technik_poligraf_311[28].Z1.02

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Charakteryzowanie maszyn i urządzeń przygotowalni poligraficznej

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Charakteryzowanie maszyn i urządzeń drukujących

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Charakteryzowanie maszyn i urządzeń introligatorskich

5.3.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik poligraf, w obrębie jednostki
modułowej 311[28]Z1.02 Charakteryzowanie maszyn i urządzeń poligraficznych. Jednostka
modułowa zawarta jest w module Podstawy zawodu (schemat układu jednostek modułowych
przedstawiony jest na stronie 4 tego poradnika).

Tak jak kaŜda jednostka modułowa, równieŜ i ta ma ściśle określone cele kształcenia,

materiał nauczania oraz wskazania metodyczne do realizacji programu.

W poradniku zamieszczono:

– wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane,

aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

– cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy

z poradnikiem,

– przykładowe scenariusze zajęć,
– przykładowe ćwiczenia ze wskazaniami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–uczenia

się oraz środkami dydaktycznymi,

– ewaluację osiągnięć ucznia – przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.
– wykaz literatury.

Treść programu jednostki modułowej zawiera podstawowe zagadnienia związane

z zastosowaniem maszyn i urządzeń poligraficznych w róŜnych działach poligrafii i na
róŜnych jej etapach technologicznych.

Jednostka modułowa Charakteryzowanie maszyn i urządzeń poligraficznych została

podzielona na trzy rozdziały. Dotyczą one kolejno:
– maszyn i urządzeń stosowanych w przygotowalni poligraficznej,
– maszyn i urządzeń drukujących,

maszyn i urządzeń introligatorskich.
Zagadnienia maszynoznawstwa mogą stanowić dla ucznia zupełną nowość waŜna jest

aktywna  rola  nauczyciela,  szczególnie  podczas  ćwiczeń.  Wskazane  jest  zgromadzenie  duŜej
ilości  materiałów  dydaktycznych  w  postaci  np.  kart  katalogowych,  folderów,  materiałów
reklamowych  producentów  maszyn  i  urządzeń  poligraficznych.  Umiejętność  wyszukiwania,
klasyfikowania, dobierania materiałów na podstawie takich pomocy jest szczególnie cenna.

Zajęcia powinny odbywać się w pracowni maszynoznawstwa lub na warsztatach

szkolnych, w grupach 15-osobowych, a ćwiczenia w zespołach 3–4-osobowych.

Po zakończeniu realizacji programu, zaleca się zastosowanie testu dydaktycznego

wielostopniowego. W tym celu, w poradniku zamieszczono dwa przykładowe testy
sprawdzające, razem z obudową metodyczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

311[28].Z1.01

Charakteryzowanie

procesów

poligraficznych

311[28].Z1.02

Charakteryzowanie

maszyn i urządzeń

poligraficznych

311[28].Z1.04

Posługiwanie się

dokumentacją techniczną

i technologiczną

311[28].Z1.03

Charakteryzowanie

oraz zastosowanie

materiałów

poligraficznych

311[28].Z1

Podstawy zawodu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–  rozróŜniać urządzenia i części zestawu komputerowego,
–  wykorzystywać techniki graficzne i multimedialne podczas realizacji zadań,
–  definiować pojęcia: pamięć masowa, pamięć operacyjna,
–  wyjaśniać funkcje urządzeń wejścia–wyjścia,
–  określać  wpływ  typu  procesora,  jego  szybkości,  rodzaju  płyty  głównej  i  pojemności

pamięci operacyjnej na pracę komputera,

–  stosować wybrane urządzenia peryferyjne,
–  stosować sieć komputerową do wykonania określonych zadań,
–  posługiwać się drukarką lokalną i sieciową,
–  dobierać odpowiedni typ skanera,
–  korzystać z publikacji elektronicznych zamieszczanych w sieci Internet,
–  wykonywać rysunki techniczne,
–  posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu poligrafii,
–  charakteryzować podstawowe działy poligrafii,
–  określać sposoby wykonywania form drukowych,
–  charakteryzować procesy drukowania,
–  posługiwać się narzędziami pracy i dokonywać ich konserwacji,
–  współpracować w grupie i indywidualnie,
–  analizować i wyciągać wnioski,
–  oceniać swoje umiejętności,
–  uczestniczyć w dyskusji,
–  przygotować i przeprowadzić prezentację,
–  prezentować siebie i grupę w której uczeń pracuje,
–  przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–  sklasyfikować maszyny i urządzenia stosowane w poligrafii,
–  scharakteryzować urządzenia tradycyjnej i współczesnej przygotowalni poligraficznej,
–  sporządzić schemat blokowy systemu DTP w róŜnych konfiguracjach,
–  scharakteryzować pojedyncze stanowiska komputerowe DTP oraz stanowiska pracujące w sieci

komputerowej,

–  zaprojektować system DTP zgodnie z wymaganiami technologicznymi,
–  scharakteryzować naświetlarki CtF oraz CtP,
–  scharakteryzować skanery poligraficzne,
–  scharakteryzować drukarki komputerowe stosowane w DTP,
–  scharakteryzować urządzenia do proofingu,
–  dobrać urządzenia do przenoszenia i archiwizowania danych,
–  scharakteryzować urządzenia do produkcji form drukowych,
–  scharakteryzować  budowę,  parametry  techniczne  oraz  zasady  działania  maszyn

i urządzeń do drukowania wypukłego,

– scharakteryzować budowę, parametry techniczne oraz zasady działania maszyn

i urządzeń do drukowania płaskiego,

– scharakteryzować budowę, parametry techniczne oraz zasady działania maszyn

i urządzeń do drukowania wklęsłego,

–  zidentyfikować podstawowe zespoły i części maszyn drukujących,
–  scharakteryzować zabezpieczenia stosowane w maszynach i urządzeniach drukujących,
–  scharakteryzować  budowę,  parametry  techniczne  oraz  zasady  działania  maszyn

i urządzeń introligatorskich,

– scharakteryzować urządzenia do wykonywania róŜnego rodzaju opakowań,
– scharakteryzować

zabezpieczenia

stosowane

maszynach

urządzeniach

introligatorskich.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…...…………………………………………

Modułowy program nauczania:

Technik poligraf 311[28]

Moduł:

Podstawy zawodu 311[28].Z1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie

maszyn

urządzeń

poligraficznych 311[28].Z1.02

Temat: Dobieranie maszyn i urządzeń systemu DTP w róŜnych sytuacjach technologicznych.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności przewidywania, jakie maszyny i urządzenia systemu

DTP naleŜy wybrać w określonej sytuacji technologicznej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń będzie umiał:
–  rozpoznać poszczególne urządzenia wchodzące w skład systemu DTP,
–  scharakteryzować system DTP jako narzędzie współczesnej przygotowalni poligraficznej,
–  scharakteryzować poszczególne urządzenia systemu DTP,
–  przewidzieć jakie maszyny i urządzenia systemu DTP naleŜy zastosować w danej sytuacji

technologicznej,

– przeanalizować dokonany wybór maszyn i urządzeń.

Metody nauczania–uczenia się:
–  pogadanka,
–  ćwiczenie praktyczne,
–  dyskusja dydaktyczna,
–  burza mózgów.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

w grupach 3–4-osobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

system DTP, w skład którego wchodzą wszystkie reprezentatywne urządzenia,

−

karty katalogowe, materiały informacyjne i reklamowe dotyczące poszczególnych maszyn
i urządzeń systemu DTP,

−

dostęp do Internetu,

−

materiały i przybory piśmienne,

−

poradnik dla ucznia,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Przebieg zajęć:
1. Faza wstępna:

–  powitanie uczniów, sprawdzenie listy obecności,
–  nawiązanie do tematu, przedstawienie celów zajęć,
–  zapis tematu do zeszytów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Faza właściwa:

– pogadanka na temat funkcji systemu DTP oraz funkcji poszczególnych maszyn

i urządzeń wchodzących w jego skład,

– dyskusja w grupie na temat zastosowania poszczególnych maszyn i urządzeń,
– opis sytuacji technologicznej, która będzie stanowić podstawę projektowania systemu

DTP dla uczniów,

– „burza mózgów” – zbieranie wszelkich pomysłów na temat zastosowania

poszczególnych maszyn i urządzeń systemu DTP w określonej sytuacji
technologicznej,

– rozdanie uczniom instrukcji do wykonania ćwiczeń i udzielenie odpowiedzi na pytania

dotyczące ćwiczenia,

– rozdanie materiałów do wykonania ćwiczenia,
– wykonywanie przez uczniów ćwiczenia.

