Operator_urzadz_prz_spozyw_827[01].Z3.02

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Renata Kacperska

Analizowanie ekonomicznych uwarunkowań produkcji
827[01].Z3.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Małgorzata Pucek
mgr inż. Marek Rudziński

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Renata Kacperska

Konsultacja:
mgr Radosław Kacperczyk

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 827[01].Z3.02
„Analizowanie ekonomicznych uwarunkowań produkcji”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu operator maszyn i urządzeń przemysłu spożywczego.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Organizacja pracy w przedsiębiorstwie

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Gospodarowanie środkami trwałymi i obrotowymi w procesie produkcji

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Rachunek ekonomiczny w przedsiębiorstwie. Dokumentacja księgowa

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Formy opodatkowania podatkiem dochodowym

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Działalność marketingowa w przedsiębiorstwie

5.5.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu

Poradnik

dla

nauczyciela,

który

będzie

pomocny

w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie operator maszyn
i urządzeń przemysłu spożywczego.

W Poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z Poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z Poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
-uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z Poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które

zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest
zwrócenie uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować samodzielnie.
Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej umiejętności, jaką
uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu technicznego ze
zrozumieniem,

−

pytania  sprawdzające  mają  wykazać,  na  ile  uczeń  opanował  materiał  teoretyczny  i  czy
jest  przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W zależności  od  tematu  można  zalecić
uczniom  samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów,
w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga  forma  jest korzystniejsza,
ponieważ  nauczyciel  sterując  dyskusją  może  uaktywniać  wszystkich  uczniów  oraz
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  materiału  spełniają
ćwiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  zweryfikować  wiedzę
teoretyczną  oraz  opanować  nowe  umiejętności.  Przedstawiono  dosyć  obszerną
propozycję  ćwiczeń  wraz  ze  wskazówkami  o  sposobie  ich  przeprowadzenia,
uwzględniając  różne  możliwości  ich  realizacji  w  szkole.  Nauczyciel  decyduje,  które
z zaproponowanych  ćwiczeń  jest  w  stanie  zrealizować  przy  określonym  zapleczu
technodydaktycznym  szkoły.  Prowadzący  może  również  zrealizować  ćwiczenia,  które
sam opracował,

−

sprawdzian  postępów  stanowi  podsumowanie  rozdziału,  zadaniem  uczniów  jest
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego
zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień
wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem  niezrozumienia
przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia  w  trakcie  nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W tym  miejscu  jest  szczególnie  ważna  rola  nauczyciela,  gdyż  od  postawy  nauczyciela,
sposobu  prowadzenia  zajęć  zależy  między  innymi  zainteresowanie  ucznia.  Uczeń
niezainteresowany  materiałem  nauczania, wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie  w pełni
umiejętności  założonych  w  jednostce  modułowej.  Należy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia  z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać
uwagę  na  predyspozycje  ucznia,  ocenić,  czy  uczeń  ma  większe  uzdolnienia  manualne,
czy może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej  jednostki  modułowej  i  należy  je  wykorzystać  do  oceny  uczniów,  a  wyniki
osiągnięte  przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej
nauczyciela  realizującego  tę  jednostkę  modułową.  Każdemu  zadaniu  testu  przypisano
określoną  liczbę  możliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa
uzależniona jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według
własnego  projektu  oraz  zaproponować  własną  skalę  ocen.  Należy  pamiętać,  żeby  tak
przeprowadzić  proces  oceniania  ucznia,  aby  umożliwić  mu  jak  najpełniejsze  wykazanie
swoich umiejętności.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

ćwiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

projektów,

−

przewodniego tekstu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

827[01].Z3

Organizacja przedsiębiorstwa przetwórstwa spożywczego

827[01].Z3.02

Analizowanie ekonomicznych

uwarunkowań produkcji

827[01].Z3.01

Określanie zasad funkcjonowania

przedsiębiorstwa przetwórstwa

spożywczego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć.

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami ekonomicznymi,

−

definiować pojęcie kosztów i rozróżniać rodzaje kosztów,

−

definiować pojęcie podatku i rozróżniać rodzaje podatków,

−

identyfikować podmioty gospodarki rynkowej,

−

współpracować w grupie,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

korzystać z technologii informacyjnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć.

−

scharakteryzować cele i funkcje przedsiębiorstwa,

−

przeanalizować strukturę organizacyjną wybranego zakładu przetwórczego np. mięsnego,
mleczarskiego, młynarskiego, owocowo-warzywnego, piekarskiego i ciastkarskiego,

−

zaplanować organizację pracy i podział zadań w przedsiębiorstwie,

−

opracować strategie rozwoju przedsiębiorstwa,

−

rozróżnić środki trwałe i obrotowe przedsiębiorstwa,

−

rozróżnić typy i formy organizacji produkcji,

−

określić znaczenie logistyki w procesie produkcji,

−

zaplanować proces produkcji w przedsiębiorstwie,

−

wyjaśnić pojęcie surowców, materiałów, zapasów,

−

gospodarować surowcami, materiałami i zapasami w przedsiębiorstwie,

−

gospodarować środkami trwałymi w przedsiębiorstwie,

−

obliczyć amortyzację środków trwałych,

−

określić cele, zadania i zasady rachunkowości,

−

określić źródła pochodzenia majątku przedsiębiorstwa,

−

rozróżnić rodzaje dokumentacji księgowej,

−

objaśnić zasady wypełniania dokumentów księgowych,

−

dokonać ewidencji zakupów i sprzedaży w odpowiednich rejestrach,

−

dokonać ewidencji przychodów i rozchodów w książce przychodów i rozchodów,

−

obliczyć dochód osiągany z działalności gospodarczej na podstawie ewidencji
rachunkowej,

−

wypełnić dokumenty podatkowe w zależności od formy opodatkowania,

−

obliczyć koszty i nadwyżki bezpośrednie prowadzonych działalności produkcyjnych,

−

zdefiniować podstawowe pojęcia związane z marketingiem,

−

wyjaśnić koncepcje organizacji działań strategii marketingowych,

−

określić różne źródła informacji marketingowej,

−

zaprezentować i sprzedać produkt lub usługę na rynku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………………..

