background image

Artykuł pochodzi z dodatku:

Zasady odliczania VAT naliczonego

Dodatek nr 26 do Biuletynu Informacyjnego dla Służb Ekonomiczno - Finansowych

nr 25 (708)  z dnia  2010-09-01

www.czasopismaksiegowych.pl

wydawca: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp.

www.gofin.pl   sklep internetowy: www.sklep.gofin.pl

Odliczanie VAT przez podatnika stosującego kasową metodę rozliczania VAT

Kasowa  metoda  rozliczeń  polega  na  tym,  że  obowiązek  podatkowy  w  podatku  od  towarów  i  usług  powstaje  z  dniem
uregulowania całości lub części należności, nie później jednak niż 90. dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art.
21 ust. 1 ustawy o VAT).

Mali  podatnicy  rozliczający  VAT  metodą  kasową  w  sposób  szczególny  dokonują  również  rozliczenia  podatku  naliczonego.
Zgodnie z art. 86 ust. 16 ustawy o VAT, mogą oni obniżyć kwotę podatku należnego o podatek naliczony dopiero w rozliczeniu
za kwartał, w którym:

uregulowali całą należność wynikającą z otrzymanej od kontrahenta faktury,

dokonali zapłaty podatku wynikającego z dokumentu celnego, z uwzględnieniem kwot wynikających z decyzji celnych.

W obu przypadkach mogą to zrobić nie wcześniej jednak niż z dniem otrzymania faktury lub dokumentu celnego.

Oznacza to,  iż tak  jak w podatku  należnym, gdzie obowiązek  podatkowy został  związany z uregulowaniem  należności przez
kontrahenta,  tak  przy  podatku  naliczonym  możliwość  jego  odliczenia  została  związana  z  uregulowaniem  należności  przez
podatnika.  Należy  zwrócić  uwagę,  iż  w  powyższym  przepisie  nie  ma  mowy  o  dokonaniu  zapłaty,  lecz  o  uregulowaniu
należności. Wskazuje  to, iż chodzi tu  o wszystkie sposoby wygaśnięcia  należności, w tym np.  o potrącenie. Przy czym  o ile
obowiązek  podatkowy  w  podatku  należnym  na  pewno  powstanie  (choć  odsunięty  w  czasie)  nawet  gdy  kontrahent  nie
ureguluje swojej należności, o tyle brak uregulowania należności przez podatnika uniemożliwia mu dokonanie odliczenia.

Zatem  podatnik, który  wybrał  kasową  metodę rozliczeń,  odliczenia  VAT  z faktur  dokumentujących  nabycie  towarów i  usług
może dokonać w miesiącu, w którym uregulował całą należność wynikającą z faktury, z tym że nie może to nastąpić wcześniej
niż w miesiącu otrzymania faktury (z pewnymi wyjątkami, o których mowa poniżej). Pamiętać przy tym należy, że uregulowanie
części należności jeszcze nie daje tego uprawnienia, gdyż odliczenie może nastąpić dopiero w rozliczeniu za okres, w którym
uregulowano całą należność. 
 

Przykład

Mały  podatnik  rozliczający  VAT  metodą  kasową  w  czerwcu  br.  otrzymał  fakturę  VAT  dokumentującą  nabycie  w  kraju  towarów
handlowych. W tym samym miesiącu uregulował 50% należności wynikającej z faktury. Pozostałe 50% uregulował w lipcu br. W takiej
sytuacji podatek  naliczony wynikający  z faktury  może być odliczony  dopiero w  deklaracji VAT-7 składanej  za III  kwartał br.,  czyli za
okres rozliczeniowy, w którym uregulowana była cała należność wynikająca z faktury.

Kiedy zapłata dokonana przez małego podatnika nie wpływa na termin odliczania VAT?

Niekiedy  mały  podatnik  rozliczający  VAT  kasowo  odlicza  podatek  naliczony  bez  względu  na  termin  zapłaty.  Dzieje  się  tak
w przypadku czynności, dla których ustawodawca przewidział szczególny termin odliczenia, tj. m.in. w przypadku:

zakupu  tzw.  towarów  i  usług powszechnych  (art.  19  ust.  13  pkt  1  ustawy  o VAT),  jeżeli  faktura  zawiera  informację,
jakiego okresu dotyczy - odliczenie dokonywane jest w rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności,

gdy  podatnik  traci  prawo  lub  rezygnuje  ze  zwolnienia  podmiotowego  z  podatku  i  sporządza  spis  z  natury  towarów
posiadanych na dzień utraty zwolnienia - podatek naliczony wynikający z tego spisu podlega odliczeniu nie później niż
w rozliczeniu za okres, w którym dokonano tego spisu,

background image

importu  usług  oraz wewnątrzwspólnotowego  nabycia  towarów,  a także  w  przypadku,  w  którym podatnikiem  z  tytułu
dostawy  towarów  jest  ich  nabywca  -  odliczenie  może  być  dokonane  w  rozliczeniu  za  okres,  w  którym  powstał
obowiązek podatkowy z tytułu tych czynności,

importu towarów -  zgodnie z odrębnymi zasadami  obowiązującymi przy imporcie, które zostały  omówione w dalszej
części tego opracowania.

Warunku  uregulowania  należności  z  otrzymanej  faktury  lub  dokumentu  celnego  nie  stosuje  się  również  do  podatku
naliczonego  wynikającego z  dokumentów  otrzymanych  i odliczonych  w  rozliczeniu za  okres  poprzedzający  kwartał, za  który
podatnik  postanowił  rozliczać  się  kasowo.  Podatek  wynikający  z  tych  faktur  i  dokumentów  celnych  został  już  bowiem
rozliczony na zasadach ogólnych.

Natomiast w przypadku, gdy podatnik rezygnuje z metody kasowej lub też traci prawo do takiego sposobu rozliczania, podatek
naliczony wynikający z faktur lub dokumentów celnych otrzymanych w okresie, kiedy rozliczał się metodą kasową, nieodliczony
do końca tego okresu, odliczany jest według zasad obowiązujących podatnika rozliczającego się kasowo. 
 

Przykład

Podatnik VAT, począwszy od III kwartału br., zrezygnował z kasowej metody rozliczania VAT. W rozliczeniu za II kwartał br. nie odliczył
podatku z otrzymanej w czerwcu faktury, ponieważ wynikająca z niej należność nie została w tym okresie uregulowana.

Ponieważ ww.  należność została  uregulowana w  lipcu br.,  zatem podatek z  niej wynikający  może być  odliczony dopiero  w deklaracji
dotyczącej tego okresu (tj. w deklaracji za lipiec - jeżeli podatnik wybrał rozliczenie miesięczne, lub w deklaracji za III kwartał - jeżeli
podatnik wybrał rozliczenie kwartalne).