznia, 

−−−−

 

zeszyt, 

−−−−

 

długopis. 

 
Ćwiczenie 2 

Określ  wymagania  bhp  dotyczących  pomieszczeń  pracy  i  pomieszczeń  higieniczno- 

-sanitarnych.  

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać  w  Kodeksie  pracy  i  literaturze  informacje  o  wymaganiach  bhp  dotyczących 

pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, 

2)

 

zanotować najwaŜniejsze wymagania,  

3)

 

krótko scharakteryzować określone pomieszczenie pracy i jego niezbędne wyposaŜenie. 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

wykład informacyjny, 

−

 

ć

wiczenie. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

Kodeks pracy z komentarzem, 

−−−−

 

Poradnik dla ucznia, 

−−−−

 

zeszyt, 

−−−−

 

długopis, 

−−−−

 

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela 

 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13

5.2.  Ochrona przeciwpoŜarowa 

 

5.2.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Określ  zagroŜenia  poŜarowe  w  szkole  oraz  zaplanuj  i  przeprowadź  ewakuację  uczniów 

z pracowni, w której się znajdujesz. 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

określić zagroŜenia poŜarowe występujące w szkole, 

2)

 

przeanalizować szkolną instrukcję przeciwpoŜarową, 

3)

 

przeanalizować drogę ewakuacyjną z pracowni do wyjścia ewakuacyjnego w szkole, 

4)

 

wykonać szkic drogi ewakuacyjnej, 

5)

 

przeprowadzić ewakuację, 

6)

 

dokonać analizy przeprowadzonej akcji. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

przepisy dotyczące ochrony przeciwpoŜarowej, 

−−−−

 

przybory do pisania, 

−−−−

 

plansze ze znakami informacyjnymi, 

−−−−

 

plany ewakuacyjne, 

−−−−

 

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Dobierz sprzęt i środki gaśnicze w zaleŜności od rodzaju poŜaru: 

–

 

zapaliła się butla gazowa, 

–

 

zapaliła się sucha trawa, 

–

 

zapalił się kosz ze śmieciami. 

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować wykorzystanie środków gaśniczych, 

2)

 

dobrać sprzęt gaśniczy, 

3)

 

uzasadnić wybór sprzętu gaśniczego. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

pokaz z objaśnieniem, 

−

 

dyskusja dydaktyczna, 

−

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

plansze przedstawiające sprzęt gaśniczy, 

−−−−

 

ogólne przepisy ochrony przeciwpoŜarowej, 

−−−−

 

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15

5.3. Zasady kształtowania bezpiecznych warunków prac leśnych  

 

5.3.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Dobierz  środki  ochrony  indywidualnej  do  prac  związanych  z  chemicznym  zwalczaniem 

szkodników. 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w Instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych 
prac  z  zakresu  gospodarki  leśnej  informacje  dotyczące  chemicznego  zwalczania 
szkodników, 

2)

 

przeanalizować klasyfikację środków ochrony indywidualnej, 

3)

 

dobrać odpowiednie środki ochrony, 

4)

 

uzasadnić wybór środków ochrony indywidualnej. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

dyskusja dydaktyczna, 

−

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

Instrukcja  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  przy  wykonywaniu  podstawowych  prac  

z zakresu gospodarki leśnej  

−−−−

 

Poradnik dla ucznia, 

−−−−

 

zeszyt, 

−−−−

 

długopis, 

−−−−

 

literatura z rozdziału 7 Poradnika nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Dobierz  środki  ochrony  indywidualnej  podczas  wykonywania  leśnych  zabiegów 

pielęgnacyjnych. 

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w Instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych 
prac  z  zakresu  gospodarki  leśnej  informacje  dotyczące  leśnych  zabiegów 
pielęgnacyjnych,  

2)

 

przeanalizować klasyfikację środków ochrony indywidualnej, 

3)

 

dobrać odpowiednie środki ochrony, 

4)

 

uzasadnić wybór środków ochrony indywidualnej. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

dyskusja dydaktyczna, 

−

 

ć

wiczenie. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

Instrukcja  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  przy  wykonywaniu  podstawowych  prac 

z zakresu gospodarki leśnej  

−−−−

 

Poradnik dla ucznia, 

−−−−

 

zeszyt, 

−−−−

 

długopis, 

−−−−

 

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 

Określ zagroŜenia wynikające z niewłaściwej obsługi maszyn i urządzeń leśnych. 
 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

wyszukać w Instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu podstawowych 
prac z zakresu gospodarki leśnej informacje dotyczące obsługi maszyn i urządzeń, 

