Załącznik do Zarządzenia nr 68/2013
IR-002/TD
Instrukcja
wykonywania czynności łączeniowych
w sieciach elektroenergetycznych
TAURON Dystrybucja S.A.
(wersja pierwsza)
Obowiązuje od dnia 22 października 2013 roku.
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 3 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
S
PIS TREŚCI
1. Cel i podstawa opracowania instrukcji
4
2. Zakres stosowania instrukcji
4
3. Definicje
4
4. Opis zmian
5
5. Kwalifikacje
5
5.1. Wymagania kwalifikacyjne
5
5.2. Nadawanie, cofanie i przywracanie
upoważnień
6
6.
Aparatura łączeniowa, jej przeznaczenie i sposób wykorzystywania
6
6.1. Rodzaje aparatury
łączeniowej
6
6.2. Przeznaczenie
aparatury łączeniowej
6
6.3. Sposób wykorzystania aparatury łączeniowej
7
7. Zwroty technologiczne
8
8. Zasady
wydawania poleceń ruchowych
10
9. Zasady wyk
onywania czynności łączeniowych
11
10. Organizacja
wykonywania czynności łączeniowych
13
11.
Wykonywanie czynności łączeniowych za pomocą telemechaniki
14
12.
Stosowanie kart przełączeń
14
13. Technologia wykonywania
czynności łączeniowych
15
13.1. Postanowienia
ogólne
15
13.2.
Czynności łączeniowe w stacjach WN i WN/SN
16
13.3.
Czynności łączeniowe na urządzeniach SN i nN
17
13.4. Czynności łączeniowe wykonywane bezpiecznikami nN
18
14.
Postępowanie w sytuacjach po zadziałaniu automatyki zabezpieczeniowej
19
14
.1. Postanowienia ogólne
19
14.2. Linie NN i WN
19
14.3. Transformatory WN/SN
19
14.4. Transformatory SN/nN
20
14.5. Linie napowietrzne, kablowe i kablowo-napowietrzne SN
20
14.6. Sieci nN
20
15. Wykaz
załączników
21
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 4 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
1. CEL I PODSTAWA OPRACOWANIA INSTRUKCJI
Celem I
nstrukcji jest zapewnienie bezpieczeństwa pracy przy eksploatacji
urządzeń, instalacji i sieci TAURON Dystrybucja S.A. poprzez stosowanie zasad
i technologii wykonywania C
zynności łączeniowych opisanych w niniejszej Instrukcji.
Podstawą opracowania Instrukcji jest Polecenie służbowe nr 14/2013 Prezesa
Zarządu TAURON Dystrybucja S.A. z dnia 4 marca 2013 r.
2. ZAKRES STOSOWANIA INSTRUKCJI
Instrukcja przeznaczona jest dla osób wydających Polecenia ruchowe
i
wykonujących Czynności łączeniowe. Instrukcja obowiązuje na całym terenie działania
TAURON Dystrybucja S.A.
3. DEFINICJE
3.1.
Osoba upoważniona do wydawania poleceń ruchowych –– osoba posiadająca
upoważnienie do wydawania poleceń ruchowych nadane zgodnie z obowiązującymi
w TAURON Dystrybucja S.A.
zasadami nadawania upoważnień pracownikom
zajmującym się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.
3.2.
Osoba upoważniona do wykonywania czynności łączeniowych – osoba
posiadająca upoważnienie do wykonywania czynności łączeniowych nadane
zgodnie z
obowiązującymi w TAURON Dystrybucja S.A. zasadami nadawania
upoważnień pracownikom zajmującym się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.
3.3. Dyspozytor
–osoba kierująca ruchem sieci elektroenergetycznej na wyznaczonym
obszarze działania i określonym poziomie napięcia.
3.4.
Kierujący zespołem pogotowia energetycznego / Pierwszy dyżurny – osoba
posiadająca świadectwo kwalifikacyjne w zakresie eksploatacji urządzeń instalacji
i sieci
na stanowisku eksploatacji i upoważniona do wykonywania czynności
łączeniowych w urządzeniach, instalacjach i sieciach elektroenergetycznych na
określonym obszarze i określonym poziomie napięcia, wyznaczona przez
przełożonego lub Dyspozytora.
3.5.
Drugi dyżurny – osoba posiadająca świadectwo kwalifikacyjne w zakresie
eksploatacji urządzeń instalacji i sieci na stanowisku eksploatacji i upoważniona do
wykonywania czynności łączeniowych w urządzeniach, instalacjach i sieciach
elektroenergetycznych na określonym obszarze i określonym poziomie napięcia,
wyznaczona prze
z przełożonego lub Dyspozytora podlegająca służbowo
pierwszemu dyżurnemu.
3.6.
Program łączeniowy - procedury opracowywane w przypadku konieczności
pro
wadzenia złożonych operacji łączeniowych w związku z wykonywanymi pracami
sieciowymi.
3.7.
Sieć NN - sieć elektroenergetyczna o napięciu znamionowym 220 kV lub wyższym.
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 5 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
3.8.
Sieć WN – sieć elektroenergetyczna o napięciu znamionowym 110 kV.
3.9.
Sieć SN – sieć elektroenergetyczna o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV
i
niższym niż 110 kV.
3.10.
Sieć nN – sieć elektroenergetyczna o napięciu znamionowym nie wyższym
niż 1 kV.
3.11.
Użytkownik systemu – podmiot dostarczający energię elektryczną do systemu
elektroenergetycznego lub zaopatrywany z tego systemu.
3.12. Kod/numer stacji
, złącza, łącznika – alfanumeryczne unikalne oznaczenie
urządzenia elektroenergetycznego.
3.13. Polecenie ruchowe
– polecenie wykonania czynności łączeniowej.
3.14.
Czynność łączeniowa – jest to celowe (zamierzone) wykonanie zmiany stanu
położenia styków aparatury łączeniowej, a w przypadku automatyki
elektroenergetycznej zmiana trybu jej pracy.
3.15. Linia napowietrzna
– linia elektroenergetyczna, w której sumaryczna długość
odcink
ów kablowych nie przekracza 10% całkowitej długości linii.
3.16. Linia kablowa
– linia elektroenergetyczna, w której sumaryczna długość odcinków
napowietrznych
nie przekracza 10% całkowitej długości linii.
3.17. Linia kablowo
– napowietrzna (napowietrzno – kablowa) - linia
elektroenergetyczna
, w której sumaryczna długość odcinków kablowych przekracza
10% i nie przekracza 90% całkowitej długości linii.
3.18. OZNACZENIA
SKRÓTÓW
ARN
– automatyczna regulacja napięcia
EAZ
– elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa.
SPZ
– samoczynne ponowne załączenie
SZR
– samoczynne załączenie rezerwy
PZW -
ponowne załączenie wyłączników
4. OPIS ZMIAN
Wersja pierwsza.
5. KWALIFIKACJE
5.1.
Wymagania kwalifikacyjne
5.1.1 Wymaganym
jest posiadanie przez Dyspozytorów świadectwa kwalifikacyjnego
w zakresie eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku dozoru i eksploatacji
upoważnienia do wydawania poleceń ruchowych oraz upoważnienia do
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 6 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
wykonywania
c
zynności łączeniowych w zakresie określonym w tych
upoważnieniach.
5.1.2. Od O
sób upoważnionych do wykonywania czynności łączeniowych wymagane jest
posiadanie
świadectwa kwalifikacyjnego w zakresie eksploatacji urządzeń, instalacji
i sieci na stanowisku eksploatacji oraz upow
ażnienia do wykonywania Czynności
łączeniowych w zakresie określonym w upoważnieniu.
