Monter_budownictwa_wodnego_712[03].O1.01

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Katarzyna Barska

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska
712[03].O1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji

–

Państwowy Instytut Badawczy

Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Materiał nauczania

5.1. Prawna ochrony pracy

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Wymagania

higieniczno-sanitarne

bezpieczeństwa

pracy

oraz

bezpieczeństwa przeciwpoŜarowego w budownictwie hydrotechnicznym

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach elektrycznych

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Zasady bezpiecznego uŜytkowania maszyn, narzędzi i sprzętu Zasady

bezpiecznego transportu, magazynowania i składowania materiałów
i wyrobów budowlanych. Zabezpieczanie urządzeń napędowych

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Czynniki szkodliwe, uciąŜliwe i niebezpieczne występujące na

stanowiskach

pracy

Procedury

udzielania

pierwszej

pomocy

w wypadkach przy pracy. Zabezpieczenie miejsca wypadku

5.5.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik budownictwa wodnego.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŜnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŜnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały. Podczas

realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie uwagi na następujące
elementy:

−

materiał  nauczania  –  w  miarę  moŜliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować
samodzielnie.  Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  waŜnej
umiejętności,  jaką  uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu
technicznego ze zrozumieniem,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest
przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W zaleŜności  od  tematu  moŜna  zalecić  uczniom
samodzielne  odpowiedzenie  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów,  w formie
dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, poniewaŜ
nauczyciel  sterując  dyskusją  moŜe  uaktywniać  wszystkich  uczniów  oraz  w trakcie
dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ć

wiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję
ć

wiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając róŜne

moŜliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych
ć

wiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu techniczno-dydaktycznym

szkoły. Prowadzący moŜe równieŜ zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian  postępów  stanowi  podsumowanie  rozdziału,  zadaniem  uczniów  jest
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego
zakresu  materiału.  JeŜeli  wystąpią  zaprzeczenia,  nauczyciel  powinien  do tych zagadnień
wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem  niezrozumienia
przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia  w  trakcie  nauczania.
W tym miejscu jest szczególnie waŜna rola nauczyciela, gdyŜ od jego postawy i sposobu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

prowadzenia

zajęć

zaleŜy

między

innymi

zainteresowanie

ucznia.

Uczeń

niezainteresowany  materiałem  nauczania,  wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie  w pełni
umiejętności  załoŜonych  w  jednostce  modułowej.  NaleŜy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału moŜe stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia  z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy
moŜe lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy  zamieszczone  w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i naleŜy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte
przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej  nauczyciela
realizującego  tę  jednostkę  modułową.  KaŜdemu  zadaniu  testu  przypisano  określoną
liczbę  moŜliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa  uzaleŜniona
jest  od  ilości  uzyskanych  punktów.  Nauczyciel  moŜe  zastosować  test  według  własnego
projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. NaleŜy pamiętać, Ŝeby tak przeprowadzić
proces  oceniania  ucznia,  aby  umoŜliwić  mu  jak  najpełniejsze  wykazanie  swoich
umiejętności.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

wiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

projektów,

−

przewodniego tekstu.

Schemat układu jednostek modułowych

712[03].O1.02

Posługiwanie się podstawowymi
pojęciami z zakresu budownictwa
wodnego.

712[03].01

Podstawy budownictwa wodnego

712[03].O1.01

Przestrzeganie przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpoŜarowej oraz

ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−−−−

zinterpretować podstawowe przepisy prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy
dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy,

−−−−

określić wpływ czynników szkodliwych, uciąŜliwych i niebezpiecznych na organizm
człowieka,

−−−−

zadbać o stan wyposaŜenia oraz ład i porządek w miejscu pracy,

−−−−

określić zagroŜenia dla Ŝycia i zdrowia pracownika podczas wykonywania robót
hydrotechnicznych,

−−−−

zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas uŜytkowania urządzeń elektrycznych,

−−−−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz
ochrony środowiska obowiązujące podczas wykonywania robót hydrotechnicznych,

−−−−

zareagować w przypadku zagroŜenia poŜarowego zgodnie z instrukcją przeciwpoŜarową,

−−−−

dobrać i zastosować odzieŜ ochronną oraz sprzęt ochrony indywidualnej do rodzaju
wykonywanych robót hydrotechnicznych,

−−−−

zastosować procedury udzielenia pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy
pracy,

−−−−

przewidzieć następstwa niestosowania obowiązujących norm i przepisów dotyczących

−−−−

wymagań

technologicznych

oraz

transportowania

składowania

materiałów

budowlanych,

−−−−

wskazać zagroŜenia dla środowiska przyrodniczego spowodowane stosowaniem
niewłaściwych materiałów,

−−−−

zapobiec skutkom wynikającym z niewłaściwego uŜytkowania maszyn, narzędzi i sprzętu
podczas wykonywania robót budowlanych i hydrotechnicznych,

−−−−

zastosować zasady ochrony budowli wodnych przed uszkodzeniami mechanicznymi
i niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi,

−−−−

zaktualizować wiedzę z zakresu aktów prawnych dotyczącą bhp.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Monter budownictwa wodnego 712[03]

Moduł:

Podstawy budownictwa wodnego 712[03].O1

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony
ś

rodowiska 712[03].O1.01

Temat: Prawna ochrona pracy.

