NO-04-A004-1 2010

NO-04-A004-1:2010

Przedmowa

Niniejsza cz

ęść

Normy Obronnej została opracowana przez Wojskowy Komitet Normalizacyjny. Cz

ęść

ta jest

pierwsz

ęś

normy wielocz

ęś

ciowej pod wspólnym tytułem: „Obiekty wojskowe - Systemy alarmowe”,

która obejmuje nast

puj

ce cz

ęś

ci:

- Cz

ęść

1: Wymagania ogólne,

- Cz

ęść

2: Wymagania techniczno-u

ytkowe,

- Cz

ęść

3: Metody okre

lania liczby urz

dze

- Cz

ęść

4: Wymagania dotycz

ce urz

dze

zewn

trznych,

- Cz

ęść

5: Wymagania dotycz

ce tablicy synoptycznej,

- Cz

ęść

6: Wymagania dotycz

ce systemów kontroli dost

pu,

- Cz

ęść

7: Wymagania dotycz

ce telewizyjnych systemów nadzoru,

- Cz

ęść

8: Eksploatacja,

- Cz

ęść

9: Wymagania dotycz

ce monitorowania alarmów.

Niniejsza norma cz

ęś

ciowa zast

puje NO-04-A004-1:2001 Obiekty wojskowe – Systemy alarmowe –

Wymagania ogólne.
W stosunku do poprzedniej wersji niniejsza cz

ęść

normy aktualizuje definicje oraz wprowadza zmiany

niektórych parametrów funkcjonalnych urz

dze

i systemów alarmowych.

Wszelkie uwagi dotycz

ce normy nale

y kierowa

do Wojskowego Centrum Normalizacji, Jako

ci i

Kodyfikacji. Norma jest dost

pna w Wojskowym Centrum Normalizacji, Jako

ci i Kodyfikacji.

Abstrakt

Okre

lono ogólne wymagania dotycz

ce systemu alarmowego obiektu wojskowego, jego warunków

instalowania, podział chronionego terenu obiektu wojskowego na poszczególne strefy ochronne oraz
wymagania w zakresie parametrów funkcjonalnych dla urz

dze

stosowanych w ochronie obiektów

wojskowych.

Tłumaczenie tytułu i abstraktu

Military objects – Security systems – General requirements

General  requirements  concerning  security  systems  in  military  objects  conditions  of  installation  division  of
protected  military  territory  into  particular  protective  zone  and  requirements  in  the  field  of  functional
measurements have been defined.

adna jej cz

ęść

nie mo

e by

przedrukowywana ani kopiowana jak

kolwiek metod

bez

pisemnego zezwolenia Dyrektora Wojskowego Centrum Normalizacji, Jako

ci i Kodyfikacji

NO-04-A004-1:2010

1 Wst

1.1 Zakres normy

W niniejszym arkuszu normy podano definicje klasy systemu alarmowego, klasy urz

dze

alarmowych, a

tak

e okre

lono ogólne wymagania dotycz

ce systemu alarmowego obiektu wojskowego, jego warunków

instalowania, podział chronionego terenu obiektu wojskowego na poszczególne strefy ochronne oraz
wymagania w zakresie parametrów funkcjonalnych dla urz

dze

i systemów alarmowych stosowanych

w ochronie obiektów wojskowych.

1.2 Powołania normatywne

PN-E-08390/14 Systemy alarmowe – Wymagania ogólne – Zasady stosowania

1.3 Terminy i definicje

Na potrzeby niniejszej normy przyj

to nast

puj

ce definicje:

