background image

Zadanie: 1 
 

Spaliny wydostające się z rur wydechowych samochodów zawierają znaczne ilości tlenku węgla(II) i tlenku 

azotu(II). Gazy te są bardzo toksyczne i dlatego w aktualnie produkowanych samochodach stosuje się katalizatory 
platynowe, dzięki którym tlenek węgla(II) i tlenek azotu(II) wchodzą ze sobą w reakcję tworząc naturalne składniki 
powietrza. 

 

Ułóż równanie reakcji i dobierz współczynniki stechiometryczne metodą bilansu elektronowego.  

 

Wskaż utleniacz i reduktor. 

        

 

 
 

  

 
 
Zadanie 2.  

Metodą bilansu elektronowego dobierz współczynniki stechiometryczne w równaniu reakcji: 

 

........ NH

3

 + ......... O

2

 

→ ........... N

2

 + .......... H

2

O

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
Zadanie 3.  

Wskaż substancję pełniącą rolę utleniacza i rolę reduktora w procesie opisanym równaniem: 

 

Zn + S 

 ZnS 

Utleniacz: ...................................... 

 

 

 

Reduktor: ......................................  

 
Zadanie 4.  

Jedna z metod oczyszczania spalin polega na reakcji tlenków azotu z amoniakiem przy udziale katalizatora 
Wiedząc,  że  substratami  tej  reakcji  są  tlenek  azotu(II),  tlenek  azotu(IV)  i  amoniak,  a  produktami  azot  i 

woda, napisz równanie reakcji i uzgodnij je w oparciu o bilans elektronowy. Wskaż substancje, które pełnią w tym 
procesie rolę utleniacza i reduktora. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

background image

Zadanie: 5     
 

Dane jest równanie reakcji chemicznej 
a) za pomocą połówkowych równań reakcji elektronowych procesów utleniania i redukcji dobierz 
współczynniki reakcji 
b) Zapisz wyłącznie ten proces, który jest procesem utleniania 
c) Wskaż cząstkę, która w powyższej reakcji chemicznej pełni rolę utleniacza 

 

 

 

Zn + HNO

3

 

 Zn(NO

3

)

2

 + NH

4

NO

3

 + H

2

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zadanie 6.   

Dobierz  współczynniki  stechiometryczne  metodą  bilansu  elektronowego  w  równaniu  pierwszego  etapu 

reakcji utleniania siarczku miedzi(II) kwasem azotowym(V): 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

Zadanie: 7.  
 

Metodą równań połówkowych uzgodnij równanie reakcji: 

 

.

..HOH

2

CH

2

OH + ...K

2

Cr

2

O

7

 + ...HCl 

 ...HOOC

COOH + ...KCl + ...CrCl

3

 + ...H

2

O

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

atom węgla z glikolu etylenowego ulega ...................., jest ..........................., przejawia własności ................ 

background image

Zadanie: 8. 

Do  odkażania  wody  w  basenach  często  używany  jest  chlor,  który  po  dodaniu  do  wody  wchodzi  z  nią  w 

reakcję chemiczną opisaną równaniem: 

 

Cl

2(g)

 + H

2

O

(c)

     ClO

(aq)

 + Cl

(aq)

 + 2H

+

(aq)

 

 

1. 

Jak zmienia się stopień utlenienia chloru podczas reakcji z wodą? 
 
 
 

2. 

Do jakiego typu reakcji należy przedstawiony powyżej proces? 

 
 
 
3.  Jaki jest odczyn wody w basenie i dlaczego? 
 
 
 
4. 

Właściwości odkażające mają substancje, które są utleniaczami.  
Który z produktów powyższej reakcji, Twoim zdaniem, odkaża wodę i dlaczego? 

 
 

 

 
Zadanie: 10.  

Za pomocą równań połówkowych zbilansuj równanie następującej reakcji utleniania – redukcji: 
 

...CH

3

CHO + ...I

2

 + ...NaOH 

 ...CH

3

COOH + ...NaI + ...H

2

O

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Wskaż substancje, które pełnią w tym procesie rolę utleniacza i reduktora: 

 

Utleniacz: ................................................ 

Reduktor: ................................................ 

 

Zadanie 11.  

Wskaż utleniacz i reduktor oraz dobierz współczynniki w reakcji:  
 

HI + H

2

SO

4(stęż)

 

 I

2

 + H

2

S + H

2

 

 
 
 
 
 
 
 
Zadanie 12.  

W równaniu reakcji redoks 
określ stopnie utlenienia rtęci i azotu, wskaż utleniacz i reduktor, dobierz współczynniki reakcji. 
 

Hg + HNO

3(rozc)

 

 Hg(NO

3

)

2

 + NO + H

2

 
 
 
 

background image

 

Zadanie 13.  

Ułóż równania połówkowe i dobierz współczynniki w równaniu: 
 

HCHO + I

2

 + NaOH 

 HCOONa + Nal + H

2

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Zadanie 14.    

Na podstawie podanego schematu reakcji:   

 

a) 

określ stopień utlenienia siarki przed reakcją i po reakcji, 

b) 

wskaż utleniacz i reduktor, 

c) 

dobierz współczynniki stechiometryczne. 