2)

 

określ i scharakteryzuj zagroŜenia na stanowiskach obsługi maszyn i urządzeń leśnych, 

3)

 

uzasadnić wybór zagroŜeń. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

wykład informacyjny, 

−

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

Instrukcja  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  przy  wykonywaniu  podstawowych  prac 

z zakresu gospodarki leśnej  

−−−−

 

Poradnik dla ucznia, 

−−−−

 

zeszyt, 

−−−−

 

długopis, 

−−−−

 

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17

5.4. Przestrzeganie wymagań ochrona środowiska 

 

5.4.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Określ  czynniki  wpływające  na  dewastację  środowiska  leśnego  oraz  sposoby  ich 

ograniczania. 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

w literaturze odszukać informacje na temat dewastacji środowiska leśnego,  

2)

 

określ czynniki wpływające na dewastację środowiska leśnego, 

3)

 

określ sposoby ograniczania dewastacji środowiska leśnego. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

metoda przewodniego tekstu, 

−

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

Internet, 

−−−−

 

zeszyt, 

−−−−

 

długopis, 

−−−−

 

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18

5.5. Zasady udzielania pierwszej pomocy  

 

5.5.1.

 

Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Przedstaw  inscenizację  udzielania  pierwszej  pomocy  osobie  poraŜonej  prądem 

elektrycznym, zgodnie z przepisami. 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przygotować scenariusz inscenizacji, 

2)

 

zaprezentować inscenizację. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

−

 

inscenizacji, 

−

 

ć

wiczenie. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

−−−−

 

zasady udzielania pierwszej pomocy osobie poraŜonej prądem, 

−

 

wskazówki wykonywania sztucznego oddychania,  

−

 

fantom, 

−

 

ś

rodki ochrony osobistej, 

−−−−

 

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela. 

 

Ćwiczenie 2 

Wyobraź  sobie,  Ŝe  udzielasz  pierwszej  pomocy  koledze,  który  doznał  złamania  kości 

przedramienia kończyny górnej. Wykonaj konieczne czynności. 

 
Wskazówki do realizacji 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przyjąć rolę ratownika, poszkodowanego lub obserwatora, 

2)

 

wykonać zadanie jako ratownik zgodnie z poznanym algorytmem, 

3)

 

zwrócić uwagę jako obserwator na poprawność i kolejność wykonywania czynności, 

4)

 

ocenić pracę koleŜanki/kolegi podkreślając, co zostało wykonane dobrze, a jakie  zostały 
popełnione błędy, 

5)

 

zamienić się rolami z koleŜankami/kolegami. 

6)

 

ć

wiczenie powtarzać aŜ do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania. 

 
 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

metoda inscenizacji,

 

−

 

ć

wiczenie.

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

podręczny  sprzęt  dostępny  w  domu,  który  moŜna  wykorzystać  do  unieruchomienia 
kończyny, deseczka,  

−

 

standardowo

 

wyposaŜona  apteczka,  a  w  szczególności:  bandaŜe  elastyczne,  trójkątna 

chusta. 

 

Ćwiczenie 3 

Wyobraź sobie, Ŝe Twój kolega uległ wypadkowi. UłóŜ go w pozycji bocznej ustalonej. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przyjąć  rolę chorego, ratownika lub obserwatora, 

2)

 

wykonać zadanie jako ratownik zgodnie z poznanym algorytmem, 

3)

 

zwrócić uwagę jako obserwator na poprawność i kolejność wykonywania czynności, 

4)

 

ocenić pracę koleŜanki/kolegi podkreślając, co zostało wykonane dobrze, a jakie zostały 
popełnione błędy, 

5)

 

zamienić się rolami z koleŜankami/kolegami, 

6)

 

ć

wiczenie powtarzać aŜ do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

metoda inscenizacji,

 

−

 

ć

wiczenie.

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

koc lub materac. 

 
Ćwiczenie 4 

Wykonaj sztuczne oddychanie na fantomie metodą Usta-Usta, zgodnie z obowiązującymi 

zasadami oraz z uŜyciem środków ochrony osobistej. 

 
Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować zasady wykonywania sztucznego oddychania, 

2)

 

dobrać środki ochrony osobistej, 

3)

 

wykonać pokaz sztucznego oddychania na fantomie. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

metoda inscenizacji,

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

wytyczne wykonywania sztucznego oddychania, 

−

 

fantom, 

−

 

ś

rodki ochrony osobistej. 