1.3.1
antymasking

funkcja urz

dzenia alarmowego, wykrywaj

ca zakrycie jego pola detekcji

1.3.2
centrala alarmowa

urz

dzenie systemu alarmowego do wytwarzania stanu alarmowania po wykryciu nienormalnych warunków,

wskazuj

cych na wyst

pienie niebezpiecze

stwa

1.3.3
czujka alarmowa

urz

dzenie wykrywaj

ce bezpo

rednio lub/i po

rednio obecno

ść

intruza w strefie detekcji

1.3.4
klasa systemu alarmowego

poziom jako

ciowy

rodków technicznych i ich organizacji (urz

dze

instalacji przewodowej i zasad obsługi

technicznej) tworz

cych system alarmowy, okre

laj

cy zdolno

ść

systemu do wykrywania i sygnalizowania

naruszenia ochrony obiektu w warunkach zakłóce

rodowiskowych (mechanicznych, klimatycznych

i elektromechanicznych) i sabota

owego oddziaływania na system

1.3.5
klasa urz

dzenia alarmowego

poziom techniczny urz

dzenia, gwarantuj

cy okre

lon

skuteczno

ść

jego działania, w danej klasie systemu

alarmowego

1.3.6
klawiatura

szyfrator
koder cyfrowy
urz

dzenie steruj

ce, stosowane do zmiany stanu systemu alarmowego poprzez wprowadzenie kodu.

W szczególno

ci umo

liwia wł

czenie i wył

czenie systemu alarmowego, mo

e równie

umo

liwia

programowanie centrali alarmowej

1.3.7
linia dozorowa

poł

czenie pomi

dzy central

a czujk

lub grup

czujek

Norma znajduje si

w O

rodku Informacji i Dokumentacji Biura PKN ul.

tokrzyska 14b, 00-950 Warszawa

NO-04-A004-1:2010

1.3.8
stan alarmu

stan systemu alarmowego lub jego cz

ęś

ci, który jest wynikiem odpowiedzi systemu alarmowego na

wyst

pienie niebezpiecze

stwa lub/i usterki lub/i sabota

1.3.9
stan dozoru

stan systemu alarmowego, z którego system mo

e bezpo

rednio przej

ść

do stanu alarmowania po przyj

ciu

sygnału alarmu z dowolnego wej

cia systemu

1.3.10
strefa detekcji

obszar, w którym czujka alarmowa wykrywa obecno

ść

intruza bezpo

rednio, wykorzystuj

c wła

ciwo

ci ciała

ludzkiego lub/i po

rednio wskutek oddziaływania intruza na obiekt

1.3.11
strefa ochrony peryferyjnej

wydzielony obszar terenu poza ogrodzeniem zewn

trznym obiektu wojskowego

1.3.12
strefa ochrony wewn

trznej

wydzielony obszar wewn

trz magazynów, budynków wraz z wszystkimi otworami okiennymi, drzwiowymi,

wywietrznikami itp.

1.3.13
strefa ochrony zewn

trznej bezpo

redniej

rejon (obszar, teren) o szeroko

ci do 15 m, bezpo

rednio przyległy do poszczególnych magazynów,

budynków w obiekcie wojskowym

1.3.14
strefa ochrony zewn

trznej obwodowej

obszar terenu pomi

dzy zewn

trznym a wewn

trznym ogrodzeniem obiektu wojskowego (obwodnica) wraz

z ogrodzeniami

1.3.15
system alarmowy

zespół urz

dze

do wykrywania i sygnalizowania naruszenia ochrony obiektów

1.3.16
urz

dzenie alarmowe naziemne

urz

dzenie alarmowe zainstalowane na powierzchni lub bezpo

rednio nad powierzchni

ziemi b

innego podło

1.3.17
urz

dzenie alarmowe ogrodzeniowe

urz

dzenie alarmowe zainstalowane na istniej

cych ogrodzeniach lub stanowi

ce integraln

ęść

tych

ogrodze

1.3.18

urz

dzenie alarmowe podziemne

urz

dzenie alarmowe zainstalowane pod powierzchni

ziemi lub innego podło

1.3.19
usterka

stan systemu, w którym system stwierdził brak okre

lonego zasobu zewn

trznego lub wewn

trznego (np.

brak zasilania 230 V, niski poziom napi

cia akumulatora, uszkodzenie płyty głównej itp.)

