23. Urzędy ziemskie i ich rozwój  (XVI-XVIII w.). 
 
 

Administracja  była  dziedziną,  w  której  król  mimo 

ograniczeń  zachował  do  końca  znaczną  władzę.  Król  był 
zwierzchnikiem 

centralnego 

i 

lokalnego 

aparatu 

administracyjnego  (urzędy  w  większości  stawały  się 
dożywotnie  –  nieusuwalność  urzędników)  zakaz  łączenia 
przez  jedną  osobę  niektórych  urzędów  został  rozszerzony. 
Zarząd terytorialny sprawowały urzędy królewskie i ziemskie. 
Sejmiki z urzędami ziemskimi stanowiły samorząd szlachecki.  

1611-konstytucja sejmowa – określała porządek starszeństwa 
urzędów ziemskich (zmiana pozycji starosty) 

Urzędy ziemskie: wojewoda, kasztelan, podkomorzy, starosta 
(zmiana  charakteru  urzędu),  sędzia  ziemski,  wojski. 
Rzeczywiste  uprawnienia  wśród  urzędników  ziemskich 
zachowali  wojewodowie  i  kasztelanowie  oraz  urzędnicy 
sądowi.  Jednocześnie  w  wyniku  zwiększenia  liczebności 
niższych  urzędników  ziemskich,  obok  województw  i  ziem, 
także  powiaty  (XVIIIw)  uzyskały  pełną  hierarchię  urzędów 
ziemskich.