Modułowy program nauczania:

Operator

maszyn

urządzeń

przemysłu

spożywczego 827[01]

Moduł:

Organizacja

przedsiębiorstwa

przetwórstwa

spożywczego 827[01].Z3

Jednostka modułowa:

Analizowanie

ekonomicznych

uwarunkowań

produkcji 827[01].Z3.02

Temat: Pojęcie i rodzaje kanałów dystrybucji.

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności rozpoznawania i planowania kanałów dystrybucji

dla poszczególnych produktów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

objaśnić pojęcie dystrybucji,

−

objaśnić pojęcie kanału dystrybucji,

−

rozróżnić rodzaje kanałów dystrybucji,

−

zaplanować kanał dystrybucji dla poszczególnych produktów,

−

wymienić zalety korzystania z bezpośredniego i pośredniego kanału dystrybucji.

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład,

−

pogadanka,

−

ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w zespołach 3–4 osobowych.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy ze schematami kanałów dystrybucji,

−

schematy przykładowych kanałów dystrybucji artykułów rolno-spożywczych.

Czas trwania:

−

1 godzina zajęć dydaktycznych.

Uczestnicy:

−

uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.

Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie i przedstawienie celów zajęć.
2. Plan zajęć:

A. Definicja dystrybucji i kanału dystrybucji

—

nauczyciel wraz z uczniami określa definicję dystrybucji i kanału dystrybucji.

B. Rodzaje kanałów dystrybucji

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

—

nauczyciel charakteryzuje rodzaje kanałów dystrybucji przedstawiając schematy

kanałów dystrybucji na foliogramach oraz przykładowe schematy kanałów
dystrybucji,

—

uczniowie określają zalety korzystania przez producentów z bezpośrednich

i pośrednich kanałów dystrybucji,

—

uczniowie podzieleni na trzy grupy, planują kanały dystrybucji dla różnych

artykułów rolno-spożywczych (owocowo-warzywnych, mięsnych, zbożowych),

—

liderzy grup prezentują na forum klasy propozycje kanałów dystrybucji.

3. Podsumowanie zajęć:

—

uczniowie wyjaśniają definicję kanału dystrybucji,

—

uczniowie wymieniają rodzaje kanałów dystrybucji.

4. Ocena poziomu osiągnięć uczniów. Ocena aktywności podczas zajęć dydaktycznych

poprzez obserwację udziału w dyskusji i pogadance oraz pracy uczniów w grupach.

Praca domowa

Zapoznaj się z materiałem nauczania, który będzie realizowany na następnych zajęciach.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
—

Ewaluacja poprzez uzyskanie informacji zwrotnej podczas dyskusji podsumowującej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Operator

maszyn

urządzeń

przemysłu

spożywczego827[01]

Moduł:

Organizacja

przedsiębiorstwa

przetwórstwa

spożywczego 827[01].Z3

Jednostka modułowa:

Analizowanie

ekonomicznych

uwarunkowań

produkcji 827[01].Z3.02

Temat: Wypełnianie dokumentów księgowych – faktura VAT

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności wypełniania dokumentów księgowych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
—

określić i zastosować zasady wypełniania dokumentów księgowych,

—

wyjaśnić cel wystawiania faktury VAT,

—

wypełnić fakturę VAT.

Metody nauczania-uczenia się:
—

wykład,

—

ćwiczenia.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:
—

druk faktury VAT,

—

dane z ćwiczenia 2 podrozdział 4.3.3 poradnika dla ucznia,

—

foliogram z fakturą VAT.

Czas trwania:
—

2 godziny dydaktyczne.

Uczestnicy:
—

uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej.

Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie i przedstawienie celów zajęć.
2. Plan zajęć:

A. Wstęp:

—

nauczyciel objaśnia zasady wypełniania dokumentów księgowych.

B. Etap realizacji zadania:

—

uczniowie analizują dane z ćwiczenia 2 podrozdział 4.3.3 poradnika dla ucznia,

—

uczniowie wypełniają kolejne pola faktury VAT równocześnie z nauczycielem,

który wypełnia fakturę VAT na foliogramie.

C. Etap końcowy:

—

nauczyciel zbiera od uczniów wypełnione faktury (podpisane imieniem

i nazwiskiem) i rozdaje losowo uczniom w celu sprawdzenia poprawności,
dokładności i czytelności wypełnionej faktury.

3. Ocena poziomu osiągnięć uczniów.
4. Ocena poprawności dokładności i czytelności wypełnionych dokumentów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Praca domowa

Zapoznaj się z materiałem nauczania, który będzie realizowany na następnych zajęciach.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

Ewaluacja poprzez uzyskanie informacji zwrotnej podczas dyskusji podsumowującej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1.

Organizacja pracy w przedsiębiorstwie

5.1.1.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Jakie funkcje podstawowe i wspomagające będą występowały w przedsiębiorstwie

przetwórstwa mięsnego? Swoje propozycje zanotuj na poniższym rysunku.

Rys. 1 do ćwiczenia 1 [11, s. 16]

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2) przeanalizować

funkcjonowanie

przykładowego

przedsiębiorstwa

przetwórstwa

mięsnego,

3) zanotować funkcje podstawowe w przedsiębiorstwie przetwórstwa mięsnego,
4) zanotować funkcje wspomagające w przedsiębiorstwie przetwórstwa mięsnego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

wzór rysunku,

−

materiały piśmiennicze.

