background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 
 

 
 
 
 
 
Zdzisław Tęcza 
 

 

 
 
 

Eksploatowanie maszyn do zbioru roślin okopowych 
311[22].Z2.06 

 

 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 
 
 
 
 
 

 
 
 
 

Wydawca 

 

Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 

mgr inż. Tadeusz Budzisz 
dr inż. Kazimierz Witosław 
 

 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inż. Zdzisław Tęcza 
 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inż. Andrzej Kacperczyk 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  311[22].Z2.06, 
,,Eksploatowanie maszyn do zbioru roślin okopowych”, zawartego w modułowym programie 
nauczania dla zawodu technik mechanizacji rolnictwa. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI 

 
1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

11 

5.1.  Budowa,  działanie,  regulacje  i  zasady  obsługi  maszyn  do  zbioru 

ziemniaków  

11 

5.1.1. Ćwiczenia 

11 

5.2.  Budowa, działania, regulacje i zasady obsługi maszyn do zbioru buraków 

15 

5.2.1. Ćwiczenia 

15 

5.3.  Kalkulacja kosztów eksploatacji maszyn do zbioru roślin okopowych 

19 

5.3.1. Ćwiczenia 

19 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 

21 

7.  Literatura 

31 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1.  WPROWADZENIE 

 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela,  który będzie pomocny w prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik mechanizacji rolnictwa.  

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania  wstępne,  wykaz  niezbędnych  umiejętności  i  wiedzy,  jakie  uczeń  powinien 
mieć już ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika, 

 

cele  kształcenia,  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  ukształtuje  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia się oraz środkami dydaktycznymi, 

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

 

wykaz literatury. 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania.  Przykładowe  scenariusze 
zajęć  mogą  być  pomocne  w  doborze  odpowiedniej  metody  przeprowadzenia  zajęć.  Formy 
organizacyjne pracy  mogą  być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej pracy  uczniów do 
pracy zespołowej. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych

 

 

 

311[22].Z2.02 

Eksploatowanie 

siewników i sadzarek 

311[22].Z2.04 

Eksploatowanie maszyn  

i urządzeń do zbioru 

zielonek

 

311[22].Z2.07 

Eksploatowanie maszyn 

i urządzeń stosowanych 

w produkcji zwierzęcej 

311[22].Z2.08 

Eksploatowanie 

urządzeń i środków 

transportu stosowanych 

w gospodarstwie 

rolnym 

311[22].Z2.06 

Eksploatowanie 

maszyn do zbioru 
roślin okopowych

 

311[22].Z2.05 

Eksploatowanie maszyn 

do zbioru zbóż 

 

311[22].Z2 

Użytkowanie i naprawa narzędzi, 

maszyn i urządzeń rolniczych 

311[22].Z2.03 

Eksploatowanie 

narzędzi, maszyn 

i urządzeń do 

nawożenia i ochrony 

roślin 

311[22].Z2.01 

Eksploatowanie 

narzędzi i maszyn do 

uprawy roli 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2.WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

– 

posługiwać się podstawowymi pojęciami i terminami z zakresu techniki rolniczej, 

– 

posługiwać się dokumentacją techniczną, 

– 

rozróżniać podstawowe elementy konstrukcji maszyn i urządzeń, 

– 

rozróżniać podstawowe materiały eksploatacyjne, 

– 

korzystać z katalogów, instrukcji i innych źródeł informacji, 

– 

użytkować komputer, 

– 

posługiwać się podstawowymi narzędziami monterskimi, 

– 

stosować  ogólne  przepisy  dot.:  bezpieczeństwa 

higieny  pracy,  ochrony 

przeciwpożarowej i ochrony środowiska, 

– 

stosować zasady współpracy w grupie, 

– 

uczestniczyć w dyskusji, prezentacji. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3.

 

CELE KSZTAŁCENIA 
 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

–  scharakteryzować metody zbioru ziemniaków i buraków, 
–  wyjaśnić wymagania agrotechniczne stawiane maszynom do zbioru roślin okopowych, 
–  scharakteryzować sposoby niszczenia łęcin, 
–  scharakteryzować budowę, zasadę działania i regulacje kopaczek, 
–  obsłużyć kopaczki do ziemniaków, 
–  scharakteryzować  budowę,  działanie  i  zasady  regulacji  kombajnów  do  zbioru 

ziemniaków, 

–  obsłużyć kombajn do zbioru ziemniaków, 
–  wykonać naprawę i konserwację kombajnu do zbioru ziemniaków,  
–  scharakteryzować maszyny do zbioru buraków, 
–  scharakteryzować budowę, działanie i zasady regulacji kombajnów do zbioru buraków, 
–  obsłużyć kombajn do zbioru buraków, 
–  wykonać naprawę i konserwację kombajnu do zbioru buraków, 
–  scharakteryzować budowę maszyn do wieloetapowego zbioru buraków, 
–  zastosować przepisy bhp podczas obsługi maszyn do zbioru okopowych, 
–  wykonać kalkulację kosztów eksploatacji maszyn do zbioru roślin okopowych. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 
 

Scenariusz zajęć 1 

Osoba prowadząca    

 

 

 

…………………………………………….. 

Modułowy program nauczania: Technik mechanizacji rolnictwa 311[22] 
Moduł:  

 Użytkowanie  i  naprawa  narzędzi,  maszyn  i  urządzeń 
rolniczych 311[22].Z2 

Jednostka modułowa:  

 Eksploatowanie  maszyn  do  zbioru  roślin  okopowych 
311[22].Z2.06 

 

Temat: Obsługa codzienna kombajnu do zbioru ziemniaków. 

Cel ogólny: Zaplanowanie i wykonanie obsługi codziennej kombajnu do zbioru ziemniaków. 
 
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć: 

  rozpoznać elementy i mechanizmy wymagające codziennej obsługi, 

  określić zasadność wykonywania czynności obsługowych, 

  określić zasadę działania elementów i układów kombajnu, 

  zaplanować przeprowadzenie obsługi codziennej kombajnu, 

  wykonać czynności obsługi codziennej kombajnu, 

  sprawdzić poprawność wykonanych czynności obsługowych, 

  sprawdzić poprawność działania mechanizmów. 

 
Metody nauczania – uczenia się: 

  metoda tekstu przewodniego. 

 
Środki dydaktyczne

  instrukcja do przeprowadzenia ćwiczenia, 

  instrukcje obsługi kombajnu do zbioru ziemniaków, 

  kombajn do zbioru ziemniaków, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  smarownica z zapasem smaru, 

  paliwo, oleje, 

  zestaw pytań prowadzących. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów

  uczniowie pracują w zespołach 2

3-osobowych. 

