■ CHEMIA – ZAKRES ROZSZERZONY

Modele odpowiedzi i schemat punktowania Arkusz II

Nr

Modele odpowiedzi

Suma punktów

zadania

1

2

3

26.

a, c, d, e

2

za wybranie 4 podpunktów – 2 pkt za wybranie 3 podpunktów – 1 pkt 27.

a) opis obserwacji – 1 pkt

4

Na powierzchni p∏ytki pojawi∏ siśrebrzystoszary nalot.

napisanie równania reakcji – 1 pkt 2 Ag+ + Cu $ 2 Ag + Cu2+

b) obliczenie moli miedzi – 1 pkt nCu2+= 0,2 mola + 0,1 mola (powstaje w reakcji) obliczenie st´˝enia – 1 pkt

[Cu2+] = 3 mol/dm3

28.

Opis wykonania doÊwiadczenia:

8

1. Papierkiem wskaênikowym badamy odczyn roztworu w´glanu sodu. – 1 pkt

2. Do w´glanu sodu dodajemy kwas solny. – 1 pkt Obserwacje:

1. Papierek zabarwi∏ sińa kolor niebieski (szaroniebieski). – 1 pkt 2. Wydziela si´ bezbarwny gaz. – 1 pkt Wnioski:

1. Odczyn roztworu Na2CO3 jest zasadowy w wyniku hydrolizy soli mocnej zasady i s∏abego kwasu. – 1 pkt 2. Kwas solny wypiera s∏aby kwas w´glowy, który rozk∏ada sińa wodí tlenek w´gla(IV). – 1 pkt napisanie równania reakcji – 2 x 1 pkt: 1. CO2–

–

3

+ H2O $ HCO3 + OH–

2. CO2–

3

+ 2 H+ $ H2O + CO2

29.

napisanie równania reakcji – 1 pkt 4

2 Na + 2 H2O $ 2 NaOH + H2

obliczenie st´˝enia molowego [OH–] – 2 pkt obliczenie pH roztworu – 1 pkt

nNaOH = 0,1 mola $ [OH–] = 0,1 $ pOH = 1, pH = 13

30.

podanie wzoru: CH3—CHBr—CH2Br – 1 pkt 2

podanie nazwy: 1,2-dibromopropan – 1 pkt 4

w w w. o p e r o n . p l

A R K U S Z I I – M O D E L E O D P O W I E D Z I I S C H E M A T P U N K T O W A N I A ■

1

2

3

31.

a) napisanie równania reakcji – 3 x 1 pkt 7

okreÊlenie 3 typów reakcji – 2 pkt okreÊlenie 2 typów reakcji – 1 pkt b) podanie 3 nazw produktów – 2 pkt podanie 2 nazw produktów – 1 pkt NO2

H SO

2

4

+ HNO

$

3

+ H2O

OH

OH

NO2

H SO

2

4

+ HNO

$

3

+ H2O

C

$

2H5OH + HNO3

C2H5ONO2 + H2O

typy reakcji: 1. substytucja (nitrowanie); 2. substytucja (nitrowanie); 3. estryfikacja nazwy: 1. nitrobenzen; 2. orto-nitrofenol; 3. azotan(V) etylu 32.

a) napisanie równania reakcji – 3 x 1 pkt 5

Ca + 2 H2O $ Ca(OH)2 + H2

CaO + H2O $ Ca(OH)2

Ca2 + 2 H2O $ Ca(OH)2 + C2H2

b) obliczenie moli wody – 1 pkt

nCa = 0,1

nCaO = 0,2

nCaO = 0,3

nH2O = 2 · 0,1 + 0,2 + 2 · 0,3 = 1 mol obliczenie masy wody – 1 pkt

mH2O = 18 g

33.

