plik

Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu
niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą
kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym,
magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź
towarowymi ich właścicieli.

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce
informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani
za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych
lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej
odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych
w książce.

Redaktor prowadzący: Barbara Gancarz-Wójcicka
Projekt okładki: Michał Wójcik

Fotografia na okładce została wykorzystana za zgodą Shutterstock.

Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail: onepress@onepress.pl
WWW: http://onepress.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)

Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://onepress.pl/user/opinie/rozkw2
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.

ISBN: 978-83-246-6561-7

Printed in Poland.

•

Kup książkę

•

Poleć książkę

•

Oceń książkę

•

Księgarnia internetowa

•

Lubię to! » Nasza społeczność

S p i s t r e ! c i

S#owo o autorze 7

Dla kogo jest ta ksi$%ka? 9

Przedmowa do drugiego wydania 13

CZ&'( I 17

Rozdzia# 1. O micie dobrego sprzedawania si) 19

Rozdzia# 2. Proces rekrutacji jako sprzeda%y 21

Rozdzia# 3. 7 ujawnionych sekretów rozmowy kwalifikacyjnej 23

Sekret 1. Interview to rozmowa 23
Sekret 2. Rozmowa kwalifikacyjna wymaga umiej)tno!ci

od obydwu stron 23

Sekret 3. Nie ma idealnych kandydatów     24
Sekret 4. Wakat to problem, a Ty jeste! jego rozwi$zaniem     24
Sekret 5. Pracy nie dostaj$ tak naprawd) najlepsi kandydaci     25
Sekret 6. Rozmowa rekrutacyjna ma swoj$ etykiet)     26
Sekret 7. Mo%esz przewidzie* wi)kszo!* pyta+

i nauczy* si) na nie odpowiada* 27

Rozdzia# 4. 4 kluczowe pytania rekrutuj$cego 29

Rozdzia# 5. 5 rodzajów wywiadów — 8 taktyk post)powania 35

1. Wywiad przez telefon     35
2. Wywiad nieustrukturyzowany     39
3. Wywiad ustrukturyzowany     40

Rozdzia# 6. Ca#a prawda o rekrutuj$cych 47

Kup ksi

ąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

R o z m o w a k w a l i f i k a c y j n a

Rozdzia# 7. Przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej w 6 krokach 51

Krok 1. Dokonaj analizy oferty pracy     52
Krok 2. Dokonaj analizy %yciorysu     54
Krok 3. Zbierz informacje o firmie     61
Krok 4. Zbierz informacje o rekrutuj$cym     64
Krok 5. Prze*wicz rozmow) z zaufan$ osob$     66
Krok 6. Pozb$d/ si) stresu     67

Rozdzia# 8. 40 niezmiennych zasad odnosz$cego sukcesy kandydata 71

1. Ubierz si) profesjonalnie     71
2. B$d/ 10 minut przed czasem     72
3. Emanuj entuzjazmem     74
4. B$d/ mi#y dla ka%dej osoby spotkanej w firmie     75
5. Przynie! na rozmow) swoje CV     76
6. Miej przy sobie zestaw do notowania     76
7. Poczekaj na zaproszenie, aby usi$!*     77
8. Przyjmij propozycj) gor$cego czy zimnego napoju     77
9. Panuj nad mow$ cia#a     78
10. Nawi$% dobry kontakt z rekrutuj$cym     79
11. B$d/ przygotowany na trudne pytania     79
12. Czytaj mi)dzy wierszami     80
13. Pro! o powtórzenie pytania, je!li go nie rozumiesz     80
14. Wys#uchaj pytania do ko+ca, zanim na nie odpowiesz     80
15. Odpowiadaj na pytanie po chwili namys#u     81
16. B$d/ konsekwentny w swoich wypowiedziach     81
17. Przedstaw szczegó#owy opis sytuacji     82
18. Mów prostym j)zykiem     83
19. Dostosuj tempo mówienia do rekrutuj$cego     85
20. My!l kategoriami pracodawcy     85
21. B$d/ skoncentrowany do ko+ca rozmowy     86
22. Nie okazuj zdenerwowania     87
23. Nie zapomnij zapisa*, z kim masz rozmow)     87
24. Nie przychod/ na rozmow) z kole%ank$     88
25. Nie przesadzaj z bi%uteri$, makija%em, perfumami     88
26. Nie roztaczaj wokó# siebie woni papierosów     89
27. Nie %uj gumy     89

