Czego podczas słuchania Mszy św. trzeba unikać?
1. Wystarczy pójść do kościoła na sumę i przypatrzyć się. Gdy się do kościoła zbliżysz, zobaczysz wielu poza
kościołem, jedni pod dzwonnicą, drudzy pod kościelnym murem, inni daleko nawet od kościoła pod drzewami
siedzą, i tam rozmawiają i gawędzą, wszyscy oni poszli na Mszę i niby na tej Mszy św. byli!... Ale któż dla
nich tę Mszę odprawiał? Ksiądz nie! Bo go ani nie widzieli i może nawet i nie wiedzieli, co się w kościele
dzieje! Tacy tłumaczą się, że w kościele gorąco. Oj będzie im potem w czyśćcu, a może nawet i w piekle
daleko goręcej!
Tobie w kościele, choć nieraz dość wielkim, za gorąco, ale w małej izdebce karczemnej hulać całe popołudnie
i cały wieczór, a nieraz i całą noc, to ci nie za gorąco! Ty w kościele jesteś lekko ubranym i spokojnie tylko
stoisz, - a ksiądz przecież od rana był w kościele i pracował w konfesjonale, a podczas nabożeństwa jest
ubrany w szaty kościelne; i przed sumą lub podczas niej miał kazanie! i może wytrzymać, - a tobie za gorąco -
i wytrzymać nie możesz! O takich przecież, co cały czas siedzieli na dworze, nie można nawet powiedzieć, że
byli, w kościele, boć w nim nie byli; a tym mniej można o nich powiedzieć, że byli na Mszy św., i że jej
pobożnie słuchali! A jednak tacy tego za grzech sobie nawet nie mają i ani się nawet z tego nie spowiadają, że
na Mszy św. nie byli!
2. Drudzy są wprawdzie w kościele, ale, zawsze tylko w przedsionku, w kruchcie kościelnej, tak jakby się bali
przestąpić próg kościelny i przybliżyć nieco do Pana Jezusa. Wprawdzie to samo przez się jeszcze grzechem
nie jest, ale o takich mam zawsze to uczucie, że oni i w niebie za drzwiami stać będą! Tacy choć niby są w
kościele i na Mszy św., ale prawie nigdy się nie modlą, więc i o nich nie można powiedzieć, że pobożnie
Mszy św. wysłuchali. I wielu tak jest W tej mierze upartych, że pomimo zachęt i upomnień kapłana, zwyczaju
tego porzucić nie chcą, chociaż kościół nieraz jest przestronny i miejsca wolnego w nim dosyć. A co gorsza,
że przez to, nie raz tak drzwi zabarykadują, że i ci, co by wejść chcieli, przez to wejść nie mogą. Obym tą
uwagą choć jednego, drugiego, co ten zły zwyczaj mają, poprawił! Oby i kapłani na to, nieco więcej
uważali....
3. Wejdźmy dalej za próg kościelny i przypatrzmy się innym, co się tam znajdują. Pomijam tych, co do
kościoła przychodzą tylko dla zwyczaju, ot, aby tam tylko być, a nigdy się nie pomodlą, przynajmniej
szczerze; pomijam tym bardziej tych, co do kościoła chodzą tylko jakby na jakie widowisko, aby tylko się
ludziom pokazać i swoimi strojami się popisać, jak to najczęściej bywa w wielkich miastach na tak zwanej
dwunastówce, którym słuchanie Mszy św. i modlitwa bynajmniej nie są w głowie i w sercach, choć nie raz
mają i książeczkę do modlenia w ręku, ale nie dla modlitwy. - I w tej mierze grzeszą bardzo niewiasty, a
zwłaszcza dziewczęta, które do kościoła nieraz tak się stroją, jakby szły do ślubu lub na jaką zabawę, a nie do
Pana Boga swego, który nie na stroje, ale na czyste sumienie i na serce patrzy! Już św. Paweł w listach swoich
próżność tę niewiastom wyrzuca, - bo natura ludzka zawsze ta sama i niewiasty zawsze lubią zbytnie stroje i
mają zbytnią chęć podobania się. W liście swym do Koryntian tak naucza:
"Każda zaś kobieta, modląc się lub prorokując z odkrytą głową, hańbi swoją głowę; wygląda bowiem tak,
jakby była ogolona. Jeżeli więc jakaś kobieta nie nakrywa głowy, niechże ostrzyże swe włosy! Jeśli natomiast
hańbi kobietę to, że jest ostrzyżona lub ogolona, niechże nakrywa głowę! ( .. .) Osądźcie zresztą sami! Czy
wypada, aby kobieta z odkrytą głową modliła się do Boga?" (1 Kor 11, 5-13)
I w liście swym do Tymoteusza tak naucza:
„Podobnie kobiety - w skromnie zdobnym odzieniu, niech się przyozdabiają ze wstydliwością i umiarem, nie
przesadnie zaplatanymi włosami albo złotem czy perłami, albo kosztowym strojem, lecz przez dobre uczynki,
co przystoi kobietom, które się przyznają do pobożności. " (1 Tm 2,9-10)
Na tę próżność niewiast co do zbytniego stroju, strasznie powstaje jeden z wielkich Ojców Kościoła św., Jan
Chryzostom. Przyznam się, że gdybym jego słowa, którymi do nich przemawia, powtórzył, to tym bym może
wszystkie niewiasty na siebie oburzył! Powtórzę tylko słowa Ojca Kościoła, św. Ambrożego:
"Im bardziej są wystrojone i im więcej od ludzi podziwiane, tym więcej od Boga są wzgardzone i
znienawidzone!"
Zdarzyło mi się nieraz widzieć w kościele niewiasty "dekoltowane", tj. w sukni zbyt wyciętej, jakby na bal, -
choć i na balu nawet żadna skromna niewiasta tego uczynić nie powinna!
Wiem ja, że wszystkich zbyt próżnych niewiast i dziewcząt tym nie nawrócę, bo zawsze takie będą, co się
wolą podobać chłopakom, aniżeli Panu Jezusowi; a jeżeli choć jedną lub drugą tym od tego zbytniego
strojenia się do kościoła odwiodę, to i tak już wielką korzyść odniosę!
(Przy tej sposobności zwrócę uwagę jeszcze na jedno. Zdarza się nieraz, że matki karmią w kościele swe