……………………………………………………………
……………………………………………………………

FUNKCJE

PODSTAWOWE

FUNKCJE

WSPOMAGAJĄCE

……………………………………………………………
……………………………………………………………

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

W myśl definicji komórki i struktury organizacyjnej, na poniższym schemacie zakreśl

komórki organizacyjne i strukturę organizacyjną.

Rys. 1 do ćwiczenia 2. Schemat struktury organizacyjnej [20]

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować definicję komórki organizacyjnej,
2)  przeanalizować definicję struktury organizacyjnej,
3)  zakreślić na schemacie komórki organizacyjne,
4)  zakreślić na schemacie strukturę organizacyjną.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

−

schemat struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa,

−

materiały piśmiennicze.

Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy

Rada Nadzorcza

Zarząd

Pełnomocnik Zarządu

Dyrektor

Finansow

Dyrektor

Administracj

Dyrektor

Handlowy

Dyrektor

Transportu

Dyrektor

Techniczny

Biuro

Prawne

Główny

Księgowy

Dział

Księgowo

ści

Kasa

Kadry

BHP

Ochrona

Środowiska

Dział Jakości

Dział

Handlowy

Biuro

Eksportu

Dział

Produkcji

Dział

Skupu

Dział

Transportu

Dział

Logistyki

Dział

Techniczny

Dział

Inwestycji

Dział

Dozoru

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Na podstawie schematu oceń, jaki rodzaj struktury organizacyjnej został zastosowany

w danym przedsiębiorstwie.

Rys. 1 do ćwiczenia 3. Schemat struktury organizacyjnej [20]

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować schemat struktury organizacyjnej,
3)  określić rodzaj struktury organizacyjnej,
4)  zaproponować rozwiązania organizacji pracy i podziału zadań w tym przedsiębiorstwie,
5)  uzasadnić swoje propozycje.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja.

Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy

Rada Nadzorcza

Zarząd

Pełnomocnik Zarządu

Dyrekto

Dyrektor

Administrac

Dyrektor
Handlow

Dyrektor

Transport

Dyrektor

Techniczn

Biuro

Prawne

Główny

Księgowy

Dział

Księgowo

ści

Kasa

Kadry

BHP

Ochrona

Środowiska

Dział Jakości

Dział

Handlowy

Biuro

Eksportu

Dział

Produkcji

Dział

Skupu

Dział

Transportu

Dział

Logistyki

Dział

Techniczny

Dział

Inwestycji

Dział

Dozoru

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

schemat struktury organizacyjnej,

−

materiały piśmiennicze.

Ćwiczenie 4

Przedsiębiorstwo „Zakłady Mięsne” zajmuje się ubojem i rozbiorem mięsa wieprzowego,

składowaniem towarów spożywczych w chłodniach oraz transportem żywca i towarów
spożywczych. Zorganizuj pracę i podziel zadania zgodnie z zasadą podziału pracy
w przedsiębiorstwie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować zadania, jakimi zajmuje się przedsiębiorstwo „Zakłady Mięsne”,
3)  dokonać podziału zadań na czynności proste,
4)  zaplanować organizacje pracy przedsiębiorstwa.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

dyskusja.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

arkusze papieru,

−

materiały piśmiennicze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Gospodarowanie

środkami trwałymi i obrotowymi

w procesie produkcji

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zakwalifikuj dobra materialne i zasoby finansowe odpowiednio do środków trwałych

i obrotowych przedsiębiorstwa przetwórstwa owocowo-warzywnego.

−

budynki,

−

chłodnia,

−

części zamienne do maszyn i urządzeń,

−

hale produkcyjne,

−

maszyny ogólnego zastosowania,

−

owoce,

−

samochody dostawcze,

−

słoiki,

−

specjalistyczne maszyny i urządzenia,

−

środki konserwujące,

−

środki pieniężne,

−

warzywa,

−

zapasy wyrobów gotowych,

−

zgrzewarki do folii.

Tabela 1 do ćwiczenia 1

Środki trwałe

Środki obrotowe

−

….

−

….

−

….

−

….

−

….

−

….

−

….

−

….

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować podane dobra materialne i zasoby finansowe,
3)  zakwalifikować  podane  dobra  materialne  i  zasoby  finansowe  do  środków  trwałych  lub

obrotowych,

4) wpisać rozwiązanie ćwiczenia do odpowiednich kolumn w tabeli 1.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

wzór tabeli,

−

materiały piśmiennicze.

Ćwiczenie 2

Przedsiębiorca zakładający działalność gospodarczą chce przeznaczyć 10 letni budynek

na chłodnię. Przewidywany okres użytkowania tego budynku wynosi 40 lat, natomiast
wartość początkowa wynosi 300 tys. Oblicz wielkość zużycia środka trwałego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia ,nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2) obliczyć wielkość zużycia środka trwałego korzystając z odpowiedniego wzoru.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

materiały piśmiennicze.

Ćwiczenie 3

Zaplanuj przebieg procesu produkcji marynat warzywnych od momentu pobrania

surowca  z magazynu  do  przekazania  wyrobu  gotowego  do  magazynu,  uwzględniając
działania  pomocnicze  podczas  procesu  produkcji.  Ponadto  określ  typ  produkcji,  formę
organizacji  procesu  produkcyjnego  oraz  rodzaj  produkcji  ze  względu  na  czas  trwania  cyklu
produkcyjnego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być w zespołach dwuosobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  zaplanować czynności podczas procesu produkcji marynat warzywnych,
3)  określić działania pomocnicze podczas procesu produkcji,
4)  określić typ produkcji,
5)  określić formę organizacji procesu produkcyjnego,
6)  narysować na plakacie schemat organizacji procesu produkcji,
7)  określić rodzaj produkcji ze względu na czas trwania cyklu produkcyjnego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru,

−

materiały piśmiennicze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Rachunek

ekonomiczny

przedsiębiorstwie.

