background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 

 

 
 
 
 
 
 
Krzysztof Maśliński   

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Użytkowanie maszyn i urządzeń do wypieku  
i konfekcjonowania pieczywa
 741[02].Z2.03        

 

 

 
 

 
Poradnik dla nauczyciela 
         

 

 
 
 

 
 
 
 
 

 

 

 
 
Wydawca 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Recenzenci: 
dr inż. Janina Potiopa 

mgr inż. Iwona Domachowska 

 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inż. Danuta Bajor 

 
 
Konsultacja: 
mgr Małgorzata Sienna 
 
 
 

 
 
 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  741[02].Z2.03 
„Użytkowanie  maszyn  i  urządzeń  do  wypieku  i  konfekcjonowania  pieczywa”,  zawartego  
w modułowym programie nauczania dla zawodu piekarz. 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

SPIS TREŚCI

                    

 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

15 

5.1.  Użytkowanie maszyn i urządzeń do wypieku 

15 

5.1.1.  Ćwiczenia 

15 

5.2.  Użytkowanie maszyn i urządzeń do konfekcjonowania pieczywa 

20 

5.2.1.  Ćwiczenia 

20 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 

24 

7.  Literatura 

36 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1. WPROWADZENIE

           

 

 

Przekazujemy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela,  który  będzie  pomocny  w  prowadzeniu 

zajęć  dydaktycznych  w  jednostce  modułowej  „Użytkowanie  maszyn  i  urządzeń  do  wypieku  
i konfekcjonowania pieczywa” w szkole kształcącej w zawodzie piekarz. 

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania wstępne, 

 

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć, 

 

scenariusze zajęć, 

 

propozycje  ćwiczeń,  które  umożliwią  ukształtowanie  umiejętności  praktycznych  oraz 
umiejętności samokształcenia, 

 

ewaluację osiągnięć uczniów, 

 

wykaz  literatury,  z  jakiej  uczniowie  mogą  korzystać  podczas  nauki  oraz  literaturę 
metodyczną dla nauczyciela. 

 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym uwzględnieniem: 

 

ćwiczeń praktycznych, 

 

samokształcenia kierowanego, 

 

tekstu przewodniego, 

 

metody projektów. 

 

Formy organizacyjne  pracy  uczniów mogą  być zróżnicowane,  uczniowie  mogą pracować 

samodzielnie lub w grupach. 
 

Do  przeprowadzenia  pomiaru  dydaktycznego,  nauczyciel  może  posłużyć  się 

zamieszczonym w rozdziale 6 przykładami zadań testowych. W rozdziale tym podano: 

 

plan testu w formie tabelarycznej, 

 

punktację zadań, 

 

klucz odpowiedzi, 

 

propozycje norm wymagań, 

 

instrukcję dla nauczyciela, 

 

instrukcję dla ucznia, 

 

kartę odpowiedzi, 

 

zestaw zadań testowych. 

 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

Schemat układu jednostek modułowych 

 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

741[02].Z2 

Techniczna obsługa  

produkcji 

 

741[02].Z2.01 

Użytkowanie  

maszyn i urządzeń  

magazynowych 

 

741[02].Z2.02 

Użytkowanie  

maszyn i urządzeń do wytwarzania 

i obróbki półproduktów piekarskich 

 

741[02].Z2.03 

Użytkowanie  

maszyn i urządzeń do wypieku  

oraz konfekcjonowania pieczywa 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

      

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć: 

 

korzystać z różnych źródeł informacji, 

 

odczytywać schematy i rysunki techniczne,  

 

korzystać z przepisów i norm obowiązujących w produkcji piekarskiej,  

 

posługiwać  się  Dokumentacją  Techniczno-Ruchową  oraz  instrukcjami  obsługi  maszyn 
i urządzeń, 

 

rozpoznawać  instalacje  techniczne  zakładu  piekarskiego  oraz  odczytywać  ich 
oznakowanie, 

 

dobierać środki ochrony indywidualnej w zależności od rodzaju wykonywanych prac, 

 

stosować środki ochrony indywidualnej w zależności od rodzaju wykonywanych prac, 

 

określać zasady i techniki utrzymania higieny produkcji, 

 

dokonywać pomiarów z zastosowaniem urządzeń kontrolno-pomiarowych, 

 

dobierać maszyny i urządzenia magazynowe oraz do wytwarzania i obróbki półproduktów 
piekarskich, 

 

obsługiwać  maszyny  i  urządzenia  magazynowe  oraz  do  wytwarzania  i  obróbki 
półproduktów piekarskich, 

 

określać  zasady  korzystania  z  urządzeń  elektrycznych  i  racjonalnego  wykorzystywania 
energii elektrycznej, 

 

określać zagrożenia występujące podczas obsługi maszyn i urządzeń piekarskich,  

 

charakteryzować zagrożenia związane z wykonywaniem pracy, 

 

interpretować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, 

 

przestrzegać  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpożarowej  oraz 
ochrony środowiska dotyczących produkcji pieczywa, 

 

stosować  zasady  Dobrej  Praktyki  Produkcyjnej  (GMP)  i  Dobrej  Praktyki  Higienicznej 
(GHP) w procesach produkcji pieczywa, 

 

określać sposoby udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym. 

 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3. CELE KSZTAŁCENIA

          

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć: 

 

scharakteryzować piece piekarskie, 

 

rozróżnić podstawowe zespoły pieca, 

 

dokonać analizy budowy oraz zasad działania pieców piekarskich, 

 

określić zalety cyklotermicznego obiegu spalin, 

 

porównać rodzaje i konstrukcje pieców piekarskich, 

 

rozróżnić podstawowe elementy palników, 

 

dokonać analizy budowy oraz zasad działania palników, 

 

określić zasady eksploatacji pieców i palników, 

 

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy podczas obsługi pieców i palników, 

 

scharakteryzować krajalnice i pakowarki, 

 

dobrać wyposażenie magazynu wyrobów gotowych i ekspedycji, 

 

zastosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  podczas  obsługi  urządzeń  do  
konfekcjonowania, magazynowania i ekspedycji pieczywa, 

 

scharakteryzować oraz określić zastosowanie linii produkcyjnych, 

 

scharakteryzować elementy linii technologicznych, 

 

zestawić elementy linii w ciąg technologiczny, 

 

porównać linie technologiczne do produkcji wyrobów piekarskich, 

 

obsłużyć maszyny i urządzenia do wypieku i konfekcjonowania pieczywa, 

 

zastosować 

przepisy 

bezpieczeństwa 

i  higieny  pracy  podczas  obsługi  linii 

technologicznych do produkcji wyrobów piekarskich. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4.  PRZYKŁADOWE  SCENARIUSZE  ZAJĘĆ

 

 
Scenariusz zajęć 1                    

 
Osoba prowadząca    

 

 

 …………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania:    Piekarz 741[02] 
Moduł:  

 

 

 

 

 

 

 Techniczna obsługa produkcji 741[02].Z2 

Jednostka modułowa: 

Użytkowanie maszyn i urządzeń do wypieku  
i konfekcjonowania pieczywa 741[02].Z2.03 

Temat: Budowa i zasada działania palnika olejowego. 
 
Cel ogólny
: Kształtowanie umiejętności identyfikowania elementów palnika olejowego na jego 

schemacie ideowym na podstawie opisu zasady działania.  

