UOB 77_okladka.indd

P R O F E S J O N A L N E P U B L I K A C J E D L A I N S T Y T U C J I K U L T U R Y

Wartości

niematerialne i prawne

oraz środki trwałe

w instytucjach kultury

Podstawą prowadzenia działalności przez instytucje kultury jest
majątek. W jego skład wchodzą zarówno wartości niematerialne
i prawne, jak i rzeczowy majątek trwały w formie środków trwałych.
Prawidłowe ujęcie składników majątku trwałego umożliwia
realizowanie przez jednostkę kultury jej funkcji i celów.

Z książki dowiedzą się Państwo m.in.:

Jak ujmować w księgach rachunkowych autorskie prawa
majątkowe, prawa pokrewne, licencje i koncesje, a także prawa
do wynalazków i patentów oraz

know-how

Jak zaksięgować zakup oprogramowania komputerowego

Jak ująć w księgach rachunkowych otrzymanie WNiP w formie
darowizny, wymiany, dotacji, z odroczonym terminem płatności

Jak dokonać prezentacji WNiP w sprawozdaniu finansowym

Kiedy nastąpi usunięcie WNiP z ksiąg rachunkowych

Jak zamortyzować wartość firmy

Czy własna strona internetowa podlega wymogom MSR 38

Jak ujmować w księgach rachunkowych środki trwałe w budowie

Jakie koszty można doliczyć do wartości początkowej środka
trwałego

Jak ustalić wartość rynkową składnika majątku

Jak rozliczać ulepszenia i remonty środków trwałych

Jak zaksięgować sprzedaż i likwidację środków trwałych

Jak przeprowadzić inwentaryzację środków trwałych

ISBN 978-83-269-4562-5

UOB 77

Cena brutto 68,25 zł

:ODWDFK²8QLD(XURSHMVNDSRUD]NROHMQ\XZ]JOĘGQLDZVZRLFK
SULRU\WHWDFKUyZQLHŮG]LDâDQLDLQVW\WXFMLNXOWXU\-HVWVSRURSLHQLĘG]\NWyUHPRŮQD
SR]\VNDý6SUDZGŬMDNQDSLVDýZQLRVHNRGRÀQDQVRZDQLHVZRMHMLQVW\WXFMLNURNSRNURNX

=NVLĉŮNLGRZLHV]VLĘ

:MDNLVSRVyEPRŮQDSR]\VNDýZNâDGZâDVQ\GRSURMHNWX

&RR]QDF]DSRGSLVDQLHXPRZ\SU]H]RVREĘQLHXSRZDŮQLRQĉ

'ODF]HJRQLHZDUWRF]HNDýGRRVWDWQLHJRGQLDQDZ\VâDQLHZQLRVNXHOHNWURQLF]QLH

'ODF]HJRVWUHV]F]HQLHSURMHNWXXQLMQHJRMHVWMHJRZL]\WyZNĉ

=MDNLFKLQLFMDW\ZUHVRUWXNXOWXU\ZDUWRVNRU]\VWDý

-DNNVLĘJRZDýGRWDFMH

:FHOX]DNXSXNVLÇľNL]DSUDV]DP\GRNRQWDNWX]QDV]\P

&HQWUXP2EVĄXJL.OLHQWD

12:2ĜÈ

.VLÇľND

„Fundusze unijne i krajowe

dla kultury 2016”

:ΖÚ&(-1$

FABRYKAWIEDZY

.com25$=)$&(%22.&20

WIEDZAIPRAKTYKA

22 617 60 10

FRN#ZLSSO

22 518 29 29

ODWD

²8QL

URSH

]NR

MQ\\XZ]JOĘ

SULR

LRU\

WHWDFKUyZQLHŮG]LDâDQLDLQV

W\\

FMLLNX

NXOW

OWXU

XU\\-HVWVSRURS

.VLÇľND

„Fundusze unijne

dla kultury 2016”

-8Ľ:635=('$Ľ<

Kup książkę

Autor
Grzegorz Magdziarz
biegły rewident
Kierownik grupy wydawniczej
Agnieszka Konopacka-Kuramochi
Wydawca
Agnieszka Gorczyca
Redaktor
Renata Kajewska
Korekta
Anna Marecka
Druk
Miller Druk
Skład i łamanie
Triograf, Dariusz Kołacz
Projekt graficzny okładki
Piotr Fedorczyk
Nakład: 300 egz.
ISBN 978-83-269-4562-5
Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2016
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa,
tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10, e-mail: cok@wip.pl
NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie,
XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego,
Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł.