Dokumentacja księgowa

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź bilans przedsiębiorstwa mając dane: zobowiązania wobec dostawców 10000 zł,

środki pieniężne w kasie 2000 zł, środki trwałe 50000 zł, kapitał własny 55000 zł, wyroby
gotowe 5000 zł, środki pieniężne w banku 12000 zł, kredyty bankowe 5000 zł, należności od
odbiorców 1000 zł.

Tabela 1 do ćwiczenia 1.

AKTYWA

PASYWA

Składniki aktywów

Wartość w zł

Składniki pasywów

Wartość w zł

………
………
………
………

……..
……..
……..
……..

Suma AKTYWÓW

Suma PASYWÓW

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  zakwalifikować poszczególne składniki do aktywów i pasywów,
3)  obliczyć wartość aktywów i pasywów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

wzór tabeli,

−

kalkulator,

−

materiały piśmiennicze.

Ćwiczenie 2

Wypełnij fakturę VAT. Przedsiębiorstwo Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego

„Przetworek”  z  siedzibą  w  miejscowości  Owocki  4,  02-000  Owocki,  NIP  123456789,
zakupiło  warzywa  (Symbol  PKWiU  01.12)  od  Przedsiębiorstwa  „Chłodnia  Owoców
i Warzyw”, z siedzibą w miejscowości Kwiatki 11, 00-001 Kwiatki, NIP 987654321, w ilości
1500  kg,  po  2  zł  netto/kg.  Stawka  podatku  VAT  wynosi  7%.  Transakcja  została  dokonana
w dniu  25.09.2007r.,  tego  samego  dnia  została  wystawiona  faktura.  Płatność  ma  być
dokonana przelewem na konto sprzedającego w ciągu 14 dni od dnia wystawienia faktury.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować druk faktury VAT,
3)  dokładnie i starannie wypełnij druk.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

druk faktury.

Ćwiczenie 3

Wypełnij druk polecenia przelewu dla Przedsiębiorstwa „Chłodnia Owoców i Warzyw”,

z siedzibą w miejscowości Kwiatki 11, 00-001 Kwiatki w kwocie 3210 zł, na konto bankowe
21 0000 1111 2222 3333 4444 5555 za zakup warzyw zgodnie z fakturą z dnia 01.10.2007r nr
156/2007. Zakupu dokonało Przedsiębiorstwo Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego
„Przetworek” z siedzibą w miejscowości Owocki 4, 02-000 Owocki. Nr konta bankowego
przedsiębiorstwa 11 9999 8888 7777 6666 5555 4444. Wypełniając druk, pamiętaj o zasadach
wypełniania dokumentów księgowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować druk polecenia przelewu,
3)  dokładnie i starannie wypełnić druk.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

druk polecenia przelewu,

−

materiały piśmiennicze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Na podstawie danych z ćwiczenia 2 wypełnij rejestr zakupów.

Rejestr zakupów – VAT
Miesiąc …………………………

Zakupy opodatkowane służące sprzedaży
opodatkowanej

inwestycyjne

pozostałe

Zakupy
opodatkowane
służące sprzedaży
opodatkowanej

zwolnionej

awi

jny

aby

ść

rze

ży

tto

Wartość
netto

VAT

Wartość
netto

VAT

Wartość
netto

VAT

aku

tó

łu

cze

pod

aku

ane

aku

obj

ęt

awk

pod

ąc

cze

Suma strony

Przeniesienie strony

Razem

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować dane z ćwiczenia 2,
3)  przeanalizować wypełniony druk faktury VAT z ćwiczenia 2,
4)  wypełnić rejestr zakupów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Wyposażenie stanowiska pracy:

−

wypełniona faktura VAT z ćwiczenia 2,

−

druk rejestru zakupów.

Ćwiczenie 5

Na podstawie danych z ćwiczenia 2 wypełnij rejestr sprzedaży.

Rejestr sprzedaży – VAT
Miesiąc …………………………

Sprzedaż opodatkowana
Stawką 22%

Stawką 7%

Stawką 0%

l
p

Nr
faktury

Data
wystawienia
faktury

Nr
identyfikacyjny
nabywcy

Wartość
sprzedaży
brutto

Wartość
netto

VAT

Wartość
netto

VAT

eksport

Sprzedaż
krajowa

Sprzedaż
wolna od
podatku

Podatek
należny
od
sprzeda
ży

Suma strony

Przeniesienie strony

Razem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować dane z ćwiczenia 2,
3)  przeanalizować wypełniony druk faktury VAT z ćwiczenia 2,
4)  wypełnić rejestr sprzedaży.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

wypełniona faktura VAT z ćwiczenia 2,

−

druk rejestru sprzedaży.

Ćwiczenie 6

Oblicz wynik finansowy netto mając następujące dane:

−

Przychody operacyjne 6500zł

−

Przychody finansowe 500 zł

−

Zyski nadzwyczajne 10 zł

−

Koszty działalności operacyjnej 4100 zł

−

Koszty finansowe 450 zł

−

Obowiązkowe obciążenia finansowe 155 zł

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  obliczyć wartość przychodów,
3)  obliczyć wartość kosztów,
4)  obliczyć wynik finansowy brutto,
5)  obliczyć wynik finansowy netto.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

materiały piśmiennicze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 7

Oblicz nadwyżkę bezpośrednią z przechowywania truskawek w chłodni owoców

i warzyw:

−

koszty chłodzenia truskawek 2500 zł,

−

koszty energii chłodni owoców i warzyw 2500 zł,

−

przychód ze sprzedaży truskawek 9500 zł,

−

płace bezpośrednie 2000zł,

−

koszty zakupu truskawek 3000zł.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  obliczyć wartość przychodów,
3)  obliczyć wartość kosztów bezpośrednich,
4)  obliczyć nadwyżkę bezpośrednią.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

materiały piśmiennicze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4.

Formy opodatkowania podatkiem dochodowym

5.4.1.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wypełnij deklarację w sprawie opodatkowania w formie karty podatkowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane w grupach 2 osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować druk deklaracji,
3)  wypełnić druk deklaracji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

instruktaż.