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

S p i s t r e ! c i

28. Nie zapomnij wy#$czy* telefonu komórkowego     90
29. Nie wykonuj nerwowych ruchów     90
30. Nie obejmuj prowadzenia rozmowy     90
31. Nie b$d/ m$drzejszy od rekrutuj$cego     91
32. Nie zagaduj rekrutuj$cego     91
33. Nie odpowiadaj monosylabami     91
34. Nie przepytuj rekrutuj$cego     92
35. Nie operuj ogólnikami     93
36. Nie mów o sobie /le     94
37. Nie u%ywaj %argonu     94
38. Nie narzekaj na poprzednich pracodawców     95
39. Nie wdawaj si) w rozmow) na tematy osobiste     95
40. Nie pytaj pierwszy o wynagrodzenie     96

Rozdzia# 9. Czy zawsze warto negocjowa*? 97

Rozdzia# 10. Jestem po — i co dalej? 103

CZ&'( II 107

Rozdzia# 11. Pytania s#u%$ce nawi$zaniu kontaktu 109

Rozdzia# 12. Pytania otwieraj$ce rozmow) 111

Rozdzia# 13. Pytania o mo%liwo!ci i umiej)tno!ci 115

13.1. Pytania na podstawie %yciorysu 115
13.2. Pytania sprawdzaj$ce kompetencje 137

Rozdzia# 14. Pytania o zaanga%owanie, czyli motywacj) 155

14.1. Pytania sprawdzaj$ce wiedz) o firmie     155
14.2. Pytania o aktywno!* %yciow$     158
14.3. Pytania o plany na przysz#o!*     160

Rozdzia# 15. Pytania o dopasowanie do organizacji, czyli o to, kim jeste! 165

15.1. Pytania o d$%enia 165
15.2. Pytania o samoocen) 171

Rozdzia# 16. Pytanie o oczekiwania finansowe 179

Rozdzia# 17. Twoje pytania do pracodawcy 183

Podsumowanie 187

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

7 1

ROZDZIA; 8.

40 niezmiennych zasad

odnosz$cego sukcesy kandydata

1. UBIERZ SI& PROFESJONALNIE

Stara prawda „Jak ci$ widz%, tak ci$ pisz%” nie straci'a nic na
swojej aktualno(ci. Cho) mo*esz spiera) si$ ze mn%, czy to ma
sens, czy nie ma i czy rzeczywi(cie szata zdobi cz'owieka — nie-
zaprzeczalnym faktem pozostaje, i* oceniamy ludzi po wygl%dzie.
Twój strój wp'ywa na wra*enie, jakie wywierasz na rozmówcy
w zakresie zaufania, wiarygodno(ci, sympatii i atrakcyjno(ci
interpersonalnej.

Jak si$ ubra) na rozmow$ kwalifikacyjn%? Profesjonalnie,

a to zale*y od stanowiska, o jakie si$ ubiegasz. Ubiór powinien
by) do niego adekwatny. Troch$ dziwnie wygl%da'by kierowca
tira na rozmowie rekrutacyjnej w garniturze. S% firmy, w których
nawet informatyk ubrany w garnitur wygl%da'by nieprofesjonal-
nie. I odwrotnie — s% firmy, w których panuje formalna kultura
organizacyjna i formalny strój jest mile widziany.

