background image

Zawód: technik mechatronik 

Symbol cyfrowy zawodu:  311 [50] 
Numer zadania:  2

Arkusz zawiera informacje 

prawnie  chronione do 

momentu rozpoczęcia 

egzaminu

311 [50]-02-112 

Czas trwania egzaminu: 240 minut

ARKUSZ EGZAMINACYJNY 

ETAP  PRAKTYCZNY 

EGZAMINU  POTWIERDZAJĄCEGO  KWALIFIKACJE ZAWODOWE 

CZERWIEC  2011

Informacje dla zdającego:

1.  Materiały  egzaminacyjne  obejmują:  ARKUSZ  EGZAMINACYJNY  z  treścią  zadania 

i dokumentacją, zeszyt ze stroną tytułową KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ oraz  KARTĘ 
OCENY.

2.  Sprawdź,  czy arkusz egzaminacyjny zawiera 6 stron.  Sprawdź,  czy materiały egzaminacyjne 

są  czytelne  i  nie  zawierają  błędnie  wydrukowanych  stron.  Ewentualny  brak  stron  lub  inne 

usterki  w  materiałach  egzaminacyjnych  zgłoś  przewodniczącemu  zespołu  nadzorującego 

etap praktyczny.

3.  Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ:

-   wpisz swoją datę urodzenia,

-   wpisz swój numer PESEL*.

4.  Na KARCIE OCENY:

-   wpisz swoją datę urodzenia,

-   wpisz swój numer PESEL*,

-   wpisz symbol cyfrowy zawodu,

-   zamaluj kratkę z numerem odpowiadającym numerowi zadania,

-   przyklej naklejkę ze swoim numerem PESEL w oznaczonym miejscu  na karcie.

5.  Zapoznaj  się  z  treścią  zadania  egzaminacyjnego,  dokumentacją  załączoną  do  zadania, 

stanowiskiem egzaminacyjnym i jego wyposażeniem.  Masz na to 20 minut.  Czas ten  nie jest 

wliczany do czasu trwania egzaminu.

6.  Po  upływie  tego  czasu  przystąp  do  rozwiązywania  zadania.  Rozwiązanie  obejmuje 

opracowanie  projektu  realizacji  prac  określonych  w  treści  zadania,  wykonanie  prac 

związanych z opracowywanym projektem i sporządzenie dokumentacji z ich wykonania.

7.  Zadanie  rozwiązuj  tylko w zeszycie  KARTA  PRACY  EGZAMINACYJNEJ  od  razu  na czysto, 

nie  otrzymasz  dodatkowych  kartek.  Notatki,  pomocnicze  obliczenia  itp.,  jeżeli  nie  należą 

do pracy,  obwiedź  linią  i  oznacz  słowem  BRUDNOPIS.  Zapisy  oznaczone  BRUDNOPIS 

nie będą oceniane.

8.  Po  rozwiązaniu  zadania  ponumeruj  strony  pracy  egzaminacyjnej.  Numerowanie  rozpocznij 

od  strony,  na  której  jest  miejsce  do  zapisania  tytułu  pracy.  Wszystkie  materiały,  które 
załączasz do pracy, opisz swoim numerem PESEL* w prawym górnym rogu.

9.  Na  stronie tytułowej  zeszytu  KARTA  PRACY  EGZAMINACYJNEJ,  wpisz  liczbę stron  swojej 

pracy i liczbę sztuk załączonych materiałów.

10.  Zeszyt  KARTA  PRACY  EGZAMINACYJNEJ  i  KARTĘ  OCENY  przekaż  zespołowi 

nadzorującemu etap praktyczny.

Powodzenia!

* w przypadku  braku  numeru  P E S E L -  seria  i  numer paszportu  iub  innego  dokumentu  potwierdzającego tożsamość.

background image

Zadanie egzaminacyjne

Drzwi  wejściowe  do  budynku  otwierane  są  automatycznie  zależnie  od  obecności 

człowieka w  ich  pobliżu.  W mechanizmie  sterowniczym  drzwi zastosowano  sterownik  PLC. 

Opis działania  mechanizmu zamieszczono w Załączniku  1.

