background image

PIEL

Ę

GNACJA W SCHORZENIACH UKŁADU MOCZOWEGO 

 
 
CZ

ĘŚ

CIEJ   WYSTEPUJ

Ą

CE   JEDNOSTKI   CHOROBOWE: 

 
1. Zapalenie p

ę

cherza moczowego - CYSTITIS 

 
2. Kł

ę

buszkowe zapalenie nerek  -   GLOMERULONEPHRITIS 

   - choroba z autoagresji ( powstawanie przeciwciał  skierowanych  
przeciw 
   własnym tkankom). 
 
3. Kamica moczowa - UROLITHIASIS - tworzenie  kamieni w obr

ę

bie dróg 

    moczowych. 
 
4.Ostra niewydolno

ść

 nerek -  INSUFFICIENTIA   RENUM   ACUTA  

     
5. Przewlekła niewydolno

ść

 nerek - INSUFFICIENTIA  RENUM  CHRONIKA, 

    URAEMIA  VERA / mocznica prawdziwa / 
 
 
 
ETAPY   PROCESU   PIEL

Ę

GNOWANIA  W  SHORZENIACH   UKŁADU 

                                                  MOCZOWEGO 
 
 
I. ZBIERANIE INFORMACJI 
 
WYWIAD - dane osobowe, warunki bytowe, tryb 

Ŝ

ycia, u

Ŝ

ywki, przebyte 

choroby, operacje, stan uz

ę

bienia /ogniska zapalne/. 

 
OBSERWACJA  obejmuje:    
 
Diurez

ę

 -  ilo

ś

ci wydalonego moczu  poprzez: 

-  dobowa zbiórka moczu 
-  bilans płynów 
 
     ANURIA -  bezmocz 
     OLIGURIA -  sk

ą

pomocz ( poni

Ŝ

ej 400 ml)  

     POLYURIA -  wielomocz 
 
 Gromadzenie płynów 
      - kontrola masy ciała /waga/ 
 - obrz

ę

ki pochodzenia nerkowego -  na twarzy i r

ę

kach. 

 
Parametrów 

Ŝ

yciowych: t

ę

tna , RR, oddechu  /nadci

ś

nienie t

ę

tnicze - 

zwi

ą

zane z nadmiernym wydalaniem reniny przez niedokrwione nerki/ 

 
Stanu 

ś

wiadomo

ś

ci 

 
łaknienia 
 
bólu / -charakter, wyst

ę

powanie / 

 
 
ANALIZA DOKUMENTACJI :   
           - raport piel

ę

gniarski,  

           - karta gor

ą

czkowa , 

background image

           - zlece

ń

           - karta  dobowej  zbiórki  moczu,  
           - bilansuwodnego,  
           - wyniki bada

ń

 moczu,  

           - krwi  (kontrola metabolitów przemiany azotowej  wyst

ę

powanie  

             mocznika, kreatyniny,  kwasu moczowego). 
 
 
 II. PROBLEMY PIEL

Ę

GNACYJNE 

 
 
1. Utrzymanie równowagi - wodnoelektrolitowej 
 
W okresie bezmoczu - podaje si

ę

 tylko około 500ml płynu / utrata 

pozanerkowa  400- 700ml/  plus ilo

ść

 równ

ą

 wydalonego moczu,  

uwzgl

ę

dniaj

ą

c wymiociny, biegunki. 

 
2. Zapewnienie wła

ś

ciwego od

Ŝ

ywiania  

  - w zale

Ŝ

no

ś

ci od schorzenia o niskiej zawarto

ś

ci 

    białka i soli ,     
  - w obrz

ę

kach ograniczenie poda

Ŝ

y płynów  

  - w nadwadze ograniczenia kaloryczne 
 
3. Zapewnienie higieny osobistej i otoczenia chorego  / zapobieganie 
zaka

Ŝ

eniom:piel

ę

gnacja skóry, krocza, cewki moczowej, jamy ustnej/ 

 
4. Kontrola metabolitów przemiany azotowej. 
 
5.Przygotowanie ch. do bada

ń

 diagnostycznych: 