−

 

literatura  z  rozdziału  7  dotycząca  zasad  kształtowania  bezpiecznych  i  higienicznych 
warunków pracy oraz udzielania pierwszej pomocy. 
 

Ćwiczenie 5 

Wykonaj opatrunek skaleczonej dłoni. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  zakres 

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

zebrać potrzebne materiały i przybory do ćwiczenia, 

2)

 

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy, 

3)

 

zebrać informacje na temat bandaŜowania ran dłoni, 

4)

 

zaplanuj kolejność opatrywania rany, 

5)

 

uzgodnić z nauczycielem poprawność zaplanowanych czynności, 

6)

 

wykonać zadanie opatrywania ręki, 

7)

 

przeanalizować ćwiczenie, co zostało prawidłowo wykonane, a co naleŜy zmienić. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

−

 

metoda inscenizacji,

 

−

 

ć

wiczenie.

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

instrukcje opatrywania ran, 

−

 

apteczka z pełnym wyposaŜeniem. 
 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Przestrzeganie  zasad 
bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  oraz ochrony 
środowiska”. 
 

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

−

 

zadania 1, 2, 6, 7, 9, 10, 11, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22 z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 3, 4, 5, 8, 12, 13 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

Za  kaŜdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 
uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

-

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,  

-

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego, 

-

 

dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

-

 

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego 

 
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. d, 3. b, 4. b, 5. b, 6. a, 7. c, 8. c, 9. a, 10. b, 11. a, 
12 d, 13. d, 14. a, 15. a, 16. a, 17. c, 18. b, 19. b, 20. d, 21. a, 22. b. 
 
Plan testu

 

Nr 
zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1.

 

  Określić odpowiedzialność za stan bhp 

B 

P 

b 

2.

 

  Określić obowiązki pracodawcy 

B 

P 

d 

3.

 

  Wyjaśnić zasady prowadzenia szkoleń bhp 

C 

PP 

b 

4.

 

  Dobrać akty prawne w zakresie bhp 

C 

PP 

b 

5.

 

 

Scharakteryzować cele ochrony 
przeciwpoŜarowej 

C 

PP 

b 

6.

 

  Zdefiniować pojęcie hydrant 

A 

P 

a 

7.

 

  Zdefiniować pojecie obrona bierna 

A 

P 

c 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22

8.

 

  Dobrać rodzaj gaśnicy 

C 

PP 

c 

9.

 

 

Określić  zakres  stosowania  środków  ochrony 
indywidualnej 

B 

P 

a 

10.

 

 

Określić  zasady stosowania środków 
ochrony indywidualnej 

B 

P 

b 

11.

 

  Zdefiniować pojęcie ergonomia  

A 

P 

a 

12.

 

  Dobrać akty prawne 

C 

PP  

d 

13.

 

 

Zastosować 

zasady 

udzielanie 

pierwszej 

pomocy poraŜonym prądem 

C 

PP 

d 

14.

 

 

Określić kto moŜe udzielać pomoc 
poszkodowanym 

B 

P 

a 

15.

 

  Określić zadania udzielania pomocy 

B 

P 

a 

16.

 

  Określić zasady tamowania krwotoków  

B 

P 

a 

17.

 

 

Wymienić co posiadają środki ochrony 
indywidualnej 

A 

P 

c 

18.

 

  Zdefiniować pojecie recykling 

A 

P 

b 

19.

 

  Nazwać ustawę regulującą ochronę przyrody 

A 

P 

b 

20.

 

  Określić zasady gospodarowania odpadami 

B 

P 

d 

21.

 

  Zdefiniować pojęcie gromadzenie odpadów 

A 

P 

b 

22.

 

  Określić zagroŜenie hałasem 

B 

P 

b 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23

Przebieg testowania 

  

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

5.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 

6.

 

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

7.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 

8.

 

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 

9.

 

Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  zawiera  22  zadania.  Do  kaŜdego  zadania  dołączone  są  4  moŜliwości  odpowiedzi. 
Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 
znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.

 

Zadania  wymagają  stosunkowo  prostych  obliczeń,  które  powinieneś  wykonać  przed 
wskazaniem poprawnego wyniku.  

7.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

8.

 

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie 
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

9.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 min. 

Powodzenia! 

 

Materiały dla ucznia: 

−

 

instrukcja dla ucznia, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

 
 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 

1.