 
Czas trwania zajęć

  4 godziny dydaktyczne. 

 
Zadanie dla ucznia

Zaplanuj  obsługę  codzienną  kombajnu  do  zbioru  ziemniaków  Anna  Z 644.  Wykonaj 

czynności obsługowe i sprawdź poprawność ich wykonania. 

Podczas  zajęć  przestrzegaj  zasad  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony 

przeciwpożarowej i ochrony środowiska. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Przebieg zajęć: 
Faza wstępna 
1.  Określenie tematu zajęć. 
2.  Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia. 
3.  Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego. 
4.  Podział grupy uczniów na zespoły. 
Faza właściwa 
Praca metodą tekstu przewodniego. 
Faza I. Zbieranie i analiza informacji 
Pytania prowadzące: 
1.  Które elementy, mechanizmy i zespoły wymagają codziennej obsługi? 
2.  Jakie względy określają zasadność wykonywania czynności obsługowych? 
3.  W jaki sposób można określić poprawność działania mechanizmów i układów kombajnu? 
4.  Jaka jest kolejność przeprowadzanych czynności obsługi codziennej kombajnu? 
5.  W  jaki  sposób  wykonać  czynności  obsługi  codziennej  kombajnu  spełniając  wymogi 

bezpieczeństwa? 

6.  W jaki sposób można sprawdzić poprawność wykonanych czynności obsługowych? 
7.  W  jaki  sposób  można  sprawdzić  poprawność  działania  mechanizmów  i  zespołów 

kombajnu? 

Faza II. Planowanie wykonania zadania 
1.  Jaka jest kolejność realizacji działań prowadzących do wykonania zadania? 
2.  Jakie narzędzia i materiały eksploatacyjne będą niezbędne? 
3.  Jakie rodzaje olejów i smarów należy zabezpieczyć do wykonania obsługi? 
4.  Jaką ilość materiałów eksploatacyjnych należy zabezpieczyć? 
Faza III. Ustalenie technicznych możliwości realizacji zadania 
1.  Uczniowie  pracując  w  zespołach  proponują  kolejność  wykonywania  czynności 

obsługowych. 

2.  Na  podstawie  instrukcji  eksploatacji  kombajnu  określają  rodzaje  materiałów 

eksploatacyjnych, które będą używane podczas obsługi. 

3.  Uczniowie  organizują  stanowisko  wyposażając  je  w  niezbędne  narzędzia,  urządzenia 

i materiały

4.  Uczniowie  konsultują  z  nauczycielem  poprawność  zaproponowanego  przebiegu  procesu 

obsługi codziennej kombajnu oraz sposoby oceny ich jakości. 

Faza IV. Praktyczna realizacja zadania 
1.  Uczniowie wykonują czynności wchodzące w zakres obsługi codziennej. 
2.  Uczniowie kontrolują jakość czynności obsługowych. 
Faza V. Sprawdzanie poprawności wykonania zadania 
1.  Uczniowie wraz z nauczycielem sprawdzają w grupach poprawność wykonania zadania. 
2.  Po  uzyskaniu  aprobaty  nauczyciela  następuje  uruchomienie  kombajnu.  Sprawdzeniu 

podlega poprawności działania zespołów po przeprowadzonej obsłudze kombajnu. 

3.  Uczniowie sprawdzają poprawność działania pozostałych zespołów i układów. 
Faza VI. Analiza końcowa sposobu wykonania 

Uczniowie wraz z  nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły  im 

trudności.  Nauczyciel  powinien  podsumować  całe  ćwiczenie,  wskazać,  jakie  umiejętności 
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Scenariusz zajęć nr 2 

 
Osoba prowadząca    

 

 

 

…………………………………………….. 

Modułowy program nauczania: Technik mechanizacji rolnictwa 311[22] 
Moduł:  

 Użytkowanie  i  naprawa  narzędzi,  maszyn  i  urządzeń 
rolniczych 311[22].Z2 

Jednostka modułowa:  

 Eksploatowanie  maszyn  do  zbioru  roślin  okopowych 
311[22].Z2.06 

 

Temat: Obsługa codzienna przykładowego kombajnu do zbioru buraków. 

Cel ogólny: Zaplanowanie i wykonanie obsługi codziennej kombajnu do zbioru buraków. 
 
Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć: 

  rozpoznać elementy i mechanizmy wymagające codziennej obsługi, 

  określić zasadność wykonywania czynności obsługowych, 

  określić zasadę działania elementów i układów kombajnu, 

  zaplanować przeprowadzenie obsługi codziennej kombajnu, 

  wykonać czynności obsługi codziennej kombajnu, 

  sprawdzić poprawność wykonanych czynności obsługowych, 

  sprawdzić  poprawność  działania  mechanizmów  i  w  razie  konieczności  dokonać  ich 

regulacji. 

Metody nauczania – uczenia się: 

  metoda tekstu przewodniego. 

 
Środki dydaktyczne

  instrukcja do przeprowadzenia ćwiczenia, 

  instrukcje obsługi kombajnu do zbioru buraków, 

  kombajn do zbioru buraków, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  smarownica z zapasem smaru, 

  paliwo, oleje, 

  zestaw pytań prowadzących. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów

  uczniowie pracują w zespołach 2

3-osobowych. 

 
Czas trwania zajęć

  4 godziny dydaktyczne. 

 

Zadanie dla ucznia

Zaplanuj  obsługę  codzienną  kombajnu  do  zbioru  buraków.  Wykonaj  czynności 

obsługowe  i  sprawdź  poprawność  ich  wykonania.  Podczas  zajęć  przestrzegaj  zasad 
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. 

 

Przebieg zajęć: 
Faza wstępna 
1.  Określenie tematu zajęć. 
2.  Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia. 
3.  Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego. 
4.  Podział grupy uczniów na zespoły. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10 

Faza właściwa 
Praca metodą tekstu przewodniego. 
Faza I. Zbieranie i analiza informacji 
Pytania prowadzące: 
1.  Które elementy, mechanizmy i zespoły wymagają codziennej obsługi? 
2.  Jakie względy określają zasadność wykonywania czynności obsługowych? 
3.  W jaki sposób można określić poprawność działania mechanizmów i układów kombajnu? 
4.  Jaka jest kolejność przeprowadzanych czynności obsługi codziennej kombajnu? 
5.  W  jaki  sposób  wykonać  czynności  obsługi  codziennej  kombajnu  spełniając  wymogi 

bezpieczeństwa? 