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

wymienić elementy budowy palnika olejowego, 

 

określić rolę poszczególnych elementów budowy palnika olejowego, 

 

wyjaśnić zasadę działania palnika olejowego. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

 

wykład wprowadzający, 

 

gra dydaktyczna oparta na metodzie problemowej. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca w grupach, jednolita. 

 
Czas:  1 godzina dydaktyczna. 
 
Środki dydaktyczne: 

  regulamin gry dydaktycznej, 

  karta ocen za grę dydaktyczną i karta odpowiedzi, 

  karta z opisem zasady działania palnika, 

  karta  (plansza)  z  pustym  schematem  ideowym  palnika  olejowego  do  wypełniania  przez 

uczniów, 

  karta (plansza) ze wzorcowym schematem ideowym palnika olejowego (foliogram, plansza 

lub schemat w wersji elektronicznej). 

 

Przebieg zajęć: 
1.  Sprawy organizacyjne. 
2.  Powtórzenie lekcji poprzedniej. 
3.  Podanie tematu i przedstawienie celów lekcji. 
4.  Wprowadzenie do tematu, sporządzenie notatki. 
5.  Wyjaśnienie zasad gry dydaktycznej, omówienie i rozdanie załączników (1, 2, 3 i 4). 
6.  Praca uczniów w grupach. 
7.  Zbieranie wypełnionych schematów od uczniów. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Zakończenie zajęć 
8.  Porównanie wypełnionych schematów ze schematem wzorcowym. 
9.  Ustalenie ocen. 
10. Podsumowanie zajęć i zadanie pracy domowej. 

 

Praca domowa 

Nauczyciel rozdaje ponownie – każdemu uczniowi – opis zasady działania palnika i pusty 

schemat  ideowy  do  wypełnienia  w  domu.  Opis  i  wypełnione  schematy  należy  wkleić  do 
zeszytu. 
 

 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

obserwacja uczniów w czasie pracy w grupach, 

 

ocena prac uczniów, 

 

sprawdzenie pracy domowej. 

 
Załącznik do scenariusza 1 

KARTA OCEN ZA GRĘ DYDAKTYCZNĄ 

GRUPA ..... 

Wypełnia nauczyciel: 

 

Lp. 

Skład grupy 

(imię i nazwisko) 

Liczba pkt. 

Ocena 

 

 

 

 

 

 

 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Nazwa urządzenia 

 

Liczba 

punktów 

[0 lub 1] 

(wpisuje 

nauczyciel)

 

 

........................................................................................ 

 

Nr 

Nazwa elementu 

1   

 

2   

 

3   

 

4   

 

5   

 

6   

 

7   

 

8   

 

9   

 

10   

 

11   

 

12   

 

Razem  

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Załącznik 2 do scenariusza 1 

 

REGULAMIN GRY DYDAKTYCZNEJ 

 
Przeznaczenie gry 

Gra  przeznaczona  jest  dla  uczniów  pracujących  w  3÷4-osobowych  grupach  lub 

samodzielnie.  Gra  pozwala  sprawdzić  umiejętności  odczytywania  schematów  ideowych 
urządzeń  wykorzystywanych  w  piekarstwie  i  ciastkarstwie.  Uczniowie  powinni  wcześniej 
poznać podział i ogólną budowę pieców piekarskich. 

 

Cel gry 

Celem  gry  jest  prawidłowe  zidentyfikowanie  elementów  urządzenia  przedstawionego  na 

schemacie ideowym na podstawie opisu jego zasady działania.  
 
Zasady gry 

Uczestnicy gry otrzymują:  

 

regulamin, 

 

opis zasady działania urządzenia, 

 

schemat ideowy urządzenia do uzupełnienia, 

 

kartę odpowiedzi z kartą ocen za grę dydaktyczną, na której zapisują skład grupy.  
Praca  odbywa  się  zespołowo  w  danej  grupie,  przy  czym  grupa  może  wyłonić  lidera 

organizującego pracę w grupie.  

Numery  poszczególnym  elementom  urządzenia  nadają  uczniowie;  należy  je  wpisać  na 

schemacie  urządzenia.  Zidentyfikowane  elementy  urządzenia  i  jego  nazwę  należy  wpisać  na 
karcie odpowiedzi. Czas na wykonanie zadania: 25 minut. 

Po  zakończeniu  gry  porównuje  się  odpowiedzi  uczniów  z  rozwiązaniem  prawidłowym 

przedstawionym przez nauczyciela. 
 

 

Punktacja 

Prawidłowość  rozwiązania  zadania  –  problemu  sprawdza  nauczyciel.  Za  każdy 

prawidłowo  zidentyfikowany  element  urządzenia  i  jego  nazwę  grupa  otrzymuje  1  punkt. 
Grupa,  która  wykonała  zadanie  najlepiej  otrzymuje  premię  2  punkty.  Jeśli  równie  dobrze 
wykonały  zadanie  dwie  lub  więcej  grup  –  wygrywa  grupa  najszybsza;  grupa,  która  zajęła 
drugie miejsce - otrzymuje premię 1 punkt. 

W zależności od liczby zdobytych punktów ustala się ocenę: 

 

 

Liczba punktów 

Ocena 

                     do 5 

niedostateczny [1] 

  6  –  7 

dopuszczający  [2] 

  8  –  9 

dostateczny      [3] 

10  – 11 

dobry               [4] 

12 – 13 

bardzo dobry    [5] 

          powyżej 13 

celujący            [6] 

 

Na życzenie ucznia nauczyciel nie wpisuje do dziennika uzyskanej oceny. 
 

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10 

Załącznik 3 do scenariusza 1  

Schemat ideowy urządzenia do uzupełnienia  

(w miejsce „chmurek” wpisz numery odpowiadające opisowi z zasady działania) 

 

Zasada działania urządzenia 

Olej podgrzewany jest w podgrzewaczu oleju [1] w celu zmniejszenia jego lepkości. Filtr 

oleju [2] pozbawia go zanieczyszczeń. Przez pompę olejową [3] olej dostarczany jest do dyszy 
[4],  gdzie  rozpylany  jest  w  powietrzu  tłoczonym  przez  sprężarkę  [5],  a  oczyszczonym  przez 
filtr powietrza [6] – powstaje tzw. mgła olejowa. 

Mgła  olejowa  jest  spalana  w  atmosferze  powietrza  dostarczanego  przez  wentylator  [7]. 

Zapalenie  się  płomienia  u  dyszy  następuje  poprzez  zapalarkę  [8];  zapłon  jest  możliwy  dzięki 
transformatorowi [9] zwiększającemu napięcie. 

“Obserwację”  płomienia  prowadzi  czujnik  [10]  z  fotokomórką.  W  przypadku  zgaśnięcia 

płomienia odcina on dopływ oleju przez zamknięcie zaworu elektromagnetycznego [11].  

Pracę urządzeń podających olej i powietrze zapewnia silnik elektryczny [12]. 

 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11 

Załącznik 4 do scenariusza 1  

Wzorcowy schemat ideowy palnika olejowego  

 

KARTA PRAWIDŁOWYCH ODPOWIEDZI 

 

Liczba 

punktów 

 
Nazwa urządzenia:                           palnik olejowy 

........................................................................................ 