5.2.
Nadawanie, cofanie i przywracanie upowa
żnień
5.2.1.
Nadawanie, cofanie i przywracanie upoważnień do wydawania Poleceń ruchowych
oraz
upoważnień do wykonywania Czynności łączeniowych odbywa się zgodnie
z obowiązującymi w tej sprawie wewnętrznymi aktami normatywnymi.
5.2.2. W przypadku przerwy w pracy
przy eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci trwającej
powyżej 30 dni do 6 miesięcy, osoby upoważnione do wydawania Poleceń
ruchowych oraz upoważnione do wykonywania Czynności łączeniowych, mogą
pełnić dyżury samodzielnie po okresie dublowania trwającym minimum 1 dzień.
5.2.3. W przypadku przerwy w pracy
przy eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci trwającej
powyżej 6 miesięcy do jednego roku, osoby upoważnione do wydawania Poleceń
ruchowych oraz upoważnione do wykonywania Czynności łączeniowych mogą pełnić
dyżury samodzielnie po okresie dublowania trwającym minimum 6 dni.
5.2.4. W przypadku przerwy w pracy
przy eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci trwającej
powyżej 1 roku przywrócenie upoważnień następuje w oparciu o zasady ich
nadawania.
6.
APARATURA
ŁĄCZENIOWA,
JEJ
PRZEZNACZENIE
I
SPOSÓB
WYKORZYSTANIA
6.1.
Rodzaje aparatury łączeniowej.
Aparaturę łączeniową stanowią:
1.
Wyłączniki
2.
Rozłączniki
3. Styczniki
4.
Odłączniki
5. Uziemniki
6. Bezpieczniki
7.
Wyłączniki nadmiarowo-prądowe
6.2.
P
rzeznaczenie aparatury łączeniowej.
1.
Wyłączniki - do wyłączania i załączania prądów roboczych i zwarciowych.
2.
Rozłączniki - do wyłączania i załączania prądów roboczych do wartości ich
znamionowych prądów wyłączalnych.
3. Styczniki -
do wyłączania i załączania prądów roboczych do wartości ich
znamionowych prądów wyłączalnych.
4.
Odłączniki - do tworzenia przerw izolacyjnych w obwodach elektrycznych oraz do
wykonywania czynności łączeniowych wykazanych w punkcie 6.3.
5. Uziemniki -
do uziemiania i zwierania obwodów elektrycznych odłączonych spod
napięcia.
6. Bezpieczniki -
do samoczynnego przerywania obwodów elektrycznych w czasie
zwarć i przy przeciążeniach oraz po ich wyjęciu do tworzenia widocznej przerwy
w tych obwodach.
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 7 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
7.
Wyłączniki nadmiarowo-prądowe - do samoczynnego przerywania obwodów
elektrycznych w czasie zwarć i przy przeciążeniach oraz po ich wyłączeniu do
tworzenia przerw izolacyjnych w tych obwodach.
6.3.
Sposób wykorzystania aparatury łączeniowej.
6.3.1.
Za pomocą odłączników trójbiegunowych można załączać i wyłączać zdalnie
w stanie biegu jałowego transformatory o mocy do 31,5 MVA i górnym napięciu
110
kV, jeżeli spełnione są następujące warunki:
1.
Odstępy między osiami biegunów sąsiednich faz odłącznika wynoszą, co najmniej:
b) 1900 mm
– dla transformatorów o mocy do 25 MVA,
c) 2100 mm
– dla transformatorów o mocy do 31,5 MVA.
2.
Napięcie zasilania nie jest wyższe niż 121 kV,
6.3.2.
Za pomocą odłączników trójbiegunowych średniego napięcia można wyłączać
i załączać transformatory SN/nN, których moce znamionowe w odpowiednich
stanach pracy (stan biegu jałowego, stan obciążenia) są zgodne z podanymi w tabeli
nr 1.
Tabela nr 1.
Granic
zne moce transformatorów SN/nN, dla których dopuszczalne jest załączanie
i wyłączanie za pomocą odłączników trójbiegunowych SN.
Napięcie
znamionowe
[kV]
Moc znamionowa transformatora w kVA
w stanie biegu
jałowego
w stanie obciążenia
1
2
3
6
10
15
20
30
200 i mniejszej
315 i mniejszej
400 i mniejszej
500 i mniejszej
1000 i mniejszej
20
20
30 i mniejszej
30 i mniejszej
50 i mniejszej
6.3.3.
Za pomocą odłączników trójbiegunowych średniego napięcia można wyłączać
i załączać nieobciążone Linie napowietrzne i kablowe według tabeli nr 2.
Tabela nr 2.
Graniczne długości nieobciążonych Linii napowietrznych i kablowych w zależności od
przekroju, dla których dopuszczalne jest załączanie i wyłączanie za pomocą
odłączników trójbiegunowych.
Rodzaj linii
Napięcie
znamionowe
[kV]
Przekrój żył
[mm
2
]
Maksymalna
długość łączonego
odcinka [km]
1
2
3
4
kablowe
6
150 - 300
95 - 120
50 - 70
do 35
1,0
2,0
3,0
4,0
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 8 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
10
240 - 300
95 - 150
50 - 70
35
do 25
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
15
150 - 300
95 - 120
50 - 70
do 35
0,5
1,2
1,5
2,0
20
240 - 300
70 - 150
50
do 35
0,5
1,0
1,5
1,7
30
150 - 300
95 - 120
50 - 70
do 35
0,25
0,50
0,75
1,0
napowietrzne
do 30
-
10,0
6.3.4. Poza C
zynnościami łączeniowymi określonymi w pkt. 6.3.1., 6.3.2. i 6.3.3. dopuszcza
się załączanie i wyłączanie odłącznikami trójbiegunowymi nieobciążone szyny
zbiorcze, szyny obejściowe, przekładniki oraz ograniczniki przepięć w urządzeniach
do 220
kV włącznie.
6.3.5.
Główne punkty zasilające (GPZ) można łączyć ze sobą liniami średniego napięcia
o tym samym napięciu pracy wyłącznie na czas niezbędny do wykonywania
przełączeń w sieci:
1.
Za pomocą załączenia lub wyłączenia wyłącznika lub rozłącznika przy zachowaniu
w miejscu łączenia zgodności faz. 2. Za pomocą odłącznika trójbiegunowego
(zamykanie - otwieranie)
pod warunkiem, że w programach pracy sieci
elektroenergetycznej SN
znajduje się wykaz nazw odłączników oraz wykaz GPZ-ów
wraz z podaniem uwarunkowań, w których można łączyć ze sobą GPZ-y tymi
odłącznikami.
6.3.6.
Łączenie ze sobą linii średnich napięć zasilanych z jednego systemu (sekcji) szyn
zbiorczych (jedno
źródło zasilania) można wykonywać odłącznikami trójbiegunowymi
wyposażonymi w napęd. W przypadku połączenia szyn przez sprzęgło wyposażone
w zabezpieczenia, wymagana jest blokada zabezpieczeń.
7.
ZWROTY TECHNOLOGICZNE
7.1.