Cel ogólny: Poznanie podstawowych praw i obowiązków pracodawców i pracowników.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wymienić akty prawne dotyczące prawnej ochrony pracy,

−

podać podstawowe obowiązki pracodawcy,

−

scharakteryzować prawa i obowiązki pracowników.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w parach.

Czas trwania zajęć: 1 godzina dydaktyczna.

Środki dydaktyczne:

−

tekst ustawy Kodeks pracy,

−

zestaw ćwiczeń opracowany przez nauczyciela dla kaŜdej pary uczniów,

−

karty zadaniowe,

−

notatnik.

Przebieg zajęć:
1.  Sprawy organizacyjne.
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4.  Realizacja zajęć:

−

uczniowie wraz z nauczycielem analizują tekst ustawy Kodeks pracy,

−

uczniowie otrzymują kartę zadaniową z ćwiczeniem,

−

kaŜda para uczniów analizuje kartę zadaniową i wyszukuje informacje w Kodeksie
Pracy, aby odpowiedzieć na pytania podane na karcie zadaniowej,

−

nauczyciel pyta poszczególnych uczniów o prawidłowe odpowiedzi na pytania
zapisane na karcie zadań,

−

kaŜdy uczeń otrzymuje kolejną kartę zadaniową z pytaniami,

−

nauczyciel wyjaśnia na czym polegają kolejne zadania,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Monter budownictwa wodnego 712[03]

Moduł:

Podstawy budownictwa wodnego 712[03].O1

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony
ś

rodowiska 712[03].O1.01

Temat: ZagroŜenie poŜarowe. Zasady ochrony przeciwpoŜarowej.

Cel ogólny: Poznanie ogólnych zasad bezpieczeństwa ochrony przeciwpoŜarowej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wymienić zagroŜenia poŜarowe przy pracach hydrotechnicznych,

−

wyznaczyć drogę ewakuacyjną za pomocą znaków,

−

zastosować gaśnice w zaleŜności od rodzaju poŜaru.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w parach.

Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

tekst z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r.
w sprawie szczegółowych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

instrukcje obsługi gaśnicy pianowej i proszkowej,

−

komputer z programem Elektroniczna Biblioteka Norm e-Normy,

−

znaki bezpieczeństwa,

−

tekst z ćwiczeniem,

−

notatnik.

Przebieg zajęć:
1.  Sprawy organizacyjne.
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4.  Realizacja zajęć:

−

nauczyciel rozdaje uczniom tekst Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
z dnia 26 września 1997 r. w sprawie szczegółowych przepisów bezpieczeństwa
i higieny pracy,

−

uczniowie wraz z nauczycielem analizują tekst rozporządzenia,

−

trwa pogadanka nauczyciela z uczniami,

−

kaŜdy z uczniów otrzymuje kartę z ćwiczeniem i na podstawie informacji
wyszukanych w rozporządzeniu notuje odpowiedzi na pytania zawarte w ćwiczeniu,

−

wybrani uczniowie omawiają prawidłowe odpowiedzi z nauczycielem,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

następnie uczniowie przystępują do kolejnego ćwiczenia,

−

uczniowie w parach siadają do stanowisk komputerowych z programem
Elektronicznej Biblioteki Norm e-Normy,

−

nauczyciel prowadzi krótki instruktaŜ dotyczący obsługi programu komputerowego

−

e-Normy,

−

zadaniem uczniów jest wyszukanie norm wskazanych przez nauczyciela,

−

po zapoznaniu się z normami uczniowie odczytują oznakowanie drogi ewakuacyjnej
w szkole,

−

nauczyciel obserwuje poprawne wykonanie ćwiczenia przez uczniów,

−

następnie nauczyciel pokazuje instrukcje obsługi gaśnic,

−

kolejnym zadaniem uczniów jest uruchomienie poszczególnych typów gaśnic.

5.  Nauczyciel podsumowuje krótko lekcję.
6.  Uczniowie odpowiadają na pytania, które zadaje nauczyciel.

Zakończenie zajęć
Uczniowie wskazują, które czynności sprawiły im najwięcej trudności.

Praca domowa
Przygotuj 5 zdań zgodnych z prawdą i 5 zdań fałszywych dotyczących tematu zajęć.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

uczniowie wymieniają się zestawami i wskazują czy dane stwierdzenie jest prawdziwe
czy fałszywe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ĆWICZENIA

5.1. Prawna ochrony pracy

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeanalizuj ustawę Kodeks pracy i odpowiedz na poniŜsze pytania.