 

Nr* 

Nazwa elementu 

Podgrzewacz oleju 

Filtr oleju 

Pompa olejowa 

Dysza 

Filtr powietrza 

Sprężarka powietrza 

Wentylator 

Zapalarka 

Transformator 

10 

Czujnik płomienia 

11 

Zawór elektromagnetyczny 

12 

Silnik elektryczny 

Razem punktów: 

13 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12 

Scenariusz zajęć 2                    

 
 
Osoba prowadząca    

 

 

 …………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania:    Piekarz 741[02] 
Moduł:  

 

 

 

 

 

 

 Techniczna obsługa produkcji 741[02].Z2 

Jednostka modułowa: 

Użytkowanie maszyn i urządzeń do wypieku  
i konfekcjonowania pieczywa 741[02].Z2.03 

Temat:  Zestawianie  ciągu  technologicznego  maszyn  i  urządzeń  do  produkcji  danego 

asortymentu pieczywa – zawieranie kontraktu pomiędzy uczniem a nauczycielem. 

 
Cel  ogólny:  Kształtowanie  umiejętności  zestawiania  maszyn  i  urządzeń  do  produkcji  danego 
asortymentu pieczywa w ciąg technologiczny. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

zaprojektować  ciąg  technologiczny  maszyn  i  urządzeń  do  produkcji  danego  asortymentu 
pieczywa, 

 

opracować sprawozdanie z projektu, 

 

zaprezentować projekt, 

 

obronić własny projekt na forum grupy, 

 

współpracować w grupie. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

 

metoda projektów. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

praca grupowa w zespołach 2÷4 osobowych, niejednolita. 

Uwaga:  Zaleca  się  zorganizowanie  wycieczki  do  zakładów  piekarskich  produkujących 
pieczywo z wykorzystaniem linii produkcyjnych. 
 
Czas:  2  godziny  dydaktyczne  na  zawieranie  kontraktu  +  czas  na  pracę  własną  uczniów  
w grupach po zajęciach lekcyjnych, związaną z wykonaniem projektu, czas ten jest zależny od 
tematu projektu. 
 
Środki dydaktyczne: 

  formularze kontraktu na wykonanie projektu (wg załącznika), 

  przykład raportu (sprawozdania) z projektu, 

  film obrazujący produkcję wybranych asortymentów pieczywa z wykorzystaniem linii 

produkcyjnych, 

  literatura fachowa, 

  stanowiska komputerowe z dostępem do Internetu dla każdej grupy. 

 
Przebieg zajęć: 
1.  Podanie tematu i przedstawienie celów lekcji. 
2.  Omówienie metody projektów. 
3.  Ustalanie z uczniami tematów projektów. 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13 

4.  Ustalenie kryteriów oceniania projektów (z uwzględnieniem danych wyjściowych – rodzaju 

pieczywa,  wielkości  hali  produkcyjnej,  stopnia  zmechanizowania  ciągu  produkcyjnego, 
opracowania  schematu  blokowego  ciągu  produkcyjnego  maszyn  i  urządzeń,  jakości 
prezentacji,  osiągnięcia  założonych  celów,  sposobu  rozwiązania  projektu,  wykorzystania 
źródeł, samodzielności i innych kryteriów). 

5.  Ustalenie terminów złożenia sprawozdań, prezentacji projektów i konsultacji. 
6.  Podpisanie  kontraktów  (przykład  kontraktu  załączony  do  scenariusza  zajęć  na  następnej 

stronie). 

 
Zakończenie zajęć 
Zajęcia  90  minutowe  kończą  się  podpisaniem  kontraktów.  Właściwe  zakończenie  tematu 
obejmuje  prezentację  projektów  przygotowanych  w  grupach  i  ich  obronę  na  forum  grupy  
w terminach ustalonych w kontraktach. 
 
Praca domowa 
Zbieranie informacji potrzebnych do opracowania tematu projektu, wybranego przez grupę. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

zebranie i ocena wykonanych projektów, 

 

anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas 
realizowania projektu i zdobytych umiejętności. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14 

Załącznik do scenariusza 2 

KONTRAKT  

NA WYKONANIE PROJEKTU 

 

W dniu ...................................................................... zawarto kontrakt na wykonanie projektu 
na temat: .................................................................................................................................. 
................................................................................................................................................. 
Kontrakt  został  zawarty  pomiędzy  nauczycielem .....................................................................  
i uczniem (uczniami)  
................................................................................................................................................. 
................................................................................................................................................. 
Na mocy niniejszego kontraktu strony ustalają, co następuje: 
1.  Uczeń przyjmuje temat projektu do wykonania. 
2.  W ramach projektu uczeń zobowiązuje się wykonać: .......................................................... 

........................................................................................................................................... 
........................................................................................................................................... 
...........................................................................................................................................
......................................................................................................................................... . 

3.  Uczeń  zobowiązuje  się  do  przedstawienia  pisemnego  raportu  (sprawozdania)  

z wykonanego projektu w terminie ......................................  

4.  Raport powinien zawierać: 

  stronę tytułową projektu z nazwiskiem autorów, 

  spis treści, 

  wstęp (przedstawiający problem, który jest tematem projektu i cel projektu), 

  ewentualne podziękowania, 

  streszczenie projektu, 

  warunki projektu (wynikające z kontraktu, uzgodnione z opiekunem), 

  procedury postępowania przy wykonywaniu projektu, 

  odkrycia i informacje (dotyczące tematu projektu), 

  wnioski, 

  bibliografię. 

5.  Uczeń  zobowiązuje  się  do  zaprezentowania  i  obronienia  projektu  na  forum  grupy  

w dniu ............................................. . 

6.  Nauczyciel  zobowiązuje  się  do  opieki  merytorycznej  nad  uczniem  i  udzielenia  konsultacji  

w następujących terminach: 

   I konsultacja ................................................... 
 II konsultacja .................................................... 
III konsultacja ................................................... 
 
 

Podpisy akceptujące treść kontraktu: 
 
 

........................................................................................ 

 

 

 

....................................................... 

               (podpis ucznia/uczniów)  

 

 

 

                                            (podpis nauczyciela) 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15 

5. ĆWICZENIA

                

 

 

5.1.  Użytkowanie maszyn i urządzeń do wypieku           

       

5.1.1. Ćwiczenia    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ćwiczenie 1   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dokonaj  analizy  schematu  przedstawiającego  zasadę  cyklotermicznego  obiegu  spalin  

w piecu piekarskim. 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

Wskazówki do realizacji

 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien dokonać wprowadzenia 

na temat obiegu spalin w piecach piekarskich. Uczniowie powinni zapoznać się z informacjami 
na  temat  obiegu  cyklotermicznego  zamieszczonymi  w  poradniku  ucznia.  Po  zakończeniu 
ćwiczenia  powinien  sprawdzić  prace  uczniów  i  omówić  ewentualne  błędy,  posługując  się 
schematem wzorcowym. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien:  

1)  zapoznać  się  ze  schematem  przedstawiającym  cyklotermiczny  obieg  spalin  w  piecu 

piekarskim, umieszczonym w poradniku ucznia (rys. 13), 

2)  ponumerować i zaznaczyć na schemacie następujące elementy pieca: 

 

komora spalania, 

 

komora mieszania gazów spalinowych, 

 

kanały grzejne, 

 

komory wypiekowe (K1, K2, K3, K4, K5), 

 

wentylator, 

 

kanał powrotny spalin, 

 

kanał odprowadzający gazy spalinowe do przewodu kominowego, 

3)  dorysować  na  schemacie  zastawkę,  umożliwiającą  regulowanie  stosunku  ilości  spalin 

zawracanych do ilości spalin odprowadzanych do atmosfery, 

4)  przedstawić swoją pracę do oceny nauczycielowi. 
 