6.  W jaki sposób można sprawdzić poprawność wykonanych czynności obsługowych? 
7.  W  jaki  sposób  można  sprawdzić  poprawność  działania  mechanizmów  i  zespołów 

kombajnu? 

8.  Jakie względy decydują o zasadność wykonywania czynności regulacyjnych? 
Faza II. Planowanie wykonania zadania 
1.  Jaka jest kolejność realizacji działań prowadzących do wykonania zadania? 
2.  Jakie narzędzia i materiały eksploatacyjne będą niezbędne? 
3.  Jakie  rodzaje  olejów  i  smarów  należy  zabezpieczyć  do  wykonania  obsługi  oraz  w  jakich 

ilościach? 

Faza III. Ustalenie technicznych możliwości realizacji zadania 
1.  Uczniowie  pracując  w  zespołach  proponują  kolejność  wykonywania  czynności 

obsługowych. 

2.  Na  podstawie  instrukcji  eksploatacji  kombajnu  określają  rodzaje  materiałów 

eksploatacyjnych, które będą używane podczas obsługi. 

3.  Uczniowie  organizują  stanowisko  wyposażając  je  w  niezbędne  narzędzia,  urządzenia 

i materiały

4.  Uczniowie  konsultują  z  nauczycielem  poprawność  zaproponowanego  przebiegu  procesu 

obsługi codziennej kombajnu oraz sposoby oceny ich jakości. 

Faza IV. Praktyczna realizacja zadania 
1.  Uczniowie wykonują czynności wchodzące w zakres obsługi codziennej. 
2.  Uczniowie kontrolują jakość czynności obsługowych. 
Faza V. Sprawdzanie poprawności wykonania zadania 
1.  Uczniowie wraz z nauczycielem sprawdzają w grupach poprawność wykonania zadania. 
2.  Po  uzyskaniu  aprobaty  nauczyciela  następuje  uruchomienie  kombajnu.  Sprawdzeniu 

podlega poprawności działania zespołów po przeprowadzonej obsłudze kombajnu. 

3.  Uczniowie sprawdzają poprawność działania pozostałych zespołów i układów. 
Faza VI. Analiza końcowa sposobu wykonania 

Uczniowie wraz z  nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły  im 

trudności.  Nauczyciel  powinien  podsumować  całe  ćwiczenie  i  wskazać:  ćwiczenie  jakich 
umiejętności  było  realizowane,  jakie  wystąpiły  nieprawidłowości  i  jak  ich  unikać  na 
przyszłość. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11 

5. ĆWICZENIA  
 

5.1.  Budowa,  działanie,  regulacje  i  zasady  obsługi  maszyn  do 

zbioru ziemniaków

 

 

5.1.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Dokonaj dostosowania rozdrabniacza bijakowego łęcin do pracy w redlinach o szerokości 

międzyrzędzi 67,5 cm oraz wykonaj czynności obsługowe. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  instrukcjami  i  zestawami  opisów  określają,  na  czym  polega  dostosowanie 
rozdrabniacza  łęcin  do  pracy  w  redlinach  o  szerokości  międzyrzędzi  67,5 cm  oraz  jaki  jest 
zakres  czynności  obsługowych.  W  dalszej  części  ćwiczenia  przystępują  do  praktycznej 
realizacji  ćwiczenia.  Należy  zwrócić  uwagę  na  zapewnienie  bezpiecznych  warunków 
wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyszukać 

instrukcji 

obsługi 

rozdrabniacza 

informacje 

dotyczące 

zasad 

przeprowadzania czynności obsługowych, 

2)  wyszukać  w  dokumentacji  informacji  dotyczącej  sposobu  zmiany  rozstawu  kół 

podporowych rozdrabniacza, 

3)  wyszukać w dokumentacji informacji dotyczącej sposobu odpowiedniego rozmieszczenia 

bijaków, przedłużaczy oraz klawiszy, 

4)  dokonać  rozmieszczenia  bijaków,  przedłużaczy  oraz  klawiszy  zgodnie  z  zasadami 

zawartymi w instrukcji obsługi, 

5)  dokonać  rozstawu  kół  podporowych  rozdrabniacza  zgodnie  z  zasadami  zawartymi 

w instrukcji obsługi, 

6)  wykonać czynności obsługowe rozdrabniacza. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne, 

  metoda tekstu przewodniego. 

 

Środki dydaktyczne: 

  instrukcja obsługi rozdrabniacza bijakowego, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  rozdrabniacz bijakowy, 

  ciągnik rolniczy, 

  materiały eksploatacyjne i urządzenia do przeprowadzenia czynności obsługowych. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12 

Ćwiczenie 2 

Przygotuj  kopaczkę  przenośnikową  do  pracy.  Sporządź  plan  obsługi  miejsc 

wymagających codziennego przeglądu i wykonaj te czynności. Dokonaj połączenia kopaczki 
z ciągnikiem i sprawdź poprawność działania mechanizmów. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  instrukcjami  i  zestawami  opisów  określają  miejsca  i  zakres  planowanych 
czynności obsługowych  i dobierają środki ochrony osobistej. Dokonują  następnie połączenia 
kopaczki  z  ciągnikiem  i  sprawdzają  poprawność  działania  mechanizmów.  Należy  zwrócić 
uwagę na bezpieczne warunki wykonania zadania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  instrukcji  obsługi  kopaczki  informacje  dotyczące  zasad  przeprowadzania 

czynności obsługowych, 

2)  przeanalizować zakres czynności i ustalić kolejność ich wykonania, 
3)  wykonać zaplanowane czynności obsługowe, 
4)  dokonać połączenia kopaczki z ciągnikiem, 
5)  sprawdzić poprawność działania mechanizmów. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  metoda tekstu przewodniego, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Środki dydaktyczne: 

  instrukcja obsługi kopaczki przenośnikowej, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  materiały eksploatacyjne i urządzenia do przeprowadzenia czynności obsługowych, 

  kopaczka przenośnikowa, 

  ciągnik rolniczy, 

  wał przegubowo – teleskopowy do napędu kopaczki. 