1.  Jakie obowiązki w dziedzinie bhp naleŜą do pracodawcy?
2.  Jakie obowiązki w dziedzinie bhp naleŜą do pracownika?
3.  Jakie są prawa pracownika?
4.  Co to jest odpowiedzialność materialna pracowników?
5.  Wymień czynniki oraz procesy stwarzające szczególne zagroŜenie dla zdrowia lub Ŝycia

pracownika?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  odnaleźć tekst obowiązującej ustawy w Kodeksie Pracy,
2)  przeczytać tekst wspomnianej ustawy,
3)  przeczytać pytania zawarte w treści ćwiczenia,
4)  sformuować i zanotować odpowiedzi

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−−−−

objaśnienie lub wyjaśnienie,

−−−−

metoda tekstu przewodniego.

rodki dydaktyczne:

−−−−

tekst ustawy Kodeks pracy,

−

tekst z ćwiczeniem,

−

notatnik.

Ćwiczenie 2

Korzystając z Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r.

w sprawie  rodzajów  prac,  które  powinny  być  wykonywane,  przez  co  najmniej  dwie  osoby,
a takŜe  Rozporządzenia  Rady  Ministrów  z  dnia  24  sierpnia  2004  r.  w  sprawie  wykazu  prac
wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac:
1.  Wymień  prace  budowlane,  które  powinny  być  wykonywane,  przez  co  najmniej  dwóch

pracowników.

2.  Określ, kiedy moŜliwe jest zatrudnianie młodocianych w wieku powyŜej 16 lat.
3.  Opisz, czy młodociany moŜe być zatrudniony przy pracy stałej.
4.  Wymień prace wzbronione młodocianym.
5.  Wyjaśnij, na czym polega szczególna ochrona młodocianych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeczytać podane w ćwiczeniu rozporządzenia ze zrozumieniem,
2)  przeczytać pytania zawarte w ćwiczeniu,
3)  zastanowić się nad poprawnymi odpowiedziami,
4)  zanotować prawidłowe odpowiedzi.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna,

−

metoda tekstu przewodniego.

rodki dydaktyczne:

−

teksty  Rozporządzenia  Ministra  Pracy  i  Polityki  Socjalnej  z  dnia  28  maja  1996  r.
w sprawie rodzajów prac, które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby,
Rozporządzenia  Rady  Ministrów  z  dnia  24  sierpnia  2004  r.  w  sprawie  wykazu  prac
wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac.

−

tekst z ćwiczeniem,

−

notatnik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Wymagania higieniczno-sanitarne i bezpieczeństwa pracy

oraz

bezpieczeństwa

poŜarowego

budownictwie

hydrotechnicznym

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września

1997  r.  w  sprawie  szczegółowych  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  odpowiedz  na
następujące pytania
1.  Jakie wymagania powinny spełniać pomieszczenia higieniczno-sanitarne?
2.  Jakie środki ochrony indywidualnej, które niezbędne są przy robotach hydrotechnicznych?
3.  Jakie części ciała naraŜone na urazy podczas wykonywania robót hydrotechnicznych?
4.  W jaki sposób w pomieszczeniach powinna być zapewniona wymiana powietrza?
5.  Jakie są wymagania ogólne organizacji stanowisk pracy?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeczytać tekst rozporządzenia,
2)  zapoznać się z poleceniami podanymi w ćwiczeniu,
3)  zastanowić się nad poprawną odpowiedzią,
4)  zanotować poprawną odpowiedź w notatniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−−−−

wykład,

−−−−

metoda tekstu przewodniego.

rodki dydaktyczne:

−

tekst Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r.
w sprawie szczegółowych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

tekst z ćwiczeniem,

−

notatnik.

Ćwiczenie 2

Korzystając z Elektronicznej Biblioteki Norm e- Normy

Wyszukaj podane normy:

−

PN-92/N-01255 Barwy bezpieczeństwa i znaki bezpieczeństwa.

−

PN-92/N-01256/02 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja.

−

PN-92/N-01256/03 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona i higiena pracy.

Przeczytaj normy.

3. Odczytaj oznakowanie drogi ewakuacyjnej w szkole.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować informacje zawarte w programie komputerowym,
2)  odszukać podane normy zawarte w ćwiczeniu,
3)  zapoznać się z treścią wymienionych norm,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

wiczenia praktyczne z uŜyciem komputera.

rodki dydaktyczne:

−

komputer z programem Elektroniczna Biblioteka Norm e-Normy,

−

drukarka,

−

notatnik.

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach elektrycznych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie

bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych, odpowiedz na
pytania.
1. Jakie osoby są uprawnione do wykonywania prac związanych z instalacjami

i urządzeniami elektroenergetycznymi?