 
  - b. ogólnego moczu - przygotowanie pojemnika, 
    pacjenta 
 
  - Urografia - na czczo, z oczyszczonym  
    i odgazowanym przewodem pokarmowym   / obiad 
    zupa, lewatywa wieczorem i rano w dniu badania, 
    wenflon/  
  - USG - na czczo z pełnym p

ę

cherzem 

 
  - Cystoscopia - na czczo, wenflon 
 
  - biopsja nerek 
 
6.Przygotowanie do zabiegów nefrologicznych: 
 
  - Dializa  ( otrzewnowa  i  hemodializa- sztuczna 
    nerka)  
   
  - cewnikowanie p

ę

cherza moczowego 

 
  - płukanie p

ę

cherz moczowego 

 
 
PIEL

Ę

GNACJA  W WYBRANYCH  SCHORZENIACH UKŁ. MOCZOWEGO 

 
Zapalenie p. moczowego- wywołane jest zaka

Ŝ

eniem bakteryjnym ( drog

ą

 

wst

ę

puj

ą

c

ą

)  nieleczone mo

Ŝ

e przechodzi

ć

 na dalsze odcinki dróg 

moczowych. 

background image

 
     Objawy:   
     - stałe parcie na mocz                  
     - pieczenie cewki moczowej przy oddawaniu moczu 
     - gor

ą

czka                                

     - w moczu bakterie  leukocyty, złuszczony nabłonek p. moczowego, 
       czasami krwinki czerwone. 
 
Przewlekła posta

ć

 przebiega bez objawowo z okresami zaostrzenia. W moczu 

stwierdza si

ę

 obecno

ść

 bakterii. 

 
Post

ę

powanie:  higiena ciała, krocza, 

ś

rodki odka

Ŝ

aj

ą

ce drogi moczowe 

/UROSEPT, FURAGIN/ pod kontrol

ą

 bada

ń

 bakteriologicznych moczu, 

antybiotyki w ostrej fazie choroby,  

ś

rodki uszczelniaj

ą

ce błony 

ś

luzowe/RUTINOSCORBIN, WITAMINA C/. 

 
ONN- ostra niewydolno

ść

 nerek  - dochodzi do zatrzymania produktów 

przemiany białkowej i zaburze

ń

 gospodarki wodno-elektrolitowej:  Na, K. 

 
  - OBJAWY:  - sk

ą

pomocz,    

                  - bezmocz,  
                  - a nast

ę

pnie  mocznica 

 
   - PRZYCZYNY: 
ONN: 
         - ostre zap. kł

ę

bków nerkowych,   

         - Zatrucia  /sulfonamidami, lekami, metalami ci

ęŜ

kimi/           

         - wstrz

ą

sy /kardiogenny,  oligowolemiczny - w rozległych 

oparzeniach/ 
                    
 
PNN:  
       - Przewlekłe zap. kł

ę

b. nerkowych 

       - Przewlekłe zap.kanalików nerkowych 
 
WSKAZANIA DO DIALIZOTERAPII: 
 
   -  ONN,   
   -  PNN,  
   -  zatrucia, 
 
 1. Kliniczne : - narastaj

ą

ce obiawy niewydolno

ś

ci  nerek mimo leczenia 

     zachowawczego (- nudno

ś

ci ,wymioty, brak apetytu - zaburzenia stanu 

     psychicznego / senno

ść

, majaczenie, 

ś

pi

ą

czka, drgawki/, 

zap.osierdzia) 
 
 2.- Laboratoryjne  -  Hiperkaliemia powy

Ŝ

ej 7mmol/l 

                                -  Kwasica metaboliczna ( HCO3 
                                   poni

Ŝ

ej 14mmol/l 

                                - kreatynina we krwi powy

Ŝ

ej 10  mg/dl, a 

w cukrzycy  
                                   powy

Ŝ

ej 5mg/l 

 
                                   
LITERATURA:  
 
1.Choroby wewn

ę

trzne -  red. Wojciech P

ę

dich, Iwona Jakubowska-Ku

ź

miuk -  

PZWL W-wa 1999 

background image

2.