 

Odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy ponosi 
a)

 

pracownik. 

b)

 

pracodawca. 

c)

 

osoby kierujące pracownikami. 

d)

 

Państwowa Inspekcja Pracy. 

 

2.

 

Pracodawca  jest  obowiązany  informować  pracowników,  w  związku  z  zagroŜeniami 
występującymi na stanowisku pracy o 
a)

 

ryzyku zawodowym oraz zasadach ochrony przed zagroŜeniami. 

b)

 

trudnościach występujących w związku z pracą. 

c)

 

potrzebie zapoznania się z chorobami związanymi z wykonywana pracą. 

d)

 

ochronie przeciwpoŜarowej w zakładzie pracy. 

 
3.

 

Szkolenia pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy odbywają się na koszt 
a)

 

pracownika. 

b)

 

pracodawcy. 

c)

 

są bezpłatne. 

d)

 

Państwowa Inspekcja Pracy. 

 
4.

 

Podstawowe uregulowania prawne w zakresie bhp określa 
a)

 

Kodeks karny.  

b)

 

Kodeks pracy. 

c)

 

Kodeks cywilny. 

d)

 

Kodeks postępowania administracyjnego. 

 

5.

 

Ochrona przeciwpoŜarowa ma na celu 
a)

 

ułatwienie gaszenia poŜaru przez straŜaków. 

b)

 

ochronę Ŝycia, zdrowia, mienia lub środowiska przed poŜarem. 

c)

 

informowanie pracowników o zagroŜeniach powstania poŜaru. 

d)

 

zabezpieczenie zakładu pracy przed poŜarem. 

 

6.

 

Hydranty słuŜą do 

a)

 

poboru wody w celach gaśniczych. 

b)

 

dostarczania wody dla pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy. 

c)

 

utrzymywania czystości. 

d)

 

magazynowania wody potrzebnej w zakładzie pracy. 

 

7.

 

Jednym ze sposobów walki z poŜarami jest zapobieganie powstawania poŜaru nazywane 
inaczej 

a)

 

obroną przed poŜarami. 

b)

 

obroną czynną. 

c)

 

obroną bierną 

d)

 

obroną poŜarową. 

 
8.

 

Do gaszenia poŜaru wywołanego zwarciem instalacji elektrycznej naleŜy uŜyć gaśnicy 

a)

 

pianowej. 

b)

 

wodnej. 

c)

 

proszkowej. 

d)

 

dowolnej. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25

9.

 

Do  pracy  na  stanowisku  wymagającym  stosowania  środków  ochrony  indywidualnej  bez 
zaopatrzenia w odpowiednie środki ochrony pracodawca moŜe 
a)

 

nie dopuścić pracownika. 

b)

 

dopuścić pracownika. 

c)

 

dopuścić wyjątkowo, na krótki czas. 

d)

 

dopuścić po uzgodnieniu z pracownikiem. 

 

10.

 

OdzieŜ ochronną stosuje się w celu 

a)

 

ochrony przed brudnymi robotami. 

b)

 

zabezpieczenia pracownika przed niekorzystnymi wpływami środowiska. 

c)

 

osłonięcia własnego ubrania. 

d)

 

ujednolicenia wyglądu pracowników w zakładzie pracy. 

 

11.

 

Dyscyplina  nauki  zajmująca  się  zasadami  i  metodami  dostosowania  urządzeń 
technicznych  i  narzędzi  pracy  do  cech  fizycznych  i  psychicznych  człowieka,  zgodnie  
z wymaganiami fizjologii i psychologii pracy nazywa się  
a)

 

ergonomią. 

b)

 

etnologią. 

c)

 

etnografią. 

d)

 

etiologią. 

 

12.

 

Zasady bezpiecznego wykonywania prac leśnych zapisane są w  
a)

 

Instrukcji stanowiskowej. 

b)

 

Instrukcji bhp. 

c)

 

Kodeksie pracy. 

d)

 

Instrukcji  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  przy  wykonywaniu  podstawowych  prac  
z zakresu  gospodarki leśnej. 

 

13.

 

Przy poraŜeniu prądem elektrycznym pierwszą czynnością przed przybyciem lekarza jest 
a)

 

sprawdzenie tętna i oddechu poszkodowanego. 

b)

 

zmierzenie temperatury poszkodowanemu. 

c)

 

zmierzenie ciśnienia krwi poszkodowanemu. 

d)

 

uwolnienie poszkodowanego spod napięcia. 

 

14.