Przy wydawaniu P
oleceń ruchowych i przyjmowaniu meldunków o ich wykonaniu
o
bowiązują następujące zwroty technologiczne:
-
dla zmiany położenia styków wyłącznika, rozłącznika, stycznika -
-
" z a ł ą c z y ć " - " w y ł ą c z y ć "
-
dla zmiany położenia noży odłącznika -
- "
z a m k n ą ć " - " o t w o r z y ć "
- dla rozdzielnic
dwuczłonowych jako odpowiednik jednoczesnej zmiany położenia
noży odłączników -
-
" w t o c z y ć "
-
”w y t o c z y ć "
-
dla zmiany położenia noży uziemnika -
-
" z a m k n ą ć " - " o t w o r z y ć "
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 9 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
- dla uziemiaczy -
-
" z a ł o ż y ć " - " z d j ą ć "
-
dla wkładek topikowych -
-
" w ł o ż y ć " - " w y j ą ć "
-
dla elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej-
-
" z a b l o k o w a ć " - " o d b l o k o w a ć "
-
" o d s t a w i ć " - " n a s t a w i ć "
zablokować
–unieruchomić układy automatyk zdalnie poprzez telemechanikę lub
miejscowo
(w
stacji
) za pomocą odpowiednich łączników
(przycisków, przełączników, nakładek) bez rozłączania obwodów
wykonawczych.
odblokować
–uruchomić układy automatyk zdalnie poprzez telemechanikę lub
miejscowo
(w
stacji
) za pomocą odpowiednich łączników
(przycisków, przełączników, nakładek).
odstawić
–unieruchomić układy automatyk miejscowo (w stacji) za pomocą
odpowiednich łączników (przycisków, przełączników, nakładek) przez
rozłączenie obwodów wykonawczych.
nastawić
–uruchomić układy automatyk miejscowo (w stacji) za pomocą
odpowiednich łączników (przycisków, przełączników, nakładek) przez
połączenie obwodów wykonawczych.
7.2.
Przy wydawaniu P
oleceń ruchowych i przyjmowaniu meldunków o ich wykonaniu
dotyczących
urządzeń
elektroenergetycznych
dopuszcza
się
używanie
następujących zwrotów technologicznych:
1.
„załączyć" - „wyłączyć" dla: pola linii, pola sprzęgła stacji, transformatora itp.
oznacza
załączenie/wyłączenie wyłącznika lub rozłącznika w polu danego
urządzenia, a dla transformatora załączenie/wyłączenie wyłącznika lub
rozłącznika, w każdym z jego pól,
2.
„uziemić" - „odziemić" dla: pola linii, pola pomiarowego, pola sprzęgła stacji,
transformatora itp. oznacza
zamknięcie/otwarcie uziemnika lub założenie/zdjęcie
uziemiaczy
w polu danego urządzenia, a dla transformatora zamknięcie/otwarcie
uziemnika lub założenie/zdjęcie uziemiaczy w każdym z jego pól,
3.
„odłączyć” dla: pola linii, pola pomiarowego, pola sprzęgła stacji,
transformatora
itp. oznacza otwarcie wszystkich odłączników zainstalowanych
w polu danego urządzenia, a dla transformatora otwarcie wszystkich
odłączników zainstalowanych w każdym z jego pól,
4.
„przygotować do załączenia” dla: pola linii, pola pomiarowego, pola sprzęgła
stacji, transformatora
itp. oznacza zamknięcie wszystkich odłączników
zainstalowanych w polu danego
urządzenia, a dla transformatora zamknięcie
wszystkich odłączników zainstalowanych w każdym z jego pól, tak aby przerwa
była tylko na wyłączniku lub rozłączniku.
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 10 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
8.
ZASADY WYDAWANIA
POLECEŃ RUCHOWYCH
8.1.
Polecenie ruchowe wydaje O
soba upoważniona do wydawania poleceń ruchowych,
sprawująca operatywne kierownictwo nad urządzeniami, których dotyczy Polecenie
ruchowe.
Obowiązkiem
wydającego
oraz
przyjmującego
Polecenie
ruchowe
jest
przedstawienie się nazwiskiem (w razie konieczności również imieniem).
8.2.
Polecenie ruchowe może być wydane wyłącznie Osobie upoważnionej
do
wykonywania czynności łączeniowych.
8.3.
Polecenia ruchowe wykonania czynności łączeniowych należy wydawać w sposób
bezpośredni lub przy użyciu środków łączności. Przy niedostatecznej słyszalności lub
w razie braku łączności dopuszcza się pośredniczenie w przekazywaniu Poleceń
ruchowych. W takim przypadku funkcj
ę pośrednika pełnić może wyłącznie Osoba
upoważniona do wydawania poleceń ruchowych lub wykonywania czynności
łączeniowych. Wydający, pośredniczący i przyjmujący Polecenie ruchowe
zobowiązani są do odnotowania w swoich dziennikach operacyjnych treści polecenia,
daty, godziny oraz nazwiska o
soby wydającej i przyjmującej Polecenie ruchowe.
Wydane P
olecenie ruchowe przez osobę pośredniczącą musi również zostać
zarejestrowane na rejestratorze rozmów.
8.4.
P
olecenie ruchowe wydaje się pierwszemu dyżurnemu, kierującemu zespołem lub
dopuszczającemu.
8.5.
Polecenie ruchowe musi być jednoznaczne i zwięzłe, a użyte przy jego formułowaniu
zwroty technologiczne
– zgodne z podanymi w pkt. 7.1., 7.2.
8.6.
Wydane polec
enia ruchowe i meldunki o ich wykonaniu należy odnotować
w dzienniku operacyjnym. Wykonanie Polecenia ruchowego nast
ępuje niezwłocznie
lub w
terminie określonym w Poleceniu ruchowym. Polecenie należy wydać po
uprzednim wpisaniu do dziennika operacyjnego jego treści, odnotowując datę
i godzinę wydania polecenia oraz nazwisko osoby przyjmującej Polecenie ruchowe.
Przyjmujący polecenie odnotowuje w swoim dzienniku treść otrzymanego polecenia,
datę,
godzinę
i
nazwisko
wydającego
polecenie
i odczytuje
mu jego treść. Dopiero po odczytaniu i uzyskaniu potwierdzenia od
wydającego polecenie, że jego treść jest prawidłowa można przystąpić do jego
wykonania.
8.7.
Rozmowy dotyczące Poleceń ruchowych należy rejestrować w sposób ciągły we
wszystkich miejscach wydawania poleceń, na wszystkich kanałach bez możliwości
usuwania lub innej utraty informacji.
8.8.
Dyspozytor wyższego szczebla ma prawo wstrzymać wykonanie lub odwołać
Polecenie
ruchowe personelu szczebla niższego.
8.9.
Wykonujący czynności łączeniowe ma prawo i obowiązek odmowy wykonania
P
olecenia ruchowego, które jego zdaniem stwarza zagrożenie powstania wypadku
lub zakłócenia w pracy urządzeń. W takim przypadku odmawiający powiadamia
o odmowie
Dyspozytora. W przypadku podtrzymania przez Dyspozytora treści
wydanego polecenia powiadamia
bezpośredniego przełożonego i ten fakt wraz
z uzasadnieniem odnotowuje w dzienniku operacyjnym.
8.10.
W przypadku przerwania połączenia telefonicznego lub radiowego w trakcie rozmowy
dotyczącej Poleceń ruchowych, przed uzyskaniem potwierdzenia od wydającego
polecenie o prawidłowym jego rozumieniu nie wolno wykonać Czynności
łączeniowych bez ponownego skontaktowania się z Dyspozytorem i powtórzenia
całej rozmowy.