3. Faza kończąca:

– prezentowanie wyników pracy,
– dyskusja w grupie na temat trudności napotkanych przez uczniów podczas

wykonywania ćwiczenia,

– podsumowanie zajęć.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Zaprojektuj najprostszy z moŜliwych system DTP, spełniający jednak wszelkie zadania

z zakresu przygotowalni poligraficznej. Aby obniŜyć koszt systemu dobierz stosunkowo tanie
urządzenia  oraz  rozpatrz  moŜliwość  współpracy  z  firmami  zewnętrznymi  w  pewnych
obrębach  technologii.  Projekt  przedstaw  w  postaci  schematu  blokowego,  na  który  wpiszesz
konkretne  typy  maszyn  i  urządzeń.  Na  tak  sporządzonym  schemacie  spróbuj  naszkicować
strzałkami  połączenia  pomiędzy  poszczególnymi  urządzeniami  oraz  przepływ  informacji
pomiędzy nimi.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ankieta

Odpowiedz na poniŜsze pytania. Udzielone odpowiedzi pozwolą ocenić skuteczność

zajęć i dokonać ewentualnych zmian.

1) Czy potrafisz scharakteryzować funkcję systemu DTP oraz wymienić maszyny

i urządzenia wchodzące w jego skład?

2) Czy potrafisz scharakteryzować maszyny i urządzenia systemu DTP pod względem

technologicznym?

3) Czy wiesz, jakie czynniki wpływają na wybór takich a nie innych maszyn

i urządzeń systemu DTP?

4) Czy potrafisz wyszukiwać maszyny i urządzenia systemu DTP, odpowiadające

sytuacji technologicznej korzystając z róŜnych źródeł?

5) Czy potrafisz rysować technologiczne schematy blokowe róŜnego rodzaju systemów

DTP i zaznaczać na nich połączenia i obieg informacji pomiędzy poszczególnymi
urządzeniami?

6) Czy któraś część zajęć była dla ciebie niezrozumiała? JeŜeli TAK, to która?

TAK NIE

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

………...…………………………………………

Modułowy program nauczania:

Technik poligraf 311[28]

Moduł:

Podstawy zawodu 311[28].Z1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie

maszyn

urządzeń

poligraficznych 311[28].Z1.02

Temat: Rysowanie schematów technologicznych oraz analizowanie pracy zespołów

drukowych róŜnego typu maszyn drukujących.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności rozpoznawania schematów róŜnego typu zespołów

drukujących oraz umiejętności analizowania pracy tych mechanizmów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

wymienić podstawowe typy maszyn drukujących,

−

scharakteryzować poszczególne elementy zespołów drukowych,

−

rozpoznać poszczególne elementy maszyn drukujących w maszynach, modelach lub
ewentualnie na filmach,

−

porównać budowę poszczególnych zespołów drukowych,

−

narysować schematy technologiczne zespołów drukowych stosowanych w róŜnego typach
maszynach drukujących,

−

przeanalizować zasadę działania poszczególnych zespołów drukowych.

Metody nauczania–uczenia się:
–  wykład informacyjny,
–  pokaz modeli lub filmów,
–  ćwiczenie praktyczne,
–  dyskusja dydaktyczna.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–  w grupach 3–4-osobowych.

Czas: 3 godziny dydaktyczne (135 minut).

Środki dydaktyczne:
– przykłady kart katalogowych, folderów informacyjnych i reklamowych oraz ofert

internetowych producentów maszyn i urządzeń drukujących,

–  dostęp do Internetu,
–  materiały piśmienne i przybory do wykonania rysunków technicznych,
–  poradnik dla ucznia,
–  zeszyt do ćwiczeń.

Przebieg zajęć:
1.  Faza wstępna:

–  powitanie uczniów, sprawdzenie listy obecności,
–  nawiązanie do tematu, przedstawienie celów zajęć,
–  zapis tematu do zeszytów.

2. Faza właściwa:

– wykład informacyjny na temat rodzajów maszyn drukujących oraz zastosowanych

w nich konstrukcji zespołów drukujących,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

– pokaz konstrukcji i zasady działania zespołów drukujących przy uŜyciu rzeczywistych

maszyn, modli lub filmów dydaktycznych,

– rozdanie uczniom instrukcji do wykonania ćwiczenia i udzielenie odpowiedzi na

pytania dotyczące ćwiczenia,

– rozdanie urządzeń i materiałów do wykonania ćwiczenia,
– wykonywanie przez uczniów ćwiczenia.

3. Faza kończąca:

– prezentowanie wyników pracy,
– dyskusja w grupie na temat budowy zespołów w maszynach przeznaczonych do

róŜnego rodzaju technik drukowania,

– podsumowanie zajęć.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Wykonaj analogiczną jak na zajęciach pracę polegająca na narysowaniu róŜnego rodzaju

zespołów farbowych stosowanych w maszynach drukujących.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
– anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Charakteryzowanie maszyn i urządzeń przygotowalni

poligraficznej

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz maszyny i urządzenia systemu DTP w konkretnej sytuacji technologicznej.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania  pomocy  dydaktycznych.  Prawidłowy  dobór  przez  ucznia  maszyn  i  urządzeń
przygotowalni  poligraficznej  oparty  być  musi  na  duŜej  ilości  materiałów  reklamowych
i  informacyjnych  dostarczonych  przez  nauczyciela.  Musi  się  on  teŜ  wcześniej  upewnić,  Ŝe
materiały te wyczerpują temat w pełnym zakresie, Ŝe nie brakuje np. materiałów opisujących
jakieś kluczowe urządzenie.

Zadaniem nauczyciela jest równieŜ przygotowanie odpowiedniej ilości „scenariuszy

Ilość egzemplarzy poszczególnych kart, folderów itp. musi odpowiadać ilości uczniów

biorących udział w ćwiczeniu. Przygotowana równieŜ być musi odpowiednia ilość stanowisk
przy komputerach. Wskazane jest, gdy istnieje moŜliwość wydrukowania materiałów, które
uczeń znalazł w Internecie. Przygotowanie odpowiedniej liczby materiałów i przyborów
kreślarskich i piśmiennych gwarantuje prawidłowy i sprawny przebieg ćwiczenia.

