ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH nr 2 w Brzesku

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ regionalnego

rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu

Społecznego.

1 z 7

Instrukcja do ćwiczenia 1.

Temat ćwiczenia: Dobór siłownika pneumatycznego.

Cel ćwiczenia: Celem jest przećwiczenie obliczania i doboru siłownika pneumatycznego.

1. Wprowadzenia - obliczenie siły użytecznej na tłoczysku siłownika

Siła otrzymana na tłoczysku siłownika zależy od ciśnienia powietrza zasilającego p

, średnicy

tłoka siłownika oraz oporów tarcia elementów uszczelniających.
Teoretyczna siła uzyskana na tłoczysku wyraża się wzorem:

ł ł [ N]

Gdzie:
A – użyteczna powierzchnia tłoka [m

]

- ciśnienie robocze [ Pa]

Praktyczne znaczenia ma siła użyteczna na tłoczysku. Przy obliczaniu użyteczne siły na
tłoczysku należy uwzględnić siłę tarcia. Często zamiast siły tarcia podaje się sprawność
siłownika, która uwzględnia opory tarcia podczas ruch roboczego siłownika.

Tabela 1 Wartość sprawności siłownika η

a) Obliczenia siły użytecznej na tłoczysku siłownika podczas wysuwu:

- siła użyteczna podczas wysuwu

D – średnica tłoka [m]

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ regionalnego

rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu

Społecznego.

2 z 7

b) Obliczenia siły użytecznej na tłoczysku siłownika podczas wsuwu:

- siła użyteczna podczas wsuwu

ł ł

D – średnica tłoka [m]
d – średnica tłoczyska [m]

c) Obliczenie zużycia powietrza przez siłownik



jednostronnego działania:



dwustronnego działania:

s – długość skoku
n – ilość wykonanych skoków na minutę

Wykres do dobrania średnicy tłoczyska na wyboczenie

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ regionalnego

rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu

Społecznego.

3 z 7

Zadanie z obliczenia i doboru siłownika pneumatycznego.

Zadanie 1

Dla siłownika jednostronnego działania o średnicy tłoka D=50[mm] i średnicy tłoczyska
d=12[mm] oblicz siłę użyteczną na wysuwie. Przyjmij sprawność siłownika η=80%. Przyjmując
skok siłownika L =150 [mm] na podstawie tabeli w punkcie 2sprawdź wytrzymałość tłoczyska na
wyboczenie.

Zadanie 2

Oblicz jaką siłę użyteczną na wysuwie i wsuwie osiągnie siłownik pneumatyczny dwustronnego
działania, zasilany powietrzem o ciśnieniu p

=6[ba]. Średnica tłoka D = 32[mm], średnica

tłoczyska d= 12 [mm]. Przyjmij sprawność siłownika η=80%. Sprawdź korzystając z tabeli w
punkcie 2 czy tłoczysko siłownika wytrzyma obciążenie na wyboczenie. Przyjmij skok siłownika
L = 250 [mm].

Zadanie 3

Oblicz średnicę tłoka siłownika pneumatycznego dwustronnego działania zasilanego ciśnieniem
roboczym =8[ba], który powinien wytworzyć siłę użyteczną na wysuwie F

= 2 [kN] . Przyjmij

sprawność siłownika η=80%. Dla podanego obciążenia na podstawie tabeli w punkcie 2 dobierz
średnicę tłoczyska ze względu na wytrzymałość na wyboczenie. Przyjmij skok siłownika L = 350
[mm].

Zadanie 4

Dla obliczonych siłowników w zadaniu 1,2 i 3 oblicz zużycie powietrza w [l/min] , zakładając
długość skoku siłowników L = 200 [mm] oraz 30 wykonanych skoków siłowników na minutę.

Rozwiązanie do ćwiczenia powinno zawierać:

-rysunki schematyczne siłowników z zaznaczonymi podstawowymi wymiarami;
-obliczenia siłowników;
-zaznaczone na wykresie w punkcie 2 parametry obliczanych siłowników potrzebne do
sprawdzenia wytrzymałości tłoczysk siłowników na wyboczenie;
-wnioski końcowe i uwagi;

Uwagi do wykonania ćwiczenia.