Środki dydaktyczne:

−

druk deklaracji w sprawie opodatkowania w formie karty podatkowej,

−

materiały piśmiennicze.

Ćwiczenie 2

Wypełnij deklarację w sprawie opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów

ewidencjonowanych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane w grupach 2 osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować druk deklaracji,
3)  wypełnić druk deklaracji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

instruktaż.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

druk deklaracji w sprawie opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów
ewidencjonowanych,

−

materiały piśmiennicze.

Ćwiczenie 3

Wypełnij podatkową książkę przychodów i rozchodów mając następujące dane:

1. Sprzedano marynaty warzywne przedsiębiorstwu BONA z Leśnej o wartości 10000zł

w dniu 02.09.2007r. na podstawie faktury VAT nr141/2007

2. Zakupiono surowce do produkcji marynat od przedsiębiorstwa „Warzywny” z Orłowa

o wartości 15000 zł w dniu 05.09.2007r. na podstawie faktury VAT nr188/ml/2007

3. Dokonano wypłaty za pracę świadczoną na podstawie umowy zlecenie osobom wg

zestawienia nr 1/2007 w dniu 10.09.2007r. w kwocie 3000 zł

4. Sprzedano marynaty warzywne przedsiębiorstwu BRATEK z Podkowy o wartości

15000zł w dniu 15.09.2007r. na podstawie faktury VAT nr142/2007.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania,

ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować druk podatkowej książki przychodów i rozchodów,
3)  wypełnić poszczególne kolumny podatkowej książki przychodów i rozchodów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie,

−

instruktaż.

Środki dydaktyczne:

−

druk podatkowej książki przychodów i rozchodów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5.

Działalność marketingowa w przedsiębiorstwie

5.5.1.

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Planujesz otworzyć małą firmę produkującą sałatki i surówki. Potrzebujesz informacji,

które pomogą Ci ocenić szansę powodzenia tego przedsięwzięcia. Do poniższej tabeli wpisz,
jakie informacje musisz uzyskać i w jaki sposób tego dokonasz.

Rodzaj informacji

Sposób uzyskania informacji

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane w grupach 3-4 osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać podrozdział poradnik dla ucznia,
2) w kolumnie „Rodzaj informacji” wypisać, jakie informacje są Ci potrzebne, abyś miał

zbyt sałatek i surówek,

3) w kolumnie „Sposób uzyskania informacji” zapisać, w jaki sposób zamierzasz powyższe

informacji zdobyć.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie

Środki dydaktyczne:

−

wzór tabeli,

−

papier,

−

kolorowe pisaki.

Ćwiczenie 2

Uwzględniając trzy poziomy produktu, dopisz do rdzenia produktu występujące

przykłady produktu rzeczywistego i poszerzonego.

Rdzeń produktu

Produkt rzeczywisty

Produkt poszerzony

Sok owocowy
Samochód dostawczy
Wózek widłowy
Agregaty chłodnicze
Konserwanty
Szatkownice
Przecier pomidorowy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia,nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane w grupach 3–4 osobowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować elementy trzech poziomów produktu,
2) do wymienionych rodzajów produktu dopisać występujące potencjalnie elementy

produktu rzeczywistego,

3) do wymienionych rodzajów produktu dopisać występujące potencjalnie elementy

produktu poszerzonego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

wzór tabeli

−

papier,

−

pisaki.

Ćwiczenie 3

Na podstawie wybranego przedsiębiorstwa przetwórstwa mięsnego określ jego słabe

mocne strony, szanse i zagrożenia rozwoju.

Silne strony

Słabe strony

−

Szanse

Zagrożenia

−

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować działalność wybranego przedsiębiorstwa oraz jego otoczenie,
3)  wpisać do tabeli, jakie są szanse i zagrożenia rozwoju przedsiębiorstwa oraz jego mocne

i słabe strony.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

wzór tabeli,

−

materiały piśmiennicze.

Ćwiczenie 4

Dla wybranego przedsiębiorstwa przetwórstwa mięsnego określ strategie rozwoju na

rynku, biorąc pod uwagę metody ustalania cen, zależność jakości produktu i ceny, kanały
dystrybucji, rodzaj produktu oraz jego cykl życia na rynku.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane w dwuosobowych zespołach.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować podrozdział z poradnika dla ucznia,
2)  przeanalizować działalność wybranego przedsiębiorstwa oraz jego otoczenie,
3)  narysować schemat strategii na plakacie,
4)  zaproponować strategię rozwoju przedsiębiorstwa na rynku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru,

−

materiały piśmiennicze.

Ćwiczenie 5

Dla przedsiębiorstwa przetwórstwa spożywczego z ćwiczenia 3, zaproponuj sposób

prezentacji i sprzedaży produktów wytwarzanych przez to przedsiębiorstwo. Podczas
opracowywania strategii należy uwzględnić takie elementy promocja, jak: reklama, sprzedaż
osobista, promocja sprzedaży, public relations, sponsoring.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać określony

fragment rozdziału poradnika dla ucznia, nauczyciel powinien omówić zakres ćwiczenia,
sposób wykonania, ćwiczenie powinno być wykonywane samodzielnie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

przedsiębiorstwo.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru,

−

materiały piśmiennicze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Analizowanie ekonomicznych
uwarunkowań produkcji”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

—

zadania są 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 16, 17, 18, 20 poziomu podstawowego,

—

zadania są 11, 13, 14, 15, 19 poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

—

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

—

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

—

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

—

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. d, 3. a, 4.b, 5. c, 6. a, 7. d, 8. a, 9. b, 10. c, 11. a,
12. c, 13. d, 14. a, 15. d, 16. a, 17. b, 18. b, 19. d, 20. c.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wyjaśnić definicję struktury organizacyjnej

