Dzia∏ A8

Na rozdro˝u

Wyprawka Maturzysty 2005

Pozytywne

myÊlenie

i spójnoÊç

wewn´trzna

wczeÊniej zdobytych doÊwiadczeƒ

Aby móc dzia∏aç naprawdśkutecznie

i ich interpretacji, ale tak˝e od in-i w pe∏ni wykorzystaç swój potencja∏, formacji na temat nas samych i na-szych zachowaƒ uzyskanych na

musisz mieç nie tylko poczucie w∏asnej drodze doÊwiadczenia i od innych

ludzi. Przypominamy: im wićej po-

wartoÊci i proaktywne nastawienie do zytywnych informacji o sobie, tym wi´k-

˝ycia, ale tak˝e çwiczyç pozytywne

sze poczucie w∏asnej si∏y i wi´ksza wiara w dobry rezultat dzia∏ania. Im wićej myÊlenie i spójnoÊç wewn´trznà.

dobrych informacji na temat Êwiata, ludzi i generalnie – rzeczywistoÊci, tym MyÊl pozytywnie!

nieprzyjemne na takie, które nam w ja-cz´Êciej efekty dzia∏aƒ sà pozytywne.

kiÊ sposób s∏u˝à.

Wiara w sukces dodaje si∏, uskrzy-

„Nasze ˝ycie jest tym, co zeƒ

ZdolnoÊç do pozytywnego myÊle-

dla, redukuje stres. Wszystko to

uczynià nasze myÊli”.

nia utrzymuje siú ró˝nych osób na

zwykle sprzyja jakoÊci naszej pracy.

Marek Aureliusz

ró˝nym poziomie, zale˝nie od tego,

Pozytywne informacje na temat

„Medytacje”

jakie programy znajdujà si´ w ich

ludzi i Êwiata powodujà – niezale˝-

podÊwiadomoÊci oraz od tego, na ile nie od naszej woli – nastrój, który Pozytywne myÊlenie sk∏ada – wsposób Êwiadomy – potrafià te sprzyja dzia∏aniu. Negatywne mo-siź dwóch umiej´tnoÊci:

programy modyfikowaç.

gà tworzyç l´ki oraz obni˝aç zapa∏

pierwsza to wiara w pozytyw-

Nasza podÊwiadomoÊç ma w so-

i entuzjazm, a w konsekwencji –

ny skutek naszego dzia∏ania;

bie coÊ z komputera – zbiera i prze-poziom energetyczny. Dlatego

druga – to zdolnoÊç dokonywania ope-chowuje dane. To, jak jest zapro-

z punktu widzenia skutecznego

racji myÊlowych, a w Êlad za nimi – fi-gramowana, zale˝y od informacji

dzia∏ania cenne jest dostarczanie

zycznych, zmieniajàcych zdarzenia

ze Êwiata zewn´trznego, czyli od

sobie jak najwićej pozytywnych

1

Dzia∏ A8

Na rozdro˝u

Wyprawka Maturzysty 2005

informacji na w∏asny temat oraz

niesprzyjajàcy dzia∏aniu. To, jaka

Niezale˝nie od tego, jak mocno

potwierdzenia szansy na sukces.

atmosfera utrzymuje si´ w rodzinie, wierzylibyÊmy w to, ˝e wszystko b´-

Czasami w tym celu trzeba do∏o˝yç

firmie, klasie, a nawet w paƒstwie –

dzie dobrze, ˝ycie niesie nam od

nowe dane do mózgowego „kom-

w istotny sposób wp∏ywa na wyniki

czasu do czasu – z ró˝nych powodów

putera”, a zatem zmieniç program.

dzia∏ania, a tak˝e na... poziom zdro-

– nieprzyjemne doÊwiadczenia, któ-

Mo˝esz to zrobiç!

wia fizycznego cz∏onków tych grup.

rych nie chcemy; czasami sà to

wrćz doÊwiadczenia naprawd´

trudne, ci´˝kie, bolesne. Trzeba sobie uÊwiadomiç, ˝e wartoÊç ˝ycia

Pamiętaj!

mieÊci siŕównie˝ w doÊwiadczaniu

cierpienia i bólu; a w zwiàzku z tym Nie unikaj oceny innych i poprawiaj to, co możesz poprawić.

– sà one czymÊ, co trzeba prze˝yç.

Słuchaj raczej tych, którym udało się coś zrobić niż tych, którym to się nie udało.

Wa˝ne!