       Zalecane metody nauczania–uczenia się: 
– 

wykład wprowadzający, 

– 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

schemat wzorcowy, 

 

przybory do pisania i rysowania oraz zeszyt, 

 

poradnik ucznia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16 

Ćwiczenie 2 
 

Porównaj budowę, zalety i wady różnych typów pieców.  

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  być  wcześniej 

wprowadzeni w tematykę związaną z klasyfikacją pieców piekarskich i ich charakterystyką. Po 
zakończeniu  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  przedstawić  do  porównania  i  omówić  tabelę 
wzorcową oraz poprowadzić dyskusję na temat zalet i wad pieców piekarskich. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z budową, zasadą działania i obsługą oraz cechami charakterystycznymi (np. 

ciężar, gabaryty, cena, koszty eksploatacji) różnych typów pieców piekarskich, 

2)  narysować tabelę według wzoru, 
3)  korzystając  z  dostępnych  źródeł  informacji  (w  tym  z  Internetu)  wybrać  4  różne  typy 

pieców (w tym kanałowy, rurowy i cyklotermiczny) do porównania, 

4)  wypełnić tabelę, 
5)  zapisać wnioski z wykonanego ćwiczenia w zeszycie. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

ćwiczenie, 

– 

dyskusja. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

stanowisko komputerowe z Internetem, 

 

katalogi pieców piekarskich, 

 

tabela wzorcowa, 

 

przybory do pisania oraz zeszyt, 

 

poradnik ucznia. 

 
Tabela do ćwiczenia 2 
 

Rodzaj pieca 

Cechy pieca 

Piec ... 

Piec ... 

Piec ... 

Piec ... 

Rodzaj pracy 

 

 

 

 

Przeznaczenie pieca 

 

 

 

 

Rodzaj trzonu 

 

 

 

 

Obudowa pieca 

 

 

 

 

Liczba komór wypiekowych 

 

 

 

 

Powierzchnia wypiekowa pieca   

 

 

 

Źródło ciepła 

 

 

 

 

Sposób obiegu spalin 

 

 

 

 

Sposób dostarczania ciepła do 
komór wypiekowych 

 

 

 

 

Inne cechy 

 

 

 

 

Zalety pieca 

 

 

 

 

Wady pieca 

 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17 

Ćwiczenie 3 

Opracuj harmonogram przeglądów i konserwacji wybranego pieca piekarskiego. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  budowę  

i  obsługę  pieca  piekarskiego,  dla  którego  uczniowie  będą  opracowywać  harmonogram 
przeglądów i konserwacji.

  

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z DTR lub instrukcją obsługi pieca piekarskiego, 
2)  zrobić  listę  czynności  związane  z  dokonywaniem  przeglądów  i  konserwacji  pieca 

piekarskiego, 

3)  opracować  harmonogram  przeglądów  i  konserwacji  pieca  piekarskiego  w  formie 

tabelarycznej,  według  wzoru,  oznaczając  przegląd  symbolem  D  a  zabieg  konserwacyjny 
symbolem K: 

 

Lp.  Czynność związana z przeglądem lub konserwacją 

Symbol 
czynności 

Częstotliwość 
wykonania 

 

 

 

... 

 

 

 

... 

 

 

 

... 

 

 

 

 

4)  przedstawić swoją pracę do oceny nauczycielowi. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

wykład wprowadzający, 

– 

samokształcenie kierowane, 

– 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

DTR lub instrukcja obsługi pieca piekarskiego, 

 

przybory do pisania oraz zeszyt, 

 

poradnik ucznia. 

 

Ćwiczenie 4 

Rozpoznaj elementy budowy pieca ceramicznego na schemacie pieca. 

 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  powinno  zostać  poprzedzone  omówieniem  budowy  i  zasady  działania  pieca 

ceramicznego  rurowego  i  prezentacją  filmu  przedstawiającego  taki  piec.  Zaleca  się 
zorganizowanie  wycieczki  do  zakładu  piekarskiego  wyposażonego  w  piec  ceramiczny  typu 
RRK.

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia  

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z budową i zasadą działania pieca rurowego ceramicznego, 
2)  dokonać  analizy  schematu  przedstawiającego  budowę  takiego  pieca  (rys.  6  w  Poradniku 

ucznia),  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18 

3)  wypełnić  tabelę,  przyporządkowując  numerki  od  1  do  19  poszczególnym  elementom 

budowy pieca wymienionym w tabeli: 

Nazwa elementu budowy pieca ceramicznego (rys. 6) 

Numer na rysunku 

blacha falista w „jaskółce” 

 

bojlery 

 

drzwi paleniskowe 

 

drzwi wrzutowe

 

 

komora wypiekowa 

 

odciąg pary 

 

oświetlenie komór wypiekowych 

 

otwory do czyszczenia końcówek rur grzejnych i kanałów 

 

płyty żeliwne wytwarzające parę 

 

pokłady rur grzejnych 

 

poręcz do podpierania łopaty 

 

rękojeść odciągu pary 

 

termometry 

 

trzony 

 

wnęka w podłodze do obsługi pieca (dołek przedpiecowy) 

 

zasuwa dymowa 

 

zasuwa wnęki w podłodze 

 

zawór bezpieczeństwa 

 

zawór natrysku wody na płyty wytwarzające parę 

 

4)  oddać nauczycielowi pracę do sprawdzenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

wykład wprowadzający ilustrowany filmem, 

– 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

film prezentujący piec ceramiczny, 

 

schemat pieca z objaśnieniami, 

 

poradnik ucznia. 

 
Ćwiczenie 5   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Określ budowę palników do opalania pieców. 

 

Wskazówki do realizacji

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  zapoznać  się  

z informacjami na temat palników zamieszczonymi w Poradnika ucznia.

 

Ćwiczenie  można  rozszerzyć  o  praktyczne  uruchamianie  palnika  w  piecu  piekarskim,  

o ile na wyposażeniu szkoły znajduje się piec piekarski opalany gazem lub olejem. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  odszukać  w  sieci  Internet  dokumentację  techniczno-ruchową  wybranego  palnika, 

mającego  zastosowanie  do  opalania  pieców  piekarskich,  zapisać  adres  strony 
(przykładowy  adres  to  http://www.intercal.pl/DTpo/in%20SLV%2010.pdf)  lub  zapoznać 
się z DTR dostarczoną przez nauczyciela, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19 

2)  znaleźć opis budowy palnika, 
3)  zapisać w zeszycie elementy budowy tego palnika, 
4)  zapisać zasady obsługi palnika, uwzględniając:  

 

uruchamianie palnika, 

 

jego użytkowanie, 

 

postępowanie w razie zakłóceń pracy, 

 

zalecane czynności związane z eksploatacją i konserwacją, 

5)  przedstawić swoją pracę do oceny nauczycielowi. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

samokształcenie kierowane, 

– 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

DTR palnika olejowego i gazowego, 

 

stanowisko komputerowe z Internetem, 

 

przybory do pisania i zeszyt, 

 

poradnik ucznia. 

 
Ćwiczenie 6   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Określ zagrożenia występujące podczas obsługi palników. 
 
Wskazówki do realizacji

 

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni wykonać ćwiczenie 5. To 

ćwiczenie można również poprzedzić praktycznym uruchamianiem palnika w piecu piekarskim, 
o ile na wyposażeniu szkoły znajduje się piec piekarski opalany gazem lub olejem. 