-przed wykonaniem zadań z punktu 3 zapoznaj się dokładnie z wprowadzeniem teoretycznym w
punkcie 1 i 2;
-zapoznaj się dokładnie z instrukcją BHP stanowiska ćwiczeniowego;
-wszystkie obliczenia wykonaj na karcie odpowiedzi;

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ regionalnego

rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu

Społecznego.

4 z 7

KARTA DO REALIZACJI ĆWICZENIA

Imię

Nazwisko

Grupa

Rok szkolny

OCENA:

1. Rozwiązanie do zadania 1

2. Rozwiązanie do zadania 2

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ regionalnego

rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu

Społecznego.

6 z 7

Literatura:

Wąsierski Łukasz: Podstawy pneumatyki, Skrypt 1220 AGH;

INSTRUKCJA BHP NA STANOWISKU ĆWICZENIOWYM

Przed rozpoczęciem pracy:

Uczeń powinien:



szczegółowo zapoznać się ze stanowiskową instrukcją bhp znajdującą się na
stanowisku pracy;



zapoznać się z dokumentacją techniczną stanowisk;



zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczeni;



sprawdzić sprzęt i urządzenia do ćwiczeń;



wysłuchać szczegółowego instruktażu i uwag nauczyciela. Ewentualne nieścisłości
dotyczące przebiegu wykonywanych czynności wyjaśnić tak, by realizowane zadanie
przebiegało w sposób bezpieczny;



przygotować niezbędny sprzęt, narzędzia i pomoce;



w przypadku, gdy uczeń czuje się źle powinien niezwłocznie ten fakt zgłosić

nauczycielowi;

W razie stwierdzenia jakichkolwiek uszkodzeń ,czy usterek nie wolno podejmować pracy na
stanowisku ćwiczeniowym. Należy niezwłocznie powiadomić o tym fakcie nauczyciela..
Dopiero po upewnieniu się, że zostały one usunięte uczeń za zgodą nauczyciela może przystąpić
do wykonania zadania.

W czasie pracy uczeń ma obowiązek:



ściśle stosować się do zaleceń nauczyciela;



przestrzegać stanowiskowej instrukcji bhp;



podczas wykonywania pracy koncentrować całą swoją uwagę wyłącznie na czynnościach

wykonywanych. Pracować z szybkością odpowiadającą naturalnemu rytmowi pracy;



materiały używane podczas procesu pracy składować tak, by nie stwarzały żadnych zagrożeń
wypadkowych. Narzędzia powinny być odkładane na ściśle wyznaczone miejsca;

Uczniowi na stanowisku pracy nie wolno:



nie stosować się do szczegółowych instrukcji i zaleceń nauczyciela;



samodzielnie podłączać i uruchamiać urządzeń elektrycznych;



stosować niebezpieczne metody pracy, tak, by stwarzać zagrożenia dla siebie, czy otoczenia,
np. wykonywanie naprawy instalacji, która jest pod napięciem;



wykonywać prac niezgodnych z przepisami;

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ regionalnego

rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu

Społecznego.

7 z 7



wykonywania przyłączeń, które mogą zmienić warunki bezpieczeństwa w danym układzie
elektrycznym;



używać niesprawnych narzędzi, zużytych, zaoliwionych;



pracować bez nakazanych ochron osobistych;



wykonywania wymiany bezpieczników topikowych, czy też sprawdzania napięcia bez
okularów ochronnych;



wykonywania przedłużeń, połączeń przewodów ruchomych nie za pomocą fabrycznie
wykonanych przedłużaczy;



usuwać osłon czy znaków zabezpieczających;



dotykać przewodów elektrycznych będących pod napięciem;



oświetlać stanowiska pracy lampami przenośnymi o napięciu większym
niż 24 V;



przeszkadzać innym w pracy;



tarasować przejścia i dojścia do stanowiska pracy, sprzętu p poż i wyłączników prądu
elektrycznego;

4. Po zakończeniu pracy należy:



dokładnie oczyścić stanowisko robocze, ułożyć narzędzia i przyrządy pomocnicze w
miejscach na to przeznaczonych,



oczyścić używane ochrony osobiste i odłożyć je na stałe miejsce ich przechowywania,



upewnić się czy pozostawione stanowisko i urządzenia nie stworzą żadnych zagrożeń dla
otoczenia,



przekazać informacje o stanie zaawansowania wykonywanych prac nauczycielowi



wyłączyć dopływ energii elektrycznej od urządzeń



uporządkować stanowisko robocze.