Ć

wiczenia z chorób wewn

ę

trznych piel

ę

gniarstwa internistycznego – 

J.Szewieczek, I.Caus – 

Ś

l

ą

ska Akademia Medyczna 1999 

3.Piel

ę

gniarstwo – Olaf Krischnick – Urban & Partner, Wrocław 2001 

4.Zarys chorób wewn

ę

trznych dla studentów piel

ę

gniarstwa – pod  red. 

Jadwigi Daniuk, Gra

Ŝ

yny Jurkowskiej – CZELEJ, Lublin 2005. 

 
 
 
 
 
PIEL

Ę

GNACJA W SCHORZENIACH UKŁADU MOCZOWEGO 

 
 
 CZ

ĘŚ

CIEJ WYSTEPUJ

Ą

CE JEDNOSTKI CHOROBOWE; 

 
1. Zapalenie p

ę

cherza moczowego - CYSTITIS 

2. Kł

ę

buszkowe zapalenie nerek -  GLOMERULONEPHRITIS - choroba z 

autoagresji ( powstawanie przeciwciał skierowanych przeciw własnym 
tkankom). 
3. Kamica moczowa - UROLITHIASIS - tworzenie kamieni w obr

ę

bie dróg 

moczowych. 
4.Ostra niewydolno

ść

 nerek - INSUFFICIENTIA  RENUM  ACUTA  

5. Przewlekła niewydolno

ść

 nerek - INSUFFICIENTIA RENUM CHRONIKA, URAEMIA 

VERA. 
 
 
OBSERWACJA: 
 
ilo

ś

ci wydalonego moczu: 

           ANURIA - bezmocz 
           OLIGURIA - sk

ą

pomocz ( poni

Ŝ

ej 400 ml)  

           POLYURIA - wielomocz 
 
obrz

ę

ki pochodzenia nerkowego - na twarzy i r

ę

kach. 

 
parametrów 

Ŝ

yciowych :t

ę

tna , RR, oddechu  /nadci

ś

nienie t

ę

tnicze - 

zwi

ą

zane z nadmiernym wydalaniem reniny przez niedokrwione nerki/. 

 
utrat

ę

 płynów  

 
stan 

ś

wiadomo

ś

 
kontrola wagi ciała 
 
łaknienia 
 
bólu 
 
analiza dokumentacji :   
- raport piel

ę

gniarski,  

- karta gor

ą

czkowa , 

- zlece

ń

- karta  dobowej  zbiórki  moczu, bilansu wodnego,  
- wyniki bada

ń

 moczu, krwi (kontrola metabolitów przemiany azotowej 

mocznika , 
   kreatyniny, kwasu moczowego) /. 
 
 

background image

 
PROBLEMY PIEL

Ę

GNACYJNE 

 
 
Utrzymanie równowagi - wodnoelektrolitowej 
W okresie bezmoczu - podaje si

ę

 tylko około 500ml płynu / utrata 

pozanerkowa  400- 700ml/ plus ilo

ść

 równ

ą

 wydalonego moczu,  

uwzgl

ę

dniaj

ą

c wymiociny, biegunki. 

 
Zapewnienie wła

ś

ciwego od

Ŝ

ywiania  

- w zale

Ŝ

no

ś

ci od schorzenia o niskiej zawarto

ś

ci białka i soli ,     

            - w obrz

ę

kach ograniczenie poda

Ŝ

y płynów  

            - w nadwadze ograniczenia kaloryczne 
 
Zapewnienie higieny osobistej i otoczenia chorego / zapobieganie 
zaka

Ŝ

eniom:piel

ę

gnacja skóry, krocza, cewki moczowej, jamy ustnej/ 

 
Kontrola metabolitów przemiany azotowej. 
 