Podsumowaniem  pracy  ucznia  powinna  być  dyskusja  sterowana  przez  nauczyciela, 

dotycząca tematu ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  dokonać analizy budowy i zasady działania palnika olejowego i palnika gazowego, 
2)  określić zagrożenia występujące podczas obsługi palników oraz ich przyczyny, 
3)  sporządzić notatkę w zeszycie, 
4)  przedstawić swoją notatkę do oceny nauczycielowi. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusja sterowana, 

– 

ćwiczenie. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

przybory do pisania i zeszyt, 

 

poradnik ucznia. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20 

 

5.2.  Użytkowanie  maszyn  i  urządzeń  do  konfekcjonowania 

pieczywa                   

 

5.2.1. Ćwiczenia    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ćwiczenie 1   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Przygotuj  prezentację  multimedialną  urządzenia  do  konfekcjonowania  wyrobów 

piekarskich na podstawie schematów i prospektów. 

 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie wymaga zgromadzenia katalogów i prospektów urządzeń do konfekcjonowania 

wyrobów  piekarskich  lub  dostępu  do  sieci  Internet  dla  uczniów.  Zaleca  się  podzielenie 
uczniów  na  2÷3-osobowe  zespoły  i  przydzielenie  każdemu  zespołowi  zadania  związanego  z 
innym asortymentem pieczywa.

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  katalogami,  prospektami  i  schematami  przedstawiającymi  urządzenia  do 

konfekcjonowania wyrobów piekarskich, 

2)  wybrać  urządzenia  przydatne  do  konfekcjonowania  określonego  gatunku  pieczywa,  np. 

chleba tostowego, 

3)  przygotować  prostą  i  krótką  prezentację  multimedialną,  przedstawiającą  wybrane 

urządzenia, 

4)  przedstawić swoją prezentację na forum grupy do oceny nauczycielowi. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

samokształcenie kierowane, 

– 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

katalogi i prospekty maszyn i urządzeń piekarskich, 

 

komputer z dostępem do sieci Internet i programem do prezentacji multimedialnych, 

 

przybory do pisania i zeszyt, 

 

poradnik ucznia. 

 
Ćwiczenie 2   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Określ wyposażenie magazynu wyrobów gotowych i ekspedycji. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  zorganizować 

wycieczkę  do  zakładów  piekarskich:  rzemieślniczego  i  przemysłowego,  w  celu  zapoznania 
uczniów  z  różnymi  sposobami  rozwiązań  organizacyjnych  i  technicznych  stosowanych  
w magazynach. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  katalogami  i  prospektami  przedstawiającymi  sprzęt  i  urządzenia  do 

magazynowania i ekspedycji wyrobów piekarskich, 

2)  opracować  wykaz  sprzętu  i  urządzeń  przydatnych  do  magazynowania  i  ekspedycji  bułek 

drobnych i chleba deskowego z uzasadnieniem ich wyboru, 

3)  ewentualnie  przygotować  prezentację  multimedialną  przedstawiającą  wybrany  sprzęt  

i urządzenia, 

4)  przedstawić swoją prezentację na forum grupy do oceny nauczycielowi. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

katalogi i prospekty maszyn i urządzeń piekarskich, 

 

komputer z dostępem do sieci Internet i programem do prezentacji multimedialnych, 

 

przybory do pisania oraz zeszyt, 

 

poradnik ucznia. 

 
Ćwiczenie 3   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dokonaj analizy schematów linii do produkcji wyrobów piekarskich. 
 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie nie wymaga specjalnych przygotowań od nauczyciela i ucznia.  

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  ze  schematem  przedstawiającym  zestaw  urządzeń  do  produkcji  bułek 

drobnych, rogali, bagietek – rysunek 37 w Poradniku ucznia, 

2)  dokonać analizy schematu pod kątem urządzeń, które są potrzebne do produkcji każdego 

z trzech rodzajów pieczywa z osobna, 

3)  narysować tabelę według wzoru i wypełnić ją: 
 

Lp.  Rodzaj produkcji  Urządzenia linii niewykorzystane w produkcji danego asortymentu 

Bułki 

 

Rogale 

 

Bagietki 

 

 
4)  przedstawić swoją pracę do oceny nauczycielowi. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

przybory do pisania i zeszyt, 

 

poradnik ucznia. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22 

Ćwiczenie 4 
 

Zidentyfikuj elementy linii produkcyjnej na podstawie schematu. 

 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie nie wymaga specjalnych przygotowań od nauczyciela i ucznia.  

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  ze  schematem  przedstawiającym  linię  do  produkcji  chleba  trzonowego 

(rysunek do ćwiczenia 4) i opisem jej zasady działania, 

2)  dokonać  identyfikacji  elementów  linii oznaczonych,  przyporządkowując  numerki  od 1 do 

11 poszczególnym elementom, 

3)  wypełnić tabelę, podsumowującą efekty identyfikacji: 

Numer 

Nazwa poszczególnych elementów linii 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

4)  przedstawić pracę do oceny nauczycielowi. 

 

Rysunek do ćwiczenia 4. Linia do produkcji chleba trzonowego [3, s. 102] 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23 

Zasada działania:  
Ciasto  doprowadzane  jest  do  dzielarki,  w  której  następuje  podział  na  kęsy  
o  żądanej  masie  jednostkowej.  Kęsy  przekazywane  są  do  zaokrąglarki,  a  potem  pomiędzy 
walce  spłaszczające  umieszczone  na  wydłużarce.  Walce  naprowadzają  kęsy  dokładnie  na 
środek wydłużarki, spłaszczają je na placek i zwijają w rulon. Następnie zwinięte kęsy ulegają 
wydłużeniu  w  wydłużarce.  Potem  nakładarka  układa  je  w  kołyskach  komory  rozrostu 
końcowego,  które  są  posypywane  mąką  z  posypywacza.  Po  zakończeniu  rozrostu  kęsy 
przekładane  są  z  kołysek  na  przenośnik  zdawczy,  który  przenosi  je  na  trzon  pieca 
przelotowego.  Oczyszczacz  kęsów,  umieszczony  nad  przenośnikiem,  usuwa  nadmiar  mąki  
z kęsów. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

przybory do pisania oraz zeszyt, 

 

poradnik ucznia. 

 
Ćwiczenie 5   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Zestaw  elementy  linii  w  ciągi  technologiczne  do  produkcji  określonych  wyrobów 

piekarskich. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  uczniowie  powinni  zapoznać  się  

z przykładami innych linii do produkcji pieczywa.