Przy ocenie i omawianiu ćwiczenia nauczyciel nie powinien koncentrować się na

szczegółach wyboru ucznia. Z uwagi na bardzo małe doświadczenie w tym zakresie uczeń na
pewno nie będzie podejmował optymalnych wyborów. WaŜniejszy jest raczej tok myślenia,
kompletność wybranych urządzeń, niŜ np. konkretny model maszyn lub urządzenia.
Wskazane jest równieŜ, aby nauczyciel przed wykonaniem ćwiczenia nakreślił uczniom opis
sytuacji technologicznej, na tle której ma być dokonany wybór.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  dokładnie przeanalizować sytuacje technologiczną w jakiej ma pracować system DTP,
2)  na podstawie analizy narysować wstępny schemat blokowy systemu DTP,
3)  odnaleźć w materiałach urządzenia spełniające załoŜenia technologiczne,
4)  porównać poszczególne wybrane wcześniej maszyny i urządzenia oraz przeanalizować ich

parametry techniczno-technologiczne,

5) dokonać wyboru konkretnych maszyn i urządzeń,
6) narysować ostateczny schemat systemu DTP, wpisać na niego konkretne typy maszyn

i urządzeń, wpisać ich główne parametry oraz narysować schemat połączeń pomiędzy
nimi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–  wykład informacyjny,
–  ćwiczenie praktyczne,
–  dyskusja w grupie.

rodki dydaktyczne:

– przykłady kart katalogowych, folderów informacyjnych i reklamowych oraz ofert

internetowych producentów maszyn i urządzeń DTP,

–  opis sytuacji technologicznej,
–  dostęp do Internetu,
–  materiały piśmienne,
–  poradnik dla ucznia,
–  zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 2

Dokonaj analizy celowości doboru określonego typu naświetlarki poligraficznej.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania  pomocy  dydaktycznych.  Prawidłowy  dobór  przez  ucznia  odpowiedniej
naświetlarki  oparty  być  musi  na  duŜej  ilości  materiałów  reklamowych  i  informacyjnych
dostarczonych  przez  nauczyciela.  Musi  się  on  teŜ  wcześniej  upewnić,  Ŝe  materiały  te
wyczerpują  temat  w  pełnym  zakresie,  Ŝe  nie  brakuje  np.  materiałów  opisujących  jakiś  typ
naświetlarki.  Ilość  egzemplarzy  poszczególnych  kart,  folderów  itp.  musi  odpowiadać  ilości
uczniów  biorących  udział  w  ćwiczeniu.  Zabezpieczona  równieŜ  być  musi  odpowiednia  ilość
stanowisk  przy  komputerach.  Wskazane  jest,  gdy  istnieje  moŜliwość  wydrukowania
materiałów, które uczeń znalazł w Internecie.

Zadaniem nauczyciela jest równieŜ przygotowanie odpowiedniej ilości „scenariuszy

technologicznych”,  tj.  opisów  konkretnej  sytuacji  technologicznej,  pod  kątem  której  uczeń
wykonuje  ćwiczenie.  Przykładowo  nauczyciel  określa  wielkość  drukarni,  jej  profil,
wydajność,  park  maszynowy,  itp..  Szczegóły  takich  scenariuszy  pozostawia  się  inwencji
nauczyciela.  Przygotowanie  odpowiedniej  liczby  materiałów  i  przyborów  kreślarskich
i piśmiennych gwarantuje prawidłowy i sprawny przebieg ćwiczenia.

Przy ocenie i omawianiu ćwiczenia nauczyciel nie powinien koncentrować się na

szczegółach wyboru ucznia. Z uwagi na bardzo małe doświadczenie w tym zakresie uczeń na
pewno nie będzie podejmował optymalnych wyborów. WaŜniejszy jest raczej tok myślenia,
niŜ np. konkretny model wybranej naświetlarki. Wskazane jest równieŜ, aby nauczyciel przed
wykonanie ćwiczenia nakreślił uczniom opis sytuacji technologicznej, na tle której ma być
dokonany wybór.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) wypisać typy naświetlarek stosowanych w poligrafii,
2) scharakteryzować

naświetlarki

pod

kątem parametrów technologicznych oraz

zastosowania,

3) wypisać wady i zalety naświetlarek w konkretnych sytuacjach technologicznych,
4) wybrać konkretny typ naświetlarki z kaŜdego typu i przyporządkować go do określonej

sytuacji technologicznej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–  wykład informacyjny,
–  ćwiczenie praktyczne,
–  dyskusja w grupie.

rodki dydaktyczne:

– przykłady kart katalogowych, folderów informacyjnych i reklamowych oraz ofert

internetowych producentów maszyn naświetlarek,

–  opis sytuacji technologicznej,
–  dostęp do Internetu,
–  materiały piśmienne,
–  poradnik dla ucznia,
–  zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 3

Dokonaj analizy budowy fotograficznej kopioramy stykowej.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania  pomocy  dydaktycznych.  Kluczowym  środkiem  dydaktycznym  jest  sprawna
fotograficzna  kopiorama  offsetowa,  przygotowana  pod  kątem  ćwiczenia.  Nauczyciel
powinien  zadbać,  aby  wszelkie  zespoły  i  mechanizmy  kopioramy  były  widoczne.  Zalecane
jest  przygotowanie  odpowiedniej  ilości  instrukcji  obsługi  kopioramy,  liczby  materiałów,
przyborów  kreślarskich  i  piśmiennych  które  gwarantują  prawidłowy  i  sprawny  przebieg
ć

wiczenia. Rysunek kopioramy, który sporządzają uczniowie jako zwieńczenie ćwiczenia nie

musi być rysunkiem technicznym, choć naleŜy zwrócić uwagę na jego przejrzystość i kulturę
techniczną. Przed wykonaniem próbnych ustawień kopioramy wskazane jest równieŜ, aby
nauczyciel nakreślił uczniom opis sytuacji technologicznej w jakiej te ustawienia będą
realizowane, np. podał rodzaj płyty offsetowej oraz opisał rodzaj formy kopiowej.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z instrukcją obsługi fotograficznej kopioramy stykowej,
2)  odnaleźć i nazwać w kopioramie wszystkie podstawowe elementy konstrukcyjne,
3)  dokonać przykładowych ustawień naświetlania płyty offsetowej,
4)  narysować rysunek poglądowy ilustrujący budowę kopioramy fotograficznej.
5)  wypisać podstawowe parametry technologiczne kopioramy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–  fotograficzna kopiorama stykowa offsetowa,
–  instrukcja obsługi kopioramy i inne materiały jej dotyczące,
–  opis sytuacji technologicznej,
–  materiały i przybory piśmienne,
–  poradnik dla ucznia,
–  zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Charakteryzowanie maszyn i urządzeń drukujących

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz maszyny i urządzenia drukujące w konkretnej sytuacji technologicznej.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania  pomocy  dydaktycznych.  Prawidłowy  dobór  przez  ucznia  maszyn  i  urządzeń
drukujących  oparty  być  musi  na  duŜej  ilości  materiałów  reklamowych  i  informacyjnych
dostarczonych  przez  nauczyciela.  Musi  się  on  teŜ  wcześniej  upewnić,  Ŝe  materiały  te
wyczerpują  temat  w  pełnym  zakresie,  Ŝe  nie  brakuje  np.  materiałów  opisujących  jakieś
kluczowe urządzenie. Ilość egzemplarzy poszczególnych kart, folderów itp. musi odpowiadać
ilości uczniów biorących udział w ćwiczeniu. Zabezpieczona równieŜ być musi odpowiednia
ilość  stanowisk  przy  komputerach.  Wskazane  jest,  gdy  istnieje  moŜliwość  wydrukowania
materiałów, które uczeń znalazł w Internecie.

Zadaniem nauczyciela jest równieŜ przygotowanie odpowiedniej ilości „scenariuszy

Przy ocenie i omawianiu ćwiczenia nauczyciel nie powinien koncentrować się na

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeanalizować sytuacje technologiczną w jakiej mają pracować maszyny

i urządzenia drukujące,

2) odnaleźć w materiałach róŜne maszyny drukujące spełniające załoŜenia technologiczne,
3) porównać poszczególne wybrane wcześniej maszyny i urządzenia oraz przeanalizować ich

parametry techniczno-technologiczne,

4) dokonać wyboru konkretnych maszyn i urządzeń,
5) narysować schemat blokowy drukarni i wrysować w ten schemat wybrane maszyny

i urządzenia drukujące.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–  wykład informacyjny,
–  ćwiczenie praktyczne,
–  dyskusja w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne:

– przykłady kart katalogowych, folderów informacyjnych i reklamowych oraz ofert

internetowych producentów maszyn i urządzeń drukujących,

–  opis sytuacji technologicznej,
–  dostęp do Internetu,
–  materiały piśmienne,
–  poradnik dla ucznia,
–  zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 2

Narysuj zespoły i mechanizmy róŜnego typu maszyn drukujących.