 

Obowiązek udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadku ma 
a)

 

kaŜdy,  gdyŜ  nawet  w  przypadku  obecności  zagroŜeń  moŜna  wykonać  część  działań 
ratunkowych. 

b)

 

nie  kaŜdy,  gdyŜ  za  ewentualne  popełnione  błędy  zawsze  grozi  odpowiedzialność 
karna. 

c)

 

nie kaŜdy, gdyŜ pomocy mogą udzielać tylko osoby z wykształceniem medycznym. 

d)

 

nie mamy obowiązku udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu. 

 

15.

 

Udzielający pierwszej pomocy ma za zadanie 
a)

 

przenieść poszkodowanego w bezpieczne miejsce i czekać na przyjazd pogotowia. 

b)

 

utrzymać przy Ŝyciu poszkodowanego. 

c)

 

szukać pomocy wśród ludzi zebranych wokół poszkodowanego i dopiero jej udzielić. 

d)

 

wezwać pogotowie. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26

 

16.

 

Tamowanie krwotoków i opatrywanie ran wykonuje się 
a)

 

w rękawiczkach. 

b)

 

pod bieŜącą wodą. 

c)

 

przy uŜyciu opaski z kabla. 

d)

 

z zastosowaniem waty i ligniny. 

 

17.

 

Ś

rodki ochrony indywidualnej muszą posiadać 

a)

 

wywieszkę z adresem producenta. 

b)

 

tabliczkę z wymiarami. 

c)

 

certyfikat ze znakiem bezpieczeństwa. 

d)

 

numer inwentarzowy. 

 

18.

 

Recykling to 
a)

 

ograniczenie uciąŜliwości odpadów. 

b)

 

wielokrotne wykorzystywanie tych samych materiałów. 

c)

 

przetwarzanie materiałów, które straciły waŜność uŜytkową. 

d)

 

gromadzenie nieprzydatnych materiałów w miejscach specjalnie wyznaczonych. 

 

19.

 

Ochronę przyrody reguluje ustawa 
a)

 

prawo ochrony środowiska. 

b)

 

ustawa o ochronie przyrody. 

c)

 

prawo wodne. 

d)

 

prawo Natura 2000. 

 

20.

 

Zasady prawidłowego gospodarowania odpadami to 
a)

 

zapobieganie i składowanie odpadów. 

b)

 

zapobieganie i gromadzenie odpadów. 

c)

 

usuwanie nagromadzonych odpadów i ich unieszkodliwianie. 

d)

 

zapobieganie  ,składowanie  i  gromadzenie  odpadów  a  potem  ich  częste  usuwanie  
i unieszkodliwianie 

 

21.

 

Pod pojęciem gromadzenia odpadów rozumiemy 
a)

 

składowanie odpadów. 

b)

 

usuwanie odpadów. 

c)

 

usuwanie nagromadzonych odpadów i ich unieszkodliwianie. 

d)

 

umieszczanie odpadów w specjalnie do tego celu przystosowanych pojemnikach. 

 
22.

 

Nadmierny hałas stanowi zagroŜenie dla zdrowia, poniewaŜ 
a)

 

powoduje natychmiastowe uszkodzenie słuchu. 

b)

 

przyspiesza normalną utratę słuchu, występującą wraz z wiekiem. 

c)

 

powoduje stres. 

d)

 

noszenie ochrony uszu przez dłuŜszy czas moŜe być niewygodne. 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27

KARTA  ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko .......................................................................................................................... 
 

Przestrzeganie  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony 
przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska  

Zakreśl poprawną odpowiedź.

 

 

Nr zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1 

a 

b 

c 

d 

 

2 

a 

b 

c 

d 

 

3 

a 

b 

c 

d 

 

4 

a 

b 

c 

d 

 

5 

a 

b 

c 

d 

 

6 

a 

b 

c 

d 

 

7 

a 

b 

c 

d 

 

8 

a 

b 

c 

d 

 

9 

a 

b 

c 

d 

 

10 

a 

b 

c 

d 

 

11 

a 

b 

c 

d 

 

12 

a 

b 

c 

d 

 

13 

a 

b 

c 

d 

 

14 

a 

b 

c 

d 

 

15 

a 

b 

c 

d 

 

16 

a 

b 

c 

d 

 

17 

a 

b 

c 

d 

 

18 

a 

b 

c 

d 

 

19 

a 

b 

c 

d 

 

20 

a 

b 

c 

d 

 

21 

a 

b 

c 

d 

 

22 

a 

b 

c 

d 

 

Razem: 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28

Test 2 

 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Przestrzeganie  zasad 
bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  oraz   ochrony 
środowiska”. 
 