2.  Jakie są zasady wykonywania pracy nad liniami elektroenergetycznymi?
3.  W jaki sposób zabezpiecza się rozdzielnice budowlane?
4.  Na czym polega kontrola okresowa urządzeń?
5.  Jakie są zasady rozmieszczenia oświetlenia na budowie?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować tekst Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych,

2)  przeczytać dokładnie pytania zawarte w ćwiczeniu,
3)  zastanowić się nad prawidłowymi odpowiedziami w oparciu o tekst rozporządzenia,
4)  zanotować prawidłowe odpowiedzi w notatniku.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

tekst z ćwiczeniem,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Na podstawie materiału nauczania uzupełnij tabelę.

Ochrona przed dotykiem

Strefa

Urządzenia wchodzące w skład

strefy

Równoczesna

ochrona przed

dotykiem

bezpośrednim

i pośrednim

Bezpośrednim

Pośrednim

Stacje transformatorowe,
Zespoły prądotwórcze,
Przyłącza,
Tablice zasilające

Linie napowietrzne
wykonywane:

−

przewodami izolowanymi,

−

kablami podwieszanymi,
przewodami oponowymi

III

Rozdzielnice:

−

budowlane,

−

dźwigowe,

−

przystawki pomiarowe

Odbiorniki oświetleniowe,
Narzędzia ręczne,
Urządzenia budowlane.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  Przeanalizować materiał nauczania,
2)  przeanalizować tabelę na karcie pracy,
3)  zanotować informacje z wykładu,
4)  zastanowić się nad prawidłowymi odpowiedziami w oparciu o informacje z wykładu,
5)  zanotować prawidłowe odpowiedzi na karcie pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wykład informacyjny,

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

karta z ćwiczeniem,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Zasady

bezpiecznego

uŜytkowania

maszyn,

narzędzi

i sprzętu. Zasady bezpiecznego transportu, magazynowania
i składowania

materiałów

wyrobów

budowlanych.

Zabezpieczanie urządzeń napędowych

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij tekst prawidłowymi wyrazami.

Przy pracach na gruntach mokrych lub grząskich koparka powinna pracować

……………………. wykonanych z krawędziaków lub bali w postaci płyt. W czasie
przesuwania koparki o własnym napędzie na stanowisko pracy naleŜy ……………………,
zwłaszcza na gruntach grząskich, wzmocnić ją …………………….., opróŜniony czerpak
podciągnąć do kadłuba koparki, a wysięgnik skierować w kierunku jazdy.

Podczas pracy koparka powinna stać na ………………………… z zahamowanymi

gąsienicami. Podczas nabierania gruntu czerpakiem ……………………. włączać
mechanizmu obrotu ani mechanizmu jazdy.

Przy kopaniu ziemi pod wysokim zboczem (ponad 3 m) naleŜy ………… tworzenia

nawisów, a jeŜeli grunt osypuje się samoistnie naleŜy unikać tworzenia nawisów.

W czasie ładowania ziemi na samochód, czerpak koparki ……………….. być

przenoszony nad kabiną, a kierowca nie moŜe znajdować się w samochodzie.

Bank wyrazów: powinien, na materacach, wyrównać drogę, wyrównanym terenie, unikać,

kopać, wolno, materacami, nie wolno, nie powinien.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować materiał nauczania,
2)  przeczytać podany tekst ze zrozumieniem,
3)  zastanowić się nad poprawnymi odpowiedziami,
4)  uzupełnić luki w tekście,
5)  sprawdzić wykonanie ćwiczenia z materiałem nauczania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka dydaktyczna,

−

wiczenia praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne:

−

karta z ćwiczeniem,

−

przybory do pisania,

−

notatnik.

Ćwiczenie 2

Określ, które ze zdań jest prawdziwe, a które fałszywe.

ZDANIE

PRAWDA

FAŁSZ

Dopuszczalne jest składowanie materiałów bezpośrednio pod
elektroenergetycznymi liniami napowietrznymi.

Maszyny i urządzenia techniczne podlegające dozorowi
technicznemu, mogą być zawsze uŜywane na terenie budowy.

Materiały drobnicowe układa się w stosy o wysokości nie większej
niŜ 5 m, dostosowane do rodzaju i wytrzymałości tych materiałów.