Wskazówki do realizacji
Wykonanie tego ćwiczenia powinno odbywać się w pracowni maszynoznawstwa

zaopatrzonej  w  róŜne  maszyny  drukujące,  na  warsztatach  szkolnych  lub  w  innym  zakładzie
pracy.  Chodzi  o  to  by  uczniowie  rysowali  zespoły  i  mechanizmy  maszyn  drukujących
„z  natury”  i  mieli  moŜliwość  podejścia  do  maszyn,  a  nawet  dotknięcia  ich.  MoŜna  równieŜ
zaprezentować  im  maszyny  drukujące  podczas  pracy.  JeŜeli  nie  dysponujemy  takimi
moŜliwościami  to  moŜemy  wykonać  to  ćwiczenie  w  oparciu  o  filmy  dydaktyczne,  pokazy
multimedialne, zdjęcia maszyn i wspomaganie się Internetem.

Przygotowanie odpowiedniej liczby materiałów i przyborów kreślarskich i piśmiennych

gwarantuje prawidłowy i sprawny przebieg ćwiczenia. Rysunki zespołów i mechanizmów
maszyn drukujących, które sporządzają uczniowie nie muszą być rysunkami technicznymi,
choć naleŜy zwrócić uwagę na jego przejrzystość i kulturę techniczną ich wykonania.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się materiałami ilustrującymi konstrukcje róŜnych maszyn drukujących,
2)  wyodrębnić w maszynach drukujących poszczególne zespoły i mechanizmy,
3)  wykonać rysunki zespołów drukujących poszczególnych typów maszyn,
4)  wykonać rysunki zespołów farbowych poszczególnych typów maszyn,
5)  wykonać rysunek zespołu zwilŜającego maszyny offsetowej,
6)  wykonać rysunek zespołu zasilającego papierem maszyny drukującej,
7)  przeanalizować róŜnice konstrukcyjne występujące w zespołach i mechanizmach róŜnego

rodzaju maszyn i urządzeń drukujących.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

– przykłady kart katalogowych, folderów informacyjnych i reklamowych oraz ofert

internetowych producentów maszyn i urządzeń drukujących,

–  dostęp do Internetu,
–  materiały piśmienne,
–  poradnik dla ucznia,
–  zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Sporządź rysunki techniczne przedstawionych części maszyn drukujących.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania  odpowiedniej  ilości  części  charakterystycznych  dla  maszyn  drukujących.
WaŜne  jest,  aby  uczeń  miał  świadomość,  Ŝe  rysuje  element  reprezentatywny  dla  określonej
maszyny  drukarskiej.  Wskazane  jest  w  związku  z  tym  dość  dokładne  opisanie  części
maszyny, np. „wałek rozcierający maszyny Romayor”, itp..

W celu sprawnego przebiegu ćwiczeń naleŜy przygotować odpowiednią do ilości uczniów

ilość  stanowisk  kreślarskich  w  pracowni  maszynoznawstwa.  Dostępne  powinny  być  równieŜ
podręczniki  i  normy  dotyczące  rysunku  technicznego,  choć  w  przypadku  tego  ćwiczenia
bazujemy na umiejętnościach nabytych wcześniej. Nauczyciel powinien równieŜ zadbać
by uzupełnieniem ćwiczenia były rysunki złoŜeniowe lub poglądowe maszyn drukujących,
z  których pochodzą rysowane przez uczniów części maszyn.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować materiały i przybory niezbędne do wykonania rysunku technicznego,
2) przypomnieć sobie podstawowe zasady i normy dotyczące wykonywania rysunków

technicznych,

3) przeanalizować otrzymaną część maszyny drukującej i opracować koncepcję wykonania

rysunku,

4) wykonać rysunek techniczny części zgodny z zasadami i normami, umoŜliwiający

wykonanie takiej części,

5) odnaleźć narysowany element w rysunku złoŜeniowym lub poglądowym danej maszyny

lub urządzenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–  pokaz z objaśnieniem,
–  ćwiczenia praktyczne,
–  dyskusja dydaktyczna.

rodki dydaktyczne:

–  części pochodzące z róŜnego rodzaju maszyn drukujących,
–  rysunki złoŜeniowe lub poglądowe maszyn i urządzeń drukujących,
–  materiały i przybory do wykonania rysunków technicznych,
–  podręczniki i normy z zakresu rysunku technicznego,
–  poradnik dla ucznia,
–  zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Charakteryzowanie maszyn i urządzeń introligatorskich

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz maszyny i urządzenia introligatorskie w konkretnej sytuacji technologicznej.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania  pomocy  dydaktycznych.  Prawidłowy  dobór  przez  ucznia  maszyn  i  urządzeń
introligatorskich  oparty  być  musi  na  duŜej  ilości  materiałów  reklamowych  i  informacyjnych
dostarczonych  przez  nauczyciela.  Musi  się  on  teŜ  wcześniej  upewnić,  Ŝe  materiały  te
wyczerpują  temat  w  pełnym  zakresie,  Ŝe  nie  brakuje  np.  materiałów  opisujących  jakieś
kluczowe urządzenie. Ilość egzemplarzy poszczególnych kart, folderów itp. musi odpowiadać
ilości  uczniów  biorących  udział  w  ćwiczeniu.  Przygotowana  równieŜ  być  musi  odpowiednia
ilość  stanowisk  przy  komputerach.  Wskazane  jest,  gdy  istnieje  moŜliwość  wydrukowania
materiałów, które uczeń znalazł w Internecie.

Zadaniem nauczyciela jest równieŜ przygotowanie odpowiedniej ilości „scenariuszy

Przy ocenie i omawianiu ćwiczenia nauczyciel nie powinien koncentrować się na

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przeanalizować sytuacje technologiczną w jakiej mają pracować maszyny

i urządzenia introligatorskie,

2) odnaleźć w materiałach róŜne maszyny introligatorskie spełniające załoŜenia

technologiczne,

3) porównać poszczególne wybrane wcześniej maszyny i urządzenia oraz przeanalizować ich

parametry techniczno-technologiczne,

4) dokonać wyboru konkretnych maszyn i urządzeń,
5) narysować schemat blokowy drukarni i wrysować w ten schemat wybrane maszyny

i urządzenia introligatorskie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–  wykład informacyjny,
–  ćwiczenie praktyczne,
–  dyskusja w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne:

– przykłady kart katalogowych, folderów informacyjnych i reklamowych oraz ofert

internetowych producentów maszyn i urządzeń introligatorskich,

–  opis sytuacji technologicznej,
–  dostęp do Internetu,
–  materiały piśmienne,
–  poradnik dla ucznia,
–  zeszyt do ćwiczeń.

Ćwiczenie 2

Narysuj zespoły i mechanizmy róŜnego typu maszyn introligatorskich.

Wskazówki do realizacji
Wykonanie tego ćwiczenia powinno odbywać się w pracowni maszynoznawstwa

zaopatrzonej  w  róŜne  maszyny  introligatorskie,  na  warsztatach  szkolnych  lub  w  innym
zakładzie  pracy.  Chodzi  o  to  by  uczniowie  rysowali  zespoły  i  mechanizmy  maszyn
introligatorskich  „z  natury”  i  mieli  moŜliwość  podejścia  do  maszyn,  a  nawet  dotknięcia  ich.
MoŜna  równieŜ  zaprezentować  im  maszyny  introligatorskie  podczas  pracy.  JeŜeli  nie
dysponujemy  takimi  moŜliwościami  to  moŜemy  wykonać  to  ćwiczenie  w  oparciu  o  filmy
dydaktyczne, pokazy multimedialne, zdjęcia maszyn i wspomaganie się Internetem.