 
Ćwiczenie 3 

Przygotuj  kombajn  do  zbioru  ziemniaków  do  pracy.  Sporządź  plan  obsługi  miejsc 

wymagających  codziennej  obsługi  i  wykonaj  te  czynności.  Dokonaj  połączenia  kombajnu 
z ciągnikiem i sprawdź poprawność działania mechanizmów. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  instrukcjami  i  zestawami  opisów  określają  miejsca  i  zakres  planowanych 
czynności obsługowych. Dokonują następnie połączenia kombajnu z ciągnikiem i sprawdzają 
poprawność  działania  mechanizmów.  Należy  zwrócić  uwagę  na  bezpieczne  warunki 
wykonania ćwiczenia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  instrukcji  obsługi  kombajnu  informacje  dotyczące  zasad  przeprowadzania 

czynności obsługowych, 

2)  przeanalizować zakres czynności i ustalić kolejność ich wykonania, 
3)  wykonać zaplanowane czynności obsługowe, 
4)  dokonać połączenia kombajnu z ciągnikiem, 
5)  sprawdzić poprawność działania mechanizmów. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  metoda tekstu przewodniego, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Środki dydaktyczne: 

  instrukcja obsługi kombajnu do ziemniaków, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  materiały eksploatacyjne i urządzenia do przeprowadzenia czynności obsługowych, 

  kombajn do zbioru ziemniaków , 

  ciągnik rolniczy, 

  wał przegubowo–teleskopowy do napędu kombajnu. 

 
Ćwiczenie 4 

Dokonaj  dostosowania  kombajnu  do  zbioru  ziemniaków  do  pracy  na  plantacji 

ziemniaków  o  szerokości  międzyrzędzi  67,5 cm  oraz  wykonaj  czynności  obsługowe 
kombajnu. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  instrukcjami  i  zestawami  opisów  określają  miejsca  i  zakres  planowanych 
czynności obsługowych. Dokonują następnie połączenia kombajnu z ciągnikiem i sprawdzają 
poprawność  działania  mechanizmów.  Dokonując  dostosowania  kombajnu  do  zbioru 
ziemniaków  do  pracy  na  plantacji  ziemniaków  o  szerokości  międzyrzędzi  67,5 cm  należy 
zwrócić uwagę na bezpieczne warunki wykonania zadania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  instrukcji  obsługi  kombajnu  informacje  dotyczące  zasad  przeprowadzania 

czynności obsługowych, 

2)  wyszukać  w  dokumentacji  informacji  dotyczącej  sposobu  zmiany  rozstawu  kół 

podporowych kombajnu i dostosować ich położenie do żądanej wartości, 

3)  dokonać  rozstawu  kół  podporowych  kombajnu  zgodnie  z  zasadami  zawartymi 

w instrukcji obsługi, 

4)  wykonać czynności obsługowe kombajnu. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  metoda tekstu przewodniego, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14 

Środki dydaktyczne: 

  instrukcja obsługi kombajnu do zbioru ziemniaków, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  kombajn do zbioru ziemniaków, 

  ciągnik rolniczy, 

  materiały eksploatacyjne i urządzenia do przeprowadzenia czynności obsługowych. 

 
Ćwiczenie 5 

Zaplanuj  i  wykonaj  czynności  obsługowe  kombajnu  do  zbioru  ziemniaków  po 

zakończonym sezonie pracy. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  instrukcjami  i  zestawami  opisów  określają  zakres  planowanych  czynności 
obsługowych  i  ich  kolejność,  dobierają  materiały  eksploatacyjne,  dobierają  środki  ochrony 
osobistej. Należy zwrócić uwagę na bezpieczne warunki wykonania zadania.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  instrukcji  obsługi  informacje  dotyczące  zasad  przeprowadzania  czynności 

obsługowych kombajnu do zbioru ziemniaków, 

2)  przeanalizować zakres czynności i ustalić kolejność ich wykonania, 
3)  wykonać zaplanowane czynności obsługowe, 
4)  dokonać połączenia kombajnu do zbioru ziemniaków z ciągnikiem, 
5)  sprawdzić poprawność działania mechanizmów, 
6)  ustawić kombajn na miejscu jego przechowywania. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  metoda tekstu przewodniego, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Środki dydaktyczne: 

  instrukcja obsługi kombajnu do zbioru ziemniaków, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  materiały eksploatacyjne i urządzenia do przeprowadzenia czynności obsługowych, 

  kombajnu do zbioru ziemniaków, 

  ciągnik rolniczy, 

  wał przegubowo – teleskopowy do napędu kombajnu do zbioru ziemniaków. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15 

5.2.  Budowa,  działania,  regulacje  i  zasady  obsługi  maszyn  do 

zbioru buraków

 

 

5.2.1. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Przygotuj  przyczepiany  kombajn  do  zbioru  buraków  do  pracy.  Sporządź  plan  obsługi 

miejsc  wymagających  codziennej  obsługi  i  wykonaj  te  czynności.  Dokonaj  połączenia 
kombajnu z ciągnikiem i sprawdź poprawność działania mechanizmów. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  instrukcjami  i  zestawami  opisów  określają  miejsca  i  zakres  planowanych 
czynności obsługowych. Dokonują następnie połączenia kombajnu z ciągnikiem i sprawdzają 
poprawność  działania  mechanizmów.  Należy  zwrócić  uwagę  na  bezpieczne  warunki 
wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  instrukcji  obsługi  kombajnu  informacje  dotyczące  zasad  przeprowadzania 

czynności obsługowych, 

2)  przeanalizować zakres czynności i ustalić kolejność ich wykonania, 
3)  wykonać zaplanowane czynności obsługowe, 
4)  dokonać połączenia kombajnu z ciągnikiem, 
5)  sprawdzić poprawność działania mechanizmów. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  metoda tekstu przewodniego, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

  instrukcja obsługi kombajnu, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  materiały eksploatacyjne i urządzenia do przeprowadzenia czynności obsługowych, 

  kombajn do zbioru buraków, 

  ciągnik rolniczy, 

  wał przegubowo – teleskopowy do napędu kombajnu. 

 
Ćwiczenie 2 

Dokonaj  dostosowania  przyczepianego  kombajnu  do  zbioru  buraków  do  pracy  na 

plantacji  buraków  o  szerokości  międzyrzędzi  45 cm  oraz  wykonaj  czynności  obsługowe 
kombajnu. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16 

stanowisku  instrukcjami  i  zestawami  opisów  określają  miejsca  i  zakres  planowanych 
czynności obsługowych. Dokonują następnie połączenia kombajnu z ciągnikiem i sprawdzają 
poprawność  działania  mechanizmów.  Dokonują  dostosowania  kombajnu  do  zbioru  buraków 
do  pracy  na  plantacji  buraków  o  szerokości  międzyrzędzi  45 cm.  Należy  zwrócić  uwagę  na 
bezpieczne warunki wykonania zadania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  instrukcji  obsługi  kombajnu  informacje  dotyczące  zasad  przeprowadzania 

czynności obsługowych, 

2)  wyszukać  w  dokumentacji  informacji  dotyczącej  sposobu  zmiany  rozstawu  kół 

podporowych kombajnu i dostosować ich położenie do żądanej wartości, 

3)  dokonać  zmiany  rozstawu  kół  podporowych  kombajnu  zgodnie  z  zasadami  zawartymi 

w instrukcji obsługi, 

4)  wykonać czynności obsługowe kombajnu. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  dyskusja dydaktyczna, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Środki dydaktyczne: 

  instrukcja obsługi kombajnu do zbioru buraków, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  kombajn do zbioru buraków, 

  ciągnik rolniczy, 

  materiały eksploatacyjne i urządzenia do przeprowadzenia czynności obsługowych. 