Substancje i preparaty niebezpieczne przechowuje i przemieszcza się
na terenie budowy w magazynach.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować informacje zawarte w tabeli,
2)  zastanowić się nad poprawną formą odpowiedzi,
3)  zaznaczyć poprawną odpowiedź w tabeli,
4)  porównać wykonanie ćwiczenia z innym uczniem.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

objaśnienie, wyjaśnienie,

−

praca samodzielna.

rodki dydaktyczne:

−

tekst z ćwiczeniem,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Czynniki szkodliwe, uciąŜliwe i niebezpieczne występujące na

stanowiskach pracy. Procedury udzielania pierwszej pomocy
w wypadkach przy pracy. Zabezpieczenie miejsca wypadku

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Obejrzyj film edukacyjny: ”Udzielanie pierwszej pomocy w wypadkach przy pracy”

i wykonaj poniŜsze polecenia:
1.  Wymień zagroŜenia w wypadkach przy pracy.
2.  Wymień podstawowe czynności ratunkowe.
3.  Określ, w jaki sposób naleŜy zabezpieczyć miejsce wypadku.
4.  Wykonaj sztuczne oddychanie przy pomocy fantoma.
5.  Wykonaj masaŜ serca przy pomocy fantoma.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  obejrzeć film edukacyjny „Pierwsza pomoc w wypadkach przy pracy”,
2)  przeczytać treść ćwiczenia,
3)  wykonać kolejne polecenia,
4)  sprawdzić poprawność wykonania ćwiczeń z notatkami z materiału filmowego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metody eksponujące (film),

−

wiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

film edukacyjny: „Pierwsza pomoc w wypadkach przy pracy”,

−

fantom,

−

tekst z ćwiczeniem,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Na podstawie materiału nauczania przeprowadź z kolegą symulację polegającą na

udzieleniu pierwszej pomocy i zabezpieczeniu miejsca wypadku.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przeanalizować informacje zawarte w materiale nauczania,
2)  przeczytać polecenie ze zrozumieniem,
3)  zastanowić się nad prawidłową kolejnością podanych czynności,
4)  wykonać i zapisać kolejność czynności.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wykład,

−

praca w grupach.

rodki dydaktyczne:

−

tekst z ćwiczeniem,

−

notatnik,

−

literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Przestrzeganie przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony
środowiska”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−−−−

zadania 1–14 są z poziomu podstawowego,

−−−−

zadania 15–20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. c, 4. a, 5. a, 6. b, 7. c, 8. d, 9. d, 10. a, 11. c,

12. d, 13. b, 14. a, 15. c, 16. b, 17. a, 18. c, 19. d, 20. b.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Sformułować definicję pracy na wysokości

Wyjaśnić czy dopuszczalne jest wchodzenie do
obudowanego wykopu i wychodzenie z niego po
rozporach lub wykorzystywanie do tego celu
urządzeń słuŜących do wydobywania urobku

Wyjaśnić, dla jakich wód stosuje się rowy opasowe
lub rowy wykonywane w dnie wykopu

Określić, co wywiera ujemny wpływ na zdrowie
robotników zatrudnionych przy robotach ziemnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazać, jakie środki ochrony indywidualnej dla
robotnika wykonującego pracę na podmokłych
gruntach bądź terenach bagnistych lub w wodzie

Wskazać liczbę osób niezbędnych do prac
hydrotechnicznych

Określić, jakie środki ochrony indywidualnej
naleŜy zastosować do prac wymagających pozycji
klęczącej (dotyczy to robót do umacniania skarp
i dna cieków)

Wskazać odpowiednią temperaturę
w pomieszczeniach pracy fizycznej

Określić, z kim naleŜy uzgodnić rozmieszczenie
sprzętu przeciwpoŜarowego, budowę zbiorników
wodnych i organizację ochrony przeciwpoŜarowej
na budowach

10 Zinterpretować znak

Rozpoznać części ciała najbardziej naraŜone na
urazy przy wykonywaniu prac hydrotechnicznych

Wskazać strefę, która obejmuje odbiorniki
oświetleniowe, narzędzia ręczne (ruchome),
urządzenia budowlane

Wyjaśnić, w jaki sposób powinny być prowadzone
linie zasilające napowietrzne, kablowe lub
przewody oponowe

Określić napięcie, przy którym wymaga się
zastosowania przynajmniej jednego środka
ochrony w urządzeniach elektrycznych

Określić najwaŜniejszą czynność w razie poraŜenia
prądem elektrycznym

Scharakteryzować metody i sposoby uwolnienia
poraŜonego spod działania prądu elektrycznego

Scharakteryzować czas, w jakim moŜna uratować
raŜonego prądem człowieka

Scharakteryzować maksymalne rozmieszczenie
rozdzielnic prądu

Ustalić częstotliwość przeprowadzania
okresowych kontroli stanu stacjonarnych urządzeń
elektrycznych

Scharakteryzować częstotliwość przeprowadzania
okresowych kontroli stanu oporności urządzeń
elektrycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustalić z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Omówić z uczniami cel stosowanie pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznać uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przeprowadzić  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych,

jakie będą w teście.