Je(li nie wiesz, jakie zasady dotycz%ce stroju panuj% w fir-

mie, do której aplikujesz, lepiej, aby( ubra' si$ bardzo dobrze
ni* niedbale. Mo*e si$ zdarzy), *e na rozmow$ rekrutacyjn%

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

7 2

R o z m o w a k w a l i f i k a c y j n a

ubierzesz si$ bardziej elegancko, ni* codziennie b$dziesz przy-
chodzi) do pracy, ale nie musisz si$ tym przejmowa).

Co okre(lenie „elegancki strój” oznacza w praktyce?
Dla kobiet dobrym strojem jest kostium, spodnium lub czarne

eleganckie spodnie w po'%czeniu z bluzk% z ko'nierzykiem i z ma-
rynark%. M$*czy1ni zawsze dobrze b$d% wygl%da) w ciemnym
garniturze, eleganckiej koszuli (obowi%zkowo wyprasowanej)
i krawacie.

Niech nigdy nie przyjdzie Ci do g'owy przychodzi) na roz-

mow$ rekrutacyjn% w d*insach, z go'ym p$pkiem, ods'oni$tym
tatua*em na pó' pleców albo w krótkich spodenkach, klapkach
czy butach do w$drówek po górach. Chyba *e starasz si$ o pra-
c$ na stanowisku, na którym taki rodzaj stroju uwa*any jest
za profesjonalny (czyli np. do obs'ugi klientów solarium albo
sklepu sportowego).

2. B>D@ 10 MINUT PRZED CZASEM

Zadbaj o to, by przyjecha) 10 – 15 minut przed czasem. Je(li
mo*esz, dzie8 przed rozmow% sprawd1 tras$ dojazdu, aby( nie
musia' by) zaskoczony d'ugo(ci% korków, ilo(ci% przystanków
autobusowych czy zakazem skr$tu w lewo. Dla w'asnego kom-
fortu okre(l dok'adnie, ile zajmie Ci dotarcie na miejsce, aby
zd%*y) na czas. Je(li nie mo*esz wcze(niej prze)wiczy) trasy,
sprawd1 przynajmniej w Internecie jej dok'adny przebieg i sza-
cunkowy czas podró*y.

Gdy ju* przydarzy Ci si$ ta nieprzyjemna sytuacja, *e jeste(

w drodze i ju* wiesz, *e nie zd%*ysz na czas, zadzwo8 do osoby,
z któr% masz odby) rozmow$, z informacj% o spó1nieniu. Wyko-
naj ten telefon, nawet je(li mia'oby to by) spó1nienie tylko pi$cio-
minutowe. Warto to zrobi), aby w tak trudnej sytuacji uratowa)
swój wizerunek. Masz wówczas szans$, nawet przy tym nie-
szcz$(liwym zbiegu okoliczno(ci, zaprezentowa) si$ jako osoba
odpowiedzialna i szanuj%ca czas innych.

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

4 0 n i e z m i e n n y c h z a s a d o d n o s z $ c e g o s u k c e s y k a n d y d a t a

7 3

Je(li wszystko idzie zgodnie z planem i uda Ci si$ przyby)

przed czasem, sp$d1 czas oczekiwania na zaproszenie na roz-
mow$ z korzy(ci% dla siebie. W miejscu, w którym przyjdzie Ci
czeka) — zwykle jest to recepcja firmy — masz kilka zada8 do
odrobienia, wi$c nie powiniene( si$ nudzi). Gdyby jednak mia'o
Ci$ to spotka), we1 ze sob% do czytania ksi%*k$ lub powa*nie
wygl%daj%ce czasopismo — nie tylko zajmiesz czym( my(li, ale
te* dobrze si$ zaprezentujesz. Ksi%*ka czy gazeta to tak*e Twoja
wizytówka, wi$c dokonaj dobrego wyboru.

Cz$sto w miejscu dla go(ci s% ró*ne biuletyny czy gazetki fir-

mowe. Zapoznaj si$ z nimi, chocia*by po to, by dowiedzie) si$,
co si$ dzieje w firmie od (rodka. Zawsze mo*esz potem wykorzy-
sta) tak% informacj$ na rozmowie rekrutacyjnej — masz ju*
wtedy plus, *e interesujesz si$ firm%, *e jeste( na bie*%co.