 

Ćwiczenie 3 

Zaplanuj  i  wykonaj  czynności  obsługowe przyczepianego kombajnu  do  zbioru  buraków 

po zakończonym sezonie pracy. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  instrukcjami  i  zestawami  opisów  określają  zakres  planowanych  czynności 
obsługowych  i  ich  kolejność,  dobierają  materiały  eksploatacyjne,  dobierają  środki  ochrony 
osobistej. Należy zwrócić uwagę na bezpieczne warunki wykonania zadania.  

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  instrukcji  obsługi  informacje  dotyczące  zasad  przeprowadzania  czynności 

obsługowych kombajnu do zbioru buraków po zakończonym sezonie pracy, 

2)  przeanalizować zakres czynności i ustalić kolejność ich wykonania, 
3)  wykonać zaplanowane czynności obsługowe, 
4)  dokonać połączenia kombajnu do zbioru buraków z ciągnikiem, 
5)  sprawdzić poprawność działania mechanizmów, 
6)  ustawić kombajn na miejscu jego przechowywania. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  metoda tekstu przewodniego, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Środki dydaktyczne: 

  instrukcja obsługi kombajnu do zbioru buraków, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  materiały eksploatacyjne i urządzenia do przeprowadzenia czynności obsługowych, 

  kombajnu do zbioru buraków, 

  ciągnik rolniczy, 

  wał przegubowo – teleskopowy do napędu kombajnu do zbioru buraków. 

 
Ćwiczenie 4 

Dokonaj  dostosowania  wyorywacza  buraków  do  pracy  na  plantacji  o  szerokości 

międzyrzędzi 45 cm oraz wykonaj czynności obsługowe. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  instrukcjami  i  zestawami  opisów  określają  miejsca  i  zakres  planowanych 
czynności obsługowych. Dokonują dostosowania wyorywacza buraków do pracy na plantacji 
o szerokości międzyrzędzi 45 cm oraz wykonaj czynności obsługowe. Należy zwrócić uwagę 
na bezpieczne warunki wykonania zadania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyszukać w instrukcji obsługi wyorywacza informacje dotyczące zasad przeprowadzania 

czynności obsługowych, 

2)  wyszukać  w  dokumentacji  informacji  dotyczącej  sposobu  zmiany  rozstawu  zespołów 

roboczych wyorywacza, 

3)  dokonać  zmiany  rozstawu  zespołów  roboczych  wyorywacza  zgodnie  z  zasadami 

zawartymi w instrukcji obsługi, 

4)  wykonać czynności obsługowe wyorywacza. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  metoda tekstu przewodniego, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Środki dydaktyczne: 

  instrukcja obsługi wyorywacza buraków, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  wyorywacza buraków, 

  ciągnik rolniczy, 

  materiały eksploatacyjne i urządzenia do przeprowadzenia czynności obsługowych. 

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18 

Ćwiczenie 5 

Przygotuj  ładowacz  buraków  do  pracy.  Sporządź  plan  obsługi  miejsc  wymagających 

codziennego przeglądu  i wykonaj te czynności. Dokonaj połączenia  ładowacza z ciągnikiem 
i sprawdź poprawność działania mechanizmów. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  instrukcjami  i  zestawami  opisów  określają  miejsca  i  zakres  planowanych 
czynności  obsługowych.  Dokonują  następnie  połączenia  ładowacza  buraków  z  ciągnikiem 
i sprawdzają  poprawność  działania  mechanizmów.  Należy  zwrócić  uwagę  na  bezpieczne 
warunki wykonania ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyszukać  w  instrukcji  obsługi  ładowacza  buraków  informacje  dotyczące  zasad 

przeprowadzania czynności obsługowych, 

2)  przeanalizować zakres czynności i ustalić kolejność ich wykonania, 
3)  wykonać zaplanowane czynności obsługowe, 
4)  dokonać połączenia ładowacza z ciągnikiem, 
5)  sprawdzić poprawność działania mechanizmów. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  metoda tekstu przewodniego, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Środki dydaktyczne: 

  instrukcja obsługi ładowacza, 

  zestaw narzędzi monterskich, 

  materiały eksploatacyjne i urządzenia do przeprowadzenia czynności obsługowych, 

 

ładowacz buraków, 

  ciągnik rolniczy, 

  wał przegubowo–teleskopowy do napędu ładowacza. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19 

5.3.  Kalkulacja  kosztów  eksploatacji  maszyn  do  zbioru  roślin 

okopowych 

 

5.3.1. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1   

Dokonaj  kalkulacji  kosztów  eksploatacji  agregatu  złożonego  z  kombajnu  do  zbioru 

ziemniaków i ciągnika rolniczego na godzinę jego pracy. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  arkuszami  kalkulacyjnymi  określają  etapy  wykonania  zadania.  W  trakcie 
ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  z tabeli wskaźników eksploatacyjno–ekonomicznych oraz cenników odczytać dane: 

  okres użytkowania kombajnu, 

  wykorzystanie w okresie użytkowania, 

  wykorzystanie roczne, 

  współczynnik kosztów napraw w okresie użytkowania, 

  okres użytkowania ciągnika, 

  wykorzystanie ciągnika w okresie użytkowania, 

  wykorzystanie roczne ciągnika, 

  współczynnik kosztów napraw ciągnika w okresie użytkowania, 

  godzinowe zużycie paliwa, 

  cena paliwa, 

  cena kombajnu, 

  cena ciągnika rolniczego, 

2)  obliczyć koszt utrzymania kombajnu, 
3)  obliczyć koszt użytkowania kombajnu, 
4)  obliczyć koszt eksploatacji kombajnu. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

  poradnik zawierający wskaźniki eksploatacyjno–ekonomiczne, 

  katalog  maszyn,  ciągników  rolniczych  oraz  rolniczych  środków  transportowych  wraz 

z cenami, 

  cennik paliw, olejów i smarów, 

  kalkulator. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20 

Ćwiczenie 2 

Dokonaj  kalkulacji  kosztów  eksploatacji  zestawu  złożonego  z  ciągnika  rolniczego 

i przyczepy za godzinę pracy. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać 