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

−

 

zadania 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 17, 18, 22 z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 1, 16, 19, 20, 21 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

Za  kaŜdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 
uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

-

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,  

-

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego, 

-

 

dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

-

 

bardzo dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego 

 
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. a, 4. c, 5. a, 6. a, 7. d, 8. b, 9. d, 10. a, 11. b, 
12. a, 13. c, 14. b, 15. c, 16. b, 17. c, 18. b, 19. d, 20. c, 21. b, 22. a.

 

 
Plan testu

 

Nr 
zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1.

 

  Dobrać źródła prawa 

C 

PP 

a 

2.

 

 

Wymienić kto zapewnia pracownikom 
pomieszczenia socjalne 

A 

P 

b 

3.

 

  Rozpoznać znak ostrzegawczy 

A 

P 

a 

4.

 

  Scharakteryzować przepisy bhp 

C 

P 

c 

5.

 

  Określić czas szkolenia 

B 

P 

a 

6.

 

  Nazwać znak 

A 

P 

a 

7.

 

  Dobrać rodzaj gaśnicy 

C 

P 

d 

8.

 

  Zdefiniować pojęcie obrona bierna  

A 

P 

b 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29

9.

 

  Nazwać znak 

A 

P 

d 

10.

 

  Zdefiniować pojęcie zagroŜenie poŜarowe 

A 

P 

a 

11.

 

  RozróŜnić osoby zatrudniane do pracy 

A 

P 

b 

12.

 

  Zdefiniować pojęcie ergonomia. 

A 

P 

a 

13.

 

  Określić prawo pracownika 

B 

P 

c 

14.

 

  Określić środki ochrony indywidualnej 

B 

P 

B 

15.

 

  Określić występowanie strefy niebezpiecznej 

B 

P 

c 

16.

 

  Scharakteryzować uprawnienia pracownika 

C 

PP 

b 

17.

 

  Zdefiniować pojęcie utylizacji 

A 

P 

c 

18.

 

  Podać numer telefonu w przypadku zagroŜenia 

A 

P 

b 

19.

 

  Zastosować pierwszą pomoc przy złamaniach  

C 

PP 

d 

20.

 

  Zastosować pierwszą pomoc przy oparzeniu 

C 

PP 

c 

21.

 

  Zastosować pierwszą pomoc przy złamaniu 

C 

PP 

b 

22.

 

 

Określić  kolejność  pomocy  w  przypadku 
zatrucia gazem 

B 

P 

a 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30

Przebieg testowania 

  

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

5.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 

6.

 

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

7.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 

8.

 

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 

9.

 

Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 
zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  zawiera  22  zadania.  Do  kaŜdego  zadania  dołączone  są  4  moŜliwości  odpowiedzi. 
Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.

 

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 
znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.

 

Zadania  wymagają  stosunkowo  prostych  obliczeń,  które  powinieneś  wykonać  przed 
wskazaniem poprawnego wyniku.  

7.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

8.

 

Jeśli  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego  rozwiązanie 
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

9.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 min. 

Powodzenia! 

 

Materiały dla ucznia: 

−

 

instrukcja dla ucznia, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.

 

Ź

ródłem prawa w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy jest 

a)

 

Kodeks pracy. 

b)

 

Kodeks karny. 

c)

 

Kodeks cywilny. 

d)

 

Kodeks postępowania administracyjnego. 

 

2.

 

Pomieszczenia i urządzenia sanitarne na terenie zakładu pracy zapewnia pracownikom 
a)

 

inwestor. 

b)

 

pracodawca. 

c)

 

inspektor sanitarny. 

d)

 

społeczny inspektor pracy. 

 

3.

 

Znak ostrzegawczy bezpieczeństwa i higieny pracy to 
a)

 

trójkąt o Ŝółtym polu. 

b)

 

koło o niebieskim polu. 

c)

 

prostokąt o zielonym polu. 

d)

 

poło z czerwoną obwódką. 

 
4.

 

Przepisy bhp to normy prawne słuŜące ochronie 
a)

 

Ŝ

ycia i zdrowia pracodawców. 

b)

 

ś

rodowiska pracy. 

c)

 

Ŝ

ycia i zdrowia pracowników. 

d)

 

ś

rodowiska przyrodniczego i poŜarowego. 

 
5.