Je(li b$dzie temu sprzyja'a sytuacja, nawi%* kontakt z re-

cepcjonistk%. Ró*nie w firmach bywa — czasem panie na recep-
cji s% tak zaj$te, *e próba kontaktu z nimi nie powiedzie si$.
Czasem natomiast, w nawale nudnej i monotonnej pracy, z rado-
(ci% przyjmuj% fakt, *e kto( w ogóle je zauwa*a. Je(li trafisz na
tak% osob$, masz du*o szcz$(cia — mo*esz z ni% niezobowi%-
zuj%co porozmawia), a przy okazji czego( si$ dowiedzie).

Nie próbuj nachalnie wypytywa) j% o sprawy firmowe, bo

takie zachowanie nie b$dzie dobrze odebrane. Je(li zamiast tego
nawi%*esz z ni% zwyk'%, przyjacielsk% rozmow$, masz szans$ do-
wiedzie) si$ wi$cej, a te informacje mog% Ci si$ pó1niej przyda).

Czekaj%c na wej(cie na rozmow$, obserwuj tak*e pracow-

ników — jak si$ do siebie zwracaj%, czy chodz% przyt'oczeni,
czy u(miechni$ci, czy s% dla siebie mili. Po tym poznasz, jaka
atmosfera panuje w firmie, i upewnisz si$, *e chcesz tam
pracowa).

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

7 4

R o z m o w a k w a l i f i k a c y j n a

3. EMANUJ ENTUZJAZMEM

Oto kolejna zasada, której przestrzeganie zbli*y Ci$ do sukcesu.
Nawet je(li jest to Twoja dziesi%ta rozmowa kwalifikacyjna
w tym miesi%cu i jeste( w(ciek'y na swoje *ycie, sytuacj$ go-
spodarcz%, Polsk$ i ca'y (wiat — nie okazuj tego. Malkontenci,
obra*eni, narzekaj%cy s% niemile widziani w ka*dej firmie. Rekru-
tuj%cy maj% wr$cz uczulenie na takie osoby. Nikt nie chce mie)
zgni'ego jab'ka w koszu pe'nym pi$knych owoców.

Je(li odby'e( ju* wiele rozmów o prac$, które nie przynios'y

Ci  sukcesu,  szczerze  odpowiedz  sobie  na  pytanie,  czy  przypad-
kiem nie jeste( jedn% z osób cierpi%cych na narzekanie. Nawet
gdy zaliczy'e( ju* kilkana(cie pora*ek na rozmowach rekrutacyj-
nych  i  nie  ma  w  Tobie  *adnego  entuzjazmu  przed  tym  spotka-
niem — to wzbud1 go w sobie. Mo*esz stosowa) afirmacje, wi-
zualizacje,  pos'ucha)  muzyki  relaksacyjnej,  zastosowa)  trening
autogenny Schultza, opowiada) kawa'y — rób, co chcesz, ale
wzbud1 w sobie entuzjazm!

Pozytywna energia, któr% roztaczaj% wokó' siebie niektórzy

kandydaci, czyni cuda. Patrzysz wtedy na takiego cz'owieka i my-
(lisz o tym, jak dobrze by'oby mie) tak% pogodn% osob$ w swoim
zespole. Pesymizm i pogoda ducha rozmna*aj% si$ przez p%cz-
kowanie.

Niech entuzjazm b$dzie widoczny w Twojej postawie — w spo-

sobie, w jaki mówisz, chodzisz, siedzisz. Je(li nie wierzysz w to,
co pisz$, zach$cam Ci$ do przeprowadzenia prostego ekspery-
mentu. Zgarb si$ teraz na krze(le, zwie( g'ow$, skul ramiona. Jak
si$ czujesz w tej pozycji? Czy jeste( ju* wystarczaj%co zdo'owany?