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie posługując się dostępnymi na 
stanowisku  arkuszami  kalkulacyjnymi  określają  etapy  wykonania  zadania.  W  trakcie 
ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek.  
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1) z tabeli wskaźników eksploatacyjno–ekonomicznych oraz cenników odczytać dane: 

  okres użytkowania ciągnika i przyczepy, 

  wykorzystanie ich w okresie użytkowania, 

  wykorzystanie roczne, 

  współczynnik kosztów napraw w okresie użytkowania, 

  godzinowe zużycie paliwa przez ciągnik, 

  cenę paliwa, 

  cenę ciągnika i przyczepy, 

2)  obliczyć koszt utrzymania ciągnika i przyczepy, 
3)  obliczyć koszt użytkowania ciągnika i przyczepy, 
4)  obliczyć koszt eksploatacji ciągnika i przyczepy. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 

Środki dydaktyczne: 

  poradnik zawierający wskaźniki eksploatacyjno–ekonomiczne, 

  katalog  maszyn,  ciągników  rolniczych  oraz  rolniczych  środków  transportowych  wraz 

z cenami, 

  cennik paliw, 

  kalkulator. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21 

    

6.  EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 

Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Eksploatowanie  maszyn  do 
zbioru roślin okopowych.” 

 

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 18, są poziomu podstawowego, 

− 

zadania 8, 10, 15, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące 
oceny szkolne: 

− 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

− 

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

− 

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi1. b, 2. b, 3. c, 4. b, 5. c, 6. b7. d, 8. a9. d, 10. d, 11. d, 

12.a, 13. c, 14. b, 15. c, 16. a, 17. a, 18. a, 19. d, 20. c. 

Plan testu 

Nr 

zad.

 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Określić termin rozpoczęcia zbioru ziemniaków.

 

Rozróżniać metody niszczenia łęcin. 

Określić ustawienie elementów roboczych 
rozdrabniacza w zależności od rozstawu rzędów na 
plantacji ziemniaków. 

Rozróżnić maszyny do niszczenia łęcin. 

Rozpoznać elementy gwiazdowej kopaczki do 
ziemniaków. 

c

 

Wyjaśnić zasadę działania kopaczki 
przenośnikowej do ziemniaków. 

Wyjaśnić przeznaczenie poszczególnych 
elementów kopaczki przenośnikowej do 
ziemniaków. 

Ustalić wartości parametrów regulacyjnych 
zespołów roboczych kopaczki przenośnikowej do 
ziemniaków 
 

PP 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22 

Określić funkcję rolki kopiującej kombajnu do 
ziemniaków Z644 i jej umiejscowienie 
w konstrukcji kombajnu. 

10  Przeanalizować i dobrać parametry pracy 

oddzielacza porostu. 

PP 

11  Określić przeznaczenie poszczególnych elementów 

kombajnu do ziemniaków. 

d

 

12  Określić parametry prądu elektrycznego 

wykorzystywanego do automatycznego sterowania 
kombajnem Z413. 

13  Określić, w jaki sposób regulowana jest wysokość 

ogławiania buraków w kombajnie Z413. 

14  Określić zasady doboru parametrów pracy 

elementów roboczych kombajnu Z413. 

15  Scharakteryzować rolę sprężyny dociążającej 

zespołu ogławiającego kombajnu Z413 i sposób jej 
regulacji. 

PP 

16  Rozróżnić maszyny do zbioru ziemniaków. 

17  Określić wymagania, jakie są stawiane zespołom 

wyorującym buraki. 

18  Rozróżnić rodzaje zespołów wydobywających 

buraki z gleby. 

19  Przeanalizować przedstawione składniki kosztów. 

PP 

20  Przeanalizować składniki kosztów. 

PP 

Przebieg testowania 

 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23 

5.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.  Na rozwiązanie testu masz 25 min. 

Powodzenia! 

 

Materiały dla ucznia: 

− 

instrukcja, 

− 

zestaw zadań testowych, 

− 

karta odpowiedzi. 

 

 
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Pełną  dojrzałość  ziemniaków  i  właściwy  moment  ich  zbioru  do  przechowywania 

zimowego rozpoznaje się po 

a)  żółknięciu liści i usychaniu łodyg. 
b)  skorkowaceniu naskórka i łatwym odrywaniu się bulw od stolonów. 
c)  zbadaniu zawartości skrobi w ziemniakach. 
d)  usłyszeniu komunikatu w środkach masowego przekazu. 
 

2.  Zastosowanie  metody  mechanicznej usunięcia  łęcin z plantacji polega  na użyciu do tego 

celu 

a) 

opryskiwacza i wykonaniu zabiegu oprysku plantacji herbicydem „Reglone”. 

b) 

rozdrabniacza łęcin. 

c) 

opryskiwacza  i  wykonaniu  zabiegu  oprysku  plantacji  herbicydem  „Reglone”  oraz 
rozdrabniacza łęcin. 

d) 

wszystkie powyższe odpowiedzi są prawidłowe. 

 

3.  Rozdrabniacz  bijakowy  Z319  przystosowany  jest  do  pracy  na  plantacjach  ziemniaków 

o rozstawie rzędów 

a) 

tylko 62,5 cm. 

b)  tylko 67,5 cm. 
c) 

62,5 cm lub 67,5 cm. 

d)  70,0 cm do 75,0 cm.

 

 

4.  Załączony rysunek przedstawia widok 

 

a)  kopaczki do ziemniaków. 
b)  rozdrabniacza łęcin. 
c)  maszyny do formowania redlin. 
d)  transportera ziemniaków. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24 

5.  Przystosowanie rozdrabniacza bijakowego do nowego rozstawu rzędów polega na 

a)  wyregulowaniu wysokości cięcia po obu stronach maszyny. 
b)  wymianie bębnów roboczych. 
c)  zmianie położenia kół podporowych i zmianie rozmieszczenia bijaków na wale. 
d)  zmianie kierunku wirowania wału. 

 

 

6.  Odpowiednią intensywność przesiewania gleby na przenośnikach prętowych kopaczki do 

ziemniaków Z609 zapewniają 
a)  klawisze wstrząsające. 
b)  wstrząsacze eliptyczne. 
c)  ruszty drgające. 
d)  rolki kierujące. 
 

7.  Do regulacji głębokość pracy kopaczki Z609 służy 

a)  rama zawieszenia. 
b)  lewe koło jezdne. 
c)  prawe koło jezdne. 
d)  koło podporowe. 
 