NO-04-A004-1:2010

2 Wymagania

2.1 Ochrona strefy peryferyjnej

W strefie peryferyjnej nie nale

y instalowa

urz

dze

alarmowych w czasie pokoju. W strefie tej utrzymuje

pas 25 m wolny od wysokich zaro

li, krzewów i traw, umo

liwiaj

cy wgl

d w teren przyległy do

chronionego obiektu. Pasa tego nie utrzymuje si

w przypadku, gdy strefa ochrony peryferyjnej obejmuje

obszar nie b

cy terenem wojskowym.

2.2 Ochrona strefy zewn

trznej obwodowej

W strefie zewn

trznej obwodowej nast

puj

cych obiektów wojskowych kategorii I tj. stanowisk dowodzenia

szczebla strategicznego i operacyjnego, stanowisk dowodzenia i naprowadzania Sił Powietrznych, baz,
składnic oraz składów, w których przechowuje si

uzbrojenie, amunicj

, materiały wybuchowe, bomby,

rakiety, granaty, torpedy itp. nale

y stosowa

, co najmniej dwa niezale

ne urz

dzenia lub systemy alarmowe

działaj

w oparciu o ró

ne zjawiska fizyczne – w układzie, np.: system naziemny i system ogrodzeniowy, system

ogrodzeniowy i system podziemny, system naziemny i system podziemny lub dwa systemy naziemne.
W strefie zewn

trznej obwodowej pozostałych obiektów wojskowych kategorii I powinno si

stosowa

pojedyncze urz

dzenia lub systemy alarmowe naziemne, podziemne lub ogrodzeniowe.

Ponadto, w strefie tej nale

y instalowa

wietlenie, system ł

czno

ci przewodowej dla sił ochronnych, a

tak

e powinno si

wykona

stanowiska ogniowe i utrzyma

pas zabronowany i drog

dla patroli.

Systemy alarmowe ogrodzeniowe nale

y instalowa

na ogrodzeniach wewn

trznych (w przypadku, gdy

wyst

puj

dwa ogrodzenia).

2.3 Ochrona strefy zewn

trznej bezpo

redniej

W strefie zewn

trznej bezpo

redniej nale

y stosowa

pojedyncze urz

dzenie lub systemy alarmowe

naziemne, podziemne lub ogrodzeniowe. Przy wyborze urz

dze

wchodz

cych w skład poszczególnych

systemów, nale

y bra

pod uwag

ich zasi

gi dostosowane do wielko

ci ochranianych budynków lub

rejonów. Zainstalowane w strefie zewn

trznej bezpo

redniej urz

dzenia powinny współpracowa

kamerami systemu telewizji przemysłowej jako weryfikacja powstałych zdarze

alarmowych.

2.4 Ochrona strefy wewn

trznej

W strefie wewn

trznej nale

y instalowa

dwa oddzielne urz

dzenia, które swoje działanie opieraj

na dwóch

niezale

nych od siebie zjawiskach fizycznych (np. czujka ultrad

kowa i czujka podczerwieni).

2.5 Parametry funkcjonalne

2.5.1 Parametry funkcjonalne systemów alarmowych

W zakresie parametrów funkcjonalnych systemy alarmowe, stosowane w obiektach wojskowych, powinny
spełnia

wymagania według PN-93/E-08390/14, a ponadto:

magazyny broni, amunicji, granatów, materiałów wybuchowych oraz inne magazyny i
pomieszczenia wymagaj

ce szczególnej ochrony nale

y chroni

systemami klasy SA-4,

wykorzystuj

c urz

dzenia klasy S,

pozostałe obiekty wojskowe nale

y chroni

systemami klasy SA-3, wykorzystuj

c urz

dzenia klasy

Systemy alarmowe instalowane w obiektach wojskowych powinny:

- w przypadku linii analogowych wywoływa

alarm przy odstrojeniu parametrów linii dozorowej,

kszym ni

20%,

- w przypadku cyfrowych linii dozorowych wywoływa

alarm w przypadku przerwy, zwarcia magistrali

komunikacyjnej lub braku transmisji po czasie 500 ms,

- samoczynnie kontrolowa

linie dozorowe, tak pod wzgl

dem przerw pr

dowych, jak i zwar

oraz

zachwiania parametrów linii dozorowej, w czasie nie dłu

szym ni

jedna sekunda,

NO-04-A004-1:2010

- zasygnalizowa

wykryte uszkodzenia w czasie nie dłu

szym ni

20 sekund,

- by

zasilane z wydzielonych obwodów sieci energetycznej (z najbli

szej rozdzielni elektrycznej)

z własnym zabezpieczeniem minimum nadpr

dowym,

- zapewnia

zdalny dost

p do urz

dze

wykorzystywanych

w systemach alarmowych

tylko przy

pomocy klawiatur (szyfratorów), lub w przypadku zastosowania systemów rozbudowanych za
pomoc

dedykowanych do systemu programów komputerowych na stacjach roboczych

przeznaczonych do zarz

dzania systemem,

- mie

liwo

ść

testowania sprawno

ci centrali alarmowej, podcentrali, zasilacza, akumulatora,

czujek i linii dozorowych oraz linii do sygnalizatorów akustycznych i optycznych (linie powinny by

testowane ka

da oddzielnie),

- posiada

centrale alarmowe z rejestrem wszystkich zdarze

o pojemno

ci umo

liwiaj

cej ich

rejestracj

z co najmniej ostatnich trzech miesi

cy,

- mie

centrale alarmowe, które umo

liwi

obsłudze systemu alarmowego otrzymanie bie

Ŝą

cej

informacji o zał

czeniu poszczególnych stref przez u

ytkowników, stanie technicznym urz

dze

ich zał

czeniu b

wył

czeniu oraz stanie czuwania,

- mie

zabezpieczenia przeciwsabota

owe, przeciwprzepi

ciowe oraz odporno

ść

na urazy i

wstrz

sy mechaniczne o małej cz

stotliwo

ci,

- utrzymywa

nadawanie sygnału alarmowego tylko przez czas niezb

dny do powiadomienia słu

odpowiedzialnych za ochron

obiektów wojskowych,

- zapewnia

liwo

ść

rozbudowy systemu,

- mie

zasilanie awaryjne ze

ródła rezerwowego, które zapewni normaln

prac

systemu w stanie

dozoru (czuwania) oraz w stanie alarmu trwaj

cego 15 minut w czasie nie krótszym ni

a) 12 godzin dla obiektów, w których pełni

gły dy

ur słu

by serwisowe dysponuj

ęś

ciami zamiennymi i maj

ce do dyspozycji zast

pcze

ródła zasilania (np. agregaty

dotwórcze, dodatkowe akumulatory),

b) 36 godzin dla obiektów, w których istnieje ci

gły dozór ludzki i dla których zagwarantowane s

usługi serwisowe

wiadczone w ci

gu 4 godzin,

c) 72 godziny dla pozostałych obiektów, w tym bez ci

głego dozoru ludzkiego,

- zapewnia

samoczynne przeł

czanie zasilania ze

ródła podstawowego na rezerwowe i odwrotnie

bez zakłócenia pracy systemu oraz sygnalizowa

w centrum nadzoru awarie zasilania

podstawowego i powrót do niego.

2.5.2 Parametry funkcjonalne dla urz

dze

stosowanych w systemach alarmowych

Instalowane urz

dzenia w systemach alarmowych powinny mie

odpowiednie certyfikaty lub

wiadectwa

kwalifikacyjne oraz powinny zapewnia

- wła

ciw

prac

przy wilgotno

ci powietrza od 5 % do 95%,

- odporno

ść

na zakłócenia impulsowe nanosekundowe i elektromagnetyczne o warto

ci do 1kV dla

urz

dze

klasy C i do 2 kV dla urz

dze

klasy S,

- odporno

ść

na wyładowania elektryczno

ci statycznej, w tym wyładowania atmosferyczne o

warto

ci do 8 kV dla urz

dze

klasy C oraz 10 kV dla urz

dze

klasy S,

- wła

ciw

prac

przy krótkotrwałych zanikach napi

cia zasilania trwaj

cych nie dłu

ej ni

20ms.