Określić

funkcje

podstawowe

w przedsiębiorstwie

Rozpoznać rodzaje struktury organizacyjnej

Scharakteryzować zasadę podziału pracy

Rozpoznać środki trwałe przedsiębiorstwa

Wyjaśnić definicję amortyzacji

Określić metodę ustalania normy zapasów

Wskazać zastosowanie produkcji niepotokowej

Wyjaśnić pojęcie logistyki

Scharakteryzować zasady rachunkowości

Zakwalifikować składniki do majątku jednostki
gospodarczej

Wyjaśnić zasadę równowagi bilansowej

Dobrać dokumenty księgowe do określonego
zdarzenia gospodarczego

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Obliczyć wartość podatku VAT wpłacanego do
urzędu skarbowego

Określić wymagania przy różnych formach
opodatkowania

Wyjaśnić, co określa analiza SWOT

Przeanalizować rodzaje kanałów dystrybucji

Rozróżnić źródła informacji marketingowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 30 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

—

instrukcja,

—

zestaw zadań testowych,

—

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Układ komórek organizacyjnych w przedsiębiorstwie i system ich powiązań między

sobą, to
a)  struktura organizacyjna.
b)  komórka organizacyjna.
c)  podstawowe funkcje przedsiębiorstwa.
d)  pomocnicze funkcje przedsiębiorstwa.

2. Funkcje podstawowe w przedsiębiorstwie

a)  są takie same we wszystkich przedsiębiorstwach.
b)  nie są uzależnione od charakteru przedsiębiorstwa.
c)  to zarządzanie zasobami ludzkimi, logistyka.
d)  stanowią główny przedmiot działalności firmy.

3. Schemat przedstawia

a)  strukturę organizacyjną liniową.
b)  strukturę organizacyjną liniowo-sztabową.
c)  strukturę organizacyjną funkcjonalną.
d)  schemat komórki organizacyjnej.

4. Zasada podziału pracy polega na

a) zwiększaniu nakładów w pewnym punkcie osiąga się wynik optymalny, a powyżej

którego następuje jego pogorszenie.

b) podzieleniu zadania, które ma być wykonane na czynności proste.
c) połączeniu wyspecjalizowanych wykonawców w jedną grupę działającą razem, która

będzie zwiększała wyniki pracy.

d) ciągłości pracy.

5. Środki, które są użytkowane przez czas dłuższy od czasu trwania jednego cyklu

produkcyjnego, i które przekazują w każdym cyklu produkcyjnym cząstkę swej wartości,
to
a)  środki obrotowe.
b)  produkty niezakończone.
c)  środki trwałe.
d)  wyroby gotowe.

6. Amortyzacja to

a) stopniowe zużycie środków trwałych i przenoszenie ich wartości na produkty

wytwarzane za ich pomocą.

b)  wielkość zużycia środka trwałego w ciągu roku, wyrażona w pieniądzu.
c)  procentowe zużycie się środka trwałego w ciągu roku.
d)  wartość środka trwałego w momencie oddania go użytku.

Kierownik

Pracownik I

Pracownik II

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Za pomocą przeciętnego zużycia materiałów ustalana jest

a)  norma wyrobów gotowych.
b)  norma produkcji niezakończonej.
c)  norma zakupów towarów.
d)  norma zapasów materiałów.

8. Produkcja niepotokowa stosowana jest najczęściej w produkcji

a)  małoseryjnej.
b)  masowej.
c)  jednorodnych wyrobów.
d)  w  której  wykorzystywane  są  maszyny  dostosowane  do  wytwarzania  określonego

wyrobu.

9. Proces planowania, realizowania i kontrolowania sprawnego i efektywnego

ekonomicznie przepływu surowców, materiałów, wyrobów gotowych oraz odpowiedniej
informacji  z punktu  pochodzenia  do  punktu  konsumpcji  w  celu  zaspokojenia  wymagań
klienta, to
a)  produkcja potokowa.
b)  logistyka.
c)  produkcja niepotokowa.
d)  produkcja szeregowa.

10. Zasada wiernego obrazu w rachunkowości polega na

a) przypisaniu wszystkich poniesionych kosztów i osiągniętych przychodów do tych

okresów sprawozdawczych (miesięcy), w których wystąpiły, niezależnie od zapłaty
lub wpływu środków pieniężnych.

b) założeniu, że działalność jednostki gospodarczej będzie kontynuowana w dającej się

przewidzieć przyszłości w niezmienionym istotnie zakresie.

c) odzwierciedlaniu prawidłowego i wiernego obrazu działalności jednostki

gospodarczej.

d) ewidencji operacji gospodarczych z podziałem na okresy sprawozdawcze (miesiące),

których one dotyczą.

11. Rzeczowy majątek trwały należy do

a)  środków gospodarczych przedsiębiorstwa.
b)  majątku obrotowego.
c)  kapitału własnego.
d)  kapitału obcego.

12. W bilansie majątkowym suma aktywów powinna być

a)  większa od sumy pasywów.
b)  mniejsza od sumy pasywów.
c)  równa sumie pasywów.
d)  mniejsza lub równa sumie pasywów.

13. Dokumentem potwierdzającym dokonanie sprzedaży towaru jest

a)  raport kasowy.
b)  dowód wypłaty.
c)  polecenie przelewu.
d)  faktura VAT.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Do zestawienia danych wynikających z dokumentów sprzedaży służy

a)  rejestr sprzedaży.
b)  rejestr zakupów.
c)  raport kasowy.
d)  faktura VAT.

15. Przy rozliczeniu podatku VAT do urzędu skarbowego należy wpłacić

a)  wartość podatku należnego.
b)  22% wartości towarów.
c)  7 % wartości towarów.
d)  różnicę między podatkiem VAT naliczonym a należnym

16. Zwolnienie z obowiązku prowadzenia księgi rachunkowej są

a)  podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej.
b)  podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych.
c)  osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.
d)  osoby prawne.