8.  Sprzęgło 

przeciążeniowe 

kopaczki 

przenośnikowej 

Z609 

zabezpiecza 

przed 

uszkodzeniem w przypadku nadmiernego obciążenia 

a) 

układ napędowy kopaczki. 

b)  lemiesze wyorujące. 
c) 

kół podporowych kopaczki. 

d)  koła kopiującego kopaczki. 

 
9.  Regulację zgłębienia lemiesz kombajnu do ziemniaków Z644 dokonuje się przez 

a) 

zmianę położenia dyszla kombajnu. 

c)  zmianę ustawienia kół jezdnych kombajnu. 
d)  przesterowanie zaworu dławiącego układu hydraulicznego kombajnu. 
e)  zmianę położenia rolki kopiującej kombajnu względem lemiesza. 

 
10.  Na optymalne ustawienie oddzielacza porostu nie ma wpływu 

a)  zmiana kąta pochylenia oddzielacza porostu. 
b)  zmiana intensywności wstrząsania przenośnika wynoszącego. 
c)  ustawienie łopatek zgarniających. 
d)  ustawienie górki palcowej. 

 

11.  Przedstawiony mechanizm kombajnu do zbioru ziemniaków służy do 

 
 

a)  naprowadzania kombajnu na rzędy. 
b) zmiany położenia górki palcowej. 
c)  zmiany kąta pochylenia oddzielacza porostu. 
d) regulacji intensywności wstrząsania odsiewacza 

przenośnikowego. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25 

12.  Aby  można  było  w  pełni  wykorzystać  instalację  elektrohydrauliczną  kombajnu  Z413 

„Neptun” ciągnik powinien koniecznie posiadać 

a)  sprawną instalację elektryczną 12V i biegunem ujemnym na „masie”. 
b)  sprawną  instalację  elektryczną  o  dowolnej  wartości  napięcia,  ale  ma  minus  na 

„masie”. 

c)  sprawną instalację elektryczną o dowolnej wartości napięcia i dowolnej biegunowości. 
d)  sprawną instalację elektryczną 12V i biegunem dodatnim na „masie”. 

 
13.  W kombajnie do zbioru buraków Z413 wysokość ogławiania zależy od 

a  ustawienia kół jezdnych kombajnu. 
b  wysokości położenia zaczepu. 
c  ustawienia noża względem czujnika tarczowego. 
d  długości sprężyny odciążającej. 

 
14.  Na  glebach  o  dobrej  odsiewalności  prędkość  obrotowa  gwiazdy  czyszczącej  kombajnu 

Z 413 powinna być 

a)  większa niż na glebach o słabszej odsiewalności. 
b)  mniejsza niż na glebach o słabszej odsiewalności. 
c)  wyregulowana bezstopniowo przez obsługę w zależności od potrzeb. 
d)  dostosowana do prędkości przenośnika półkowego buraków. 

 
15.  Sprężyna dociążająca w zespole ogławiającym kombajnu Z 413 

a)  niweluje działanie sprężyny odciążającej. 
b)  ułatwia naprowadzanie zespołu ogławiającego na rzędy. 
c)  umożliwia ogławianie niskich buraków rosnących za burakami wysokimi. 
d)  reguluje prędkość koła czujnikowego. 

 
16.  Na rysunku przedstawiono widok 

 

a)  kombajnu do zbioru ziemniaków Z 643. 
b)  kombajnu do zbioru ziemniaków Z 644. 
c)  kombajnu do zbioru buraków Z 413. 
d)  kopaczki rzędującej. 

 
17. Dopuszczalna masa niewykopanych korzeni, świadcząca o jakości pracy wyorywaczy 

a)  nie może przekraczać 1,5% masy plonu. 
b)  może dochodzić do 3% plonu. 
c)  musi wynosić 0%. 
d)  nie może przekraczać 4% plonu. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26 

18.  Zespoły wyorujące buraki w wyorywaczu Z415 są 

a)  wyorywaczami lemieszowymi. 
b)  wyorywaczami kłowymi. 
c)  wyorywaczami talerzowymi. 
d) wyorywaczami tarczowymi. 

 
19. Kosztem utrzymania ciągnika nie jest koszt 

a)  amortyzacji ciągnika. 
b)  przechowywania ciągnika. 
c)  ubezpieczenia ciągnika. 
d)  napraw ciągnika. 

 
20. Kosztem użytkowania ciągnika nie jest koszt 

a) paliwa. 
b) smarów. 
c) amortyzacji. 
d) napraw. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27 

 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko ............................................................................... 
 

Eksploatowanie maszyn do zbioru roślin okopowych 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr  

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28 

TEST nr 2 - PRÓBA PRACY 

 

Test praktyczny  jest zadaniem zawodowym przeprowadzonym w  formie próby pracy  na 

stanowisku  w  warunkach  rzeczywistych.  Wyposażenie  stanowiska  musi  umożliwić 
zaplanowanie  i  przeprowadzenie  przygotowania  kombajnu  Z413  do  pracy  ,  zagregatowanie 
go z ciągnikiem oraz przeprowadzenie obsługi codziennej kombajnu. Wykonywane czynności 
ucznia  powinny  być  obserwowane  i  oceniane  przez  nauczyciela  zgodnie  z  ustalonym 
schematem oceniania. Narzędziem służącym do pomiaru dydaktycznego jest karta obserwacji. 

Punktacja  zadań  –  za  każdą  wykonaną  czynność  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  nie 

wykonanie czynności uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 
Proponuje się następujące normy wymagań 
 

Liczba punktów 

Ocena szkolna 

Opis 

14 

Dopuszczający 

za wykonanie 14 czynności z ogólnej liczby 20 

16 

Dostateczny 

za wykonanie 16 czynności z ogólnej liczby 20 

18 

Dobry 

za wykonanie 18 czynności z ogólnej liczby 20 

19 

Bardzo dobry 

za wykonanie 19 czynności z ogólnej liczby 20 

 

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 
1.  Ustal z uczniami termin przeprowadzenia testu, z co najmniej jednotygodniowym 

wyprzedzeniem. 

2.  Przed rozpoczęciem testu zapoznaj uczniów z instrukcją dla ucznia. 
3.  Zapewnij samodzielność w rozwiązywaniu zadań. 
4.  Sprawdź, czy uczniowie zrozumieli treść polecenia. Wyjaśnij wątpliwości. 
5.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
 
 
Instrukcja dla ucznia 

1.  Zapoznaj się z treścią zadania. 
2.  Jest to test praktyczny przeprowadzony w formie próby pracy. 
3.  Zapoznaj  się  ze  stanowiskiem  oraz  instrukcjami  urządzeń  i  maszyn  znajdujących  się  na 

stanowisku pracy. 