Przygotowanie odpowiedniej liczby materiałów i przyborów kreślarskich i piśmiennych

gwarantuje prawidłowy i sprawny przebieg ćwiczenia.

Rysunki zespołów i mechanizmów maszyn introligatorskich, które sporządzają uczniowie

nie muszą być rysunkami technicznymi, choć naleŜy zwrócić uwagę na jego przejrzystość
i kulturę techniczną ich wykonania.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się materiałami ilustrującymi konstrukcje róŜnych maszyn introligatorskich,
2)  wyodrębnić w maszynach introligatorskich poszczególne zespoły i mechanizmy,
3)  wykonać rysunki zespołów i mechanizmów róŜnego rodzaju krajarek,
4)  wykonać rysunki zespołów i mechanizmów róŜnego rodzaju złamywarek,
5)  wykonać rysunek zespołu zszywającego w zszywarce drutem,
6)  wykonać rysunki blokowe róŜnego rodzaju linii potokowych,
7)  przeanalizować róŜnice konstrukcyjne występujące w zespołach i mechanizmach róŜnego

rodzaju maszyn i urządzeń introligatorskich.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

– przykłady kart katalogowych, folderów informacyjnych i reklamowych oraz ofert

internetowych producentów maszyn i urządzeń introligatorskich,

–  dostęp do Internetu,
–  materiały piśmienne i przybory do wykonania rysunków technicznych,
–  poradnik dla ucznia,
–  zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Wykonaj rysunki techniczne przedstawionych typowych części maszyn introligatorskich.

Wskazówki do realizacji
Prawidłowe przeprowadzenie ćwiczenia wymaga od nauczyciela wcześniejszego

przygotowania  odpowiedniej  ilości  części  charakterystycznych  dla  maszyn  introligatorskich.
WaŜne  jest,  aby  uczeń  miał  świadomość,  Ŝe  rysuje  element  reprezentatywny  dla  określonej
maszyny  introligatorskiej.  Wskazane  jest  w  związku  z  tym  dość  dokładne  opisanie  części
maszyny, np. „nóŜ czołowy krajarki trójnoŜowej”, itp..

W celu sprawnego przebiegu ćwiczeń naleŜy przygotować odpowiednią do ilości uczniów

ilość  stanowisk  kreślarskich  w  pracowni  maszynoznawstwa.  Dostępne  powinny  być  równieŜ
podręczniki  i  normy  dotyczące  rysunku  technicznego,  choć  w  przypadku  tego  ćwiczenia
bazujemy na umiejętnościach nabytych wcześniej. Nauczyciel powinien równieŜ zadbać
by  uzupełnieniem  ćwiczenia  były  rysunki  złoŜeniowe  lub  poglądowe  maszyn
introligatorskich, z  których pochodzą rysowane przez uczniów części maszyn.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przygotować materiały i przybory niezbędne do wykonania rysunku technicznego,
2) przypomnieć sobie podstawowe zasady i normy dotyczące wykonywania rysunków

technicznych,

3) przeanalizować otrzymaną część maszyny introligatorskiej i opracować koncepcję

wykonania rysunku,

4) wykonać rysunek techniczny części zgodny z zasadami i normami, umoŜliwiający

wykonanie takiej części,

5) odnaleźć narysowany element w rysunku złoŜeniowym lub poglądowym danej maszyny.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

rodki dydaktyczne:

–  części pochodzące z róŜnego rodzaju maszyn introligatorskich,
–  rysunki złoŜeniowe lub poglądowe maszyn i urządzeń introligatorskich,
–  materiały i przybory do wykonania rysunków technicznych,
–  podręczniki i normy z zakresu rysunku technicznego,
–  poradnik dla ucznia,
–  zeszyt do ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Charakteryzowanie maszyn
i urządzeń poligraficznych”

Test składa się z dwudziestu zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 12, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za kaŜdą poprawną odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie co najmniej 16 zadań, w tym przynajmniej jednego z poziomu
ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 19 zadań, w tym 2 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. c, 3. d, 4. c, 5. c, 6. b, 7. a, 8. b, 9. c, 10. c, 11. a,
12. b, 13. c, 14. a, 15. a, 16. a, 17. d, 18. b, 19. c, 20. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia uczniów)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Sklasyfikować maszyny i urządzenia
poligraficzne

Wskazać prawidłową nazwę systemu
przepływu prac stosowanego
w przygotowalni poligraficznej

Wskazać maszyny i urządzenia
poligraficzne wchodzące w skład
systemu DTP

Wskazać zastosowanie plików typu PPF

Wskazać róŜnice technologiczne
i moŜliwości zastosowania
naświetlarek typu CtP i CtF

Scharakteryzować skanery stosowane
w systemach DTP pod kątem
zastosowania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scharakteryzować drukarki laserowe
stosowane w systemach DTP pod
kątem zastosowania

Dokonać podziału urządzeń do
proofingu pod kątem technologicznym

Wskazać podstawowe zespoły
i mechanizmy kopioramy

Wskazać częścią jakiego zespołu jest
urządzenie anilox występujące
w maszynach fleksograficznych

Wymienić charakterystyczne dla
maszyn offsetowych zespoły
i mechanizmy

Dobrać odpowiedni typ zespołu
farbowego do maszyny
rotograwiurowej

Przyporządkować urządzenia
dodatkowe do określonego rodzaju
maszyny drukującej

Wskazać zespoły i mechanizmy, które
nie są charakterystyczne dla maszyn
offsetowych arkuszowych

Wskazać podstawowe zespoły
i mechanizmy krajarki jednonoŜowej

Dokonać podziału złamywarek ze
względu na konstrukcję

Sklasyfikować urządzenia
charakterystyczne dla potokowych
linii introligatorskich do oprawy
zeszytowej

Wskazać maszyny i urządzenia
stosowane przy wykonywaniu oprawy
twardej

Wskazać maszyny i urządzenia
stosowane do uszlachetniania druków

Dokonać doboru odpowiedniej
maszyny lub urządzenia do produkcji
akcydensów opakowaniowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2.  Przed rozpoczęciem sprawdzianu przedstaw uczniom zasady przebiegu testowania.
3.  Podkreśl wagę samodzielnego rozwiązywania zadań testowych.
4.  Rozdaj  uczniom  przygotowane  dla  nich  materiały  (instrukcję,  zestaw  zadań  testowych,

kartę odpowiedzi).

5.  Udziel odpowiedzi na pytania formalne uczniów.
6.  Przypomnij o upływającym czasie na 10 i 5 minut przed zakończeniem sprawdzianu.
7.  Po zakończeniu testu przed czasem uczeń podnosi rękę i czeka aŜ nauczyciel odbierze od

niego pracę.

8. Po upływie czasu sprawdzianu poproś uczniów o odłoŜenie przyborów do pisania.
9. Zbierz od uczniów karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  kaŜdego  zadania  dołączone  są  4  moŜliwości  odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki naleŜy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.
9. Po zakończeniu testu podnieś rękę i zaczekaj aŜ nauczyciel odbierze od Ciebie pracę.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia

–  instrukcja,
–  zestaw zadań testowych,
–  karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Maszyny i urządzenia stosowane w poligrafii moŜemy podzielić na

przygotowalni poligraficznej, introligatorskie oraz wykańczające.

przygotowalni poligraficznej, drukujące oraz introligatorskie.

do produkcji form drukowych, drukujące oraz pakujące.

drukujące, introligatorskie oraz uszlachetniające.

2. Cyfrowy system przepływu prac w przygotowalni poligraficznej nosi nazwę

CPI3.

managment system.

workflow.

desktop flow.

3. W skład systemu DTP mogą wchodzić m.in.

komputer, powiększalnik reprodukcyjny, suszarka do płyt.

skaner, naświetlarka CtF, aparat fotoreprodukcyjny.

monotyp, naświetlarka CtP, kopiorama.

sieć komputerowa, skaner, naświetlarka CtP.