5.  Omówić z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta pracy).
6.  Zapewnić uczniom moŜliwość samodzielnej pracy.
7.  Rozdać uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podać czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postarać się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładować niepokój, zachęcić do sprawdzenia swoich moŜliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnieć uczniom o zbliŜającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.  Zebrać karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11.  Sprawdzić wyniki i wpisać do arkusza zbiorczego.
12.  Przeprowadzić  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybrać  te  zadania,  które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustalić przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracować wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu unikniecie

niepowodzeń dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4.  Test zawiera 20 zadań o róŜnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego wyboru.
5.  Za kaŜdą poprawną odpowiedź moŜesz uzyskać 1 punkt.
6.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla kaŜdego zadania podane

są cztery odpowiedzi A, B, C, D. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna, wybierz
i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. JeŜeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uwaŜasz za
poprawną.

8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóŜ rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

10. Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

11. Na rozwiązanie testu masz 30 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Praca na wysokości to praca wykonywana powyŜej

a)  2 m od podłoŜa.
b)  1 m od podłoŜa.
c)  3 m od podłoŜa.
d)  4 m od podłoŜa.

2. Wchodzenie do obudowanego wykopu i wychodzenie z niego po rozporach lub

wykorzystywanie do tego celu urządzeń słuŜących do wydobywania urobku, składowania
urobku,  materiałów,  wyrobów  w  odległości  mniejszej  niŜ  0,6  m  od  krawędzi  wykopu,
jeśli jego ściany są obudowane, jest
a)  zawsze dozwolone.
b)  dozwolone w dzień.
c)  zawsze zabronione.
d)  zabronione w nocy.

3. Rowy opaskowe lub rowy wykonywane w dnie wykopu, które zabezpieczają przed

dopływem wód
a)  gruntowych.
b)  powierzchniowych.
c)  opadowych.
d)  gruntowych i opadowych.

4. Ujemny wpływ na zdrowie robotników zatrudnionych przy robotach ziemnych wywiera

a)  wilgoć.
b)  wiatr.
c)  wysokość nad poziomem terenu.
d)  grunt.

5. Robotnik wykonujący pracę na podmokłych gruntach bądź terenach bagnistych lub

w wodzie powinien otrzymać
a)  buty gumowe do kolan.
b)  buty gumowe za kolana.
c)  rękawice gumowe.
d)  spodnie gumowe na szelki.

6. Przy robotach hydrotechnicznych powinno być co najmniej

a)  3 pracowników.
b)  2 pracowników.
c)  4 pracowników.
d)  5 pracowników.

7. Do prac wymagających pozycji klęczącej (dotyczy to robót do umacniania skarp i dna

cieków) naleŜy zaopatrzyć robotnika w
a)  buty gumowe do kolan.
b)  rękawice gumowe.
c)  nakolanniki gumowe.
d)  nałokietniki gumowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. W pomieszczeniach pracy naleŜy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju

wykonywanej pracy. Nie moŜe być ona jednak
a)  niŜsza niŜ 18ºC.
b)  wyŜsza niŜ 10ºC.
c)  niŜsza niŜ 16ºC.
d)  niŜsza niŜ 14ºC.

9. Rozmieszczenie sprzętu przeciwpoŜarowego, budowę zbiorników wodnych i organizację

ochrony przeciwpoŜarowej na budowach naleŜy w kaŜdym przypadku uzgodnić z
a)  kierownikiem budowy.
b)  projektantem.
c)  kierownikiem robót.
d)  jednostką straŜy poŜarnej.

10. Na rysunku przedstawiono oznaczenie

a)  stłuc aby uzyskać dostęp.
b)  uwaga, gaśnica.
c)  stop.
d)  uwaga, szkło.

11. Przy wykonywaniu prac hydrotechnicznych najbardziej naraŜone na urazy są

a)  głowa, kończyny górne.
b)  głowa, kończyny dolne.
c)  głowa, kończyny górne i dolne.
d)  głowa.

12. Strefa, która obejmuje odbiorniki oświetleniowe, narzędzia ręczne (ruchome), urządzenia

budowlane to strefa
a)  I.
b)  II.
c)  III.
d)  IV.

13. Linie zasilające napowietrzne, kablowe lub przewody oponowe powinny być prowadzone

moŜliwie
a)  najdłuŜszymi trasami.
b)  najkrótszymi trasami.
c)  najkrótszymi trasami ze skrzyŜowaniami.
d)  najdłuŜszymi trasami ze skrzyŜowaniami.

14. Wymaga się zastosowania przynajmniej jednego środka ochrony w urządzeniach

elektrycznych o napięciu
a)  do 1 kV.
b)  od 1 kV.
c)  do 2 kV.
d)  do 1,5 kV.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. W razie poraŜenia prądem elektrycznym najwaŜniejszą czynnością jest

a)  zawiadomienie straŜy poŜarnej.
b)  wyłączenie światła.
c)  szybkie uwolnienie poraŜonego spod działania prądu.
d)  zawiadomienie kierownika budowy.