4.  Na te czynności zapoznawcze masz 20 minut. Czasu tego nie wlicza się do czasu trwania 

testu. 

5.  Test praktyczny trwa nie dłużej niż 240 minut. 
6.  Zadanie będziesz wykonywał samodzielnie 
7.  Podczas wykonywania zadania będziesz oceniany przez nauczyciela na bieżąco. 
8.  W  czasie  wykonywania  zadania  nauczyciel  nie  będzie  mógł  udzielać  Ci  żadnych 

wskazówek. 

9.  Wykonywanie  zadania  musi  odbywać  się  z  zachowaniem  przepisów  bezpieczeństwa 

przeciwpożarowego, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska. 

 

Powodzenia! 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29 

Treść zadania 

Na  stanowisku  znajduje  się  kombajn  do  zbioru  buraków  Z413  „Neptun”.  Zaplanuj 

i przeprowadź przygotowanie kombajnu do pracy oraz zagregatuj go z ciągnikiem W zakresie 
tego przygotowania uwzględnij obsługę codzienną. 

Dysponujesz ponadto: 

  zestawem narzędzi i przyrządów niezbędnych do przeprowadzenia obsługi, 

  zastawem materiałów eksploatacyjnych, 

  szczegółową instrukcją obsługi ciągnika, 

  szczegółową instrukcją obsługi kombajnu. 

 

 

KARTA OBSERWACJI 

 

EKSPLOATOWANIE MASZYN DO ZBIORU RAŚLIN OKOPOWYCH 

 

Imię i nazwisko ucznia………………………………………………… 

 

L.p. 

Nazwa czynności 

Liczba punktów 

1.    Oczyszczenie  kombajnu  z  liści,  ziemi  gromadzących  się  na 

przyrządzie  czujnikowym,  przenośniku  liści,  przenośniku 
buraków i zbiorniku liści. 

 

 

2.    Oczyszczenie  kombajnu  z  liści,  ziemi  gromadzących  się  na 

przenośniku liści. 

 

 

3.    Oczyszczenie  kombajnu  z  liści,  ziemi  gromadzących  się  na 

przenośniku buraków i zbiorniku liści. 

 

 

4.    Oczyszczenie  kombajnu  z  liści,  ziemi  gromadzących  się  na 

zbiorniku liści. 

 

 

5.    Oczyszczenie punktów smarowania. 

 

 

6.    Przesmarowanie  wszystkich  punktów  smarowania,  zgodnie 

z tabelą i schematem smarowania. 

 

 

7.    Sprawdzenie  i  ewentualne  uzupełnienie  poziomu  oleju 

w zbiorniku układu hydraulicznego kombajnu. 

 

 

8.    Sprawdzenie ciśnienia w ogumieniu kół kombajnu. 

 

 

9.    Sprawdzenie  stanu  technicznego  kombajnu  w  celu  wykrycia 

ewentualnych usterek. 

 

 

10.   Wybór  ciągnika  –  ciągnik  musi  posiadać  12  woltową 

instalację elektryczną z biegunem (-) na „masę”. 

 

 

11.   Wybór  ciągnika  –  ciągnik  musi  posiadać  możliwość 

uzyskania przez WOM 540 obr/min. 

 

 

12.   Przymocowanie  cięgła  krótkiego,  będącego  na  wyposażeniu 

kombajnu, do dźwigni ręcznego otwierania zbiornika liści. 

 

 

13.   Przymocowanie  cięgła  długiego,  będącego  na  wyposażeniu   

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30 

kombajnu, 

do 

dźwigni 

ręcznego 

włączania 

napędu 

przenośnika podłogowego zbiornika korzeni. 

14.   Sprawdzenie,  w  razie  konieczności 

napięcie,  pasów 

i łańcuchów w układzie napędowym. 

 

 

15.   Sprawdzenie zewnętrznych połączeń śrubowych. 

 

 

16.   Połączenie  kombajnu  z  belką  rolniczą  zamocowaną  na 

dolnych cięgnach trzypunktowego układu zawieszenia. 

 

 

17.   Skrzynkę  sterowniczą  zamocować  na  lewym  błotniku 

ciągnika w zasięgu dogodnym dla kierowcy. 

 

 

18.   Wtyczkę 7-biegunową kabla elektrycznego należy wsunąć do 

gniazda wtykowego ciągnika. 

 

 

19.   Rozstaw  kół  należy  tak  ustawić,  aby  prawe  koło  maszyny 

biegło w wyoranej bruździe.  

 

 

20.   Po  połączeniu  kombajnu  z  ciągnikiem  włączyć  WOM 

ciągnika,  włączyć  światła  postojowe  ciągnika  i  sprawdzić 
działanie układu elektrohydraulicznego kombajnu. 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31 

7. LITERATURA 

 
1.  Instrukcja obsługi. Kombajn do zbioru buraków Z413 „Neptun” 
2.  Instrukcja obsługi. Kombajn do zbioru ziemniaków Z644 „Anna” 
3.  Instrukcja obsługi. Kopaczka półzawieszana, przenośnikowa do zbioru ziemniaków Z609 
4.  Instrukcja obsługi. Rozdrabniacz łęcin Z319 
5.  Instrukcja  obsługi.  Wyorywacz  buraków  Z415  zawieszany,  sześciorzędowy  z  gwiazdami 

czyszczącymi 

6.  Kuczewski J.: Maszynoznawstwo rolnicze. PWRiL, Warszawa 1984 
7.  Kuczewski  J.,  Majewski  Z.:  Podstawy  eksploatacji  maszyn  rolniczych.  WSiP,  Warszawa 

1995 

8.  Lorencowicz  E.:  Poradnik  użytkownika  techniki  rolniczej  w  tabelach.  APRA,  Bydgoszcz 

2002 

9.  Regulski S. (red): Maszyny rolnicze. PWRiL, Warszawa 1986 
10.  Waszkiewicz Cz.: Maszyny rolnicze. Maszyny i urządzenia do produkcji roślinnej. Cz. I. 

WSiP, Warszawa 2002 

11.  www.ropapolska.pl 
12.  www.uniagroup.com 
13.  Przegląd techniki Rolniczej i Leśnej. Miesięcznik naukowo – techniczny 10/2000 

 

Literatura metodyczna 

1.  Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele 

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2.  Goźlińska E., Szlosek F.: Podręczny słownik nauczyciela kształcenia zawodowego. ITeE, 

Radom 1997 

3.  Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000 
4.  Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Radom 1995.