A teraz wsta8, wyprostuj si$, podnie( wysoko g'ow$, u(miech-

nij si$, wypnij pier( do przodu i przejd1 si$ po pokoju zdecy-
dowanym krokiem. Spróbuj teraz, przy takiej postawie, mie) de-
presj$!

Jak mog'e( przekona) si$ na w'asnej skórze — postawa cia'a

i postawa umys'u s% nieroz'%czne i oddzia'uj% na siebie nawza-
jem. Nie tylko kulisz si$ i zamykasz w sobie, bo jeste( przybity,

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

4 0 n i e z m i e n n y c h z a s a d o d n o s z $ c e g o s u k c e s y k a n d y d a t a

7 5

ale tak*e mo*esz modelowa) swoje samopoczucie, przyjmuj%c
odpowiedni% postaw$ cia'a. Wzrasta wówczas Twój poziom
energii w ciele i od razu czujesz si$ lepiej. Prze)wicz to teraz,
a tak*e potem, przed rozmow% kwalifikacyjn%.

4. B>D@ MI;Y DLA KAFDEJ OSOBY

SPOTKANEJ W FIRMIE

B%d1 mi'y dla ka*dego, kogo spotkasz w firmie, a zw'aszcza dla re-
cepcjonistki. Mo*e by) Ci pomocna, o czym pisa'am w punkcie 2.

Z uwag% traktuj te* osoby, które oprowadzaj% Ci$ po firmie.

W wielu firmach stosuje si$ tak% rundk$ jako jeden z elementów
procesu rekrutacji.

Pracownicy, oprowadzaj%c kandydata po firmie, opowiadaj%

o  niej,  odpowiadaj%  na  pytania  i  jednocze(nie  obserwuj%  za-
chowanie kandydata w nieformalnych kontaktach. Pracownik
b$d%cy  gospodarzem  takiej  rundki  zadaje  sobie  potem  pyta-
nie „Czy chcia'bym pracowa) z tak% osob% w zespole?” i prze-
kazuje  komisji  rekrutacyjnej  feedback  (informacj$  zwrotn%)  na
temat danej osoby. Mo*e by) to dla Ciebie szokuj%c% wiadomo-
(ci%, ale cz$sto taki g'os jest decyduj%cy w kwestii przyj$cia kan-
dydata do pracy. Jest istotny zw'aszcza wtedy, gdy w samej komi-
sji  rekrutacyjnej  nie  ma  zgodno(ci  co  do  oceny  kandydata,  kto(
jest przekonany bardziej, kto( mniej — i wtedy g'os pracownika
przewa*a szal$ na korzy() której( ze stron.

Nie ignoruj wi$c nigdy kontaktu z przedstawicielem firmy,

nawet je(li ma on miejsce poza formaln% rozmow% o prac$. War-
to by) mi'ym dla pracowników i wykorzysta) czas rundki po
firmie na zadawanie pyta8 (wiadcz%cych o tym, *e interesujesz
si$ powa*nie t% firm% i prac%, jak% b$dziesz mie) tu do wykona-
nia. Nie ma nic gorszego ni* kandydaci, którzy odetchn%wszy
z ulg% po wyj(ciu z oficjalnej rozmowy, my(l% tylko o tym, by jak
najszybciej wyrwa) si$ z „jaskini lwa”, i nie s% zainteresowani
nawi%zaniem kontaktu z potencjalnym wspó'pracownikiem.

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

7 6

R o z m o w a k w a l i f i k a c y j n a

5. PRZYNIE' NA ROZMOW& SWOJE CV

Kandydaci zak'adaj%, *e rekrutuj%cy zapoznali si$ z ich *yciory-
sem, i najcz$(ciej tak jest. Mo*e jednak zdarzy) si$ sytuacja, *e
do komisji do'%czy'a w ostatniej chwili druga czy trzecia osoba,
dla której nie ma dodatkowego egzemplarza Twojego CV. Je(li
b$dziesz przygotowany na tak% okoliczno(), zyskasz jej sympati$
od samego pocz%tku. Gdy masz swoje CV przed oczami, tak*e
i Tobie 'atwiej jest odpowiada) na pytania czy opowiedzie)
o swoim do(wiadczeniu lub wykszta'ceniu.

