Normy
PN-ISO 5261 Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych
Zamiast: PN-64/B-01043
PN-ISO 5261/Ak Rysunek techniczny dla konstrukcji metalowych
stanowi uzupełnienie PN-ISO 5261:1994
„Materiały pomocnicze do przedmiotu Rysunek techniczny i CAD”
Andrzej JAROCKI Janusz KAJRUNAJTYS Ewa KALINOWSKA
Krzysztof T. TYTKOWSKI, Gliwice, 2005
Konstrukcje metalowe
Konstrukcje metalowe w budownictwie znajduj
ą
głównie zastosowanie jako :
szkielety budynków wielokondygnacyjnych
szkielety hal przemysłowych
szkielety hal przemysłowych
wysokie maszty i wie
Ŝ
e
mosty, wiadukty i estakady.
Konstrukcje metalowe
Konstrukcje metalowe wykonywane s
ą
najcz
ęś
ciej z blach i profili
walcowanych, zwanych kształtownikami.
Poszczególne typy kształtowników walcuje si
ę
w ró
Ŝ
nych,
ś
ci
ś
le
okre
ś
lonych wielko
ś
ciach.
Profile walcowane i blachy zostaj
ą
przyci
ę
te i poł
ą
czone w
elementy konstrukcyjne przez spawanie, klejenie, nitowanie lub
elementy konstrukcyjne przez spawanie, klejenie, nitowanie lub
przy pomocy
ś
rub.
Elementy konstrukcyjne po przywiezieniu na plac budowy ł
ą
czone
s
ą
w jedn
ą
cało
ść
.
Rysunki robocze
Podziałka 1:10, (dopuszcza si
ę
1:5 i 1:20).
Wymiary podawane s
ą
w mm.
Rysunek zawiera:
dokładne wymiary całego elementu,
dokładne wymiary całego elementu,
Wymiary jego poszczególnych cz
ęś
ci
rozmieszczenie i oznaczenie ł
ą
czników:
ś
rub, spoin i in.,
a tak
Ŝ
e nawi
ą
zanie do głównych osi, poziomów itp. w obiekcie.
WYMIAROWANIE
Ś
rednice
Wymiar
ś
rednicy w
osi obrotu
Wymiar nad lini
ą
wymiarow
ą
od osi
do kraw
ę
dzi otworu
(przekroje)
WYMIAROWANIE
Promienie R
Linia wymiarowa
prowadzona jest od
ś
rodka
łuku, zako
ń
czona grotem.
Warto
ść
podana nad lini
ą
ze znakiem R (radius –
ang. promie
ń
).
WYMIAROWANIE
Łuki
Linia wymiarowa jest łukiem zatoczonym z wierzchołka k
ą
ta,
linie pomocnicze s
ą
przedłu
Ŝ
eniami ramion kata
Warto
ść
wymiaru zapisuje si
ę
prostopadle do dwusiecznej
kata (nie łukowo).
Rysunki robocze
Rysunki długich elementów mo
Ŝ
na wykonywa
ć
z zastosowaniem
przerwa
ń
na rysunku rzutu (widoku) tych elementów, ale pod
warunkiem podania ich całkowitej długo
ś
ci.
Rysunki robocze
Przekroje elementów nale
Ŝ
y na rysunkach kreskowa
ć
lub
zaczernia
ć
(gdy s
ą
w
ą
skie na rysunku).
Pola zaczernione powinny by
ć
rozsuni
ę
te, pozostawiaj
ą
c prze
ś
wit
pomi
ę
dzy s
ą
siednimi kształtownikami.
Rysunki robocze
Ka
Ŝ
dy zastosowany w konstrukcji profil musi mie
ć
nadany numer
pozycji, nie powtarzaj
ą
cy si
ę
na danym arkuszu rysunkowym. Nale
Ŝ
y
go odpowiednio opisa
ć
, podaj
ą
c rodzaj zastosowanego profilu, jego
charakterystyczne parametry i długo
ść
. Raz nadany numer pozycji
powtarza si
ę
na rysunku wsz
ę
dzie, gdzie dana pozycja wyst
ę
puje (w
innym rzucie lub przekroju).
innym rzucie lub przekroju).