Na  stanowisku  egzaminacyjnym  znajduje  się  płyta  montażowa  z  działającym 

modelem  mechanizmu  sterowniczego  drzwi  wejściowych.  W  zależności  od  wyposażenie 

stanowiska  model  może  zawierać  rzeczywiste  elementy  mechanizmu 

sterowniczego 

zamieszczone  w  Tabeli  1  lub  zamiast  rzeczywistych  elementów  ich  modele  tj.  zamiast 

czujnika  optycznego  refleksyjnego  -   przycisk  sterowniczy  zwiemy  bez  samoczynnego 

powrotu  (bistabilny,  normalnie  otwarty),  zamiast  elektrozaworu  rozdzielającego  3/2  -  

ląmpkę sygnalizacyjną.

Opracuj  projekt  realizacji  prac  związanych  z  montażem,  oprogramowaniem 

i  uruchomieniem  mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych do budynku.

Na  podstawie  modelu  mechanizmu  sterowniczego  narysuj  schemat  połączeń 

elementów  rzeczywistego  mechanizmu  tj.  przycisków  sterowniczych,  czujnika  optycznego 

refleksyjnego,  elektrozaworu  rozdzielającego 3/2 ze sterownikiem  PLC.  W KARCIE  PRACY 

EGZAMINACYJNEJ  uzupełnij listę przyporządkowania.

Napisz  program  sterowniczy  w języku  LD  (schemat  drabinkowy)  lub  FBD  (schemat 

bloków funkcyjnych),  zapewniający działanie  mechanizmu  zgodnie  z opisem  (Załącznik  1). 

Prześlij  program  do  sterownika  PLC,  skontroluj  poprawność  działania  mechanizmu, 

wykonując  próbne  uruchomienie  modelu  zamontowanego  na  stanowisku  egzaminacyjnym. 

Wprowadź ewentualne  poprawki do programu.

Sporządź dokumentację z wykonanych  prac.

Projekt realizacji  prac powinien zawierać:

1.  Tytuł pracy egzaminacyjnej zgodny z treścią zadania.

2.  Założenia do projektu realizacji  prac wynikające z treści zadania  i załącznika.

3.  Wykaz  działań  związanych  z  montażem,  oprogramowaniem  i  uruchomieniem 

mechanizmu  sterowniczego drzwi wejściowych do budynku.

4.  Wykaz  elementów,  narzędzi  i  sprzętu  kontrolno-pomiarowego  potrzebnych 

do montażu  i oprogramowania mechanizmu.

5.  Algorytm działania  mechanizmu w formie listy kroków lub schematu  blokowego.

Dokumentacja z wykonanych  prac powinna zawierać:

1.  Uzupełnioną  listę 

przyporządkowania 

oraz 

schemat 

połączeń 

elementów 

wejściowych  i wyjściowych ze sterownikiem  PLC.

2.  Wnioski dotyczące poprawności działania programu sterowniczego.

3.  Podpisany  numerem  PESEL  jeden  zrzut  ekranu  zawierający  program  załadowany 

do  pamięci  sterownika  wraz  z  komentarzami  wyjaśniającymi  działanie  programu 

(format A4 o orientacji pionowej).

Strona 2 z 6

background image

UWAGA:

Zrzut  z  ekranu  umieść  w  dokumencie  edytora  tekstu,  plik  zapisz  na  pulpicie  w  folderze

0 nazwie  PESEL  (PESEL  to  twój  numer  pesel).  Następnie  folder  skopiuj  do  pamięci  USB

1 poproś przewodniczącego zespołu  nadzorującego etap praktyczny o wydrukowanie pliku.

Do wykonania zadania wykorzystaj:

Załączniki.  Opis  działania  mechanizmu  sterowniczego  drzwi  wejściowych 

do budynku.

oraz

zamieszczoną w KARCIE  PRACY EGZAMINACYJNEJ Listę przyporządkowania.

Do wykonania zadania przygotowano stanowisko wyposażone w:

1.  Komputer z oprogramowaniem połączony ze sterownikiem  PLC,

2.  Model  mechanizmu  sterowniczego  składający  się  z  płyty  z  zamontowanymi 

i sprawnymi elementami podłączonymi do wejść i wyjść sterownika  PLC,

3.  Dokumentację  stanowiskową zawierającą  informacje  o  elementach  zastosowanych 

w modelu  mechanizmu sterowniczego.

