Edukacja dzieci, młodzieży oraz 

rodziców/opiekunów.

Lidia Stopyra
Oddział Obserwacyjno-

Zakaźny 
Szpitala Specjalistycznego 

im. S. Żeromskiego w 
Krakowie.

Cel szczepień ochronnych.



Szczepienia ochronne są najskuteczniejszą 
metodą profilaktyki chorób zakaźnych.

Sytuacja epidemiologiczna chorób 

zakaźnych przed wprowadzeniem 

szczepień.



Polio -

w Polsce do 1960 r co kilka lat pojawiały się 

duże epidemie, liczące 2000-6000 zachorowań, 100-

340 zgonów, setki kalek. 



Odra 

– do 1990 r epidemie co 2-3 lata.



Krztusiec 

– w 1950 r liczba zarejestrowanych 

zgonów z powodu krztuśca – 1580.



Tężec – w Polsce co roku notowano ok. 400 

zachorowań i ponad 300 zgonów.



Błonica – w latach pięćdziesiątych notowano ok. 40 

000 zachorowań i ponad 3000 zgonów rocznie.

Sytuacja epidemiologiczna chorób 

zakaźnych przed wprowadzeniem 

szczepień – cd.



WZW B 

– 1989 – zapadalność 40,3/100 000.

obecnie < 10/100 000.



Haemophilus influenzae 

– w USA po 10 

latach stosowania szczepionki zapadalnośc 

na inwazyjne zakażenia Hib spadła poniżej 

1% zapadalności sprzed szczepień.



Streptococcus pneumoniae.



Neisseria meningitidis.

Bezpieczeństwo szczepień 
ochronnych.



Obecnie stosowane szczepionki są bezpieczne, 

spotykane niepożądane reakcje poszczepienne 

łagodne.



W obecnej sytuacji epidemiologicznej istnieje realne 

zagrożenie zachorowania dziecka nieszczepionego 

na krztusiec i odrę.



Zaniechanie szczepień ochronnych p-krztuścowi w 
Szwecji i p-

odrze, śwince, różyczce w Anglii w 

związku z doniesieniami o NOP po szczepieniach 

skutkowało wzrostem zachorowań i zgonów z 

powodu tych chorób.

Bezpieczeństwo szczepień ochronnych



Informacja o korzyściach płynących ze 
szczepień. 



Informacja o ryzyku niepożądanych 
odczynów poszczepiennych.



Porównanie ryzyka z potencjalnym 
zagrożeniem zachorowania na chorobę 
zakaźną.

Wybór optymalnego programu 

szczepień – szczepienia obowiązkowe.



w ciągu 24 godzin po urodzeniu



WZW typu B 

– domięśniowo (pierwsza dawka)



GRUŹLICY - śródskórnie szczepionką BCG



2 miesiąc życia ( 7-8 tydzień)



WZW typu B



-

domięśniowo (druga dawka)



BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI (pierwsza



dawka)



-

podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP



zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b



-

domięśniowo lub podskórnie (pierwsza dawka)

Wybór optymalnego programu 

szczepień – szczepienia obowiązkowe.



3-

4 miesiąc życia   (po 6-8 tygodniach od 

poprzedniego szczepienia)



BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI (druga dawka)



-

podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP



POLIOMYELITIS



-

podskórnie lub domięśniowo szczepionką 

inaktywowaną



IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa) (pierwsza dawka)



zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b



-

domięśniowo lub podskórnie (druga dawka)

Wybór optymalnego programu 

szczepień – szczepienia obowiązkowe.



5-

6 miesiąc życia (po 6-8 tygodniach od poprzedniego 

szczepienia)



BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI (trzecia dawka)



-

podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP



POLIOMYELITIS



-

podskórnie lub domięśniowo szczepionką inaktywowaną



IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa) (druga dawka)



zakażeniom HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b -



domięśniowo lub podskórnie (trzecia dawka)



7 miesiąc życia



WZW typu B



-

domięśniowo (trzecia dawka)

Wybór optymalnego kalendarza 

szczepień – szczepionki skojarzone i 
szczepienia zalecane.



Szczepionki skojarzone 

– „pięć w jednym” 

lub „sześć w jednym”.



Szczepienia zalecane przeciw 
pneumokokom, rotawirusom i 
meningokokom (odpowiedzialność lekarza, 
pielęgniarki).

Zasady postępowania po szczepieniu.



Informacje na temat ewentualnych 
niepożądanych odczynów poszczepiennych.



Informacje o kolejnych terminach szczepień.