16. Osoba ratująca musi dokonać wyboru metody i sposobu uwolnienia poraŜonego spod

działania prądu elektrycznego w zaleŜności od
a)  pogody.
b)  warunków, w jakich nastąpiło poraŜenie.
c)  wieku poszkodowanego.
d)  miejsca wypadku.

17. RaŜonego człowieka moŜna jeszcze uratować, jeŜeli udzieli mu się skutecznej pomocy

przed upływem
a)  od 3 do 5 min.
b)  od 2 do 3 min.
c)  od 5 do 6 min.
d)  od 1 do 3 min.

18. Budowlane rozdzielnice prądu powinny być rozmieszczone maksymalnie

a)  30 m od odbiornika.
b)  40 m od odbiornika.
c)  50 m od odbiornika.
d)  60 m od odbiornika.

19. Okresowe kontrole stanu stacjonarnych urządzeń elektrycznych naleŜy prowadzić

a)  raz w roku.
b)  dwa razy w roku.
c)  raz na trzy miesiące.
d)  raz na miesiąc.

20. Okresowe kontrole stanu oporności urządzeń elektrycznych naleŜy prowadzić

a)  raz w roku.
b)  dwa razy w roku.
c)  raz na trzy miesiące.
d)  raz na miesiąc.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Przestrzeganie przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoŜarowej oraz ochrony
środowiska”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−−−−

zadania 1–14 są z poziomu podstawowego,

−−−−

zadania 15–20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. a, 4. d, 5. a, 6. b, 7. c, 8. a, 9. b, 10. d, 11. b,

12. a, 13. b, 14. b, 15. c, 16. d, 17. c, 18. a, 19. b, 20. b.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wyjaśnić, jaką rękojeść powinny posiadać ręczne
narzędzia udarowe

Określić podłoŜe dla koparki

Wyjaśnić, w jaki sposób naleŜy nabierać grunt
czerpakiem

Określić wysokość układania materiałów
drobnicowych

Określić miejsce przechowywania substancji
i preparatów niebezpiecznych na terenie budowy

Określić, gdzie znajdują się podstawowe przepisy
dotyczące prawa pracy

Wymienić prawa pracownika

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić pierwszą czynność podczas udzielania
pomocy w wyniku wypadku

Określić liczbę pracowników przy robotach
wewnątrz wykopu

Określić, do jakich gaśnic zaliczamy gaśnice
płynowe

11 Zinterpretować znak

Wyjaśnić rozmieszczenie budowlanych rozdzielnic
prądu

Wyjaśnić, na czym polega bezpieczna eksploatacja
maszyn i urządzeń budowlanych

Określić, kiedy mogą być uŜywane maszyny
i urządzenia techniczne podlegające dozorowi
technicznemu

Ustalić, na jakiej wysokości naleŜy układać stosy
materiałów workowanych

Ustalić wysokość obowiązkowego zabezpieczenia
ś

cian wykopu

Ustalić bezpieczny kąt nachylenia skarpy dla
gruntów średnio spoistych

Ustalić prawidłową temperaturę
w pomieszczeniach do ogrzewania się
pracowników

Scharakteryzować rozmieszczenie podręcznego
sprzętu przeciwpoŜarowego

20 Zastosować znak

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustalić z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej

jednotygodniowym.

jakie będą w teście.

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postarać się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładować niepokój, zachęcić do sprawdzenia swoich moŜliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnieć uczniom o zbliŜającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustalić przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracować wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu unikniecie

niepowodzeń dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

są cztery odpowiedzi A, B, C, D. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna, wybierz
i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. JeŜeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uwaŜasz za poprawną.

8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóŜ rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

10. Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

11. Na rozwiązanie testu masz 30 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Ręczne narzędzia udarowe nie mogą posiadać rękojeści

a)  krótszej niŜ 0,15 m.
b)  dłuŜszej niŜ 0,15 m.
c)  krótszej niŜ 1 m.
d)  dłuŜszej niŜ 0,5 m.

2. Podczas pracy koparka powinna stać na

a)  stabilnym podłoŜu.
b)  twardym podłoŜu.
c)  wyrównanym podłoŜu.
d)  dowolnym podłoŜu.

3. Podczas nabierania gruntu czerpakiem

a)  nie wolno włączać mechanizmu obrotu ani mechanizmu jazdy.
b)  wolno włączać mechanizm obrotu, ale nie wolno włączać mechanizmu jazdy.
c)  wolno włączać mechanizm obrotu i wolno włączać mechanizm jazdy.
d)  wolno włączać tylko mechanizm jazdy.

4. Materiały drobnicowe układa się w stosy o wysokości nie większej niŜ

a)  5 m.
b)  3 m.
c)  10 m.
d)  2 m.

5. Substancje i preparaty niebezpieczne przechowuje się na terenie budowy

a)  w opakowaniach producenta.
b)  w magazynach.
c)  w garaŜach.
d)  w metalowych opakowaniach.