17. Wartość miesięcznego ryczałtu wpłacana jest do urzędu skarbowego przez

a)  podatników opodatkowanych w formie karty podatkowej.
b)  podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
c)  osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.
d)  osoby prawne.

18. Analiza SWOT, to analiza

a)  sytuacji rynków docelowych.
b)  szans i zagrożeń przedsiębiorstwa oraz słabych i mocnych stron.
c)  strategii marketingowych.
d)  pięciu sił napędowych do konkurowania na rynku.

19. Producent rolny sprzedaje mleko do miejscowej spółdzielni mleczarskiej, ta z kolei

przetworzone  produkty  mleczne  sprzedaje  do  hurtowni.  Hurtownia  zaopatruje  w
produkty  mleczne  okoliczne  sklepy  detaliczne.  Podany  przykład  obrazuje  kanał
dystrybucji
a)  bezpośredni.
b)  pośredni krótki.
c)  bezpośredni długi.
d)  pośredni długi.

20. Dane z publikacji rządowych, publikacji GUS i raportów agencji badań marketingowych,

to źródła informacji
a)  pierwotnych.
b)  wewnętrznych.
c)  wtórnych zewnętrznych.
d)  wtórnych wewnętrznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Analizowanie ekonomicznych uwarunkowań produkcji

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej Analizowanie ekonomicznych
uwarunkowań produkcji

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

—

zadania są 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 16, 17, 18, 20 poziomu podstawowego,

—

zadania są 11, 13, 14, 15, 19 poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

—

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

—

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

—

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

—

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. d, 3. a, 4.c, 5. a, 6. b, 7. d, 8. d, 9. b, 10. b, 11. a,
12. c, 13. d, 14. b, 15. d, 16. d, 17. b, 18. b, 19. c, 20. c.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wyjaśnić definicję komórki organizacyjnej

Określić

funkcje

wspomagające

w przedsiębiorstwie

Rozpoznać rodzaj struktury organizacyjnej

Scharakteryzować zasadę koncentracji pracy

Rozpoznać środki obrotowe przedsiębiorstwa

Wyjaśnić definicję raty amortyzacji

Określić metodę ustalania normy zapasów

Określić zastosowanie produkcji potokowej

Wyjaśnić pojęcie logistyki

10 Scharakteryzować zasady rachunkowości

Zakwalifikować

składniki

majątku

jednostki gospodarczej

12 Wyjaśnić zasadę równowagi bilansowej

Dobrać dokumenty księgowe do określonego
zdarzenia gospodarczego

Obliczyć wartość podatku VAT wpłacanego
do urzędu skarbowego

16 Określić wymagania przy różnych formach

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

opodatkowania

Określić wymagania przy różnych formach
opodatkowania

18 Wyjaśnić, co określa analiza SWOT

19 Przeanalizować rodzaje kanałów dystrybucji

20 Rozróżnić źródła informacji marketingowej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 30 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

—

instrukcja,

—

zestaw zadań testowych,

—

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Zespół ludzi i środków kierowany przez przełożonego i wykonujący określone zadania,

to
a)  komórka organizacyjna.
b)  struktura organizacyjna.
c)  podstawowe funkcje przedsiębiorstwa.
d)  pomocnicze funkcje przedsiębiorstwa.

2. Funkcje wspomagające w przedsiębiorstwie

a)  są uzależnione jest od charakteru przedsiębiorstwa.
b)  to produkcja i sprzedaż wyrobów.
c)  to gospodarka materiałami i zaopatrzenie
d)  zapewniają możliwości realizacji funkcji podstawowych.

3. Schemat przedstawia

a)  strukturę organizacyjną liniowo-sztabową.
b)  strukturę organizacyjną liniową.
c)  strukturę organizacyjną funkcjonalną.
d)  schemat komórki organizacyjnej.

4. Zasada koncentracji pracy polega na

a) zwiększaniu nakładów w pewnym punkcie osiąga się wynik optymalny, a powyżej

którego następuje jego pogorszenie.

b) podzieleniu zadania, które ma być wykonane na czynności proste.
c) połączeniu wyspecjalizowanych wykonawców w jedną grupę działającą razem, która

będzie zwiększała wyniki pracy.

d) ciągłości pracy.

5. Środki produkcji w całości zużywane w jednym procesie produkcyjnym i które po

jednorazowym użyciu zmieniają swą formę, to
a)  środki obrotowe.
b)  produkty niezakończone.
c)  środki trwałe.
d)  wyroby gotowe.

Dyrektor

Kierownik I

Kierownik

Pracownik

Pracownik II

Pracownik III

Pracownik

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Rata amortyzacyjna, to

a) stopniowe zużycie środków trwałych i przenoszenie ich wartości na produkty

wytwarzane za ich pomocą.

7. Za pomocą średniego cyklu dostaw ustalana jest norma

a)  wyrobów gotowych.
b)  produkcji niezakończonej.
c)  zakupów towarów.
d)  zapasów materiałów.

8. Produkcja potokowa stosowana jest najczęściej w produkcji

a)  małoseryjnej.
b)  jednostkowej.
c)  seryjnej.
d)  masowej.

9. Proces planowania, realizowania i kontrolowania sprawnego i efektywnego

ekonomicznie przepływu surowców, materiałów, wyrobów gotowych oraz odpowiedniej
informacji  z punktu  pochodzenia  do  punktu  konsumpcji  w  celu  zaspokojenia  wymagań
klienta, to
a)  produkcja
b)  logistyka.
c)  cykl produkcyjny.
d)  proces produkcyjny.