 

H

2

S + H

2

SO

3

 

 S + H

2

O

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zadanie 15.    

W poniższym schemacie dobierz współczynniki. Napisz równania połówkowe. Wskaż utleniacz i reduktor. 
 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
Informacja do zadań 15 - 18 

Reakcja  rozkładu  chloranu(V)  potasu  w  zależności  od  warunków  przebiega  w  różny  sposób.  Podczas 

ogrzewania  w  obecności  MnO

2

  jako  katalizatora  po

wstaje  chlorek  potasu  oraz  wydziela  się  tlen,  a  rozkład 

termiczny bez udziału katalizatora prowadzi do powstania chloranu(VII) potasu i chlorku potasu. 
 
Zadanie 15.  

Napisz  równanie  reakcji  termicznego  rozkładu  chloranu(V)  potasu  w  obecności  MnO

2

  jako  katalizatora. 

Współczynniki stechiometryczne w tym równaniu należy uzgodnić za pomocą bilansu elektronowego. 
 

 

 

 

 
 
 
 
 
 

background image

Zadanie 16.  

Napisz równanie reakcji termicznego rozkładu chloranu(V) potasu przebiegającej bez udziału katalizatora 

oraz napisz równania połówkowe, wskaż utleniacz i reduktor, proces utlenienia i proces redukcji. 
 

 

 

 
 
Zadanie 17.  

Określ, do jakiego typu reakcji redoks należy proces opisany w zadaniu 16. 

 

 

 

 

 
Zadanie 19. 

Reakcje,  w  których  powstający  produkt  wykazuje  działanie  katalityczne,  to  reakcje  autokatalityczne. 

Biegnące początkowo powoli reakcje ulegają stopniowo przyspieszaniu.  

Przykładem 

reakcji 

autokatalitycznej 

jest 

reakcja 

jonów 

chloranowych(V) 

anionami 

wodorosiarczanowymi(IV), w której rolę katalizatora pełnią powstające kationy wodoru. W reakcji powstają też jony 
siarczanowe(VI) oraz jony chlorkowe.  

Napisz  równanie  opisanej  reakcji  i  uzgodnij  je  w  oparciu  o  bilans  elektronowy,  wskazując  utleniacz, 

reduktor, proces utleniania i redukcji.  
 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zadanie 20.  

Malowidła  olejne  z  upływem  czasu  ciemnieją.  Przyczyną  tego  jest  tworzenie  się  czarnego  siarczku 

ołowiu(II). Można je wybielić, przemywając ostrożnie roztworem nadtlenku wodoru. 

Na  podstawie  bilansu  elektronowego  uzgodnij  powyższe  równanie  reakcji,  a  także  wskaż  utleniacz, 

reduktor, proces utleniania i proces redukcji. 
 

 

PbS + H

2

O

2

 

 PbSO

4

 + H

2

 
 
 
 
 
 
 
 
Zadanie 21.  

Akwaforta  jest  techni

ką  graficzną,  w  której  wykorzystuje  się  proces  tzw.  Trawienia  (częściowego 

rozpuszczania)  miedzi  za  pomocą  chlorku  żelaza(III).  Technika  ta  została  zastosowana  także  do  wytwarzania 
obwodów drukowanych w elektronice. W trakcie trawienia zachodzi reakcja opisana równaniem: 

Cu + 2FeCl

3

 

→ CuCl

2

 + 2FeCl

2

 

 

Napisz w formie jonowej równanie powyższej reakcji. 

 

 

 
Zadanie 23. 
 

Wskaż zdanie(a) prawdziwe: 

a)    ze  wzrostem  stopnia  utlenienia  pierwiastka  bloku  d  elektronowego  rosną  własności  kwasowe 

jego związków i maleją własności utleniające, 

b)  ze  wzrostem  stopnia  utlenienia  pierwi

astka  bloku  d  elektronowego  rosną  własności  zasadowe 

jego związków i maleją własności utleniające, 

c)    ze  wzrostem  stopnia  utlenienia  pierwiastka  bloku  d  elektronowego  rosną  własności  kwasowe 

jego związków i rosną własności redukujące, 

d)  ze  wzrostem  stopn

ia  utlenienia  pierwiastka  bloku  d  elektronowego  rosną  własności  kwasowe 

jego związków i rosną własności utleniające. 

 
 

background image

Zadanie 24.  

Sole kwasu azotowego (III), np. KNO

2

a)   są wyłącznie reduktorami, 

 

   

b)   są wyłącznie utleniaczami, 

 

   

c)   są zarówno utleniaczami jak i reduktorami, 
d)   nie mogą wykazywać własności utleniająco-redukujących. 

 

Zadanie 25.  

Napisz  kolejne  równania(e)  reakcji,  na  drodze  których  można  otrzymać  chlorek  miedzi  (II)  z  metalicznej 

miedzi i dowolnych odczynników nieorganicznych. Procesy redoks uzgodnij metodą równań połówkowych. 