4. Informacje zawarte w pliku PPF definiują

rodzaje fontów zawarte w pracy.

zadania poszczególnych pracowników prepressu.

wszystkie zadania dotyczące reprodukcji.

sposób obróbki introligatorskiej.

5. Podstawowa róŜnica pomiędzy naświetlarkami CtP i CtF polega na tym Ŝe

naświetlarki CtP współpracują bezpośrednio z systemami DTP.

naświetlarki CtP naświetlają formy drukowe, a CtF formy papierowe.

naświetlarki CtP naświetlają formy drukowe, a CtF formy kopiowe.

naświetlarki CtP naświetlają płyty offsetowe, a CtF w inych technikach.

6. Skanery stosowane w systemach DTP słuŜą do

odczytywania oryginałów refleksyjnych, naświetlania ich i wywoływania.

odczytywania wszelkich oryginałów i digitalizowania ich.

zamiany sygnału świetlnego na mechaniczny.

skanowania przezroczy, ich obróbki i wywoływania.

7. Drukarki laserowe stosowane w systemach DTP słuŜą do

drukowania materiałów do korekty i wykonywania diapozytywów na kalkach.

drukowania faktur oraz wykonywania form drukowych do sitodruku.

drukowania średnich i duŜych nakładów akcydensowych.

drukowania wysokich nakładów lub wykonywania form drukowych flexo.

8. Urządzenia do proofingu moŜna podzielić na

drukarskie, fotochemiczne, komputerowe.

klasyczne, analogowe, cyfrowe.

klasyczne, laserowe, fotograficzne.

fotochemiczne, elektroniczne, stykowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Zasadnicze elementy kopioramy to

promiennik UV, płyta plexi, fartuch, spręŜarka.

laser, szyba, fartuch, suszarka.

ródła światła, szyba, fartuch gumowy, spręŜarka.

ródła światła, szyba, fartuch płócienny, wywoływarka.

10. Urządzenie anilox charakterystyczne dla techniki drukowania fleksograficznego jest

częścią zespołu
a)

zasilającego papierem.

drukującego.

farbowego.

zwilŜającego.

11. Charakterystyczne dla maszyn offsetowych są następujące zespoły i mechanizmy

cylinder pośredni, zespół nawilŜający, zespół farbowy.

cylinder rastrowy, zespół suszący, zespół farbowy.

cylinder grawerowany, zespół nawilŜający, zespół farbowy zanurzeniowy.

cylinder gumowy, zespół natryskowy, zespół farbowy natryskowy.

12. W technice drukowania rotograwiurowego stosuje się zespoły farbowe

do farb gęstych.

zanurzeniowe.

6–9-walcowe.

napylające.

13. Złamywaki lejowe oraz urządzenia do automatycznej zmiany roli stosujemy

w maszynach drukujących typograficznych arkuszowych płaskich.

w maszynach drukujących arkuszowych rotacyjnych.

w maszynach drukujących zwojowych.

w tylko maszynach zwojowych fleksograficznych.

14. Maszyny arkuszowe rotacyjne offsetowe nie posiadają

zespołu automatycznej zmiany roli.

zespołu zwilŜającego.

zespołu wykładającego.

mechanizmów kontrolno-zabezpieczających.

15. Krajarka jednonoŜowa składa się m.in. z następujących mechanizmów

belki oporowej, listwy podnoŜowej, noŜa.

belki oporowej, listwy podbelkowej, lasera.

stołu obrotowego, noŜa, prasy.

transportera drabinkowego, listwy podnoŜowej, krąŜków tnących.

16. Złamywarki dzielimy na następujące rodzaje

noŜowe, kasetowe, kombinowane, lejowe.

noŜowe, kasetonowe, kombinowane, arkuszowe.

laserowe, kasetowe, mieszane, lejowe.

krąŜkowe, pudełkowe, kombinowane, lejowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Potokowe linie introligatorskie do oprawy zeszytowej składają się z urządzeń do

prasowania składek, zszywania składek, lakierowania okładek.

kompletowania składek, sklejania składek, suszenia.

liczenia składek, sklejania składek, okrawania.

kompletowania składek, zszywania składek, okrawania.

18. Przy wykonywaniu oprawy twardej stosuje się maszyny do

liczenia składek, barwienia okładek, łączenia wkładów z okładką.

łączenia składek, wykonywania okładek, łączenia wkładów z okładką.

formatowania składek, wykonywania okładek, łączenia składek z okładką.

perforowania składek, wykonywania okładek, suszenia opraw.

19. Podstawowe maszyny i urządzenia stosowane do uszlachetniania druków to

powlekarki, foliarki, wypalarki.

oklejarki, powlekarki, urządzenia do tłoczeń.

lakierówki, foliarki, urządzenia do tłoczeń.

lakierówki, farbiarki, urządzenia do grawerowania okładek.

20. Najczęściej uŜywane urządzenia do produkcji akcydensów opakowaniowych to

a)  urządzenia drukujące, wykrawarki, klejarki, urządzenia uszlachetniające.
b)  urządzenia drukujące, krajarki jednonoŜowe, klejarki, suszarki.
c)  maszyny papiernicze, krajarki trójnoŜowe, klejarki, urządzenia uszlachetniające.

d) potokowe linie kompletująco-zszywająco-okrawające.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………........………………………………

Charakteryzowanie maszyn i urządzeń poligraficznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2
Test praktyczny – typu „próba pracy”

„Próba pracy” ma w zamierzeniu spełnić dwa zadania:
1) sprawdzić stopień opanowania jednej z umiejętności praktycznych, jakie uczniowie

powinni zdobyć przy realizacji tej jednostki modułowej,

2) przygotować uczniów do zdawania części praktycznej egzaminu zewnętrznego,

potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie technik poligraf.

W  tym  celu  zadanie  praktyczne  musi  być  przygotowane  w  takiej  formie,  z  jaką  uczniowie
spotkają  się  na  egzaminie.  Oznacza  to  konieczność  opracowania  zadania  w  sposób
umoŜliwiający  kryterialne  ocenianie  wykonywanych  przez  ucznia  czynności  w  czterech
obszarach: planowania, organizowania, wykonywania i prezentowania.

Ocenianie:
niedostateczny

do 8 pkt.

dopuszczający

9–10 pkt.

dostateczny

11–13 pkt.

dobry

14–15 pkt.

bardzo dobry

od 16 pkt.

WyposaŜenie stanowiska do przeprowadzenia próby pracy:

WyposaŜenie na stanowisku

Ilość

Instrukcja

1 szt.

Arkusz z treścią zadania praktycznego

1 kpl.

Arkusz odpowiedzi do zadania praktycznego

1 kpl.

Materiały informacyjne, reklamowe

1 kpl.

Dostęp do Internetu

1 kpl.

Informacja dla ucznia

1. Sprawdź, czy otrzymałeś kompletny arkusz do wykonania zadania. Ewentualne braki

stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi.

2. Na arkuszu PLAN DZIAŁANIA wpisz swój numer ewidencyjny PESEL, datę urodzenia

i numer stanowiska.

3. Zapoznaj się z treścią zadania praktycznego, instrukcją do jego wykonania, stanowiskiem

roboczym i jego wyposaŜeniem. Masz na to 20 minut.

4. Czas rozpoczęcia i zakończenia zadania nauczyciel zapisze w widocznym dla Ciebie

miejscu (czas wykonania zadania wynosi 180 minut).

Pamiętaj, Ŝe podczas wykonywania zadania jesteś oceniany przez nauczyciela, który
obserwuje wykonywane przez Ciebie czynności i nie będzie udzielać Ci Ŝadnych wskazówek.
Nauczyciel interweniuje tylko w przypadku naruszenia przez Ciebie przepisów bhp, ochrony
przeciwpoŜarowej i moŜe w takim przypadku przerwać wykonywanie zadania.