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać  się  z  budową  linii  do  produkcji  pieczywa  przedstawionych w  poradniku  ucznia  

i dostępnej literaturze, 

2)  zrobić wykaz maszyn i urządzeń potrzebnych do produkcji chleba formowego, 
3)  zestawić ciąg technologiczny z tych maszyn i urządzeń do produkcji chleba formowego,  
4)  narysować uproszczony schemat takiego ciągu technologicznego, 
5)  oddać nauczycielowi pracę do sprawdzenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

samokształcenie kierowane, 

– 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

prospekty maszyn i urządzeń piekarskich, 

 

literatura, 

 

komputer z dostępem do sieci Internet, 

 

przybory do pisania i rysowania oraz zeszyt, 

 

poradnik ucznia. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

 

 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego  

 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej

 

„Użytkowanie  maszyn  

i urządzeń do wypieku i konfekcjonowania pieczywa”   

 

Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania  1,

 

2,

 

3,  4,  5,  6,

 

7,  8,  9,

 

11,

 

12,

 

13,  14,

 

16,

 

18,

 

20,  21,

 

22,  23,  24  i  25  są  

z poziomu podstawowego, 

 

zadania 10, 15, 17,

 

19 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
    

 

 

 

 

 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne:   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

  dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

  dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,  

  dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 1 z poziomu ponadpodstawowego,  

  bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  23  zadań,  w  tym  co  najmniej  2  z  poziomu 

ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi:  1.  b,

 

2.  c,

 

3.  d,

 

4.  a,

 

5. b,

 

6. a,

 

7. d, 8. a,

 

9. c,

 

10. a,

 

11. d, 

 

12. d,

 

13. b,

 

14. a,

 

15. d,

 

16. d,

 

17. a,

 

18. b,

 

19. a,

 

20. c, 21. d,

 

22. d, 23. c, 24. a, 

25. b. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Plan testu    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Rozróżnić podstawowe zespoły pieca 
piekarskiego 

Określić wymagania stawiane piecom 
piekarskim 

Dokonać klasyfikacji pieców 
piekarskich 

Wyjaśnić zasadę działania pieca

 

Określić czynniki wpływające na 
wielkość powierzchni wypiekowej pieca 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25 

Zaplanować czynności wykonywane 
przy zaparowywaniu komory 
wypiekowej 

Zdefiniować pomocniczy sprzęt 
wykorzystywany przy wypieku 

Rozróżnić zasadę działania 
pomocniczego sprzętu 
wykorzystywanego przy wypieku 

Określić sposób ogrzewania pieca na 
podstawie jego symbolu 

10 

Zaplanować sposób zapobiegania 
niebezpieczeństwom w przypadkach 
awaryjnych przy obsłudze pieca  

PP 

11 

Określić przeznaczenie elementów 
budowy pieca 

d  

12 

Dobrać typ pieca do warunków 
technicznych w piekarni 

d  

13 

Rozróżniać piece piekarskie ze względu 
na rodzaj trzonu 

14 

Dobrać typ pieca do zmechanizowanej 
linii produkcyjnej 

15 

Wyjaśnić wpływ budowy pieca 
piekarskiego na zasadę jego działania 

PP 

16 

Określić rolę elementów budowy 
palnika 

17 

Rozróżnić typ palnika gazowego na 
podstawie budowy 

PP 

18 

Określić zasadę działania palnika 
gazowego 

19 

Zdefiniować kondycjonowanie 
powietrza w ostygalni pieczywa 

PP 

20 

Wskazać zastosowanie urządzeń do 
konfekcjonowania pieczywa 

21 

Wskazać zastosowanie urządzeń do 
konfekcjonowania pieczywa 

22  Zdefiniować proces ekstruzji 

23 

Wskazać przeznaczenie określonej linii 
produkcyjnej 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26 

24 

Dobrać elementy ciągu 
technologicznego maszyn i urządzeń  
do asortymentu pieczywa 

25 

Określić zasady eksploatacji linii 
produkcyjnej 

 

Przebieg testowania                     

 

Instrukcja dla nauczyciela   

 

 

 

 

 

  

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia sprawdzianu,  z  co  najmniej jednotygodniowym 

wyprzedzeniem i wyjaśnij uczniom cel pomiaru dydaktycznego. 

2.  Przygotuj stanowiska do samodzielnej pracy ucznia. 
3.  Zapoznaj  uczniów  z  rodzajem  zadań  podanych  w  zestawie,  zasadami  punktowania, 

kryteriami oceniania oraz podaj czas na rozwiązanie testu. 

4.  Przedstaw uczniom sposób udzielania odpowiedzi na karcie odpowiedzi. 
5.  Rozdaj uczniom „Instrukcję dla ucznia”, zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi. 
6.  Zapisz na tablicy godzinę rozpoczęcia i zakończenia testu. 
7.  Postaraj  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 

dydaktycznego. 

8.  Nadzoruj przebieg testu. 
9.  5  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.  Zbierz od uczniów karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 
11.  Sprawdź  wyniki,  wystaw  oceny  zgodnie  z  podanymi  kryteriami  i  wpisz  do  arkusza 

zbiorczego. 

12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które  

sprawiły uczniom największe trudności. 

13.  Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 
14.  Opracuj wnioski do dalszej pracy, w celu usunięcia przyczyn niepowodzeń dydaktycznych. 

 

Instrukcja dla ucznia    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru. 
5.  Tylko jedna odpowiedź spośród podanych jest prawidłowa. 
6.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi. 
7.  Poprawną odpowiedź zakreśl znakiem X
8.  W razie pomyłki, błędną odpowiedź otocz kółkiem i zaznacz prawidłową. 
9.  Za każdą prawidłową odpowiedź otrzymasz po 1 punkcie. 

10.  Na rozwiązanie testu masz 35 minut. 
11.  Pracuj samodzielnie. 

 

Materiały dla ucznia:  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

– 

instrukcja, 

– 

zestaw zadań testowych, 

– 

karta odpowiedzi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

         

 

 

1.  Trzon wypiekowy jest w piecu piekarskim elementem zespołu 

a)  grzejnego. 
b)  roboczego. 
c)  sterowniczego. 
d)  parownikowego. 

 

2.  Od pieca piekarskiego wymaga się 

a)  dużego zużycia energii. 
b)  długiego czasu nagrzewania. 
c)  łatwego załadunku i rozładunku. 
d)  wąskiego zakresu regulacji temperatury. 
 

3.  Piec przelotowy jest piecem 

a)  wyciągowym. 
b)  wrzutowym. 
c)  obrotowym. 
d)  taśmowym. 
 

4.  W piecach cyklotermicznych wykorzystuje się 

a)  wymuszony obieg spalin wokół komór wypiekowych. 
b)  naturalny obieg spalin wokół komór wypiekowych. 
c)  wymuszony obieg pary wodnej w rurach Perkinsa. 
d)  naturalny obieg wody w rurach Perkinsa. 
 

5.  Na powierzchnię wypiekową pieca składa się liczba 

a)  rur Perkinsa doprowadzonych do paleniska. 
b)  komór i wielkość trzonów wypiekowych. 
c)  wypiekanych kęsów ciasta. 
d)  kanałów grzejnych. 
 

6.  Podczas zaparowywania kęsów ciasta w piecu należy 

a)  zamknąć wyloty pary. 
b)  uchylić drzwiczki komory. 
c)  dokonać przemieszczenia kęsów. 
d)  obsadzać trzon kolejnymi kęsami. 
 

7.  Szlaki to 

a)  aparaty wyładowcze. 
b)  aparaty załadowcze. 
c)  szerokie łopaty. 
d)  wąskie łopaty. 
 

8.  Kęs zostaje obrócony o 180° przy załadowywaniu trzonu za pomocą 

a)  wywrotki. 
b)  zgarniacza. 
c)  łopaty wiedeńskiej. 
d)  aparatu nasadowego. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28 

9.  Komory wypiekowe pieca RRK są ogrzewane za pomocą  

a)  rur. 
b)  kanałów. 
c)  rur i kanałów. 
d)  rur, kanałów i nagrzewnic. 
 

10.  Zdeformowane rury Perkinsa należy 

a)  nawiercić. 
b)  wyprostować. 
c)  przełożyć wyżej. 
d)  mocniej podgrzewać. 
 