 
 
 
 
 
 
 
 

 
Zadanie 26. 
 

Wskaż  zestaw  indywiduów  chemicznych,  w  którym  znajdują  się  wyłącznie  cząstki  będące  w  reakcjach 

redoks tylko utleniaczami: 

A. S

2

, H

2

O

2

, CI

2

 

B. NO

3

, F

2

, H

+

,           C. S

2

, Fe, H

+

,               D. Fe, H

2

O

2

, H

+

 

Zadanie 27.  

Danych jest 5 równań reakcji chemicznych: 

 

Wskaż zestaw, w którym są tylko równania reakcji redoks:  

A. l, II, III,      

 

 B. II, III, IV,        

 C. III, IV, V,        

D. II, III, V. 

 
Zadanie 28.   

Wskaż proces, który można zaliczyć do reakcji utleniania i redukcji. 

 

 

Zadanie 29.    
 

Pewna reakcja chemiczna przebiega według równania:     
Określ stopnie utlenienia siarki i azotu przed reakcją i po reakcji. Wskaż utleniacz i reduktor. 

 

S + 2HNO

3

 

 H

2

SO

4

 + 2NO

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zadanie 30.   
 

Spośród podanych poniżej stwierdzeń wybierz zdanie prawdziwe.  

A.   Proces utleniania polega na utracie elektronów.  
B. 

Proces redukcji polega na utracie elektronów.  

C.  Utlen

ianie polega na obniżeniu stopnia utlenienia.  

D.   Redukcja polega na podwyższeniu stopnia utlenienia. 

 

background image

Zadanie 31.    

Wypisz numery tych reakcji chemicznych, które są procesami utleniania-redukcji. 

 

Zadanie 32.    

Term

it  to  mieszanina  pyłu  glinowego  i  tlenku  żelaza  (III).  Stosowana  jest  ona  do  spawania  masywnych 

przedmiotów  stalowych,  np.  szyn  tramwajowych.  Po  zapaleniu  tej  mieszaniny  w  produktach  reakcji  pojawia  się 
żelazo i tlenek glinu. Na podstawie powyższej informacji napisz równanie reakcji, określ stopnie utlenienia glinu i 
żelaza przed reakcją i po niej oraz wskaż utleniacz i reduktor. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
Zadanie 33.    

Proces produkcji stali polega na redukcji rud tlenkowych żelaza, a następnie na dalszej obróbce mającej na 

celu  poprawę  właściwości  mechanicznych  oraz  zwiększenie  odporności  chemicznej.  W  pewnym  uproszczeniu 
procesy zachodzące w wielkim piecu można opisać następująco: 

1.   spalanie węgla do tlenku węgla(IV), 
2.   redukcja tlenku węgla(IV) za pomocą węgla do tlenku węgla(II), 
3.   redukcja tlenku żelaza(III) za pomocą tlenku węgla(II) do tlenku żelaza(II), 
4.   redukcja tlenku żelaza(II) za pomocą tlenku węgla(II) do żelaza.  

 

Napisz równania reakcji opisanych powyżej procesów. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Zadanie 34.     

Spośród podanych poniżej przemian wybierz te (podaj ich numery), które można zakwalifikować do reakcji 

dysproporcjonowania. 

 

 

 

Zadanie 35.  

Poniżej podano cztery zdania: 

I reduktorem może być: H

2

, Na, Al 

II reduktore

m nie może być. K, Ca, H

2

 

III utleniaczem może być": O

2

, Cl

2

, H

2

SO

4

 

IV utleniaczem nie może być: Br

2

, HNO

3

, H

2

SO

4

 

Wskaż odpowiedź, w której podano zdania fałszywe. 

A. II, III   

 

B. II, IV         

  C. I, II          

 D. I, III 

 

background image

Zadanie 36.  

Poniżej przedstawiono cztery równania reakcji:   Wskaż, które z powyższych reakcji są procesami redoks. 

 

A. wszystkie 

 

 

B. II          

 C. I, II, IV           

  D. I 

 
Zadanie 37.  

Który z poniższych procesów można wykorzystać do otrzymywania metalicznego żelaza? 

 

 

 

 
Zadanie 38.  

Za pomocą równań reakcji przedstaw metody otrzymywania FeCl

2

 i FeCl

3

. Substratem dla tych reakcji musi 

być metaliczne żelazo. 
 

 

 

 
 
 
 
 
 
Zadanie 39.  

W reakcji opisanej poniższym równaniem: 
 

 

 

utleniaczem i reduktorem jest: 

 

 

 

 

Zadanie 40.  

Chlorek żelaza(III) można otrzymać w reakcji: 

A. żelaza z kwasem solnym 
B. spalania żelaza w atmosferze chloru 
C. kwasu solnego z wodorotlenkiem żelaza(II) 
D. dwie odpowiedzi są poprawne 

 
Zadanie 41.   

Wskaż zdanie prawdziwe: 

 

A. I i III   

B. II i IV          C. I i IV          D. I, II i IV 

 
Zadanie 42.  

Napisz dowolne równanie reakcji, w którym wodór odgrywa rolę reduktora.