a) napisanie równania reakcji – 2 x 1 pkt 4

Fe + 2 HCl $ FeCl2 + H2

2 Fe + 3 Cl

$

2

2 FeCl3

b) obliczenie st´˝eƒ – 2 x 1 pkt mFeCl = 12,7 g

2

C % = 6,35%

nFeCl = n

3

Fe = 0,1

C% = 8,1%

34.

a) podanie wzoru laktonu – 1 pkt 2

lakton

CH2

CH

CH

3—CH

2

H2C

CH==O

O

b) podanie wzoru hydroksykwasu – 1 pkt hydroksykwas

CH3

––

CH3––CH––CH2––CH––CH2––COOH

––

OH

w w w. o p e r o n . p l

5

■ CHEMIA – ZAKRES ROZSZERZONY

1

2

3

35.

za podanie symbolu, wartoÊci Z i A – po 1 pkt 3

P, A = 30, Z = 15

36.

podanie wzoru pó∏strukturalnego – 1 pkt 2

OH

CH––CH3

—

CH3

H3C

podanie wzoru sumarycznego – 1 pkt C10H14O

37.

napisanie wzorów produktów – 1 pkt 3

napisanie wspó∏czynników stechiometrycznych – 1 pkt sporzàdzenie bilansu elektronowego – 1 pkt CH3

COOH

+ Cr

2–

2O7 + 8 H+ $ + 2 Cr3+ + 5 H2O

NO2

NO2

–III III

C $ C + 6

VI III 2 Cr + 6 e– $ 2 Cr

38.

podanie nazw 3 pierwiastków – 1 pkt 2

podanie nazw 4 pierwiastków – 2 pkt nazwy pierwiastków: hel, fluor, fosfor, chlor 39.

obliczenie sta∏ej dysocjacji – 1 pkt 3

[H+][A–]

(0,008)2

K = –––––––– = –––––––– = 1,6 · 10–3

[HA]

0,04

wskazanie kwasu – 1 pkt

kwas chlorooctowy

obliczenie stopnia dysocjacji – 1 pkt α

0,008

= =

–––––––––––––

0,17

0,008 + 0,04

α = 17%

40.

a) podanie nazw 2 pierwiastków – 1 pkt 5

lit i fluor

konfiguracje elektronowe – 2 x 1 pkt Li: 1s 2 2s1 lub K 2 L1

F: 1s 2 2s22p5 lub K 2L7

podanie nazwy wiàzania – 1 pkt

wiàzanie jonowe

b) podanie nazw 2 pierwiastków beryl i fluor – 1 pkt 6

w w w. o p e r o n . p l

A R K U S Z I I – M O D E L E O D P O W I E D Z I I S C H E M A T P U N K T O W A N I A ■

1

2

3

41.

wskazanie równania kinetycznego: II – 1 pkt 3

odczytanie k – 1 pkt

obliczenie V – 1 pkt

V = k[A][B]2

dm3

mol

V = 0,1 –––––––– · 23 = 0,8 ––––––––

mol2 · s

dm3 · s

42.

napisanie wzoru – 1 pkt

2

CH2OH

C==O

HO––C––H

H––C––OH

H––C––OH

CH2OH

podanie nazwy – 1 pkt

D(–)fruktoza

43.

za napisanie 2 wzorów estrów – po 1 pkt 4

napisanie równaƒ reakcji – 2 x 1 pkt HCOOC2H5

CH3—COOCH3

O

HCOOC

$

2H5 + NH3

HC + C2H5OH

NH2

O

CH

$

3COOCH3 + NH3

CH3—C + CH3OH

NH2

44.

napisanie równania reakcji – 1 pkt 3

BaO + H2O $ Ba(OH)2

obliczenie masy Ba(OH)2 – 1 pkt

mBa(OH) = 11,4 g

2

obliczenie masy roztworu – 1 pkt mroztworu = 103,8 g

45.

obliczenie entalpii reakcji – 2 pkt 2

∆H = 461,8 kJ

Maksymalna liczba punktów – 70.

w w w. o p e r o n . p l

7