 

Szkolenie  wstępne  na  stanowisku  pracy,  zwane  instruktaŜem  stanowiskowym,  powinno 
trwać: 
a)

 

minimum 8 godzin. 

b)

 

minimum 3 godziny. 

c)

 

minimum 30 godzin. 

d)

 

wg ustaleń prowadzącego szkolenia. 

 

 
6.

 

PoniŜszy znak stosowany jest do oznaczenia 

a)

 

hydrantu. 

b)

 

gaśnicy. 

c)

 

rurociągu z ciepłą wodą. 

d)

 

przycisku alarmowego. 

 

 

7.

 

Przy  poŜarze  w  obrębie  urządzeń  elektrycznych  pod  napięciem  powinna  być  uŜyta 
gaśnica: 
a)

 

dowolna. 

b)

 

pianowa. 

c)

 

płynowa. 

d)

 

ś

niegowa lub proszkowa. 

 
 
 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32

8.

 

Bierna obrona przeciwpoŜarowa polega na 
a)

 

szkoleniu pracowników. 

b)

 

zapobieganiu powstawania poŜaru. 

c)

 

sprawdzaniu urządzeń przeciwpoŜarowych. 

d)

 

oznakowaniu drogi ewakuacyjnej w zakładzie pracy. 

 
9.

 

PoniŜszy znak stosowany jest do oznaczenia  

a)

 

znak wskazuje kierunek do drzwi.

 

 

b)

 

znak wskazuje kierunek do schodów.

 

 

c)

 

znak wskazuje kierunek do sprzętu gaśniczego 

d)

 

znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej do wyjścia. 

 

10.

 

Wszystkie czynniki i okoliczności, które stwarzają sprzyjające warunki do powstawania 
poŜaru  i  jego  rozprzestrzeniania  się,  a  takŜe  tworzenie  się  gazów  i  dymów  trujących, 
zagraŜających Ŝyciu ludzi i zwierząt nazywa się 

a)

 

zagroŜeniem poŜarowym. 

b)

 

zapobieganiem poŜarów.  

c)

 

ochroną przeciwpoŜarową. 

d)

 

zapobieganiem powstawaniu poŜaru. 

 

11.

 

Do prac leśnych moŜna zatrudnić osoby 
a)

 

bez zaświadczenia lekarskiego. 

b)

 

posiadające  zaświadczenie  lekarskie  o  braku  przeciwwskazań  do  wykonywania 
określonej pracy. 

c)

 

które wcześniej juŜ wykonywały pracę. 

d)

 

które znają prace leśne. 

 
12.

 

Nauka  zmierzająca  do  dostosowania  maszyn,  narzędzi,  materialnego  środowiska 
i  organizacji  pracy  oraz  Ŝycia  i  przedmiotów  powszechnego  uŜytku  do  moŜliwości 
i ograniczeń człowieka to 
a)

 

ergonomia. 

b)

 

nauka o warunkach pracy. 

c)

 

pedagogika pracy. 

d)

 

technika pracy. 

 
13.

 

Pracownik ma prawo odmówić wykonania pracy w przypadku kiedy 

a)

 

nie odpowiada mu praca zlecona przez pracodawcę. 

b)

 

do zakończenia dniówki zostało mu 30 minut. 

c)

 

warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy, stwarzają 
bezpośrednie zagroŜenie dla Ŝycia lub zdrowia pracownika. 

d)

 

czuje się ospały. 

 

14.

 

Przy wykonywaniu zabiegów ochronnych z zastosowaniem pestycydów zastosujesz: 
a)

 

ś

rodki ochrony wzroku, 

b)

 

ś

rodki ochrony układu oddechowego 

c)

 

ś

rodki ochrony ciała (rękawice, fartuch ochronny, 

d)

 

ś

rodki ochrony wzroku, skóry i układu oddechowego. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33

15.

 

Pracownicy wykonujący wszelkie operacje w tym samym czasie na danym terenie muszą 
znać   
a)

 

zabezpieczenia. 

b)

 

zasady pracy. 

c)

 

strefy niebezpieczne. 

d)

 

zasady wykonywania prac leśnych. 

 
16.

 

Kto moŜe obsługiwać urządzenia transportu zmechanizowanego? 
a)

 

osoba posiadająca prawo jazdy, 

b)

 

osoba posiadająca kwalifikacje właściwe dla danego urządzenia, 

c)

 

technik lub inŜynier budownictwa z 5-letnim staŜem, 

d)

 

pracownik po przeszkoleniu bhp. 

 

17.

