Opracowały: M. Tkocz iB. Krzempek na podstawie literatury:
1.
Marszałek J., Rozwój zawodowy wychowawcy. Nowe spojrzenie na
wychowawcę w szkole, s. 1-14, Poradnik wychowawcy, Wyd. Raabe,
Warszawa 2000
2.
Rylke H., Pokolenie zmian. Czego boją się dorośli?, str.115-156 (wybrane
fragmenty), WSiP, Warszawa 1999
1
Wykład 8: Szkoła jako instytucja społeczna i środowisko
wychowawcze. Nauczyciel – wychowawcą. Wychowanie przez dialog
Szkoła jako środowisko wychowawcze
Dwa filary wychowania w szkole :
•
jakość osobistych kontaktów między nauczycielem a uczniem - baza
wychowania
•
system wychowawczy szkoły: faktycznie funkcjonujący w niej zbiór zasad
regulujących życie wraz z jej wewnętrznymi rolami i instytucjami
- promowanie zachowań prospołecznych, uczenie jasnych reguł społecznych
- „ukryte programy" szkoły (zachęcanie do działań antyspołecznych,
promowanie działań pozornych)
Dwa nurty w wychowaniu
•
ochrony (uczenie i ćwiczenie umiejętności obrony przed zagrożeniem) –
profilaktyka
•
formacyjny-
pomaganie
w
kształtowaniu
siebie,
odkrywaniu
i
ugruntowywaniu osobistych wartości
(Rylke H.)
Opracowały: M. Tkocz iB. Krzempek na podstawie literatury:
1.
Marszałek J., Rozwój zawodowy wychowawcy. Nowe spojrzenie na
wychowawcę w szkole, s. 1-14, Poradnik wychowawcy, Wyd. Raabe,
Warszawa 2000
2.
Rylke H., Pokolenie zmian. Czego boją się dorośli?, str.115-156 (wybrane
fragmenty), WSiP, Warszawa 1999
2
ROZWÓJ ZAWODOWY WYCHOWAWCY
Zmiana roli i zadań wychowawcy:
→
profesjonalista posiadający realne kompetencje
w zakresie kontaktu wychowawczego;
→
animator klasy, świadomie wpływający
na rozwój swoich uczniów;
→
osoba pierwszego, podstawowego kontaktu
z dzieckiem.
Wychowanie w szkole
Perspektywa ucznia Perspektywa nauczyciela
„Wychowanie – to takie spotkanie dorosłego człowieka z dzieckiem, w którym
młody człowiek zdobywa ważne i konstruktywne doświadczenie, budujące jego
szeroko rozumianą osobowość”.
Opracowały: M. Tkocz iB. Krzempek na podstawie literatury:
1.
Marszałek J., Rozwój zawodowy wychowawcy. Nowe spojrzenie na
wychowawcę w szkole, s. 1-14, Poradnik wychowawcy, Wyd. Raabe,
Warszawa 2000
2.
Rylke H., Pokolenie zmian. Czego boją się dorośli?, str.115-156 (wybrane
fragmenty), WSiP, Warszawa 1999
3
„Doświadczenie: ślad w umyśle i emocjach człowieka, który pozostaje w nim na
zawsze, kształtując jego poglądy, nastawienia, przekonania, stosunek do samego
siebie i otaczających go ludzi.”
Doświadczenia biorą się z uczestnictwa w nieustającym strumieniu kolejnych
sytuacji, w których uczestniczą inne osoby – w tym również: nauczyciel –
wychowawca.
„To, co najważniejsze w wychowaniu dzieje się w spotkaniu z dzieckiem.”
To, kim jest wychowawca jako człowiek – jaką ma osobowość - ważniejsze jest od
tego, jakie stosuje on narzędzia wychowawcze.
Z osobistej, mniej lub bardziej uświadomionej, teorii wychowania wynika:
- osobiste nastawienie do dzieci;
- postrzeganie swojej roli jako wychowawcy;
- postrzeganie osoby wychowanka;
- budowanie relacji z wychowankami;
- jakie postawy i zachowania prezentuje w konkretnych
sytuacjach;
- często ukryte - motywy działania i cele wychowawcze
Deklarowane i rzeczywiste (ukryte) cele i założenia
→
im bardziej wychowawca jest świadomy swoich rzeczywistych motywów, tym z
większą skutecznością może doskonalić swój warsztat i tym większe sukcesy będzie
odnosił.
Opracowały: M. Tkocz iB. Krzempek na podstawie literatury:
1.
Marszałek J., Rozwój zawodowy wychowawcy. Nowe spojrzenie na
wychowawcę w szkole, s. 1-14, Poradnik wychowawcy, Wyd. Raabe,
Warszawa 2000
2.
Rylke H., Pokolenie zmian. Czego boją się dorośli?, str.115-156 (wybrane
fragmenty), WSiP, Warszawa 1999
4
Dydaktyka i wychowanie
„Wychowywanie to zakres kompetencji w trzech
sferach: wiedzy, umiejętności i postawy osobistej.”
Wiedza – stanowi teoretyczne podstawy działania. Jest
konieczna by zrozumieć to, co się robi;
Umiejętności – pozwalają na efektywne działanie
w danej sytuacji;
Osobista swoboda psychologiczna – wewnętrznie przeżywana możliwość
swobodnego uczestniczenia w danej sytuacji i budowania osobistej relacji z
pozostałymi osobami, które w niej uczestniczą. Mieści w sobie dwa aspekty:
emocjonalny i racjonalny.
WSPÓŁPRACA WYCHOWAWCY KLASY Z PEDAGOGIEM I
PSYCHOLOGIEM SZKOLNYM
Pedagog szkolny
Zadania - pomoc wychowawcom klas w zakresie:
-
rozpoznawanie indywidualnych potrzeb uczniów i analizowanie przyczyn
niepowodzeń szkolnych
-
określanie form pomocy uczniom
-
współorganizowanie zajęć dydaktycznych w klasach integracyjnych
-
udzielanie pomocy psychopedagogicznej uczniom realizującym indywidualny
tok nauki
-
koordynacja prac z zakresu orientacji zawodowej
-
organizowanie opieki i pomocy materialnej uczniom w trudnej sytuacji
ż
yciowej
Opracowały: M. Tkocz iB. Krzempek na podstawie literatury:
1.
Marszałek J., Rozwój zawodowy wychowawcy. Nowe spojrzenie na
wychowawcę w szkole, s. 1-14, Poradnik wychowawcy, Wyd. Raabe,
Warszawa 2000
2.
Rylke H., Pokolenie zmian. Czego boją się dorośli?, str.115-156 (wybrane
fragmenty), WSiP, Warszawa 1999
5
Psycholog szkolny
Zadania:
-
badania diagnostyczne
-
prowadzenie terapii psychologicznej dla uczniów
-
prowadzenie doradztwa psychologicznego dla uczniów, nauczycieli, rodziców
-
współpraca z pedagogiem szkolnym, wychowawcami i rodzicami w
minimalizowaniu skutków zaburzeń rozwojowych, zapobieganiu zaburzeniom
zachowania, inicjowaniu pomocy wychowawczej.
(Marszałek J.)
Opracowały:M. Tkocz iB. Krzempek na podstawie literatury:
1.
J. Marszałek, Rozwój zawodowy wychowawcy. Nowe spojrzenie na
wychowawcę w szkole, s. 1-14, Poradnik wychowawcy, Wyd. Raabe,
Warszawa 2000
2.
H. Rylke, Pokolenie zmian. Czego boją się dorośli?, str.115-156 (wybrane
fragmenty), WSiP, Warszawa 1999