Nie pope'niaj mojego b'$du i nie zaczynaj swojej odpowiedzi

od s'ów „Tak jak jest to napisane w moim *yciorysie…”. B$-
d%c na jednej z moich pierwszych rozmów o prac$, by'am za-
skoczona faktem, *e rekrutuj%cy zadaje mi takie pytania, jakby
nie czyta' mojego *yciorysu. I pozwoli'am sobie na ten k%(liwy
komentarz. Pracy oczywi(cie nie dosta'am. Nikt nie lubi by)
pouczany.

Statystyki mówi%, *e na przeczytanie ka*dego *yciorysu osoba

rekrutuj%ca po(wi$ca 20 sekund. Niekiedy nawet mniej. Re-
krutuj%cy te* cz'owiek — je(li jeste( dziesi%t% osob% tego dnia,
z któr% prowadzi wywiad rekrutacyjny, nie licz na to, *e szcze-
gó'owo przestudiowa' i zapami$ta' Twój *yciorys. Wielce praw-
dopodobny jest scenariusz, *e spojrza' na niego pi$) minut przed
Twoim wej(ciem i nie zapami$ta' wszystkich przedstawionych
w nim informacji. Pozostawisz po sobie lepsze wra*enie, je(li
nie b$dziesz mu tego wytyka).

6. MIEJ PRZY SOBIE ZESTAW DO NOTOWANIA

Zabierz ze sob% d'ugopis i notatnik, gdyby si$ okaza'o, *e b$dzie
Ci potrzebny do zanotowania wa*nych informacji. Wchodz%c
na rozmow$, nie siadaj jednak od razu z otwartym zeszytem,
gotowy do notowania. Spróbuj sobie wyobrazi) taki obrazek —
przyszed' kandydat na rozmow$ o prac$ i zasiada do pisania.

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

4 0 n i e z m i e n n y c h z a s a d o d n o s z $ c e g o s u k c e s y k a n d y d a t a

7 7

Nie przyszed'e( robi) wywiadu z rekrutuj%cym. Najwa*niejsze
informacje zwykle podawane s% na ko8cu, wi$c na pewno zd%-
*ysz przygotowa) si$ do notowania.

7. POCZEKAJ NA ZAPROSZENIE, ABY USI>'(

Poczekanie na wskazanie miejsca sprawi, *e przestaniesz mie)
problem, gdzie masz usi%(). Je(li wyprzedzisz zaproszenie, mo*e
si$ zdarzy), *e nieopatrznie usi%dziesz na miejscu rekrutuj%cego
albo niezr$cznie zajmiesz pozycj$ z dala od niego, co stworzy
pomi$dzy Wami niepotrzebny dystans. Zostaniesz wtedy po-
proszony o zmian$ miejsca.

Przez takie zachowanie mo*esz te* by) postrzegany jako

osoba dzia'aj%ca impulsywnie i pochopnie, podobnie jak w tej
anegdocie o rozmowach kwalifikacyjnych przeprowadzanych
podczas lunchu. >le s% oceniani kandydaci, którzy przyprawiaj%
potrawy jeszcze przed ich spróbowaniem. Takie zachowanie
ujawnia tendencj$ do podejmowania ryzykownych dzia'a8 i nie-
bezpiecznego w oczach przysz'ego pracodawcy pomijania etapu
dok'adnej oceny sytuacji.