 

Utylizacja polega na 
a)

 

ograniczeniu uciąŜliwości odpadów. 

b)

 

wielokrotnym wykorzystywaniu tych samych materiałów. 

c)

 

przetwarzaniu materiałów, które straciły waŜność uŜytkową. 

d)

 

gromadzeniu nieprzydatnych materiałów w miejscach specjalnie wyznaczonych. 

 

18.

 

Uniwersalny  numer  telefonu  komórkowego  w  krajach  Unii  Europejskiej  w  przypadku 
zgłoszenia poŜaru, wypadku lub innego zagroŜenia to: 
a)

 

999. 

b)

 

112. 

c)

 

997. 

d)

 

998. 

 

19.

 

Pierwsza pomoc poszkodowanemu, który doznał złamania kończyny polega na 
a)

 

nastawieniu kończyny. 

b)

 

obandaŜowaniu złamanej kończyny. 

c)

 

zastosowaniu opaski uciskowej na kończynę. 

d)

 

usztywnieniu kończyny. 

 
20.

 

Przy oparzeniu pierwszego stopnia naleŜy miejsce oparzenia 
a)

 

posmarować kremem (na przykład Nivea), 

b)

 

zabandaŜować, 

c)

 

polewać strumieniem czystej wody i zabezpieczyć wyjałowionym opatrunkiem, 

d)

 

polewać wodą utlenioną. 

 

21.

 

W przypadku otwartego złamania kończyny dolnej z równoczesnym krwawieniem naleŜy 
a)

 

dokonać zatrzymania krwawienia, 

b)

 

załoŜyć 

sterylny 

opatrunek, 

zabandaŜować, 

unieruchomić 

złamaną 

kość 

w istniejącym połoŜeniu, 

c)

 

polewać strumieniem czystej wody do przybycia pomocy lekarskiej,  

d)

 

w takim stanie przewieźć do szpitala. 

 

22.

 

Podczas zatrucia gazem lub parą, w przypadku wchłonięcia trucizny przez skórę, naleŜy  
w pierwszej kolejności  
a)

 

zdjąć z poszkodowanego skaŜoną odzieŜ (najlepiej przez rozcięcie), 

b)

 

wywołać wymioty, 

c)

 

załoŜyć opatrunek, 

d)

 

podać do picia letnią wodę. 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34

KARTA  ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko .......................................................................................................................... 
 

Przestrzeganie  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony 
przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska 833[02].O1.01 

Zakreśl poprawną odpowiedź.

 

 

Nr zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1 

a 

b 

c 

d 

 

2 

a 

b 

c 

d 

 

3 

a 

b 

c 

d 

 

4 

a 

b 

c 

d 

 

5 

a 

b 

c 

d 

 

6 

a 

b 

c 

d 

 

7 

a 

b 

c 

d 

 

8 

a 

b 

c 

d 

 

9 

a 

b 

c 

d 

 

10 

a 

b 

c 

d 

 

11 

a 

b 

c 

d 

 

12 

a 

b 

c 

d 

 

13 

a 

b 

c 

d 

 

14 

a 

b 

c 

d 

 

15 

a 

b 

c 

d 

 

16 

a 

b 

c 

d 

 

17 

a 

b 

c 

d 

 

18 

a 

b 

c 

d 

 

19 

a 

b 

c 

d 

 

20 

a 

b 

c 

d 

 

21 

a 

b 

c 

d 

 

22 

a 

b 

c 

d 

 

Razem: 

 

 
 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35

7. LITERATURA 

 
1.

 

Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998 

2.

 

Rączkowski B.: Bhp w praktyce. ODDK, Gdańsk 2002 

3.

 

Stępczak K.: Ochrona i kształtowanie środowiska. WSiP, Warszawa 2001 

4.

 

Uprawa roli i nawoŜenie roślin ogrodniczych. PWRiL, Warszawa 1984 

5.

 

Warno O.: Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach zagraŜających Ŝyciu. PCK, Warszawa 
2000 

6.

 

Instrukcja  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  przy  wykonywaniu  podstawowych  prac 
z zakresu gospodarki leśnej 

7.

 

Kodeks pracy 

8.

 

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2006r. w sprawie bezpieczeństwa 
i higieny pracy przy wykonywaniu niektórych prac z zakresu gospodarki leśnej 

9.

 

Folia szkoleniowa dla specjalisty bhp ALFA-WEKA Sp. z o.o. Warszawa 2002 r. 

 
Literatura metodyczna: 
1.

 

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia 
Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997 

2.

 

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000