8.11. Przy wydawaniu i przyjmowaniu P
oleceń ruchowych należy jednoznacznie określić
miejsce, w którym ma być wykonywana Czynność łączeniowa.
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 11 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
8.12. Miejsce wykonywania C
zynności łączeniowej należy określić używając:
1. Nazwy/kodu/numeru stacji,
złącza, łącznika, gdzie ma być wykonana Czynność
łączeniowa,
2. N
apięcia rozdzielni, w której ma być wykonana Czynność łączeniowa,
3. N
azwę pola lub numer pola, w którym wykonywana będzie Czynność łączeniowa,
4. W przypadku C
zynności łączeniowych na urządzeniach, instalacjach i sieciach nN
również nazwy miejscowości, której to dotyczy.
9.
ZASADY WYKONYWANIA CZYNNOŚCI ŁĄCZENIOWYCH
9.1.
Przy wykonywaniu C
zynności łączeniowych należy stosować wymaganą przepisami
odzież ochronną, sprzęt ochronny i środki ochrony indywidualnej.
9.2.
Przed przystąpieniem do wykonywania Czynności łączeniowych należy:
1.
Stwierdzić zgodność nazwy/kodu/numeru stacji, złącza, w którym ma być
wykonywana C
zynność łączeniowa z podanym w Poleceniu ruchowym,
2. S
twierdzić zgodność nazwy i numeru pola (łącznika), w którym ma być wykonana
C
zynność łączeniowa z podanym w Poleceniu ruchowym,
3. S
prawdzić aktualny stan położenia łączników i automatyk,
4. S
prawdzić wzrokowo stan techniczny pola (łącznika).
9.3.
Przed każdym załączeniem urządzenia pod napięcie należy:
1.
Ocenić możliwości bezpiecznego załączenia urządzenia pod napięcie, poprzez
sprawdzenie
czy nie ma na nim lub w jego polu założonych uziemiaczy oraz czy
otwarte są uziemniki, a w przypadku transformatorów należy również sprawdzić
położenie przełącznika zaczepów,
2. S
kasować wskaźniki zadziałania zabezpieczeń,
3. Z
ałączyć napięcie pomocnicze w obwodzie blokad odpowiedniej rozdzielnicy.
9.4.
Zabrania się otwierania i zamykania pod napięciem odłączników w sieci, w której
występuje doziemienie.
9.5.
N
ie wolno dokonywać pod napięciem Czynności łączeniowych łącznikami
niesprawnymi (np. brak czynnika gaszącego, urwane cięgno).
9.6.
Jeśli w czasie wykonywania pracy na urządzeniach, sieciach i instalacjach
elektroenergetycznych jest konieczne zdjęcie uziemiaczy, np. na czas trwania prób
pomiarowych i funkcjonalnych, zezwala się na częściowe, a nawet całkowite ich
zdjęcie przez Osobę upoważnioną do wykonywania czynności łączeniowych.
Uwarunkowane to jest odpowiednim zapisem w poleceniu wykonania pracy.
9.7.
Przy wykonywaniu prac eksploatacyjnych C
zynności łączeniowe wykonywane
bezpośrednio z napędów wyłącznikami, rozłącznikami, odłącznikami i uziemnikami
pozostającymi w stanie beznapięciowym, w ramach prób funkcjonalnych łączników,
może przeprowadzać kierujący zespołem wykonujący te prace, w zakresie
wynikającym z polecenia wykonania pracy.
Jeżeli dla wykonania tych czynności konieczne jest odblokowanie napędów innych
łączników, otwartych dla przygotowania tego miejsca pracy i znajdujących się
częściowo pod napięciem, wówczas czynności te mogą być realizowane na
Polecenie ruchowe D
yspozytora po wyprowadzeniu zespołu z miejsca pracy
i odziemie
niu urządzeń.
9.8.
Czynności łączeniowe należy wykonywać z wykorzystaniem i zachowaniem
następujących poziomów sterowania:
1. Zdalnego systemu nadzoru i sterowania SCADA,
2. Lokalnego systemu nadzoru i sterowania SCADA na poziomie obiektu,
3. Nastawni / korytarza
obsługi,
4. Szafki kablowej,
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 12 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
5.
Napędu łącznika.
9.9.
Po każdym wykonaniu Czynności łączeniowej należy sprawdzić położenie łącznika
w sposób właściwy dla wybranego poziomu sterowania:
1. Zdalny system nadzoru i sterowania SCADA
– odwzorowanie stanu łącznika
w tym systemie,
2.
W przypadku wykorzystywania pozostałych poziomów sterowania należy
stwierdzić stan położenia łącznika poprzez oględziny (jeżeli taka możliwość
istnieje) lub stan położenia wskaźników na urządzeniu.
9.10.
Wyłączniki 110 kV i o napięciu wyższym należy wyłączać i załączać przy użyciu
systemu SCADA lub z nastawni. Przy uszkodzeniu sterowania zdalnego dopuszcza
się wyłączać i załączać z szafki kablowej. Przy uszkodzeniu obwodu sterowania
z nastawni i szafki ka
blowej dopuszcza się wyłączenie wyłącznika z napędu o ile
taka możliwość istnieje.
9.11.
Wyłączniki i rozłączniki średniego napięcia należy załączać i wyłączać z systemu
SCADA lub sterownikiem. W przypadku uszkodzenia obwodu sterowania,
przyciskiem na
napędzie wyłącznika/rozłącznika, wyłącznik/rozłącznik można
wyłączyć. W przypadku braku obwodów sterowania dopuszcza się załączać
i wyłączać wyłącznik przyciskami na jego napędzie. W przypadku konieczności
likwidacji ograniczeń w dostawie energii elektrycznej dopuszcza się załączanie
rozłączników z wykorzystaniem napędu ręcznego.
9.12.
Rygle blokad elektromagnetycznych należy zwalniać wyłącznie przy użyciu
odpowiedniego klucza.
9.13.
Przy niesprawnym sterowaniu zdalnym odłączników dopuszcza się ich otwieranie
i zamykanie z szafek kablowych z zachowaniem blokad.
Dopuszcza się pominięcie blokad lub wykorzystanie napędu ręcznego w przypadku
wystąpienia dysfunkcji w działaniu blokady. W takich sytuacjach otwieranie
i zamykanie odłączników z pominięciem blokad należy wykonywać dwuosobowo po
uzyskaniu zgody osoby sprawującej operatywne kierownictwo nad urządzeniem oraz
odnotowaniu tego faktu w dzienniku operacyjnym wydającego i przyjmującego
polecenie ruchowe.
9.14.
Odłączniki z napędem ręcznym należy otwierać i zamykać zdecydowanym ruchem
dźwigni. Odłączniki o napięciu 110 kV i wyższym z napędem ręcznym należy
zamykać i otwierać dwuosobowo.
9.15.
Jeżeli pole linii jest wyposażone w automatyczne blokowanie automatyki SPZ przy
załączaniu, można załączać linię bez Czynności łączeniowej blokowania automatyki
SPZ.
9.16.
Przed wyłączeniem transformatora należy zablokować przynależną mu automatykę
ARN. Po załączeniu transformatora należy odblokować przynależną mu automatykę
ARN.
9.17.
Przed podjęciem Czynności łączeniowych w urządzeniach objętych automatyką
SZR, automatykę tę należy zablokować. Po wykonaniu Czynności łączeniowych
automatykę SZR odblokować.
9.18.
Na czas wykonywania prac na łącznikach objętych automatyką PZW, automatykę tę
należy zablokować. Po zakończeniu prac automatykę PZW należy odblokować.