8. PRZYJMIJ PROPOZYCJ& GOR>CEGO

CZY ZIMNEGO NAPOJU

B%d1 otwarty i przyjmij propozycj$ napicia si$ kawy, herbaty
czy zimnego napoju, chyba *e widzisz, i* stanowi to problem.
Cz$sto w firmach, w których jest open space (otwarta przestrze8
zamiast podzia'u na pokoje biurowe), rozmowy rekrutacyjne od-
bywaj% si$ w salach konferencyjnych, co oznacza, *e osoba rekru-
tuj%ca ma 50 metrów do najbli*szej kuchni. Nie twierdz$, *e tak
jest zawsze, ale je(li us'yszysz wahanie w g'osie pytaj%cego, mo*e
to oznacza) dodatkowy problem ze zrealizowaniem Twojego

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

7 8

R o z m o w a k w a l i f i k a c y j n a

zamówienia. Lepszym wyj(ciem wtedy dla Ciebie b$dzie, je(li
zrezygnujesz z robienia ambarasu wokó' swojej kawy.

Je(li natomiast widzisz, *e rozmówca jest przygotowany na

tak% okoliczno() (termos z kaw%, butelki z wod% pod r$k%), nie
ma powodu, aby( by' specjalnie skromny — wr$cz przeciwnie.
Przyj$ciem propozycji zyskasz sobie dodatkowe punkty. B$dziesz
postrzegany jako osoba otwarta, odwa*na, kontaktowa, nieprze-
*ywaj%ca stresu w zwi%zku z rozmow% o prac$. Nawet je(li nie
jest to do ko8ca prawd%, nic nie stoi na przeszkodzie, aby( spra-
wia' takie wra*enie.

9. PANUJ NAD MOW> CIA;A

Panuj nad mow% cia'a i kontroluj swoje ruchy. Nie hu(taj si$ na
krze(le ani nie rozsiadaj si$ na nim jak na sofie w pokoju go(cin-
nym, bo taka swoboda jest 1le postrzegana. Je(li przesadzasz
w drug% stron$ i siadasz na brzegu krzes'a, sprawiasz wra*enie
osoby nie(mia'ej, która chcia'aby jak najszybciej uciec, a chyba
nie takie wspomnienie chcesz pozostawi) po sobie? Postaraj si$
podczas rozmowy nie krzy*owa) r%k ani nóg, bo taka postawa
zwana jest zamkni$t% i nie sprzyja nawi%zaniu dobrego kontaktu.

Utrzymuj kontakt wzrokowy z drug% stron%, lecz zadbaj o to,

by by' on naturalny. Nigdy nie jest tak, *e podczas rozmowy
ludzie nie odrywaj% od siebie oczu. Taka sytuacja jest sztuczna
i nazywana jest zabaw% w wilka (czyli kto d'u*ej wytrzyma pa-
trzenie w oczy), ale rozmowa rekrutacyjna nie jest dobrym
momentem na jej przeprowadzenie. Sam wyczujesz, kiedy od-
wrócenie wzroku stanie si$ naturaln% potrzeb%. Je(li masz jakie-
kolwiek w%tpliwo(ci co do komfortowej d'ugo(ci utrzymywania
kontaktu wzrokowego, prze)wicz to teraz z blisk% osob%.

Gdy rekrutuj% Ci$ dwie osoby, odpowiadaj%c na pytanie jednej,

co pewien czas przeno( wzrok tak*e na drug%, aby da) jej od-
czu), *e do niej tak*e si$ zwracasz. Tym samym nie pomy(li, *e
j% ignorujesz.

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

4 0 n i e z m i e n n y c h z a s a d o d n o s z $ c e g o s u k c e s y k a n d y d a t a

7 9

Drugim problemem zwi%zanym z kontaktem wzrokowym jest

jego unikanie. Jest to zwykle przejawem nie(mia'o(ci i niskiego
poczucia w'asnej warto(ci. Wzbudza tak*e zastrze*enia co do
prawdziwo(ci tego, co mówisz. Dlatego unikaj unikania kontaktu
wzrokowego .

Podczas rozmowy oszcz$dnie korzystaj z gestykulacji. Umie-

j$tnie zastosowane gesty podkre(laj% s'owa, ale z nimi, jak z ka*-
dym (rodkiem wyrazu, 'atwo mo*na przesadzi), je(li nie b$d%
wspó'gra) z tym, co mówisz, albo gdy b$d% przerysowane. Je(li
nie gestykulujesz na co dzie8, mo*esz wygl%da) nienaturalnie
i lepiej z tego zabiegu zrezygnuj.