6. Podstawowe przepisy dotyczące prawa pracy zawarte są w

a)  Prawie budowlanym.
b)  Kodeksie Pracy.
c)  planie BIOZ.
d)  Kodeksie cywilnym.

7. W razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp pracownik

a)  moŜe pracować.
b)  musi pracować.
c)  moŜe powstrzymać się od pracy.
d)  moŜe wybrać czy chce pracować czy nie.

8. Pierwszą czynnością przy udzielaniu pomocy w wyniku wypadku jest

a)  przegląd ofiar wypadku.
b)  zabezpieczenie miejsca wypadku.
c)  ewakuacja z zagroŜonego terenu.
d)  tamowanie duŜych krwawień.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Roboty wewnątrz wykopu powinny być prowadzone przez

a)  jedną osobę.
b)  co najmniej dwie osoby.
c)  trzy osoby.
d)  cztery osoby.

10. Gaśnice płynowe zaliczamy do gaśnic

a)  wodnych.
b)  śniegowych.
c)  proszkowych.
d)  pianowych.

11. Na rysunku przedstawiono oznaczenie

a)  wejście na górę.
b)  kierunek do wyjścia w górę w lewo.
c)  kierunek do wyjścia w górę.
d)  wyjście.

12. Budowlane rozdzielnice prądu powinny być prawidłowo rozmieszczone maksymalnie:

a)  50 m od odbiornika.
b)  25 m od odbiornika.
c)  30 m od odbiornika.
d)  35 m od odbiornika.

13. Bezpieczna eksploatacja maszyn i urządzeń budowlanych wymaga

a) okresowych kontroli.
b) przestrzegania ogólnie obowiązujących przepisów dotyczących minimalnych

wymagań.

c) przestrzegania przepisów bhp.
d) przestrzegania przepisów ppoŜ.

14. Maszyny i urządzenia techniczne podlegające dozorowi technicznemu, mogą być

uŜywane na terenie budowy
a)  zawsze.
b)  tylko po wystawieniu dokumentów uprawniających do ich eksploatacji.
c)  po zapoznaniu się instrukcją obsługi.
d)  tylko pod nadzorem osób uprawnionych.

15. Stosy materiałów workowanych układa się krzyŜowo w warstwach do wysokości

a)  nie przekraczającej 5 warstw.
b)  dowolnej.
c)  nie przekraczającej 10 warstw.
d)  przekraczającej 10 warstw.

16. Jednym z podstawowych wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy jest obowiązkowe

zabezpieczenie ścian wykopu począwszy od
a)  2 m głębokości.
b)  3 m głębokości.
c)  0,5 m głębokości.
d)  1 m głębokości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpoŜarowej oraz ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Ustawa z dnia 07.07.1994 r. Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2006 r., Nr 156, poz. 1118,

z 2006 r. Nr 170, poz. 1217, Nr 193, poz. 1430, Dz. U. z 2007r. Nr 10 poz. 69)

2. Ustawa z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy (tj. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, Nr 106,

poz. 668, Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r, Nr 19, poz. 239, Nr 43,
poz. 489, Nr 107, poz. 1127, Nr 1127, Nr 120, poz. 1268, oraz 2001 r., Nr 11, poz. 84,
Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111, poz. 1194, poz. 1679,
z 2003 r., Nr 166, poz. 1608, Nr 213, poz. 2081, z 2004 r., Nr 96, poz. 959, poz. 99, poz.
1001, Nr 120, poz. 1252)

3. Ustawa z dnia 24.08.1991 r. o ochronie przeciwpoŜarowej (Dz. U. z 2002 r., Nr 147, poz.

1229, z 2003 r., Nr 52, poz. 452, z 2004 r., Nr 96, poz. 959, z 2005 r., Nr 100, poz. 835,
poz. 836, z 2006 r. Nr 191, poz. 1410)

4. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie

ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r., Nr 169, poz. 1650,
poz. 1650, z 2007 r. Nr 49, poz. 330)

5. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.02.2003 r. w sprawie bezpieczeństwa

i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. z 2003 r., Nr 40, poz.
470)

6. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30.10.2002 r. w sprawie minimalnych

wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie uŜytkowania maszyn
przez pracowników podczas pracy (Dz. U. z 2002 r. Nr 191, poz. 1596, z 2003 r. Nr 178,
poz. 1745)

7. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21.04.2006 r.

w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych
i terenów (Dz. U. z 2006 r. Nr 80, poz. 563)

8. Wieczorek Zygmunt, Budownictwo. Wymagania bezpieczeństwa pracy, Państwowa

Inspekcja Pracy, Warszawa 2005 r.

9. Wiącek Wiesław, Dostosuj zakład do przepisów prawa pracy- budownictwo, Państwowa

Inspekcja Pracy, Warszawa 2005 r.

10. www.bhpznaki.pl