9.19.
Przed odłączeniem pola pomiaru napięcia należy dokonać oceny jego wpływu na
prawidłowość działania EAZ.
9.20.
Za powzięcie decyzji dotyczących stanu pracy EAZ odpowiada osoba sprawująca
operatywne kierownictwo nad urządzeniami objętymi tą automatyką.
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 13 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
10.
ORGANIZACJA WYKONYWANIA
CZYNNOŚCI ŁĄCZENIOWYCH
10.1.
Na stacjach ze stałym dyżurem Czynności łączeniowe wykonywane są przez
dyżurnego stacji, a na obiektach bez stałego dyżuru przez Osobę upoważnioną do
wykonywania C
zynności łączeniowych.
10.2. W przypadku
wieloosobowej obsługi stacji w harmonogramach dyżurów należy
wyznaczyć pierwszego dyżurnego.
10.3.
Czynności łączeniowe w stacjach bez stałej obsługi mogą wykonywać Osoby
upoważnione do wykonywania Czynności łączeniowych na polecenie Dyspozytora,
któremu stacja lub jej część operatywnie podlega.
10.4.
W urządzeniach użytkownika systemu podlegających operatywnemu kierownictwu
lub
nadzorowi służb dyspozytorskich operatora systemu dystrybucyjnego Czynności
łączeniowe wykonuje się według uzgodnionych zasad współpracy.
10.5.
Czynności przy urządzeniach elektroenergetycznych, które należy wykonywać
dwuosobowo:
1.
Czynności łączeniowe, które wymagają otwierania drzwi do celek, w których
znajdują się urządzenia będące pod napięciem, zdejmowania osłon lub barierek,
2. Cz
ynności łączeniowe na urządzeniach o napięciu 110 kV i wyższym
wykonywane za pomocą napędów ręcznych. Powyższe nie dotyczy zamykania
i otwierania uziemników,
3.
Czynności łączeniowe wykonywane z pominięciem blokad wymuszających
określoną technologię łączeń,
4.
Zakładanie i zdejmowanie uziemiaczy.
Dopuszcza się odstępstwo od w/w zasad w przypadkach opisanych instrukcjami
szczegółowymi.
Pozostałe czynności łączeniowe można wykonywać jednoosobowo.
10.6.
Uziemianie i odziemianie za pomocą uziemnika może być wykonywane
jednoosobowo.
10.7.
Podczas czynności łączeniowych wykonywanych dwuosobowo Czynności
łączeniowe wykonuje Drugi dyżurny/członek zespołu wg wskazań i pod nadzorem
pierwszego dyżurnego/kierującego zespołem. Dopuszcza się odstępstwo od
niniejszego przy wykonywaniu zdalnie C
zynności łączeniowych z nastawni, przy
czym D
rugi dyżurny/członek zespołu na terenie rozdzielni kontroluje stan położenia
łączników.
W takim przypadku należy zachować szczególną ostrożność, a w trakcie
wykonywania C
zynności łączeniowych drugi dyżurny/członek zespołu musi
przebywać w bezpiecznej odległości od urządzeń. Dyżurnym/zespołowi pracowników
należy zapewnić łączność telefoniczną lub radiową.
10.8. Przy wykonywaniu C
zynności łączeniowych liczba osób obecnych w rozdzielni nie
może być większa niż trzy osoby.
10.9. W czasie burzy (
wyładowań atmosferycznych) zabrania się wykonywania Czynności
łączeniowych za pomocą napędów ręcznych, zakładania i zdejmowania uziemiaczy
w stacjach i liniach napowietrznych oraz w
stacjach wnętrzowych, do których
doprowadzone są Linie napowietrzne oraz Linie kablowo-napowietrzne.
10.10. Wykonywanie C
zynności łączeniowych bez Polecenia ruchowego dozwolone jest
tylko w przypadkach:
1.
Czynności związanych z ratowaniem zdrowia lub życia ludzkiego,
2.
Zabezpieczenia urządzeń, instalacji i sieci przed zniszczeniem.
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 14 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
Wykonujący Czynności łączeniowe bez Polecenia ruchowego (po ich wykonaniu)
zobowiązany jest powiadomić niezwłocznie o tym fakcie osobę sprawującą
operatywne kierownictwo nad tymi urządzeniami.
10.11.
Osoba sprawująca operatywne kierownictwo nad urządzeniami może przekazać
operatywne kierownictwo innej
osobie upoważnionej do wydawania Poleceń
ruchowych.
Powyższe przekazanie zawiera:
1.
Dokładne i jednoznaczne określenie fragmentu sieci lub urządzenia.
2.
Określenie zadania do wykonania lub czasu, na który przekazuje się operatywne
kierownictwo.
Nale
ży dokonać stosownego zapisu w dzienniku operacyjnym przekazującego
i
przyjmującego operatywne kierownictwo.
10.12. W stacjach elektroenergetycznych
zakwalifikowanych jako stacje „niebezpieczne”,
C
zynności łączeniowe należy wykonywać z uwzględnieniem szczegółowej instrukcji
eksploatacji dla danej stacji lub w stanie beznapięciowym.
11.
WYKONYWANIE
CZYNNOŚCI ŁĄCZENIOWYCH ZA POMOCĄ TELEMECHANIKI
11.1.
Telemechanikę należy traktować jako jeden ze środków obsługi ruchowej urządzeń
elektroenergetycznych.
11.2.
Możliwość zdalnego sterowania łącznikami lub automatyką za pomocą telemechaniki
należy wykorzystywać we wszystkich przypadkach łączeń.
11.3.
Przed wejściem na stację wyposażoną w telemechanikę należy zawiadomić o swojej
obecności Dyspozytora, w którego operatywnym kierownictwie znajduje się obiekt.
11.4. Przed wykonaniem C
zynności łączeniowych z wykorzystaniem telemechaniki należy
każdorazowo ostrzec osoby przebywające w rozdzielni o zamiarze przeprowadzenia
tych czynności.
11.5. Przy wykonywaniu C
zynności łączeniowych za pomocą telemechaniki należy
stosować następujący tok postępowania:
1. Sprawdz
ić położenie stanu łącznika (automatyki) w systemie SCADA,
2.
Skwitować i skasować sygnały w systemie SCADA,
3.
Zasterować odpowiednim łącznikiem (automatyką) kwitując każdorazowo
wykonaną czynność łączeniową,
4. Sprawdz
ić położenie stanu łącznika (automatyki) w systemie SCADA.
11.6.
Dyspozytor wykonujący Czynności łączeniowe za pomocą telemechaniki odnotowuje
w dzienniku operacyjnym ich wykonanie.
11.7. Zamykanie i otwieranie
uziemników za pomocą telemechaniki dozwolone jest na
wyłączonych i odłączonych urządzeniach, na których istnieje możliwość sprawdzenia
braku
napięcia poprzez telepomiary w systemie SCADA lub w przypadku braku
takich pomiarów na podstawie odwzorowania stanu położenia styków tych łączników.
11.8. W
przypadku stwierdzenia jakichkolwiek niezgodności między stanem faktycznym
a odwzorowaniem w systemie SCADA należy przerwać wykonywanie Czynności
łączeniowych za pomocą telemechaniki do czasu usunięcia niezgodności.
12.
STOSOWANIE KARTY
PRZEŁĄCZEŃ
12.1.