10. Zasada kontynuacji działania w rachunkowości polega na

a) przypisaniu wszystkich poniesionych kosztów i osiągniętych przychodów do tych

okresów sprawozdawczych (miesięcy), w których wystąpiły, niezależnie od zapłaty
lub wpływu środków pieniężnych.

b) założeniu, że działalność jednostki gospodarczej będzie kontynuowana w dającej się

przewidzieć przyszłości w niezmienionym istotnie zakresie.

c) odzwierciedlaniu prawidłowego i wiernego obrazu działalności jednostki

gospodarczej.

d) ewidencji operacji gospodarczych z podziałem na okresy sprawozdawcze (miesiące),

których one dotyczą.

11. Zapasy należą do

a)  majątku obrotowego.
b)  majątku trwałego.
c)  kapitału własnego.
d)  kapitału obcego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. Zasada równowagi w bilansie majątkowym, oznacza, że

a) bilans zamknięcia na koniec roku jest bilansem otwarcia na początku następnego

roku.

b) bilans zamknięcia na koniec roku nie jest bilansem otwarcia na początku następnego

roku.

c) suma aktywów równa jest sumie pasywów.
d) składniki aktywów i pasywów muszą być zgodne ze stanem faktycznym.

13. Dokumentem przeznaczonym do prowadzenia ewidencji ilościowej w magazynie jest:

a)  raport kasowy.
b)  faktura VAT.
c)  protokół zdawczo-odbiorczy.
d)  kartoteka magzynowa.

14. Do zestawienia danych wynikających z dokumentów zakupów służy:

a)  rejestr sprzedaży.
b)  rejestr zakupów.
c)  raport kasowy.
d)  faktura VAT.

15. Przy rozliczaniu podatku VAT do urzędu skarbowego należy wpłacić

a)  wartość podatku należnego.
b)  wartość podatku naliczonego.
c)  sumę podatku należnego i podatku naliczonego.
d)  różnicę między podatkiem VAT naliczonym a należnym.

16. Prowadzenie ewidencji przychodów jest obowiązkowe dla

a)  podatników opodatkowanych w formie karty podatkowej.
b)  podatników rozliczających się na zasadach ogólnych.
c)  osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.
d)  osób prawnych.

17. Opodatkowaniu w formie karty podatkowej podlegają

a) wszyscy przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą.
b) podatnicy, którzy złożyli do urzędu skarbowego deklarację w sprawie

opodatkowania w formie karty podatkowej.

c) podatnicy, którzy osiągnęli przychody z działalności 250000 euro.
d) tylko osoby fizyczne.

18. Analiza SWOT polega na analizie

a)  sytuacji rynków docelowych.
b)  szans i zagrożeń przedsiębiorstwa oraz słabych i mocnych stron.
c)  strategii marketingowych.
d)  pięciu sił napędowych do konkurowania na rynku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19. Producent rolny sprzedaje żywiec wieprzowy do miejscowego zakładu mięsnego, ten

z kolei  przetworzone  produkty  mięsne  sprzedaje  do  hurtowni.  Hurtownia  zaopatruje
w produkty  mięsne  okoliczne  sklepy  detaliczne.  Podany  przykład  obrazuje  kanał
dystrybucji
a)  bezpośredni.
b)  pośredni krótki.
c)  bezpośredni długi.
d)  pośredni długi.

20. Dane z publikacji rządowych, publikacji GUS i raportów agencji badań marketingowych,

to źródła informacji
a)  pierwotnych.
b)  wewnętrznych.
c)  wtórnych zewnętrznych.
d)  wtórnych wewnętrznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko...............................................................................

Analizowanie ekonomicznych uwarunkowań produkcji

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Cholewicka-Goździk K. (red.): Marketing produktów rolno-żywnościowych. FAPA,

Warszawa 1997

2.  Dębski S.: Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw cz 1. WSiP, Warszawa 1994
3.  Dębski S.: Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw cz 2. WSiP, Warszawa 1994
4.  Goraj.  L.,  Kruk  K.,  Winter  M.,  Szadkowska-Rucińska  M.  Elementy  Rachunkowości

FAPA, Warszawa 1998

5. Jabłonka K., Kałuża H., Marcysiak A., Nawrocki T., Szarek S.: Ekonomika w rolnictwie

cz.1. Wydawnictwo REA, Warszawa 2006

6. Klepacki B.:Ekonomika i organizacja rolnictwa. WSiP, Warszawa 1999
7. Kożuch A., Mirończuk A.: Podstawy ekonomiki agrobiznesu Cz. I. WSiP, Warszawa

2000

8. Kożuch A.: Ekonomika i organizacja obrotu rolnego. WSiP, Warszawa 1998
9. Krawczyk

Logistyka

przedsiębiorstwie

www.wiedzainfo.pl/wyklady/102/logistyka_w_przedsiebiorstwie.html

10.  Musiałkiewicz J.: Marketing. Ekonomik, Warszawa 2001
11.  Niedzielski E., Łapińska A.: Zarządzanie firmą. WSiP, Warszawa 1999
12.  Nowak  E.:  Rachunkowość  –  kurs  podstawowy.  Polskie  Wydawnictwo  Ekonomiczne,

Warszawa 1999

13. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003r. w sprawie prowadzenia

podatkowej księgi przychodów i rozchodów Dz. U. nr 152, poz. 1457

14. Sawicki K. (red.) Rachunkowość finansowa. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne,

Warszawa 1999

15. Sznajder M., Przepióra A., Trębacz A.: Marketing produktów rolno-spożywczych.

Poznań. 1997

16. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług Dz.U. z 2004 nr. Nr 54,

poz. 535

17. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym

od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne Dz.U.98.144.930 ze zm.

18. Ustawa z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości, Dz. U. 1994, nr 121, poz. 591

z późn. zm.

19.  Wiśniewski A.: Marketing. WSiP, Warszawa 2001
20.  www.zmduda.pl
21.  Ziętara  W.:  Ekonomika  i  organizacja  przedsiębiorstwa  rolniczego.  FAPA,  Warszawa

1998

Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
3. Plewka Cz.: Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych. Cz. 1 i 2.

ITeE, Radom 1999