Ka
Ŝ
dy element wysyłkowy ma nadane oznaczenie zło
Ŝ
one z liter i
cyfr, np. BELKA B-1 oraz okre
ś
lon
ą
liczb
ę
sztuk, jak
ą
nale
Ŝ
y wykona
ć
.
Uzupełnieniem rysunków roboczych s
ą
wykazy materiałów.
Pr
ę
ty i kształtowniki
Pr
ę
ty i kształtowniki
Pr
ę
ty i kształtowniki
Pr
ę
ty i kształtowniki
Pr
ę
ty i kształtowniki
Przykład I
PRZEDSTAWIENIE
SCHEMATYCZNE
Ci
ą
głe linie grubych poprowadzone wzdłu
Ŝ
osi krzy
Ŝ
uj
ą
cych si
ę
elementów.
odległo
ś
ci mi
ę
dzy punktami odniesienia linii
ś
rodkowych
POŁ
Ą
CZENIA ZA POMOC
Ą
Ś
RUB
Otwory na
ś
ruby oraz
ś
ruby przedstawia si
ę
na
rysunkach roboczych przy u
Ŝ
yciu symboli,
rysowanych lini
ą
grub
ą
. Osie rysowane s
ą
lini
ą
ci
ą
gł
ą
cienk
ą
.
Otwory
Ś
ruby i nity
Przedstawianie na rzutach
równoległych do osi
Przedstawianie na rzutach
równoległych do osi
Otwory owalne
Opis otworów za pomoc
ą
dwóch
ś
rednic.
Gwint
Przykładowy opis M16x60-4.8 oznacza
ś
rub
ę
z gwintem metrycznym,
ś
rednicy trzpienia
16mm, długo
ś
ci trzpienia 60mm, klasy 4.8.
POŁ
Ą
CZENIA SPAWANE
Spawanie to ł
ą
czenie elementów metalowych przez przetopienie
miejsca styku za pomoc
ą
doprowadzonego z zewn
ą
trz ciepła (łuk
elektryczny, palnik gazowy) i dodanie stopionego materiału,
identycznego jak ł
ą
czone elementy.
W zale
Ŝ
no
ś
ci od miejsca umieszczenia zostaje wykształtowana
spoina czołowa lub pachwinowa.
spoina czołowa lub pachwinowa.
Sposób przedstawiania spoin na rysunkach zale
Ŝ
y od zastosowanej
podziałki. Na rysunkach szczegółów (skala 1:1, 1:2) poł
ą
czenie
przedstawia si
ę
w sposób uproszczony, a na rysunkach
wykonanych w skali 1:10 w sposób umowny.
POŁ
Ą
CZENIA SPAWANE
Sposób umowny oznaczania spoiny wymaga wprowadzenia
znaków i symboli zastosowanych w odpowiednim porz
ą
dku
1 - strzałka linii odniesienia
2a - półka linii odniesienia
2b - linia identyfikacyjna
2b - linia identyfikacyjna
3 - znak spoiny (tu przykładowy znak tzw. Spoiny typu „v")
Spoina czołowa V
przedstawienie uproszczone
przedstawienie umowne
Spoina czołowa X
Spoina czołowa typu „x" Jest to spoina symetryczna, a wi
ę
c nie rysuje si
ę
przy
przedstawianiu umownym linii identyfikacyjnej.
przedstawienie uproszczone
przedstawienie umowne
Spoina pachwinowa
Przykład
Rygiel
Przykład
Rygiel
Przykład
Rygiel
Przykład
D
ź
wigar
Przykład
D
ź
wigar
Przykład