11.  W piecach PKC ruch spalin wymusza się za pomocą 

a)  palnika olejowego. 
b)  palnika gazowego. 
c)  komory mieszania. 
d)  wentylatora. 
 

12.  W piekarni, w której nie ma dostępu do komina, najlepiej zastosować piec 

a)  gazowego. 
b)  olejowego. 
c)  węglowego. 
d)  elektrycznego. 
 

13.  Na wózku rozrostowym można prowadzić wypiek kęsów w piecu  

a)  taśmowym. 
b)  obrotowym. 
c)  wyciągowym. 
d)  przelotowym. 
 

14.  W zmechanizowanych liniach produkcyjnych wykorzystuje się piece 

a)  przelotowe. 
b)  ceramiczne. 
c)  obrotowe. 
d)  PKC. 
 

15.  Podział komory wypiekowej na strefy wypiekowe możliwy jest w piecach 

a)  ogrzewanych rurami. 
b)  o budowie modułowej. 
c)  z obudową ceramiczną. 
d)  taśmowych przelotowych. 
 

16.  Właściwą lepkość oleju w palniku zapewnia 

a)  filtr. 
b)  dysza. 
c)  sprężarka. 
d)  podgrzewacz. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29 

17.  Brakiem wentylatora charakteryzuje się palnik 

a)  gazowy inżektorowy. 
b)  gazowy nadmuchowy. 
c)  olejowy z podgrzewaczem. 
d)  olejowy bez podgrzewacza. 

 
18.  Palnik gazowy wyłączy się automatycznie, gdy 

a)  długo pracuje. 
b)  zanika płomień. 
c)  wzrasta płomień. 
d)  wzrasta ciśnienie gazu. 

 
19.  Kondycjonowanie powietrza w ostygalniach mechanicznych polega na 

a)  nawilżaniu powietrza do odpowiedniej wilgotności. 
b)  tłoczeniu powietrza przez wentylator. 
c)  mechanicznym obiegu powietrza. 
d)  filtrowaniu powietrza. 

 

20.  Krajalnice tnące pieczywo cięciem niepełnym wykorzystuje się do pieczywa typu 

a)  chleb formowy. 
b)  chleb tostowy. 
c)  hot dog. 
d)  chałka. 

 

21.  Klipsiarkę stosuje się przy konfekcjonowaniu pieczywa z wykorzystaniem 

a)  folii termokurczliwej. 
b)  banderoli. 
c)  zawijania. 
d)  torebek. 

 
22.  Fotokomórka w liczarce bułek ma za zadanie 

a)  przenosić bułki do rynny wylotowej. 
b)  zasypywać bułki na przenośnik. 
c)  wychwytywać bułki wadliwe. 
d)  zliczać bułki. 

 
23.  Linie kombinowane przeznaczone są do produkcji 

a)  tylko jednego asortymentu pieczywa. 
b) wszystkich asortymentów pieczywa. 
c)  szerszego asortymentu pieczywa. 
d) tylko bułek drobnych. 

 
24.  Komorę  rozrostu  wstępnego  i  komorę  rozrostu  końcowego  instaluje  się  w  linii  do 

produkcji 
a)  bułek drobnych. 
b) chleba żytniego. 
c)  chleba mieszanego. 
d) pieczywa formowego. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30 

25.  Linię produkcyjną można eksploatować tylko wtedy, gdy 

a)  wcześniej zatrzymano linię wyłącznikiem awaryjnym. 
b)  cały zestaw urządzeń jest kompletny i sprawny. 
c)  większość zabezpieczeń działa należycie. 
d)  większość urządzeń jest sprawna. 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

31 

KARTA  ODPOWIEDZI 

 
 

Imię i nazwisko......................................................................................................................... 

 
Użytkowanie maszyn i urządzeń do wypieku i konfekcjonowania pieczywa 

 

Zakreśl poprawną odpowiedź.

 

 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

1.    

 

2.    

 

3.    

 

4.    

 

5.    

 

6.    

 

7.    

 

8.    

 

9.    

 

10.  

 

 

11.  

 

 

12.  

 

 

13.  

 

 

14.  

 

 

15.  

 

 

16.  

 

 

17.  

 

 

18.  

 

 

19.  

 

 

20.  

 

 

21.  

 

 

22.  

 

 

23.  

 

 

24.  

 

 

25.  

 

 

Razem:   

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

32 

Test  praktyczny  typu  próba  pracy,  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej 
„Użytkowanie maszyn i urządzeń do wypieku i konfekcjonowania pieczywa” 
 

 

ZADANIE PRAKTYCZNE  

 

 

Dokonaj  symulacji  wypieku  pieczywa  pszennego  z  zaparowaniem  komory  wypiekowej  

w  piecu  obrotowym,  wprowadzając  do  pieca  wózek  rozrostowo-wypiekowy  (bez  kęsów), 
zakładając czas wypieku równy 15 min. w temperaturze 220°C. 

 

Plan testu    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nr 

czynności 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

 

 

Zaplanować kolejność wykonywanych czynności 

 

 

Sprawdzić stan techniczny urządzeń  i sprzętu 
kontrolno-pomiarowego zgodnie z zasadami bhp 

 

 

Dobrać środki ochrony indywidualnej zgodnie 
z zasadami bhp 

 

 

Przygotować piec do wypieku zgodnie z zasadami 
bhp 

PP 

 

 

Ustalić temperaturę komory wypiekowej i czas 
wypieku odpowiednio do asortymentu i typu pieca 

PP 

 

 

Wprowadzić wózek do pieca zgodnie z zasadami 
bhp 

Zaparować komorę wypiekową odpowiednio do 
asortymentu i typu pieca 

Kontrolować przebieg wypieku odpowiednio do 
asortymentu i typu pieca 

PP 

 

 

Wyprowadzić wózek z pieca zgodnie z zasadami 
bhp 

 

10 

 

Wyłączyć piec zgodnie z zasadami bhp 

 

11 

 

Utrzymać ład i porządek na stanowisku pracy 

12 

Zaprezentować wykonane zadanie  

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

33 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne:   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

Za uzyskanie:   8 punktów – dopuszczający 
                         9 punktów – dostateczny 
 

 

 

     10 punktów – dobry 

 

 

 

     11 punktów – bardzo dobry 
     12 punktów – celujący. 

 

Instrukcja dla nauczyciela

 

 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  testu  praktycznego,  z  co  najmniej 

jednotygodniowym wyprzedzeniem. 

2.  Wyjaśnij uczniom cel pomiaru dydaktycznego. 
3.  Przygotuj stanowiska do samodzielnej pracy ucznia. 
4.  Zapoznaj  uczniów  z  rodzajem  zadania  praktycznego,  zasadami  punktowania  i  kryteriami 

oceniania oraz podaj czas na wykonanie zadania. 

5.  Omów z uczniami sposób wykonania zadania.  
6.  Zapisz na tablicy godzinę rozpoczęcia i zakończenia testu. 
7.  Nadzoruj  przebieg  próby  pracy  wypełniając  kartę  obserwacji  ucznia.  W  przypadku 

nieprzestrzegania  przez  ucznia  zasad  bhp  i  ochrony  przeciwpożarowej  przerwij  test  – 
próbę pracy. 