Bierz pod uwagę fakt, że ci, którym nie wyszło, po prostu częściej Nie pomyÊl przypadkiem, ˝e pozytyw-i głośniej o tym mówią, pomyśl jednak, ilu osobom udaje się osiągać ne myÊlenie polega na unikaniu bólu to, co zamierzyły.

i cierpienia za wszelkà cenćzy oszu-kiwaniu siebie i innych, ˝e Êwiat sk∏a-Zauważ, że więcej ludzi pracuje niż nie pracuje, a pracę dostają ci, da siź samych przyjemnych zdarzeƒ.

którzy naprawdę wytrwale jej szukają.

Nie narzekaj i nie słuchaj tych, którzy narzekają, najłatwiej jest bowiem Reakcja cierpienia czy bólu jest

obarczać odpowiedzialnością za swoje niepowodzenia innych i – gene-w pewnych sytuacjach zupe∏nie

ralnie – świat, nie zatruwaj siebie i innych negatywnym stosunkiem do zrozumia∏a, rzecz w tym, ˝eby nie

rzeczywistości.

prze˝ywaç jej zbyt d∏ugo, ale po

okresie swobodnego reagowania,

Posługuj się faktami i staraj się używać jak najmniej określeń wartoś-

wyciàgnàç w∏aÊciwe wnioski i ak-

ciujących i oceniających o negatywnym zabarwieniu gdy mówisz tywnie przetwarzaç te sytuacje

o zdarzeniu, które nie było pozytywne.

w po˝àdanym kierunku. Warto

Miej odwagę ryzykować i zgadzać się na zmiany.

wiedzieç, ˝e wiele negatywnych

zdarzeƒ bywa poczàtkiem najlep-

Na nasz nastrój, ch´ç do dzia∏a-

Dlatego warto samodzielnie

szych ludzkich wyborów.

nia i poziom entuzjazmu wp∏ywa

dbaç o tworzenie pozytywnej at-

równie˝ to, co dociera do nas co-

mosfery wokó∏ siebie, tworzyç na-

Mo˝esz çwiczyç pozytywne prze-

dziennie z mediów, a tak˝e od ludzi strój nadziei i wiary, a tak˝e bro-kszta∏canie Êwiata przez codzienne,

– ich komentarze na temat Êwiata

niç si´ – jak przed bakteriami i in-

Êwiadome myÊlenie w tym kierunku

i rzeczywistoÊci. Bez wzgl´du na to, fekcjà – przed malkontenctwem

i ma∏e dzia∏ania:

czy zdajemy sobie z tego spraw´,

innych. ¸atwo to robiç, kiedy ma

uÊmiechaj si´ do ludzi i do sie-

czy nie, wszelkie negatywne i smut-

si´ dooko∏a raczej pozytywnie my-

bie; nawet wtedy (szczególnie

ne informacje tworzà w nas nastrój

Êlàce osoby.

wtedy), kiedy nie masz na to

ochoty; szybko zobaczysz, ˝e

ludzie b´dà dla Ciebie milsi,

Jeśli otaczają Cię ludzie niezadowoleni ze swojego chodê z podniesionà g∏owà spr´-

życia, narzekający i mówiący o jego „ciężarze”,

˝ystym, energicznym krokiem,

kiedy spotyka Ci´ trudna sytu-

będziesz musiał włożyć w swoje pozytywne acja, najpierw pytaj „Co jest

nastawienie więcej pracy. Radzimy:

w niej dobrego?”, „Czego siź niej nauczy∏em?”; potem „Jak mog´ wynieÊç z tego korzyÊç?”,

jak najrzadziej oglądaj wszelkiego typu sensacyjne programy telewizyjne,

„Co powinienem zrobiç?”,

zabaw siód czasu do czasu

nie oglądaj filmów pełnych przemocy i agresji, w wieczorne spisywanie 40 ponie graj w brutalne gry komputerowe, zytywnych wydarzeƒ dnia. Du-

˝o? Nic podobnego! Rzecz w tym,

słuchaj wiadomości podawanych raczej w spokojnym tonie,

˝e kiedy b´dziesz wiedzia∏, ˝e

nie używaj bezmyślnie negatywnych określeń i słów, wieczorem masz zrobiç to çwiczenie, przez ca∏y dzieƒ b´dziesz

zadbaj o ładny język.

szukaç pozytywnych zdarzeƒ!

