w w w . e l e k t r o . i n f o . p l
n r 3 / 2 0 0 4
p r e z e n t a c j a
62
Wychodząc naprzeciw europej-
skim trendom w dziedzinie badań dia-
gnostycznych kabli SN (CENELEC HD
620 S1, HD 621 S1, DIN VDE 0276-
620), znajdując się na rynku polskie-
go potentata paliwowego PKN Orlen,
PETRO Eltech Sp. z o.o. w sierpniu
2003 r. wdrożył do użytku zakupio-
ną w fi rmie BAUR Austria aparaturę
pomiarową.
Rozwój kompozytów polimero-
wych i ich szerokie zastosowanie we
współczesnej technice izolacyjnej wy-
musza ciągłe monitorowanie i porów-
nywanie parametrów dielektrycznych w
kontekście przedłużającej się eksploata-
cji. Współczesne tworzywa polimerowe
wykazują dużą zależność elektryczną i
termodynamiczną od warunków środo-
wiskowych, czasu pracy, narażeń elek-
trycznych i mechanicznych. Duże zna-
czenie dla bezawaryjnej i ciągłej pracy
powyższych układów izolacyjnych ma
poprawnie zainstalowany i dobrej ja-
kość osprzęt (mufy, głowice). W tych
warunkach potrzebna staje się wery-
fi kacja prac związanych z oddawaniem
nowych linii kablowych i monitorowa-
niem już istniejących.
Wszystkie te elementy mają zna-
czący wpływ na przebieg bezawaryjnej
pracy kabli i urządzeń, w których za-
stosowano tworzywa polimerowe. Ob-
raz zamontowanego osprzętu (głowic
kablowych, muf) i zachodzące zmiany
w polimerach możemy rejestrować w
toku prowadzonych badań diagnostycz-
nych opartych na pomiarach współ-
czynnika tgδ i badaniu miejsc wystę-
powania oraz poziomu wyładowań nie-
zupełnych (wnz), przy częstotliwości
napięcia probierczego 0,1 Hz. Opisane
metody badań diagnostycznych można
z powodzeniem stosować w układach
izolacyjnych papierowo - olejowych, w
których możemy obserwować stopień
zawilgocenia izolacji i starzenia się ce-
lulozy. Powyższe badania pozwalają na
kompleksową gospodarkę zasobami li-
nii kablowych, prowadząc do wcześniej-
szej oceny i zakwalifi kowaniu badanych
linii do wymiany w całości lub na okre-
ślonych odcinkach.
zestaw pomiarowy
PHG TD/PD
Zamontowany zestaw PHG TD/PD
na podwoziu samochodu Mercedes-
Sprinter pozwala na mobilne prowa-
dzenie pomiarów diagnostycznych ka-
bli o napięciu do 30 kV oraz na pomiary
tgδ i poziomu wyładowań niezupełnych
izolacji silników SN. System PHG może
generować napięcie sinusoidalne o czę-
stotliwości w zakresie 0,01÷1 Hz do
57 kV napięcia skutecznego, jak rów-
nież do napięcia prostokątnego o regu-
lowanym nachyleniu zbocza do 80 kV.
Przy próbach napięciem stałym, system
PHG może generować zarówno napię-
cia dodatnie, jak i ujemne w zakresie
od 1 do 80 kV .
Dla wszystkich przebiegów do-
stępne jest również programowane
napięcie schodkowe w zakresie 1÷10
schodków:
maksymalny prąd wyjściowy: 1,8
mA przy 80 kV,
maksymalne obciążenie pojemno-
ściowe: 20 mF.
Dla pomiarów współczynnika strat
dielektrycznych tgδ:
zakres obciążeń: 10 nF,
zakres pomiarowy: 0,1×10
-3
do
1000 x 10
-3
,
rozdzielczość:1×10
-5
,
dokładność: 1% w.m. 1×10
-4
.
Dla pomiarów wyładowań niezu-
pełnych (wnz):
maksymalna długość kabla: 7000
m przy v/2 = 87,5 m/µs,
prędkość propagacji:
v/2 = 50-150 m/µs,
prędkość próbkowania: 10 ns (100
MHz),
dokładność lokalizacji: 1% długości
kabla,
rozdzielczość pomiaru: 0,1 pC; 0,1
m.
W porozumieniu z PKN Orlen S.A.
przyjęto, że oprócz wykonywania typo-
wych badań pomontażowych kabli SN,
tj. próby napięciowej VLF 0,1 Hz, sta-
nu izolacji przed i po próbie pomiaru
szczelności powłoki kabla z ewentual-
nym zlokalizowaniem i naprawą miejsc
nieszczelności oraz ciągłości żyły po-
wrotnej, wykonywanymi przyrządami
SEBA Dynatronic dla każdego kabla
przed oddaniem do eksploatacji, prze-
prowadzamy pomiar współczynnika tgδ
oraz pomiar poziomu i miejsc występo-
wania wyładowań niezupełnych.
badania pomontażowe i
eksploatacyjne kabli SN metodą
sygnałów wolnozmiennych
Paweł Chudobiński, Andrzej Ciesielski
Fot. 1 i 2 Badania diagnostyczne kabli
Rys. 4
Rys. 3
Rys. 2
Rys. 1