10. NAWI>F DOBRY KONTAKT Z REKRUTUJ>CYM

Zwró) uwag$ na wysy'ane do Ciebie sygna'y niewerbalne, takie
jak: tempo mówienia, nachylenie cia'a, rodzaj gestykulacji, kon-
takt wzrokowy. Pod%*aj za rozmówc% i staraj si$ by) podobny do
niego. Nie staraj si$ jednak by) w tym zbyt dos'owny, zw'aszcza
je(li nie masz wprawy, bo rekrutuj%cy mo*e poczu) si$ prze-
drze1niany.

11. B>D@ PRZYGOTOWANY

NA TRUDNE PYTANIA

B%d1 przygotowany na trudne pytania, zw'aszcza na te, których
nie chcia'by( us'ysze). Nie odk'adaj niewygodnych dla siebie
pyta8 na pó'k$, licz%c na to, *e nie padn%. Je(li kto( mo*e zapyta)
o co( wzbudzaj%cego podejrzenia, to na pewno to zrobi. Chyba
*e b$dziesz mie) szcz$(cie i trafisz na rekrutuj%cego, który
przeoczy tak% gratk$ . Dla w'asnego spokoju ducha przygotuj
sobie zawczasu dobr% odpowied1 na takie pytanie. Przyk'ady
wielu trudnych pyta8 wraz z komentarzami i odpowiedziami
znajdziesz w II cz$(ci ksi%*ki.

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ

Czytaj dalej...

8 0

R o z m o w a k w a l i f i k a c y j n a

12. CZYTAJ MI&DZY WIERSZAMI

Czytaj informacje, jakie rekrutuj%cy przekazuje Ci o tej pracy, mi$-
dzy wierszami. Po pytaniach, jakie Ci zadaje, poznasz warunki
pracy na danym stanowisku i trudno(ci, jakie mo*esz napotka).

Odpowiadaj na pytania, ale tak*e zach$caj rekrutuj%cego do

przekazania Ci jak najwi$kszej ilo(ci informacji o stanowisku
na pocz%tku rozmowy. Im wi$cej informacji zdob$dziesz na
pocz%tku, tym 'atwiej b$dzie Ci potem odpowiada) na jego py-
tania. Zrób to naturalnie, w trakcie rozmowy. Je(li na przyk'ad
zapyta Ci$, czy masz zaj$cia na studiach zaocznych co tydzie8,
od razu mo*esz zapyta), czy na tym stanowisku wymagana jest
praca w soboty. Zawsze mo*esz potem wykorzysta) tak% infor-
macj$, podaj%c swoj% dyspozycyjno() jako jeden z atutów.

13. PRO' O POWTÓRZENIE PYTANIA,

JE'LI GO NIE ROZUMIESZ

Je(li podczas rozmowy zdarzy si$, *e nie zrozumiesz pytania,
popro( o jego powtórzenie. Lepiej jest dwa razy zapyta), ni* od-
powiedzie) nie na temat. Czytaj mi$dzy wierszami — je(li re-
krutuj%cy Ci przerwie, mo*e to oznacza), *e mówisz albo nie na
temat, albo za du*o.

14. WYS;UCHAJ PYTANIA DO KOQCA,

ZANIM NA NIE ODPOWIESZ

Zdarzaj% si$ kandydaci, którzy odpowiadaj% na pytanie, jeszcze
zanim rekrutuj%cy zd%*y je do ko8ca zada). Zaczynaj% udziela)
odpowiedzi, bo my(l%, *e znaj% to pytanie. Cz$sto maj% racj$,
ale czasem si$ myl%. Nie powielaj ich b'$du. Kiedy wys'uchasz
pytania do ko8ca, sam si$ zdziwisz, jak cz$sto rekrutuj%cy
— ci z mniejszym do(wiadczeniem — zadaj% pytania, na któ-

Pole

ü ksiąĪkĊ

Kup ksi

ąĪkĊ