Powodzenia!

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie testowe:

Istniejąca na rynku firma wielobranŜowa ma zamiar poszerzyć swoją działalność

o szeroko  pojętą  działalność  poligraficzną.  Zamiarem  firmy  jest  stworzenie  niezaleŜnej
drukarni  obsługującej  zamówienia  ze  średniego  segmentu.  Firma  dysponuje  lokalem
o powierzchni  około  1 000  m

wraz z parkingiem, rampą, pomieszczeniami biurowymi,

pomieszczeniami dostosowanymi do pracy sprzętu komputerowego, socjalnymi, itp..

Przyjęto następujące załoŜenia technologiczne:

–  samowystarczalność w obrębie załoŜonego profilu produkcji,
–  oparcie produkcji na technologii drukowania offsetowego,
–  zastosowanie dodatkowo 1 uzupełniającej techniki drukowania,
–  wyposaŜenie drukarni w maszyny o maksymalnym formacie B2,
–  moŜliwość uszlachetniania wyrobów.

Zakładany profil produkcji:

–  akcydensy reklamowe, informacyjne i manipulacyjne,
–  opakowania,
–  periodyki z wyłączeniem gazet codziennych,
–  ksiąŜki i broszury z wyłączeniem oprawy twardej,
–  gadŜety reklamowe,
–  inne moŜliwe do wykonania wyroby.

Na drukarnię zgromadzone są odpowiednie środki finansowe.

Dokonaj  szczegółowej  analizy  sytuacji  pod  kątem  technologicznym  i  logistycznym
i  opracuj  na  postawie  analizy  projekt  wyposaŜenia  drukarni  w  maszyny  i  urządzenia
poligraficzne zgodnie z załoŜeniami. Zaproponuj konkretne typy urządzeń, naszkicuj schemat
blokowy obrazujący wybrane urządzenia i za pomocą strzałek zaznacz kolejne etapy prac nad
produktem poligraficznym. Oszacuj w przybliŜeniu koszt wyposaŜenia drukarni.

Instrukcja wykonania zadania:

Aby bezpiecznie i poprawnie wykonać zadanie:
1)  Przeanalizuj dokładnie treść zadania.
2)  Zapisz w formularzu PLAN DZIAŁANIA:

czynności związane z wykonaniem zadania, w kolejności ich wykonywania,

wykaz niezbędnych materiałów informacyjno-reklamowych,

wykaz czasopism branŜowych i specjalistycznych,

3) Przystąp do zorganizowania stanowiska pracy:

zgromadź i rozmieść na stanowisku pracy niezbędne materiały reklamowo-
informacyjne,

sprawdź stan techniczny stanowiska komputerowego zapewniającego dostęp do
Internetu,

wykonaj wstępne załoŜenia technologiczne zgodne z opisem sytuacji.

4) Zaproponuj maszyny i urządzenia poligraficzne z obszaru przygotowalni poligraficznej,

które są zgodne ze wstępnymi załoŜeniami.

5) Zaproponuj określony sposób wykonywania form drukowych w offsecie.
6) Zaproponuj offsetowe maszyny i urządzenia drukujące, zgodne ze wstępnymi

załoŜeniami.

7) Dobierz dodatkową, uzupełniającą technikę drukowania jaką zastosujesz w drukarni.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8) Zaproponuj dla uzupełniającej techniki drukowania maszyny i urządzenia, zgodne ze wstępnymi

załoŜeniami.

9) Zaproponuj introligatorskie maszyny i urządzenia, zgodne ze wstępnymi załoŜeniami.
10) Zaproponuj maszyny i urządzenia słuŜące do uszlachetniania wyrobów poligraficznych,

zgodne ze wstępnymi załoŜeniami.

11) Sporządź wykaz wszystkich wybranych maszyn i urządzeń poligraficznych wraz

z podaniem ich typu, przeznaczenia i ceny, a takŜe ceny łącznej maszyn,

12) Opracuj przebieg procesu wytwarzania przykładowego wyrobu poligraficznego

zilustrowany schematem blokowym maszyn i urządzeń poligraficznych.

13) Zgłoś przez podniesienie ręki gotowość do prezentacji.
14) Podczas prezentacji:

a) omów sposób wykonania zadania, celowość doboru maszyn i urządzeń,
b) oceń jakość wykonanych przez siebie prac.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zawód: technik poligraf
Symbol cyfrowy zawodu 311[28]
Oznaczenie tematu: …….
Oznaczenia zadania: ………

PESEL

Data urodzenia

Numer stanowiska

dzień miesiąc rok

PLAN DZIAŁANIA

1. Zapisz czynności związane z kompleksowym zaplanowanie wyposaŜenia firmy

poligraficznej, zgodnie z otrzymanymi załoŜeniami

……………………………………………………………………………..…………….………
…………………………………………………………….………………..……………………
……………………………………………………….……….……………….…………………
…………………………………………….……….………………………….…………………
……………………………………….…….………………………………….…………………
………………………………….…….……………………………………….…………………
…………………………….….……………………………………………….…………………
…………………………..…………………………………………………….…………………
………………………………………………………..…………….……………………………
…………………………………………………………………………..………………………
…………………………………………………………………………………………………..

2. Wykaz materiałów informacyjno-reklamowych niezbędnych do wykonania zadania:
…………………………………………..………………………………………………………
…………………………………………..………………………………………………………
…………………………………………..………………………………………………………
…………………………………………..………………………………………………………
…………………………………………..………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..

3. Wykaz czasopism branŜowych i specjalistycznych niezbędnych do wykonania zadania:
…………………………………..………………………………………………………………
…………………………………..………………………………………………………………
…………………………………..………………………………………………………………
…………………………………..………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………….

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Arkusz odpowiedzi do zadania praktycznego

Imię i nazwisko ……………………………………………….....……………………………..

1. Proponuję do drukarni następujące maszyny i urządzenia przygotowalni poligraficznej:

2. Proponuję następującą technologię wykonywania płyt offsetowych:

i w związku z powyŜszym wyborem następujące urządzenia:

3. Proponuję do drukarni następujące offsetowe maszyny drukujące:

4. Proponuję następującą dodatkową uzupełniającą technologię drukowania:

i w związku z powyŜszym wyborem następujące urządzenia:

5. Proponuję następujące maszyny i urządzenia introligatorskie:

6. Proponuję do drukarni następujące maszyny i urządzenia do uszlachetniania wyrobów

poligraficznych:

7. Zbiorczy wykaz wybranych maszyn i urządzeń poligraficznych wraz z podaniem nazwy

typu, zastosowania oraz ceny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie praktyczne:

Istniejąca na rynku firma wielobranŜowa ma zamiar poszerzyć swoją działalność

o  szeroko  pojętą  działalność  poligraficzną.  Zamiarem  firmy  jest  stworzenie  niezaleŜnej
drukarni  obsługującej  zamówienia  ze  średniego  segmentu.  Firma  dysponuje  lokalem
o  powierzchni  około  1 000  m

wraz z parkingiem, rampą, pomieszczeniami biurowymi,

pomieszczeniami dostosowanymi do pracy sprzętu komputerowego, socjalnymi, itp..

Przyjęto następujące załoŜenia technologiczne:

Zakładany profil produkcji:

Na drukarnię zgromadzone są odpowiednie środki finansowe.

Dokonaj szczegółowej analizy sytuacji pod kątem technologicznym i logistycznym
i opracuj na postawie analizy projekt wyposaŜenia drukarni w maszyny i urządzenia
poligraficzne zgodnie z załoŜeniami. Zaproponuj konkretne typy urządzeń, naszkicuj schemat
blokowy obrazujący wybrane urządzenia i za pomocą strzałek zaznacz kolejne etapy prac nad
produktem poligraficznym. Oszacuj w przybliŜeniu koszt wyposaŜenia drukarni.