Karty przełączeń należy stosować przy wykonywaniu Czynności łączeniowych w:
1. Wszystkich rozdzielniach 220 kV oraz wielosystemowych rozdzielniach 110 kV,
2. P
ozostałych stacjach i rozdzielniach przy przełączaniu pól z systemu na system,
3. I
nnych przypadkach jeśli Dyspozytor uzna to za konieczne.
12.2.
Dopuszcza się wykonywanie Czynności łączeniowych bez stosowania kart
przełączeń w przypadkach:
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 15 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
1. Rato
wania życia i zdrowia ludzkiego,
2. Z
abezpieczenia urządzeń, instalacji i sieci przed zniszczeniem,
3. W czasie trwania awarii od chwili jej powstania do momentu prz
ywrócenia
zasilania u
żytkownikom systemu,
4. Przy C
zynnościach łączeniowych ograniczonych do jednego pola lub jednego
urządzenia,
5. Przy wydawaniu pojedynczych P
oleceń ruchowych przy czym każde następne
musi poprzedzać meldunek o wykonaniu poprzedniego,
6. Realizacji C
zynnościach łączeniowych w oparciu o Program łączeniowy,
7. Realizacji C
zynności łączeniowych z wykorzystaniem zaprogramowanych
w systemie SCADA sekwencji łączeniowych.
12.3.
W kartach przełączeń należy zapisać zadanie do wykonania i kolejne Czynności
łączeniowe aparaturą (załączenie i wyłączenie wyłącznika, rozłącznika, otwarcie
i zamknięcie odłącznika, uziemnika), założenie i zdjęcie uziemiaczy oraz
nastawienie, odstawienie
względnie zablokowanie i odblokowanie zabezpieczeń
i automatyk.
12.4.
Kartę przełączeń wypełnia Drugi dyżurny/członek zespołu, a sprawdza pierwszy
dyżurny/kierujący zespołem. W przypadku wykonywania przełączeń jednoosobowo,
kartę przełączeń wypełnia wykonujący przełączenia, a sprawdza, przy użyciu
środków łączności, Dyspozytor wydający polecenie.
12.5.
Kartę przełączeń z zapisanym zadaniem, odnotowanymi Czynnościami łączeniowymi
w
kolejności ich wykonywania należy zabrać na miejsce wykonywania łączeń.
12.6. Przy wykonywaniu C
zynności łączeniowych przez dwie osoby, pierwszy
dyżurny/kierujący zespołem odczytuje kolejne Czynności łączeniowe, a Drugi
dyżurny/członek zespołu powtarza otrzymaną treść i wykonuje kolejno Czynności
łączeniowe.
12.7.
Czynności łączeniowe rozpoczyna się od zapisu w karcie przełączeń godziny
podjęcia działań a następnie kolejno realizuje się zapisane w niej czynności. Każdą
C
zynność łączeniową po jej wykonaniu oznacza się symbolem ‘’X’’ w kolumnie ‘’W’’
karty przełączeń.
12.8.
Wykonujący Czynności łączeniowe przechowuje wypełnione karty przełączeń przez
okres 30 dni.
12.9. Po wykonaniu poleconych C
zynności łączeniowych odpowiedzialny za ich wykonanie
odnotowuje w swoim dzienniku operacyjnym god
zinę ich zakończenia oraz numery
kart przełączeń i powiadamia Dyspozytora.
12.10.
Dopuszcza się zastąpienie karty przełączeń rozpisaniem Czynności łączeniowych
w dzienniku operacyjnym.
12.11.Wzór karty przełączeń stanowi załącznik nr 1 do niniejszej instrukcji.
13.
TECHNOLOGIA WYKONYWANIA
CZYNNOŚCI ŁĄCZENIOWYCH
13.1. POSTANOWIENIA
OGÓLNE
13.1.1. Przy wykonywaniu C
zynności łączeniowych w polach liniowych wyposażonych
w wyłącznik i odłączniki należy zachować następującą kolejność:
1. P
rzy wyłączaniu:
a)
wyłączyć wyłącznik,
b) otw
orzyć odłącznik liniowy,
c)
otworzyć odłącznik szynowy.
2. Przy
załączaniu:
a)
zamknąć odłącznik szynowy,
b)
zamknąć odłącznik liniowy,
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 16 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
c)
załączyć wyłącznik.
13.1.2. Przy wykonywaniu C
zynności łączeniowych w polach transformatorów
dwuuzwojeniowych należy zachować następującą kolejność:
1.
Przy wyłączaniu:
a)
wyłączyć wyłącznik strony dolnego napięcia,
b)
wyłączyć wyłącznik (otworzyć odłącznik szybki) strony górnego napięcia,
c)
otworzyć odłącznik transformatorowy, a następnie szynowy strony
dolnego napięcia,
d)
otworzyć odłącznik szynowy strony górnego napięcia.
2.
Przy załączaniu:
a)
zamknąć odłącznik szynowy strony górnego napięcia,
b)
zamknąć odłącznik szynowy i transformatorowy strony dolnego napięcia,
c)
załączyć wyłącznik (zamknąć odłącznik szybki) strony górnego napięcia,
d)
załączyć wyłącznik strony dolnego napięcia.
13.1.3. Przy wykonywaniu C
zynności łączeniowych w polach transformatorów
trójuzwojeniowych należy zachować następującą kolejność:
1. P
rzy wyłączaniu:
a)
wyłączyć wyłączniki strony dolnych napięć,
b)
wyłączyć wyłącznik strony górnego napięcia, (otworzyć odłącznik
z napędem szybkim górnego napięcia),
c)
otworzyć odłącznik transformatorowy, a następnie szynowy strony
dolnego
napięcia kolejno w obydwu polach,
d)
otworzyć odłącznik transformatorowy a następnie szynowy strony
górnego napięcia.
2. P
rzy załączaniu:
a)
zamknąć odłącznik szynowy a następnie transformatorowy strony górnego
napięcia,
b)
zamknąć odłącznik szynowy, a następnie transformatorowy strony dolnego
napięcia kolejno w obydwu polach,
c)
załączyć wyłącznik (zamknąć odłącznik z napędem szybkim) strony
górnego napięcia,
d)
załączyć wyłączniki strony dolnych napięć.
13.1.4. Podczas realizacji C
zynności łączeniowych, które są zawarte w Programach
łączeniowych oraz w innych uzasadnionych przypadkach dopuszcza się
odstępstwa od powyższych zasad.
13.2.
CZYNNOŚCI ŁĄCZENIOWE W STACJACH NN, WN I WN/SN
13.2.1.
Przed łączeniem transformatorów do pracy równoległej należy zablokować
automatyki ARN na obu transformatorach
oraz wyrównać napięcia, a po
wyłączeniu z pracy równoległej należy odblokować automatyki ARN.
13.2.2.
Przy załączaniu pod napięcie szyn zbiorczych za pomocą wyłącznika sprzęgła
należy, w pierwszej kolejności, zamknąć odłącznik systemu będącego pod
napięciem. Przy wyłączaniu spod napięcia – w pierwszej kolejności należy
otworzyć odłącznik od strony systemu wyłączanego.
13.2.3. W trakcie
próbnego załączania systemu szyn zbiorczych wyłącznikiem sprzęgła
należy odblokować/nastawić zabezpieczenie nadprądowe bezzwłoczne sprzęgła.
13.2.4.
Przy przełączaniu pracy urządzeń 110 kV i 220 kV z systemu na system
z wykorzystaniem sprzęgła należy przełączać kolejno poszczególne pola.
N
a czas przełączeń zabezpieczenia sprzęgła należy zablokować.