8.  Po zakończeniu pracy zbierz od uczniów karty „Plan działania”. 
9.  Wystaw oceny zgodnie z podanymi kryteriami.  
10.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  czynności,  które  

sprawiły  uczniom  największe  trudności.  Ustal  przyczyny  trudności  uczniów  
w opanowaniu umiejętności. Opracuj wnioski do dalszej pracy, w celu usunięcia przyczyn 
niepowodzeń dydaktycznych. 

 

Karta obserwacji ucznia 

 

Obszar 

wymagań 

Sprawdzana czynność 

Kryterium wykonania 

Punktacja 

(0 lub 1) 

Planowanie  

1. Zaplanowanie kolejności 
wykonywanych czynności 

Zapisał, według kolejności, co 
najmniej następujące czynności: 
włączenie pieca i ustalenie 
temperatury wypieku, 
wprowadzenie wózka, 
zaparowanie komory, wypiek, 
wyprowadzenie wózka, 
wyłączenie pieca. 

 

2. Sprawdzenie stanu 
technicznego urządzeń  
i sprzętu kontrolno-
pomiarowego 

Sprawdził stan techniczny 
pieca 

 

Organizowanie 
stanowiska 
pracy 

3. Dobranie środków 
ochrony indywidualnej 

Do wykonywania zadania ubrał 
się w fartuch ochronny, czepek 
zasłaniający włosy, buty 
ochronne oraz przygotował 
rękawice żaroodporne 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

34 

4. Przygotowanie pieca do 
wypieku 

W razie potrzeby oczyścił 
komorę wypiekową, włączył 
piec i nagrzał ją 

 

5. Ustalenie temperatury  
i czasu wypieku 

Ustawił zadaną temperaturę  
i czas wypieku 

 

6. Wprowadzenie wózka do 
pieca 

Wprowadził wózek do pieca, 
zaryglował go (automatycznie) 
zamykając piec 

 

7. Zaparowanie komory 
wypiekowej 

Dokonał zaparowania komory 
wypiekowej 

 

8. Kontrolowanie przebiegu 
wypieku 

Sprawdzał przebieg wypieku 
zaglądając do komory 
wypiekowej i obserwując 
urządzenia kontrolno- 
-pomiarowe 

 

9. Wyprowadzenie wózka  
z pieca 

Wyprowadził wózek z pieca 

 

10. Wyłączenie pieca 

Wyłączył piec 

 

Wykonanie 
zadania 
 
 
 
 
 
 
 
 

11. Utrzymanie ładu  
i porządku na stanowisku 
pracy 

Utrzymał ład i porządek na 
stanowisku pracy w trakcie  
i po skończeniu pracy 

 

Prezentowanie 
i ocena 
wykonanego 
zadania 

12. Zaprezentowanie 
wykonanego zadania  

Omówił przebieg zadania  

 

 

Materiały dla ucznia: 

 

instrukcja, 

 

karta plan działania, 

 

zadanie praktyczne do wykonania. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Przeanalizuj treść zadania typu próba pracy. 
3.  W trakcie wykonywania zadań będziesz obserwowany przez nauczyciela. 
4.  Na wykonanie zadania masz 1 godzinę lekcyjną. 
5.  Pracuj samodzielnie. 
6.  Zapisz w przygotowanym miejscu w Planie działania kolejność wykonywanych czynności. 
7.  Sprawdź stan techniczny pieca. 
8.  Dobierz środki ochrony indywidualnej. 
9.  Wykonaj  czynności  zgodnie  z  zasadami  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  oraz  ochrony 

przeciwpożarowej. 

10. Po zakończeniu zadania uporządkuj stanowisko pracy. 
11. Zaprezentuj i oceń sposób wykonania zadania. 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

35 

Zadanie praktyczne dla ucznia

 

 

Dokonaj  symulacji  wypieku  pieczywa  pszennego  z  zaparowaniem  komory  wypiekowej  

w  piecu  obrotowym,  wprowadzając  do  pieca  wózek  rozrostowo-wypiekowy  (bez  kęsów), 
zakładając czas wypieku równy 15 min. w temperaturze 220°C. 
 
 

W  czasie  wykonywania  czynności  będziesz  obserwowany  i  oceniany.  Będą  oceniane 

następujące czynności: 

 

zaplanowanie kolejności wykonywanych czynności, 

 

dobranie środków ochrony indywidualnej, 

 

sprawdzenie stanu technicznego pieca, 

 

przygotowanie pieca do wypieku, 

 

ustalenie temperatury komory wypiekowej i czasu wypieku, 

 

wprowadzenie wózka do komory wypiekowej, 

 

zaparowanie komory wypiekowej, 

 

kontrolowanie przebiegu wypieku, 

 

wyprowadzenie wózka do komory wypiekowej, 

 

wyłączenie pieca, 

 

utrzymanie ładu i porządku na stanowisku pracy, 

 

ustne omówienie wykonanego zadania. 

 

Plan działania 

Kolejność wykonywanych czynności: 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

…………………………………………………………………………………………….. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

36 

7. LITERATURA

                

  

 

1.  Ambroziak Z. (red.): Piekarstwo i ciastkarstwo. WNT, Warszawa 1988 
2.  Ambroziak  Z.:  Produkcja  piekarsko-ciastkarska.  Część  1.  Podręcznik  dla  technikum. 

WSiP, Warszawa 2004 

3.  Ambroziak  Z.:  Produkcja  piekarsko-ciastkarska.  Część  2.  Podręcznik  dla  technikum. 

WSiP, Warszawa 2004 

4.  Lipińska  H.,  Gubała  W.:  Dobra  praktyka  produkcyjna  i  higieniczna  w  małych  i  średnich 

piekarniach.  Warunki  techniczne  produkcji  wg  ustawodawstwa  krajowego  i  Unii 
Europejskiej.  Handlowo-Usługowa  Spółdzielnia  „Samopomoc  Chłopska”,  Warszawa 
2001 

5.  Lubczyńska  H.,  Kownacki  J.:  Dobra  praktyka  produkcyjna  i  higieniczna  w  małych  

i  średnich  piekarniach.  Handlowo-Usługowa  Spółdzielnia  „Samopomoc  Chłopska”, 
Warszawa 2001 

6.  Receptury,  normy  i  porady  piekarskie.  Opr. przez Rolniczo-Handlową Izbę Gospodarczą 

Samopomoc Chłopska i Zakład Badawczy Przemysłu Piekarskiego, Warszawa 1993 

7.  Reński A.: Aparatura i urządzenia techniczne w piekarstwie. WSiP, Warszawa 1989 
8.  Reński  A.:  Piekarstwo.  Technologia  dla  szkół  zasadniczych.  Część  2.  WSiP,  Warszawa 

1998 

9.  Schünemann  C.,  Treu  G.:  Technologia  produkcji  wyrobów  piekarsko-cukierniczych. 

Wydawnictwo fachowe Gilde Sp. z o.o., Warszawa 1997 

10.  Szaniawska  H.  (red.):  Poradnik  piekarza.  Wydawnictwo  Spółdzielcze  Spółka  z  o.o., 

Warszawa 1996 

11.  Zajączkowska  A.  (red.):  Podstawy  przetwórstwa  spożywczego.  Wydawnictwo  Format-

AB, Warszawa 1998 

 
Czasopisma: 
1.  Cukiernictwo i Piekarstwo. Miesięcznik. Wydawnictwo Elamed 
2.  Przegląd Piekarski i Cukierniczy. 9/2006. Miesięcznik. Wydawnictwo Sigma-NOT