2

Dzia∏ A8

Na rozdro˝u

Wyprawka Maturzysty 2005

W czym przede wszystkim przejawia

Przyk∏ad:

siśpójnoÊç wewn´trzna?

w dzia∏aniu w zgodzie z w∏asnym

sumieniem, z przyj´tymi i uwew-

Karolina nie zda∏a matury. Za∏ama∏a si´. Siedzia∏a ca∏ymi n´trznionymi zasadami moralny-dniami w domu. Uwa˝a∏a, ˝e nie zas∏uguje na to, by wyje-mi, na przyk∏ad: „nie k∏ami´,

chaç na wakacje czy bawiç sińa dyskotekach. Zacz´∏a nie kradn´, nie czyniź∏a”.

jeÊç wićej s∏odyczy, przyty∏a, popsu∏a jej sićera. Spo-Z takich zasad wynika, ˝e nie

wodowa∏o to dodatkowe przyczyny jej – ju˝ i tak z∏ego –

samopoczucia. Ksià˝ki i podrćzniki le˝a∏y w widocznym miejscu w poko-stosuj´ moralnoÊci sytuacyj-

ju dziewczyny, ale ilekroç do nich zajrza∏a – nie mog∏a siśkoncentrowaç nej, która polega na wyko-na nauce. Zacz´∏a pracowaç w sklepie, ˝eby „przynajmniej mieç wićej rzystywaniu okolicznoÊci ja-pieni´dzy”. Wraca∏a do domu zmćzona i zniechćona. Dopiero kilka ko usprawiedliwienia: „w tej

wizyt u psychologa pomog∏o Karolinie wyjÊç z tego obni˝onego nastroju.

sytuacji mog´ k∏amaç” albo

t∏umaczenia „skoro inni po-

Bartek te˝ nie zda∏ matury. Wstydzi∏ si´, poniewa˝ wiedzia∏, st´pujà nieuczciwie, to ja te˝

˝e winźa taki stan rzeczy ponosi wy∏àcznie on sam – za mam prawo”;

ma∏o czasu poÊwići∏ nauce. Jednak nie za∏ama∏ si´.

w dotrzymywaniu danych sobie

Powiedzia∏ sobie i innym, ˝e ma przed sobà rok, który i innym obietnic. JeÊli obiecuj´,

postara si´ jak najlepiej wykorzystaç. Nie tylko b´dzie si´

˝e coÊ zrobiĺub b´d´ gdzieÊ

przygotowywa∏ do matury, ale popracuje bardziej nad chemià i biologià, o okreÊlonej godzinie – robi´

poniewa˝ wiedza z tych przedmiotów b´dzie mu potrzebna przy zdawaniu to, jestem punktualny; jeÊli

egzaminów wst´pnych na Akademi´ Medycznà. Gdyby zda∏ maturźgadzam sińa jakieÊ usta-za pierwszym razem, nie próbowa∏by nawet startowaç na medycyn´, lenia czy zasady post´powa-poniewa˝ nie mia∏by szans na przebrnićie przez egzaminy wst´pne i dos-nia, przyjmuj´ je i post´puj´

tanie sińa studia. Teraz wykorzysta rok, który ma przed sobà i zrobi to, w zgodzie z nimi: przestrze-czego naprawd´ pragnie. Poza tym, ch∏opak zatrudni∏ si´ jako sprzàtacz w si∏owni, gdy˝ nie chcia∏ byç „ci´˝arem” dla rodziców.

gam zatem przepisów regu-

laminu szko∏y, czy prawa

panujàcego w danym paƒ-

Oto klasyczna ró˝nica w podejÊciu pozytywnym i negatywnym do ˝ycia.

Bartek wyciàgnà∏ wnioski i sytuacj´ przykrà zamieni∏ w korzystne prze˝ycie, stwie albo zasad kodeksu

Karolina natomiast pogarsza∏a swoje i tak ju˝ trudne po∏o˝enie. Jasno wi-drogowego. JeÊli obiecuj´

daç, która postawa mo˝e daç lepsze wyniki.

sobie, ˝e zmieniśwoje

post´powanie w jakimÊ

zakresie, lub ˝e „od ponie-

I o to chodzi. To jest pozytywne my-element uczciwoÊci w stosunku

dzia∏ku biorśiźa nauk´”,

Êlenie. ZdolnoÊç zauwa˝ania, wÊród

do siebie. Powoduje on, ˝e dotrzy-

trzymam si´ tych obietnic

ró˝nych zdarzeƒ, g∏ównie tych do-

mujemy nie tylko obietnic da-

i robi´ wszystko, ˝eby je

brych.

nych innym, ale tak˝e – tych da-

spe∏niç;

nych sobie, ˝e nie oszukujemy in-

w respektowaniu prawa oraz

nych ludzi i nie robimy tego rów-

zasad ˝ycia spo∏ecznego;

Różnica w pozytywnym

nie˝ w stosunku do siebie. Krótko

w szczerym wyra˝aniu swoich po-

mówiàc: mówimy to, co myÊlimy, ro-

i negatywnym podejściu

glàdów i przekonaƒ oraz przyjmo-

bimy to, co mówimy. JesteÊmy przez

waniu za nie odpowiedzialnoÊci.

do życia:

to wiarygodni.