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 17 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
13.2.5.
Przy przełączaniu pracy urządzeń 110 kV i 220 kV z systemu na system
z przerwą, bez użycia wyłącznika sprzęgła, poszczególne pola należy przełączać
z systemu na system z zachowaniem następującej kolejności czynności
łączeniowych w danym polu:
1. W
yłączyć wyłącznik,
2. O
tworzyć odłącznik szynowy systemu, do którego pole jest przyłączone,
3. Z
amknąć odłącznik szynowy pola na wskazany system,
4. Z
ałączyć wyłącznik.
Inny sposób przełączeń może być przyjęty na polecenie Dyspozytora kierującego
operatywnie urządzeniem.
13.2.6. Przy rezerwowaniu pola linii polem
sprzęgła należy:
1. W
ybrać przełącznikiem wariant pracy zabezpieczeń sprzęgła umożliwiający
rezerwowanie linii,
2. N
astawić zabezpieczenie pola sprzęgła według ustaleń planu nastawień
zabezpieczeń,
3. P
rzygotować układ pracy rozdzielni w sposób zapewniający kierunkowe
działanie zabezpieczenia odległościowego i ziemnozwarciowego w polu
sprzęgła.
13.2.7. W rozdz
ielniach z szynami obejściowymi, przed wykonaniem Czynności
łączeniowych w poszczególnych polach, należy również sprawdzić otwarcie
odłączników szyny obejściowej.
13.2.8.
Uziemienie lub odziemienie punktów gwiazdowych uzwojeń 110 kV
transfor
matorów można wykonać tylko na Polecenie ruchowe Dyspozytora.
13.3.
CZYNNOŚCI ŁĄCZENIOWE NA URZĄDZENIACH SN i nN
13.3.1.
Przy przełączaniu pracy urządzeń SN z systemu na system z wykorzystaniem
sprzęgła, dopuszcza się zamknąć kolejno odłączniki szynowe przełączanych pól na
wskazany system, a następnie otworzyć odłączniki szynowe przełączonych pól
systemu, z którego pola mają być odłączone. W czasie wykonywania przełączeń
zabezpieczenie sprzęgła musi być zablokowane.
13.3.2. Transformatory SN/nN i SN/SN
wyposażone w wyłącznik lub rozłącznik tylko po
stronie górnego napięcia należy wyłączać tymi łącznikami pod obciążeniem.
Odłącznik strony dolnego napięcia należy otwierać w stanie beznapięciowym.
13.3.3. Transformatory SN/nN i SN/SN
wyposażone w odłącznik po stronie górnego
napięcia i wyłącznik (rozłącznik) po stronie dolnego napięcia należy wyłączać
wyłącznikiem (rozłącznikiem) strony dolnego napięcia, a następnie odłącznikiem
górnego napięcia (w stanie biegu jałowego), z zachowaniem wymagań
wynikających z tabeli nr 1.
13.3.4. Transformatory SN/nN
wyposażone obustronnie w odłączniki można wyłączać
i załączać pod obciążeniem odłącznikiem strony górnego napięcia, jeśli spełniają
wymagania wynikające z tabeli nr 1.
13.3.5.
Zamykanie i otwieranie odłącznika cewki gaszącej można wykonywać po
uprzednim sprawdzeniu stanu izolacji sieci, z którą cewka współpracuje
(brak doziemienia sieci).
13.3.6.
W układach z punktem zerowym uziemionym przez rezystor, w każdej sieci
galwanicznie połączonej wymagane jest załączenie, co najmniej jednego rezystora.
13.3.7.
Przy załączeniu do pracy równoległej dwóch sekcji, z których każda wyposażona
jest w rezystor, j
eden z nich należy wyłączyć.
Przy braku możliwości wyłączenia samego rezystora (brak wyłącznika lub
stycznika) należy:
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 18 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
1.
Załączyć wyłącznik w polu sprzęgła średniego napięcia,
2.
Wyłączyć wyłącznik w polu transformatora potrzeb własnych z przyłączonym
rezystor
em jednej z pracujących równolegle sekcji,
3.
Otworzyć odłącznik (rozpiąć głowicę konektorową) rezystora wyłączonego
transformatora potrzeb własnych,
4.
Załączyć wyłącznik w polu transformatora potrzeb własnych.
Powyższe nie dotyczy przypadku z zastosowaniem automatyki, która realizuje
automatyczne wyłączenie rezystora.
13.3.8. Przy powrocie do pracy z rozdzielonymi sekcjami SN C
zynności łączeniowe
wykonać w kolejności odwrotnej w stosunku do opisu zwartego w podpunkcie
13.3.7.
13.3.9.
Przed każdym otwarciem odłącznika w polu pomiaru średniego napięcia, z którego
zasilana jest automatyka ARN i SZR należy zablokować te automatyki.
Po ponownym zamknięciu odłącznika w polu pomiaru średniego napięcia - ARN
i SZR odblokować.
13.3.10.
Przed rozpoczęciem Czynności łączeniowych w urządzeniach objętych automatyką
SZR, automatykę tę należy zablokować. Po wykonaniu Czynności łączeniowych -
automatykę SZR odblokować.
13.4.
CZYNNOŚCI ŁĄCZENIOWE WYKONYWANE BEZPIECZNIKAMI nN
13.4.1.
Wymianę wkładek bezpiecznikowych instalacyjnych nN można wykonywać pod
napięciem i obciążeniem, pod warunkiem, że ich obudowy są nieuszkodzone.
W
przypadku
uszkodzonej
obudowy
bezpiecznika
wymianę
wkładek
bezpiecznikowych wraz z uszkodzoną obudową należy wykonywać w stanie
beznapięciowym.
13.4.2.
Wyjmowanie i wkładanie bezpieczników mocy nN należy wykonywać w stanie
beznapięciowym.
13.4.3.
Dopuszcza się wyjmowanie i wkładanie bezpieczników mocy nN w stanie pod
napięciem i obciążeniem przy nieuszkodzonych podstawach, jeżeli spełnione są
na
stępujące warunki:
1.
Są to podstawy bezpiecznikowe pojedyncze i nie są zabudowane w żeliwnych
obudowach,
2. Nie ma utrudnionego dost
ępu do podstaw bezpiecznikowych,
3. Pa
nują warunki dobrej widoczności,
4.
Nie występują niekorzystne warunki atmosferyczne (np.: śnieżyca, deszcz,
mgła) powodujące zwiększoną wilgotności powietrza.
13.4.4.
Na czas przełączeń dopuszcza się łączenie do pracy równoległej obwodów niskich
napięć bezpiecznikami mocy przy zachowaniu warunku zgodności wszystkich faz
oraz spełnieniu warunków wymienionych w punkcie 13.4.3.
UWAGA:
Ocenę wyżej wymienionych warunków i możliwości wykonania Czynności
łączeniowych podejmuje każdorazowo wykonujący Czynności łączeniowe.
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 19 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
14.
POSTĘPOWANIE W SYTUACJACH PO ZADZIAŁANIU AUTOMATYKI
ZABEZPIECZENIOWEJ
14.1.
POSTANOWIENIA OGÓLNE
14.1.1.
Łączenie próbne w odniesieniu do linii jest to załączenie linii w układzie, w jakim
została automatycznie wyłączona niezależnie od działania automatyki SPZ.