Czas przeznaczony  na wykonanie zadania wynosi 240 minut.

Strona 3 z 6

background image

Załącznik 1.

Opis działania mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych do budynku

Rys.  1. Schemat technologiczny mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych

MO

Rys. 2. Schemat połączeń  podzespołów pneumatycznych

Strona 4 z 6

background image

Mechanizm 

sterowniczy 

drzwi  wejściowych 

zbudowany  jest  z 

siłownika 

pneumatycznego  MO,  elektrozaworu  Q0,  przycisków  sterowniczych  SO  i  S1,  czujnika 

optycznego F2 oraz sterownika  PLC (Tabela  1).

Drzwi  wejściowe  do  budynku  otwierane  i  zamykane  są siłownikiem jednostronnego 

działania  MO,  sterowanym  za  pomocą  sterownika  programowalnego  PLC  (Rys.  1.}. 

Przepływem  sprężonego  powietrza  w  siłowniku  steruje  elektrozawór  rozdzielający  Q0  3/2 

ze  sprężyną  zwrotną  (Rys.  2.).  Przed  drzwiami  zainstalowany  jest  czujnik  optyczny  F2 

wykrywający obecność człowieka.

Mechanizm  sterowniczy  może  znajdować  się  w  trybie  PRACA  (otwieranie, 

zamykanie drzwi) lub w trybie OCZEKIWANIE (stan gotowości do pracy).

Przejście do trybu  PRACA  następuje po wciśnięciu  przycisku  SO.  W tym trybie drzwi 

otwierają  się  natychmiast  po  wykryciu  przez  czujnik  optyczny  F2  obecności  człowieka, 

a zamykają po upływie czasu t = 5 s od  chwili,  kiedy czujnik ten przestał go wykrywać (czas 

na wejście osoby do budynku).

Przełączenie  do  trybu  OCZEKIWANIE  następuje  po wciśnięcie  przycisku  S1.  W tym 

trybie  drzwi  pozostają  zamknięte  niezależnie  od  stanu  czujnika  F2  (jeśli  w  chwili 

przyciśnięcia przycisku S1  drzwi  były otwarte,  następuje ich natychmiastowe zamknięcie).

Mechanizm  sterowniczy  pozostaje  w  trybie  OCZEKIWANIE  do  momentu  wciśnięcia 

przycisku  SO.

Tabela  1. Wykaz elementów mechanizmu sterowniczego drzwi wejściowych

Lp.

Nazwa

Oznaczenie

Wybrane parametry katalogowe

1,

Sterownik PLC

PLC

Napięcie zasilania -  24 V DC 

Wejścia cyfrowe -  min. 3 wejścia 24 V DC 
Wyjścia cyfrowe -  min.  1  wyjście 24 V DC 

Montaż -  szyna TH 35 lub inny sposób 
mocowania do płyty

2.

Przycisk sterowniczy

SO

Przycisk sterowniczy zwierny o samoczynnym 

powrocie (monostabilny, normalnie otwarty 

NO), Un  <  230 V, 
ln = 1,5 A

Montaż -  szyna TH 35 lub inny sposób 
mocowania do płyty

3.

Przycisk sterowniczy

S1

Przycisk sterowniczy rozwierny bez 

samoczynnego powrotu (bistabilny, normalnie 

zamknięty NC), Un  <  230 V,

In 

=1,5 A

Montaż -  szyna TH 35 lub inny sposób 
mocowania do płyty

4.

Czujnik optyczny, 
refleksyjny

F2

Napięcie zasilania -  Un = 24 V DC 
Moc znamionowa -  max. 2 W 

Zasięg działania -  1,5 m 
Temperatura pracy: -25 °C + +55 °C 
Styk zwierny (normalnie otwarty NO)

5.

Elektrozawór 
rozdzielający 3/2

GO

Cewka o napięciu zasilania 24V DC, normalnie 
zamknięty NC

Ciśnienie nominalne -  6 bar 

Temperatura otoczenia: -10 °C + +60 °C

Strona 5 z 6