Katedra Budowy Maszyn  

Wydzia  Mechaniczny Technologiczny 

POLITECHNIKA 

SKA W GLIWICACH  

 

 

 

 

 

 

 

Podstawy projektowania maszyn, narz dzi  

i przyrz dów technologicznych

 

 

 

 

 

 

 

 

Rafa  Pradelok 

AiR Zaoczne AB4 

Semestr III  

 

 

GLIWICE-2013 

 

-  - 

2 

1. 

Na jakim przyk adzie podczas wyk adu analizowano uk ad mechaniczno-

elektryczno-hydrauliczny.

 

2. 

Jaka powinna by  moim zdaniem kolejno   przy modelowaniu w/w uk adów?

 

3. 

Jakie najcz ciej przyjmuje si  za

enia upraszczaj ce uk ady hydrauliczne

 

Ad 1 i 2  

Podczas zaj  wyk adowych analizowali my uk ad mechaniczno-elektryczno-

hydrauliczny  na  przyk adzie  modelu generatora si y z proporcjonalnym zaworem 

przelewowym. Model jest  uproszczeniem rzeczywisto ci lub/i pewn  idealizacja. 

Przedstawia prawa i procesy zachodz ce w obiekcie. Stopie  zastosowanych uproszcze  

zale y od wiedzy, potrzeb i  wiadomo ci badacza i mo e zmienia  si  w zale no ci od 

celu bada .  

KONCEPCJA

zastosowanie teorii i metod

badawczych do wyznaczenia opisu

matematycznego badanego obiektu

OBIEKT BADANY

Dane

do wiadczalne

Opis

przybli ony

Porównanie wyników bada  z opisem

przybli onym

Weryfikacja i u ci lenie danych opisu

matematycznego

Poszukiwany

PE NY OPIS

obiektu

Metody

badawcze i

aparatura

Teoria obiektu

Zestawienie

danych

liczbowych

Ewentualne

uzupe nienie

opisu

Uzupe nienie

bada

Uzupe nienie

teorii

 

Schemat zasad eksperymentalnego wyznaczania opisu matematycznego badanego obiektu. 

 

-  - 

3 

W procesie opisu systemu wykorzystuje si  kilka rodzajów modeli: 

1.  lingwistyczne (opis s owny), 

2.  graficzne (schemat, charakterystyki) 

3.  matematyczny. 

Ostatecznym celem jest model matematyczny, który otrzyma  mo na poprzez wykorzystanie 

podstawowych praw/zasad techniki do opisu systemu (modelowanie fizykalne) lub przez 

zapis matematyczny funkcji systemu bez analizy na poziomie fizycznym (modelowanie 

funkcjonalne) 

 

Proces tworzenia modelu przebiega: 

a)  analiza budowy elementu, 

b)  obserwacja zachowania, 

c)  zastosowanie praw/zasad do okre lenia postaci modelu fizykalnego i warto ci jego 

parametrów lub oddanie funkcji wykonywanej przez element  w modelu 

funkcjonalnym, 

d)  identyfikacja brakuj cych elementów modelu, 

e)  weryfikacja utworzonego modelu przez porównanie jego odpowiedzi z odpowiedzi  

elementu 

 

Model generatora si y z proporcjonalnym zaworem przelewowym 

 

Analiza stabilno ci badanego uk adu polega a ocenie przebiegu przemieszczenia przys ony 

proporcjonalnego zaworu przelewowego na p aszczy nie fazowej. Je eli przy wymuszeniu 

skokowym krytycznym: 

a)  zawór proporcjonalny doprowadzi uk ad do punktu równowagi, 

b)  na p aszczy nie fazowej stosunek odleg

ci dwóch kolejnych przeci  osi x od 

punktu równowagi b dzie odpowiednio du y, 

 

-  - 

4 

c)  du a b dzie szybko  dochodzenia do punktu równowagi to parametry regulatora, 

przy których dokonano analizy, uwa ane b

 za poprawne pod wzgl dem stabilno ci 

uk adu. 

 

Ad 3. 

 

Najcz ciej przyjmowane za

enie upraszczaj ce w uk adach hydraulicznych: 

a)  przyjmuje si  i  ciecz w uk adzie jest nie ci liwa, 

b)  nie uwzgl dnia si  zmian temperatury oraz otoczenia, 

c)  pomijanie ma ych wp ywów, 

d)  za

enie,  e badany uk ad nie powoduje zmian w otoczeniu, 

e)  zast powanie parametrów roz

onych przez parametry skupione, 

f)  za

enie,  e parametry fizyczne nie zmieniaj  si  w czasie, 

g)  spadki ci nie  na oporach przep ywu s  proporcjonalne do wielko ci tego przep ywu 

tj. opory przep ywu maja warto ci sta e, niezale ne od nat

enia przep ywu i 

ci nienia, 

h)  liniowo  tzn. je eli b d spowodowany przybli eniem obiektu nieliniowego do 

liniowego w pewnym punkcie pracy jest ma y to mo na takie przybli enie stosowa .