Powyższą czynność ruchową należy traktować jako możliwość skrócenia czasu
przerwy w dostarczaniu energii w przypadku
pomyślnego rokowania przyjęcia
napięcia przez linię, przy jednoczesnym braku stwierdzenia zagrożenia dla otoczenia
lub
groźby pogłębienia awarii.
14.1.2.
Linię wyłączoną w wyniku działania jej zabezpieczeń nie wolno łączyć próbnie,
jeżeli:
1.
Wyłączenie nastąpiło bezpośrednio po załączeniu linii pod napięcie,
po zakończeniu na niej prac konserwacyjno-remontowych,
2.
Na jej odłączonym fragmencie lub powiązaniu z inną linią wykonywane są
prace,
3.
Wykonywane są na niej prace w technologii PPN.
14.2. LINIE NN i WN
Linie napowietrzne, Linie kablowe, Linie kablowo-napowietrzne 220 kV i 110 kV
wyłączone przez zabezpieczenie dopuszcza się jednokrotnie łączyć próbnie jeżeli:
1. Nie
ma zgłoszeń, że jest uszkodzona oraz gdy jej wyłączenie spowodowało trwałe
ograniczenia w dostawie energii lub stworzyło zagrożenie w pracy systemu,
2. Lokalizatory
wykazują występowanie zwarcia na napowietrznej części linii,
3. W
yłączenie było spowodowane uszkodzeniem w stacjach ją zasilających,
4. W
yłączenie spowodowane zostało działaniem zabezpieczeń w sąsiednich stacjach
(brak wyłączenia uszkodzonego elementu od zabezpieczeń danej linii),
5. W
yłączenie spowodowane zostało zwarciem lub uszkodzeniem w obwodach
wtórnych.
14.3. TRANSFORMATORY WN/SN
14.3.1.
Nie wolno załączać transformatora do czasu stwierdzenia i usunięcia przyczyn jego
samoczynnego
wyłączenia przez:
1.
Zabezpieczenie różnicowe,
2. Zabezpieczenie gazowo-
przepływowe drugiego stopnia kadzi transformatora,
3. Zabezpieczenie gazowo-
podmuchowe przełącznika zaczepów transformatora.
Zgodę na załączenie transformatora do ruchu w takim przypadku podejmuje osoba
z poziomu dyrekcji jednostki prowadzącej eksploatację z wyjątkiem przypadków,
kiedy stwierdzono jednoznaczną przyczynę wyłączenia. Wówczas decyzję
o załączeniu (po usunięciu przyczyny wyłączenia) podejmuje osoba, w której
operatywnym kierownictwie znajduje się transformator.
14.3.2.
Transformatory wyłączone trwale przez zabezpieczenia, można załączyć ponownie
bez wykonania
pomiarów, jeżeli stwierdzono, że:
1. W
yłączenie zostało spowodowane uszkodzeniami innych urządzeń (zwarciem
wywołanym przez czynniki zewnętrzne), które są zainstalowane w strefie
działania zabezpieczenia różnicowego, o ile nie działało równocześnie
zabezpieczenie gazowo-
przepływowe,
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 20 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
2. W
yłączenie spowodowane zostało działaniem zabezpieczenia nadprądowego
strony SN transformatora w wyniku
braku działania zabezpieczenia lub braku
wyłączenia wyłącznika w polu odpływowym,
3. W
yłączenie spowodował przekaźnik gazowo-przepływowy wskutek wydzielania
się powietrza (gaz niepalny) lub nadmiernego obniżenia się poziomu oleju
w konserwatorze,
4. W
yłączenie spowodowane zostało zwarciem, lub uszkodzeniem w obwodach
pomocniczych, o ile nie działały zabezpieczenia wskazujące na przepływ prądu
zwarciowego.
14.4. TRANSFORMATORY SN/nN
14.4.1.
Transformatory wyłączone przez zabezpieczenia, można załączyć ponownie bez
wykonania pomiarów, jeżeli stwierdzono, że przepaleniu uległ jeden bezpiecznik SN
oraz gdy znana jest przyczyna jego przepalenia.
14.4.2.
W przypadku braku przyczyny wyłączenia lub gdy przepaleniu uległ więcej niż jeden
bezpiecznik należy dokonać pomiarów transformatora. Pomimo pozytywnych
wyników pomiarów nie wolno załączyć transformatora łącznikiem, którego napęd
znajduje się w tym samym pomieszczeniu co transformator.
14.5. LINIE NAPOWIETRZNE, KABLOWE i KABLOWO-NAPOWIETRZNE SN
14.5.1.
Linię kablową i Linię kablowo-napowietrzną wyłączoną przez zabezpieczenie
ziemnozwarciowe
można łączyć próbnie jednokrotnie jeżeli nie ma pewności,
że jest uszkodzona.
14.5.2. L
inię napowietrzną wyłączoną przez zabezpieczenie ziemnozwarciowe można
łączyć próbnie dwukrotnie, jeżeli nie ma pewności, że jest uszkodzona.
14.5.3. Linie napowietrzne i Linie kablowo-napowietrzne SN
wyłączone przez
zabezpieczenie, można łączyć próbnie w całości, jeżeli wyłączenie wystąpiło
podczas burzy lub silnego wiatru.
14.5.4. Lini
ę napowietrzną SN można łączyć po zadziałaniu zabezpieczenia nadprądowego
zwłocznego jeżeli znana jest przyczyna jego zadziałania i została usunięta.
14.5.5.
Zabrania się łączenia Linii napowietrznej, Linii kablowej i Linii kablowo-
napowietrznej
SN po zadziałaniu zabezpieczenia zwarciowego (nadprądowego
bezzwłocznego). Po dokonaniu oględzin wyłączonego pola w stacji i podejścia
liniowego
i stwierdzeniu braku uszkodzeń oraz po zmianie układu pracy linii, linię
można łączyć.
14.5.6.
Zabrania się łączyć próbnie Linie napowietrzne, Linie kablowe i Linie kablowo-
napowietrzne SN w przypadku pobudzenia zabezpieczeń zwarciowych w polu SN
transformatora WN/SN lub zabezpieczenia szyn zbiorczych SN.
14.6. SIECI nN
14.6.1.W przypadku
wystąpienia licznych przerw w dostawie energii elektrycznej
w określonym obszarze sieci Dyspozytor może upoważnić pierwszego
dyżurnego/kierującego zespołem do przeprowadzenia koniecznych Czynności
łączeniowych w celu przywrócenia zasilania bez każdorazowego uzyskiwania zgody
na ich wykonanie.
14.6.2.Wykonane
C
zynności łączeniowe upoważniona osoba musi odnotować
w swoim dzienniku operacy
jnym i przekazać meldunek o ich wykonaniu
Dyspozytorowi.
„Instrukcja wykonywania czynności łączeniowych w sieciach elektroenergetycznych
Strona 21 z 21
TAURON Dystrybucja S.A.
” - IR-002/TD (wersja pierwsza)
15.
WYKAZ ZAŁĄCZNIKÓW
15.1.
Załącznik nr 1 - wzór „Karty Przełączeń”
Za
łącznik nr1
TAURON Dystrybucja S.A.
Oddział w ....................
Stacja
....................................................
Rozdzielnia
....................................................
KARTA PRZEŁĄCZEŃ NR ...............
z dnia ........................................
Zadania:.........................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
L.p.
Czynności łączeniowe do wykonania
W
Opracował:
...............................
Sprawdził: ............................
Czynności łączeniowe:
rozpoczęto godz.:
................
zakończono godz.:
................
............................
Podpis pierwszego dyżurnego
lub kierującego zespołem