 Przygotowanie ch. do bada

ń

 diagnostycznych: 

- b. ogólnego moczu - przygotowanie pojemnika, pacjenta 
- Urografia - na czczo, z oczyszczonym i odgazowanym przewodem pokarmowym   
/ obiad 
   zupa ,   lewatywa wieczorem i rano w dniu badania/  
- USG - na czczo z pełnym p

ę

cherzem 

- Cystoscopia - na czczo 
             - biopsja nerek 
Przygotowanie do zabiegów nefrologicznych: 
- Dializa  ( otrzewnowa  i  hemodializa- sztuczna nerka)    
- cewnikowanie p

ę

cherza moczowego 

- płukanie p

ę

cherz moczowego 

 
 
 
Zapalenie p. moczowego- wywołane jest zaka

Ŝ

eniem bakteryjnym ( drog

ą

 

wst

ę

puj

ą

c

ą

)  nieleczonemo

Ŝ

e przechodzi

ć

 na dalsze odcinki dróg moczowych. 

Objawy:  - stałe parcie na mocz                 
               - pieczenie cewki moczowej przy oddawaniu moczu 
               - gor

ą

czka                                  

               - w moczu bakterie  leukocyty, złuszczony nabłonek  p. 
moczowego, 
                 czasami krwinki czerwone. 
Przewlekła posta

ć

 przebiega bez objawowo z okresami zaostrzenia. 

W moczu stwierdza si

ę

 obecno

ść

 bakterii. 

 
Post

ę

powanie:  higiena ciała, krocza, 

ś

rodki odka

Ŝ

aj

ą

ce drogi moczowe pod 

kontrol

ą

 bada

ń

 bakteriologicznych moczu, antybiotyki w ostrej fazie 

choroby, 

ś

rodki uszczelniaj

ą

ce błony 

ś

luzowe. 

 
ONN-  ostra niewydolno

ść

 nerek  - dochodzi do zatrzymania produktów 

przemiany białkowej i zaburze

ń

 gospodarki wodno-elektrolitowej: Na, K. 

OBJAWY:  sk

ą

pomocz,   bezmocz,  a nast

ę

pnie mocznica 

 
PRZYCZYNY:       
                 ONN - ostre zap. kł

ę

bków nerkowych,   

                          - Zatrucia /sulfonamidami, lekami, metalami 
ci

ęŜ

kimi/ 

background image

                          - wstrz

ą

sy / kardiogenny, oligowolemiczny- 

rozległych oparzeniach/ 
                  PNN - Przewlekłe zap. kł

ę

b. nerkowych 

                           - Przewlekłe zap.kanalików nerkowych 
 
WSKAZANIA DO DIALIZOTERAPII 
 
ONN,  PNN, zatrucia, 
 
 1. KLINICZNE : - narastaj

ą

ce obiawy niewydolno

ś

ci  nerek mimo leczenia 

zachowawczego 
                                (- nudno

ś

ci ,wymioty, brak apetytu - 

zaburzenia stanu psychicznego/ senno

ść

                                  majaczenie  

ś

pi

ą

czka, drgawki/- 

zap.osierdzia) 
 2.- Laboratoryjne  -  Hiperkaliemia powy

Ŝ

ej 7mmol/l 

                              -  Kwasica metaboliczna ( HCO3 poni

Ŝ

ej 

14mmol/l 
                             - kreatynina we krwi powy

Ŝ

ej 10 mg/dl, a w 

cukrzycy 
                               powy

Ŝ

ej  5mg/l 

                                                          
LITERATURA:  
 
1.Choroby wewn

ę

trzne -  red. Wojciech P

ę

dich, Iwona Jakubowska-Ku

ź

miuk -  

PZWL W-wa 1999 
2.

Ć

wiczenia z chorób wewn

ę

trznych piel

ę

gniarstwa internistycznego – 

J.Szewieczek, I.Caus – 

Ś

l

ą

ska Akademia Medyczna 1999 

3.Piel

ę

gniarstwo – Olaf Krischnick – Urban & Partner, Wrocław 2001 

4.Zarys chorób wewn

ę

trznych dla studentów piel

ę

gniarstwa – pod  red. 

Jadwigi Daniuk, Gra

Ŝ

yny Jurkowskiej – CZELEJ, Lublin 2005.