SpójnoÊç wewn´trzna to kolej-

szklankę można

na cecha potrzebna w skutecznym

∏ania. W badaniach przeprowa-

widzieć: do połowy

dzia∏aniu. Wyzwaniem jest to, ˝e

dzonych wÊród 1300 wybitnych

pustą albo do połowy

nie wszyscy w to wierzà, a nawet

zachodnich liderów z dziedziny

pełną. Wybór należy

znaczna cz´Êç ludzi sk∏onna jest

polityki, ˝ycia spo∏ecznego i bizne-do Ciebie!

twierdziç, ˝e ludzie prawdziwie

su, zapytano mi´dzy innymi o to,

spójni „daleko nie zajdà”. Uwa˝a

jakà cechúwa˝ajà za najistot-

Czym jest

si´ bowiem uczciwoÊç i zwiàzanà

niejszà w rozwoju i utrzymaniu ich

spójnoÊç wewn´trzna?

z nià spójnoÊç wewn´trznà za

kariery. Ponad 1100 osób odpo-

SpójnoÊç wewn´trzna to szcze-

przykaz etyczny czy religijny,

wiedzia∏o: „spójnoÊç wewn´trznà”

gólna uczciwoÊç polegajàca na prze-

a niekoniecznie zasadśkuteczne-

(z ang. integrity).

strzeganiu kodeksu moralnego i kie-

go dzia∏ania.

Zaufanie jest tym, co w dzia∏al-

rowaniu si´ w ˝yciu zasadami uczci-

Tymczasem spójnoÊç we-

noÊci spo∏ecznej jest najwa˝niej-

wego post´powania w stosunku do

wn´trzna to jeden z podstawo-

sze: zaufanie do siebie, zaufanie

siebie i innych. Bardzo wa˝ny jest

wych kanonów skutecznego dzia-

do prze∏o˝onych, zaufanie do pod-

3

Dzia∏ A8

Na rozdro˝u

Wyprawka Maturzysty 2005

Dlaczego spójnoÊç wewn´trzna jest

w∏adnych, zaufanie do obywateli,

wiàzaniem, abyÊmy nie sk∏adali

taka wa˝na?

do rzàdu. Mo˝na zdobyç jakàÊ po-

i nie podejmowali ich pochopnie,

Dzi´ki niej budujemy samo-

zycj´ bez spójnoÊci wewn´trznej,

nawet jeÊli dotyczà tylko nas sa-

dyscyplinóraz zaufanie do

choçby za sprawà wykorzystania

mych. Zastanawiajmy sińad tym,

siebie, tak potrzebne w sku-

socjotechnik omamiajàcych ludzi

a kiedy b´dziemy podejmowali de-

tecznym dzia∏aniu, a wype∏-

czy pozwalajàcych na manipula-

cyzje, wpisujmy je do kalendarza –

niajàc dane sobie obietnice

cje, jednak utrzymanie jej bez tej

wykonujmy to, bo warto! Praca

rozwijamy sií stajemy coraz

szczególnej uczciwoÊci jest nie-

z kalendarzem w taki w∏aÊnie spo-

lepsi. Kszta∏tujemy silnà wol´.

mal niemo˝liwe.

sób bardzo pomaga w budowaniu

Dzia∏anie w zgodzie ze spój-

Zrób çwiczenie. PoproÊ ludzi

spójnoÊci wewn´trznej.

noÊcià wewn´trznà powoduje

zgromadzonych w jakimÊ obcym

równie˝, ˝e wykonuje si´ pla-

im miejscu, aby zamknĺi oczy

Ilekroç obiecujesz coÊ i robisz to, ny i realizuje zamierzenia.

i pokazali r´kà, gdzie jest pó∏noc.

çwiczysz spójnoÊç wewn´trznà, budu-

Chodzenie na kompromis

Zrób to równie˝ sam. PoproÊ, aby

jesz silnà wol´, która jest podstawà z moralnoÊcià czy prawem

nie opuszczajàc ràk, otworzyli

psychicznej si∏y, ilekroç obiecujesz koƒczy sićzśto kolizjà

oczy. Oka˝e si´, ˝e rće wskazu-

i nie spe∏niasz tego – os∏abiasz wolź prawem lub spo∏eczeƒ-

jà bardzo ró˝ne kierunki. KomuÊ

i niszczysz tśi∏´.

stwem, co jest dzia∏aniem

siúda∏o, komuÊ nie.

ewidentnie nieskutecznym.

