WYKRESY  INDYKATOROWE 

 
 

1.  Informacje ogólne 
Wykres indykatorowy jest graficznym obrazem zmian ciśnienia  p w cylindrze podczas 
jednego cyklu roboczego w funkcji; 

a)

 

skoku tłoka S lub 

b)

 

funkcji kąta OWK 

 
Wykresy p=f(S) wykonuje się indykatorami mechanicznymi. 
Wykresy p=f( t ) wykonuje się indykatorami elektronicznymi. Przebieg ciśnienia w cylindrze 
rejestrowany jest w funkcji czasu i nadepnie transformowany w dziedzinę kąta obrotu wału 
korbowego lub objętości 
 
Za pomocą indykatora mechanicznego można otrzymać następujące wykresy: 

•

 

zamknięty p= f(V)  lub  p= f(S), 

•

 

rozwinięty, 

•

 

słupkowy maksymalnego ciśnienia spalania, 

•

 

słupkowy maksymalnego ciśnienia sprężania, 

•

 

„słabej sprężyny” 

Do  wykonania  wykresu  indykatorowego  zamkniętego  i  rozwiniętego  konieczny  jest  napęd 
bębna  indykatora,  w  który  musi  być  wyposażony  silnik.  Napęd  stanowi  mechanizm 
wykonujący ruch posuwisto zwrotny, zsynchronizowany z ruchem tłoka w cylindrze. Wykres 
rozwinięty otrzymuje się po przestawieniu napędu indykatora o kąt 90 OWK w stosunku do 
położenia tłoka. Większość współczesnych silników okrętowych nie jest wyposażana w napęd 
bębna  indykatora.  W  związku  z  tym  nie  ma  możliwości  odniesienia  ciśnień  w  cylindrze  do 
położenia tłoka. 
 

•

 

Wykres  zamknięty  (normalny)  służy  do  wyznaczania  średniego  ciśnienia 
indykowanego p

i.

 

•

 

Wykres  rozwinięty  służy  do  analizy  przebiegu  procesu  roboczego.  Wszelkie 
nieprawidłowości  uwidocznią  się  w  postaci  deformacji  wykresu.  W  wyniku 
porównania  z  wykresem  prawidłowym  (wzorcowym)  można  ustalić  przyczyny 
nieprawidłowości procesu roboczego. 

•

 

Wykresy  rozwinięte  ręcznie  ciągnione  jeśli  są  poprawnie  wykonane,  to  znaczy  faza 
zapłonu znajduje się w środku wykresu, dają podobne informacje jw. 

•

 

Wykresy  słupkowe  max  ciśnienia  spalania  i  max  ciśnienia  sprężania  pozwalają 
pomierzyć  ciśnienia  w  cylindrze  oraz  porównać  je  w  kolejnych  cyklach  pracy,  a 
wykonane  dla  całego  silnika-  ocenić  różnice  ciśnień  w  poszczególnych  cylindrach. 
Dopuszczalne różnice od wartości średniej nie powinny przekraczać  3%. 

•

 

Wykresy „słabej sprężyny” służą do analizy procesu wymiany ładunku. Za ich 
pomocą można wykryć wadliwie ustawione kąty rozrządu, np. zawór wydechowy za 
późno się otwiera i zbyt wcześnie zamyka. 

 
2. Budowa i obsługa indykatora mechanicznego. 
3.  Zasady sporządzania wykresów indykatorowych. 

Wykresy muszą być wykonywane w miarę jednakowych warunkach pracy silnika. Dlatego 
należy: 

•

 

Wykresy wykonuje się po uprzednim stwierdzeniu dobrej pogody (stan morza do 3, 
stały wiatr o sile do 4 B) oraz po uzgodnieniu z oficerem wachtowym warunków w 
zakresie bezpieczeństwa akwenu ( dostateczna głębokość, brak przeszkód 
wymuszających zmianę kursu). 

•

 

Ustabilizować obciążenie SG na poziomie zgodnym z przyjętą praktyką. 

•

 

Zanotować wartości parametrów pracy SG, a w szczególności: 

                        - obroty SG, 
                        - nastawę pomp paliwowych, 
                        - indeks VIT, 
                        - temperaturę spalin za cylindrami, 
                        - temperaturę spalin w kolektorach dolotowych turbosprężarek, 
                        - ciśnienie i temperaturę powietrza doładowującego, 
                        - obroty turbosprężarek. 
              Parametry te powinny być zbliżone do zanotowanych przy ostatnim indykowaniu. 

•

 

Przygotować indykator i wykonać pomiary. 

•

 

Po  zakończeniu  lub  w  trakcie  indykowania  wstępnie  ocenić  wyniki  pod  kątem 
poprawności działania indykatora. 

•

 

Opracować  wyniki  indykowania  w  formie  raportu,  a  gdy  zachodzi  potrzeba    podjąć 
dalsze czynności diagnostyczne w celu zlokalizowania niesprawności. 

 
4.Obliczenie średniego ciśnienia indykowanego 

                              
                                       

p

i

= f / l k                                

f-

 

pole powierzchni wykresu indykatorowego (mm2) 

l-

 

długość podstawy wykresu (mm) 

k-

 

stała sprężyny indykatora (mm/bar) 

          Pole powierzchni wykresu mierzy się planimetrem biegunowym 
 

5.

 

Obliczenie średniego ciśnienia efektywnego p

e

  

 
                                               p

e

 = p

i

 – k

1

        

k

1

= 1 bar, średnia strata tarcia określona 

                                                                                                      doświadczalnie   

6.

 

Obliczenie mocy z cylindra 

 
                                           

N

i

 = k

2

 x n x p

i

 

 
                                           

N

e

 = k

2

 x n x p

e

 

                                                                                                 n – obroty SG 
                                                                                                 k

2

 – stała cylindra   

                                                 

k

2

 = 1,30900 x D

2

 x S     

(moc w KW)

 

                                          k

2

 = 1,77968 x D

2

 x S 

     (moc w KM) 

          Wartość stałej k

2

 z tabeli dla konkretnego typu silnika