Historia PKS Tomaszów Mazowiecki 

Historia naszego PKS-u zaczyna się w styczniu 1945 roku. Wtedy to kierowcy miasta Tomaszowa 
Mazowieckiego zaczęli samodzielnie organizować transport samochodowy, pozyskując porzucone przez 
okupanta samochody. 
23 marca transport ten został ujęty w zorganizowaną formę, ponieważ powstało Państwowe 
Przedsiębiorstwo Transportowe, które przejęło obiekt po Niemcu Denkhausie. 

 

Jan Bartolewski - założyciel Państwowego Przedsiębiorstwa Transportowego w 
Tomaszowie Mazowieckim, jeden z pierwszych kierowców i pracownik stacji obsługi. 

 
Pierwszym zadaniem wykonanym przez pracowników Przedsiębiorstwa było dowiezienie zboża z 
magazynów powiatu rawskiego i brzezińskiego do Tomaszowa i Łodzi. Główna działalność 
Przedsiębiorstwa polegała na dowozie surowców dla miejscowego przemysłu oraz środków 
żywnościowych dla ludności. 

 

 

 

Zobacz galerię dawnych pojazdów

  

 
1 września 1945 roku Przedsiębiorstwo zmieniło nazwę na Państwowe Przedsiębiorstwo Transportowo-
Ekspedycyjne Przemysłu i pod tą nazwą funkcjonowało do 31 grudnia 1947 roku. W okresie tym 
Przedsiębiorstwo działało bez zaplecza technicznego, w oparciu o części zamienne ściągane z terenu i na 
taborze poniemieckim. 
1 stycznia 1948 roku nastąpiła fuzja P.P.T.E.P. z firmą G. Hartwig Spółka Akcyjna. Od lipca 1948 roku 
zaczął napływać nowy tabor, m. in. cztero- i siedmiotonowe Fiaty z przyczepami. Również w tym okresie 
tworzył się zaczątek stacji obsługi pojazdów jako własne zaplecze techniczne. 
 

 

 

 
 
Od stycznia 1950 roku, na skutek uchwały rządu o połączeniu przedsiębiorstw, powstała Państwowa 
Komunikacja Samochodowa w Tomaszowie Mazowieckim. 
W 1952 roku przeprowadzony został kapitalny remont w czterech pomieszczeniach biurowych, 
wybudowano myjnię, pogłębiono studnię, a także zainstalowano oświetlenie placu. 
Pracownicy tomaszowskiego PKS-u wykonywali także liczne działania na rzecz miasta, m.in. w 1953 
roku załoga Przedsiębiorstwa zapoczątkowała w czynie społecznym budowę parku nad rzeką Wolbórką. 
 

 

 
 
W tym samym roku pracownicy PKS-u utworzyli dla ofiar wypadków drogowych Bank Krwi. 
W kolejnych latach powiększał się tabor, rozwijał się dział dotyczący spedycji, a stacja obsługi została 
wyposażona w maszyny i narzędzia. 
 

 

W omawianym okresie do pracy w Przedsiębiorstwie trafiło wiele osób wywodzących się z 
przyzakładowej szkoły PKS. Kwitło życie kulturalne w zakładowej świetlicy, powstawały zespoły 
artystyczne, które miały poważne osiągnięcia w województwie. Obsługiwały one różne uroczystości 
związane z nagradzaniem najlepszych oddziałów terenowych, m. in. w Piotrkowie Trybunalskim, czy 
Rawie Mazowieckiej. Można było zaobserwować ciekawe zjawisko wśród kierowców, polegające na 
współzawodnictwie o lepsze wyniki w przewozach ton i tonokilometrów. 

 

 
W 1966 roku rozpoczęła się budowa nowego dworca autobusowego, która została ukończona dopiero 15 
grudnia 1976 roku. 
 

 

 
 
W 1975 roku rozpoczęła się natomiast budowa nowej zajezdni przy ulicy Nadrzecznej. Powstały m. in.: 
poczekalnia dla kierowców, pomieszczenie dla dyspozytorów, a w 1978 roku stołówka z bufetem. 
W 1985 roku - z okazji czterdziestolecia oddziału PKS w Tomaszowie - Przedsiębiorstwo otrzymało 
sztandar, a wielu pracowników medale i odznaczenia. Kilku pracowników otrzymało szczególne 
wyróżnienie - złote medale Wzorowego Kierowcy. 
20 sierpnia 2004 roku na bazie Przedsiębiorstwa Państwowej Komunikacji Samochodowej w 
Tomaszowie Mazowieckim, powstało w procesie prywatyzacji Przedsiębiorstwo Komunikacji 

Samochodowej w Tomaszowie Mazowieckim Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. 
Pod koniec 2006 roku zmieniona została lokalizacja siedziby PKS-u, która obecnie mieści się przy ulicy 
Dworcowej 6. Budynek dawnej poczekalni został przerobiony na stację obsługi pojazdów. 
 

 

 

Fot. Budynek dworca oraz stacja obsługi pojazdów 

 

W maju 2009 roku po kapitalnym remoncie oddana została do użytku poczekalnia dla Pasażerów.