Publikacja „Wartości niematerialne i prawne oraz środki trwałe w instytucjach kultury” została opracowana we
współpracy z Wydawnictwem VNR Verlag für die Deutsche Wirtschaft AG z Niemiec. „Wartości niematerialne
i prawne oraz środki trwałe w instytucjach kultury” chronione są prawem autorskim. Przedruk materiałów za-
mieszczonych w publikacji „Wartości niematerialne i prawne oraz środki trwałe w instytucjach kultury” oraz
w innych dostępnych elementach subskrypcji – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania
publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja „Wartości niematerialne i prawne oraz środki trwałe w insty-
tucjach kultury” została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwali-
fi kacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji „Wartości niematerialne
i prawne oraz środki trwałe w instytucjach kultury” oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki,
porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wy-
magać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako ofi cjalne
stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzial-
ności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji „Wartości niematerialne i prawne oraz środki trwałe w in-
stytucjach kultury” lub w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp. do
konkretnych przykładów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszcze-
nia reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem
Wydawnictwa Wiedza i Praktyka.
Informacje o prenumeracie
tel.: 22 518 29 29
e-mail: cok@wip.pl

Kup książkę

Spis treści

Wykaz skrótów i aktów prawnych

........................................................... 5

Wstęp

....................................................................................................................... 6

Rozdział 1. Wartości niematerialne i prawne

.................................... 7

Najważniejsze pojęcia dotyczące WNiP: ujęcie i wycena ......................................... 7
Ujęcie początkowe ..................................................................................................... 8
Ujęcie WNiP w formie darowizny ............................................................................. 10
Wartość WNiP w drodze wymiany ........................................................................... 11
Nabycie w drodze dotacji ......................................................................................... 12
Wycena WNiP na dzień bilansowy ........................................................................... 13
Nabycie WNiP z odroczonym terminem płatności ................................................. 13
Prezentacja w sprawozdaniu finansowym .............................................................. 14
Usunięcie WNiP ........................................................................................................ 15
Szczególny przypadek – wartość firmy ................................................................... 16
Szczególny przypadek – strona internetowa .......................................................... 17

Rozdział 2. Środki trwałe

........................................................................... 18

Najważniejsze pojęcia dotyczące rzeczowych aktywów trwałych ......................... 18
Ujmowanie środków trwałych w księgach rachunkowych .................................... 20
Środki trwałe w budowie ......................................................................................... 22
Jakie koszty można doliczyć do wartości początkowej środka trwałego ............. 24
Ustalanie wartości rynkowej składnika majątkowego ........................................... 26
Części zamienne i inne komponenty ....................................................................... 26
Leasing składników aktywów trwałych ................................................................... 28
Różnice kursowe ....................................................................................................... 28
Nakłady ponoszone w trakcie użytkowania – ulepszenia i remonty

środków trwałych ................................................................................................. 32

Stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego ................................................. 32
Amortyzacja rzeczowych aktywów trwałych .......................................................... 33

Kup książkę

Wartości niematerialne i prawne oraz środki trwałe w instytucjach kultury

Środki trwałe przeszacowane urzędowo ................................................................ 37
Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości a rzeczowe aktywa trwale ....................... 37
W przypadku MSR księgowania oraz wysokość odpisu są identyczne .................. 40
Wycena rzeczoznawców ........................................................................................... 42
Sprzedaż i likwidacja środków trwałych ................................................................. 44
Inwentaryzacja środków trwałych ........................................................................... 46
Podatkowe zasady dotyczące środków trwałych ................................................... 55

Rozdział 3. Wyciąg z aktów prawnych

................................................ 61

Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości

(tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.) – wyciąg ......................................... 61

Ustawa z 23 kwietnia 1964 r.

– Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) – wyciąg ........... 68

Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych

(tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.) – wyciąg ......................................... 72

Kup książkę

Spis treści

Wykaz skrótów i aktów prawnych

ustawa o rachunkowości – ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości

(tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.)

ustawa o CIT – ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób

prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.)

uodk – ustawa z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu
działalności kulturalnej (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 406 ze zm.)

ustawa o CIT – ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst

jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.)

kc – ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz.U. z 2014
r. poz. 121 ze zm.)

IK – instytucja kultury

WNiP – wartości niematerialne i prawne

ZOiS – zestawienie obrotów i sald

MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”

MSR 38 „Wartości niematerialne”

MSR 36 „Utrata wartości aktywów”

Kup książkę

Zamknięcie roku 2015 w księgach instytucji kultury

Wstęp

Podstawą prowadzenia działalności przez wszystkie jednostki, niezależnie od for-
my organizacyjnoprawnej czy własności, jest majątek. Jego posiadanie stanowi
niezbędny wymóg prowadzenia działalności gospodarczej, wykonywania zadań
i osiągania założonych celów. Dotyczy to także jednostek kultury. W skład ich ma-
jątku wchodzą zarówno wartości niematerialne i prawne, jak i rzeczowy majątek
trwały w formie środków trwałych. Ich posiadanie jest niezbędne do funkcjonowa-
nia jednostek kultury.

Środki trwałe często powodują mnóstwo pytań oraz obaw zespołów księgowych.
Obawy te są najczęściej związane z prawidłowym ujęciem, wyceną, aktualizacją
czy zastosowaniem stawek amortyzacyjnych.

Niniejsza pozycja spróbuje rozwiać powyższe wątpliwości. Odnosi się ona do kra-
jowych przepisów prawa podatkowego i bilansowego, a także wybiórczo do
Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Prawidłowe ujęcie składni-
ków majątku trwałego stanowi bowiem podstawę techniczną umożliwiającą reali-
zowanie przez jednostkę kultury jej funkcji i celów.

Zapraszam do lektury.

Grzegorz Magdziarz

Kup książkę

Rozdział 1

Wartości niematerialne i prawne

Najważniejsze pojęcia dotyczące WNiP:

ujęcie i wycena

Wartości niematerialne i  prawne (WNiP) są kategorią bilansową budzącą wiele
emocji wśród księgowych. Nie inaczej jest w przypadku instytucji kultury (IK). Pol-
skie prawo bilansowe jest w  tym zakresie zdecydowanie bardziej rygorystyczne
w porównaniu z międzynarodowym.
Największym problemem spotykanym w  praktyce są kwestie ich wyceny,
mierzalności, porównania. Sprawdźmy, jakie obowiązują w tym zakresie polskie
i międzynarodowe uregulowania.
Pierwsze pytanie, jakie może pojawić się w IK, to: co to w ogóle jest WNiP? Otóż
WNiP stanowią składnik majątku trwałego firmy. Przez wartości niematerialne
i prawne rozumie się (zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 14 uor) – nabyte przez jednostkę,
zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarcze-
go wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym
niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a w szczególności:

▶ autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje;

▶ prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych

oraz zdobniczych;

▶

know-how (równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dzie-
dzinie przemysłowej, handlowej, naukowej, organizacyjnej).

Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się również nabytą wartość firmy
(stanowiącą różnicę między ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej
jej części a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów netto, o czym szerzej
w jednym z kolejnych rozdziałów) oraz koszty zakończonych prac rozwojowych.

Istotne jest tutaj słowo nabyte. Ustawa o rachunkowości nie przewiduje wy-
twarzania WNiP we własnym zakresie – wyjątek stanowią prace rozwojowe, ale
o tym w dalszej części.

Kup książkę