Co myÊla∏eÊ i prze˝ywa∏eÊ, kie-

Jak çwiczyç spójnoÊç wewn´trznà?

˚yjàc w zgodzie z zasadami

dy sam wykonywa∏eÊ to çwiczenie?

Zastanów si´, jakie wartoÊci sà

unikamy „manowców”, nie

Próbowa∏eÊ znaleêç jakieÊ wska-

dla Ciebie wa˝ne. JeÊli masz

tracimy czasu na t∏umaczenie,

zówki? Kiedy je masz, mo˝esz so-

z któràÊ problem, zastanów si´,

wykrćanie si´, odrabianie

bie pomóc, kiedy ich nie masz, mo-

czy chcia∏byÊ, ˝eby kierowali

b∏´dów czy ich naprawianie.

˝esz tylko liczyç na szcz´Êcie. Za-

sińià wszyscy ludzie. Tylko

Droga takiego cz∏owieka jest

wsze natomiast wiesz, gdzie jest

wtedy, jeÊli odpowiedê brzmi

zazwyczaj prostsza i krótsza.

pó∏noc, jeÊli korzystasz z kompasu.

„tak”, mo˝esz uznaç,

Za sprawà spójnoÊci we-

˝e ta wartoÊç jest dla Ciebie na-

wn´trznej budujemy zaufa-

prawdístotna.

nie innych ludzi do nas: wie-

Poszukaj mentora, osoby,

Spójność wewnętrzna

rzà w nasze umiej´tnoÊci,

która jest dla Ciebie autoryte-

działa jak kompas

w obietnice, dane s∏owo.

tem moralnym. Rozmawiaj

Uczà siĺiczyç na nas i pole-

z nià o swoich wàtpliwoÊciach

Przestrzegając

gaç. Stajemy si´ bardziej

i przekonaniach.

pewnych zasad,

przewidywalni, co w rela-

Przechodê przez ulice tylko

kierując się

cjach w spo∏eczeƒstwie ma

przy zielonym Êwietle. JeÊli

przyjętym

istotne znaczenie.

tam potrafisz poczekaç,

zestawem praw

SpójnoÊç wewn´trzna regulu-

i wartości, nigdy

równie˝ w ˝yciu ∏atwiej

je zasady post´powania po-

się nie zagubisz, nie zejdziesz

b´dzie Ci to zrobiç.

mi´dzy ludêmi, pozwala li-

„na manowce”, oszczędzisz sporo

OdnieÊ na miejsce wzi´tà

czyç na innych ludzi, jest

czasu, szukając właściwej (nieko-

rzecz, postaw na miejsce odsu-

istotnym elementem pracy

niecznie najkrótszej, ale najbez-

ni´te krzes∏o, itp.

zespo∏owej.

pieczniejszej) drogi.

U˝ywaj kalendarza.

SpójnoÊç wewn´trzna pozwa-

Zastanów si´, zanim coÊ obie-

la nam lepiej zarzàdzaç sobà

Wpisz w swój kalendarz has∏o:

casz. Dotrzymuj danych obietnic.

w czasie. Wierni swoim

„åwicz swojà spójnoÊç wewn´trz-

Bàdê punktualny.

obietnicom i priorytetom, le-

nà!”, aby przypomina∏o Ci o wadze

Przepraszaj, kiedy sytuacja te-

piej wywiàzujemy siź wzi´-

tej zasady. Dlaczego w kalendarzu?

go wymaga. Przyjmuj odpowie-

tych na siebie zadaƒ, podj´-

To tam wpisujemy obietnice dane

dzialnoÊç za swoje b∏´dy.

tych obowiàzków. Wybieramy

innym ludziom (i sobie!) oraz pod-

Nie ubarwiaj nieprawdziwymi

w zgodzie ze swoimi warto-

j´te zobowiàzania. Has∏o to b´dzie

faktami opowiadanych historii.

Êciami i realizujemy w∏asne

nam wówczas przypomina∏o, aby-

I oczywiÊcie – przestrzegaj

zobowiàzania o czasie.

Êmy zastanawiali sińad ka˝dà z∏o-

prawa i zasad uczciwoÊci.

˝onà obietnicà lub przyj´tym zobo-

4