CZYNNOŚCI OCENIANE I KRYTERIA WYKONANIA

Liczba

pkt.
0–1

Czynność 1: Sporządzenie wykazu niezbędnych materiałów informacyjno-
reklamowych.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń zapisał co najmniej:

–

materiały

informacyjno-reklamowe

dotyczące

przygotowalni

poligraficznej,

–

materiały informacyjno-reklamowe dotyczące maszyn i urządzeń
drukujących,

–

materiały informacyjno-reklamowe dotyczące maszyn i urządzeń
introligatorskich.

Czynność 2: Sporządzenie wykazu niezbędnych czasopism specjalistycznych
i branŜowych.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń uwzględnił w wykazie tytuły, co
najmniej 2 czasopism.

Suma punktów w obszarze I. Planowanie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Czynność 3: Zgromadzenie niezbędnych materiałów informacyjno-
reklamowych.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń zgromadził materiały
dotyczące:

–

przygotowalni poligraficznej,

–

maszyn drukujących,

–

maszyn introligatorskich.

Czynność

Zgromadzenie

niezbędnych

materiałów

czasopism

specjalistycznych i branŜowych.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń zgromadził co najmniej 2 rodzaje
czasopism uŜytecznych do wykonania zadania.

Czynność 5: Dokonanie analizy sytuacji technologicznej i wypisanie
wstępnych załoŜeń dotyczących doboru maszyn i urządzeń.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń wyodrębnił 4 z 5-ciu załoŜeń
organizacyjnych i technologicznych dotyczących planowanej firmy:

–

samowystarczalność w obrębie załoŜonego profilu produkcji,

–

oparcie produkcji na technologii drukowania offsetowego,

–

zastosowanie

dodatkowo

jednej

uzupełniającej

techniki

drukowania,

–

wyposaŜenie drukarni w maszyny o maksymalnym formacie B2,

–

moŜliwość uszlachetniania wyrobów.

Suma punktów w obszarze II. Organizowanie

Czynność  6:  Dokonanie  doboru  maszyny  i  urządzeń  przygotowalni
poligraficznej zgodnie z załoŜeniami wstępnymi.
Kryterium wykonania: 1  pkt.  –  jeŜeli  uczeń  dobrał  prawidłowo  wszystkie
urządzenia gwarantujące samowystarczalność firmy.

Czynność 7: Dokonanie doboru technologii produkcji form drukowych
w offsecie oraz odpowiednich do niej urządzeń.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń dobrał prawidłowo

technologię wykonania offsetowej formy drukowej oraz prawidłowo
dobrał urządzenia do jej wykonania.

Czynność 8: Dokonanie doboru maszyn i urządzeń drukujące w technice
offsetowej zgodnie z załoŜeniami wstępnymi.

Kryterium wykonania: 1 pkt – jeŜeli uczeń dobrał prawidłowo wszystkie

maszyny i urządzenia drukujące gwarantujące samowystarczalność
firmy.

Czynność  9:  Dokonanie  doboru  dodatkowej  techniki  drukowania  oraz
odpowiadających jej maszyn i urządzeń.
Kryterium  wykonania:  1  pkt.  –  jeŜeli  uczeń  dobrał  prawidłowo
technologię  drukowania  uzupełniającego  oraz  prawidłowo  dobrał
urządzenia do drukowania w tej technice.

Czynność 10: Dokonanie doboru maszyn i urządzeń introligatorskich
zgodnie z załoŜeniami wstępnymi.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń dobrał prawidłowo wszystkie

maszyny i urządzenia introligatorskie gwarantujące samowystarczalność
firmy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Czynność 11: Dobór maszyn i urządzeń do uszlachetniania wyrobów
poligraficznych

mających

zastosowanie

określonej

sytuacji

technologicznej.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń zaproponował co najmniej 2

urządzenia słuŜące do uszlachetniania druków.

Czynność 12: Sporządzanie sumatywnego wykazu maszyn i urządzeń

poligraficznych stosowanych w określonej załoŜeniami drukarni oraz
szacowanie ich kosztu.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń wykonał sumatywne,

tabelaryczne zestawienie wszystkich poprzednio wybranych urządzeń oraz
obliczył ich całościowy koszt.
Czynność 13: Wykonanie schematu blokowego maszyn i urządzeń
zgodnych z sumatywną tabelą oraz na jego bazie wykonanie przykładowego
schematu przebiegu procesu technologicznego wykonania ksiąŜki.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń sporządził blokowy schemat
współpracy wcześniej wybranych urządzeń.

Czynność 14: Uporządkowanie stanowiska pracy.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń uporządkował i oddał
pobrane materiały oraz pozamykał wszystkie otwarte strony na
komputerze.

Suma punktów w obszarze III. Wykonywanie

Czynność 15: Uzasadnienie kryterium doboru maszyn i urządzeń
poligraficznych.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli zdający uzasadnił adekwatność doboru
maszyn i urządzeń do wstępnych załoŜeń i opisu sytuacji organizacyjnej
i technologicznej.

Czynność 16: Ocena jakości doboru maszyn i urządzeń.

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń uzasadni, Ŝe wybrane przez niego
maszyny i urządzenia zapewniają sprawne wykonywanie zadań oraz
samowystarczalność firmy poligraficznej.

Suma punktów w obszarze IV. Prezentowanie

RAZEM:

Czynność wykonana – 1 pkt., niewykonana – 0 pkt.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1.  Buczyński L.: Komputerowe urządzenia peryferyjne. AnnaPol, Warszawa 2003
2.  Buczyński L.: Skanery i skanowanie. Wydawnictwo Mikom, Warszawa 2005
3.  Cichocki  L.,  Pawlicki  T.,  Ruczka  I.:  Poligraficzny  słownik  terminologiczny.  Polska  Izba

Druku, Warszawa 1999

4. Ciupalski S.: Maszyny offsetowe zwojowe. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Warszawskiej, Warszawa 2000

5. Ciupalski S.: Maszyny drukujące konwencjonalne. Oficyna Wydawnicza Politechniki

Warszawskiej, Warszawa 2001

6. Czichon H., Czichon M.,: Technologia form offsetowych. Oficyna Wydawnicza

Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002

7.  Czichon H., Magdzik S., Jakucewicz S.: Formy drukowe. WSiP, Warszawa 1996
8.  Jakucewicz S., Magdzik S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1997
9.  Kamiński B.: Skanowanie i fotografia cyfrowa. Translator, Warszawa 2001
10. Kamiński  B.:  Cyfrowy  prepress,  drukowanie  i  procesy  wykończeniowe.  Translator,

Warszawa 2005

11. Kamiński B.: Nowoczesny prepress. Translator, Warszawa 2006
12. Kwaśny A.: DTP. Księga eksperta. Helion, Gliwice 2002
13. Kołak J., Ostrowski J.:, Maszyny i urządzenia. Maszynoznawstwo poligraficzne dla

introligatorów, WSiP, Warszawa 1990

14. Krupa R., Stanuch S.: ABC komputerowo-drukarsko-wydawnicze. Sponsor, Kraków 1994
15. Magdzik S., Jakucewicz S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1999
16. McCue C.: Profesjonalny druk. Przygotowanie materiałów. Helion, Gliwice 2007
17. Poligrafia procesy i technika. Tłumaczenie ze słowackiego. COBRPP, Warszawa 2002
18. Sroka W. (red.): Poligrafia współczesna. Weka, Warszawa 2003

Literatura metodyczna
1. Arends R. I.: Uczymy się nauczać. WSiP, Warszawa 1994
2. Moos J., Koludo A. (red.): Metody aktywizujące z uwzględnieniem technologii

informacyjnej w kształceniu dorosłych. Stowarzyszenie Dyrektorów i Nauczycieli
Centrów Kształcenia Praktycznego – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
i Kształcenia Praktycznego, Łódź 2006

3. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. BKKK, Warszawa 1997