- jednolit

czuło

ść

detekcji w całym zakresie pracy, z mo

liwo

regulacji r

cznej i automatycznej

poziomu czuło

ci czujek,

- automatyczn

regulacj

tła szumowego w przypadku złych warunków atmosferycznych,

- małe tłumienie sygnałów wywołanych przez zmieniaj

ce si

warunki atmosferyczne i

rodowiskowe,

- minimalny zasi

g pracy czujek przy bardzo złych warunkach atmosferycznych (granicznych), nie

mniejszy ni

60% (80 % dla czujek mikrofalowych) zasi

gu w warunkach normalnych (wymaganie

to nie dotyczy systemów wideo detekcji),

- wła

ciw

prac

w temperaturze od - 30

C do + 50

C dla czujek montowanych w strefie ochrony

zewn

trznej obwodowej i bezpo

redniej,

- wła

ciw

prac

w temperaturze od -25

C do + 50

C dla czujek montowanych wewn

trz nie

ogrzewanych pomieszcze

(magazynów),

- wła

ciw

prac

w temperaturze od -10

C do + 50

C dla czujek montowanych wewn

trz

ogrzewanych pomieszcze

(magazynów),

- odporno

ść

na zmian

polaryzacji stałego napi

cia zasilaj

cego,

- wła

ciw

prac

urz

dze

wizyjnych zainstalowanych w strefach ochrony zewn

trznej poprzez

zastosowanie hermetycznych i ogrzewanych obudów,

- odporno

ść

czujek na zakrycie ich pola detekcji (antymasking).

NO-04-A004-1:2010

2.6 Systemy alarmowe w ochronie terenów, obiektów i mienia wojskowego

2.6.1 Postanowienia ogólne

Systemy alarmowe stosowane w ochronie obszarów, rejonów, terenów, obiektów i pomieszcze

jednostek

wojskowych powinny spełnia

ęć

podstawowych warunków:

- wykorzystywa

optymalnie parametry techniczne czujek w chronionym rejonie, obszarze, terenie

lub pomieszczeniu,

- nie utrudnia

codziennej pracy personelu w chronionym obszarze, rejonie, terenie, obiekcie lub

pomieszczeniu, a sposób działania systemu powinien by

uzgodniony z osobami odpowiedzialnymi

za ochron

obiektów,

- uwzgl

dnia

istniej

ce inne systemy sygnalizacji zagro

(np. po

arowe) oraz stanowi

uzupełnienie innych rodzajów

rodków zabezpieczaj

cych,

- funkcjonowa

poprawnie w ka

dych warunkach atmosferycznych i

rodowiskowych,

- nie mie

szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi przebywaj

cych w chronionym obszarze, rejonie,

terenie, obiekcie lub pomieszczeniu, w których s

one zamontowane.

Wszystkie urz

dzenia wchodz

ce w skład systemów alarmowych instalowane w pomieszczeniach

(magazynach), w których przechowuje si

rodki tworz

ce mieszaniny wybuchowe palnych gazów i par

cieczy
z powietrzem – powinny by

przeciwwybuchowe i iskrobezpieczne oraz zabezpieczone pod wzgl

dem

przeciwpo

arowym.

2.6.2 Zasady budowy

Ochron

obszarów, rejonów, terenów, obiektów i pomieszcze

jednostek wojskowych nale

y zawsze

rozpoczyna

od budowy systemów alarmowych w strefie ochrony wewn

trznej. Nast

pnie rozszerza

instalowane systemy, zabezpieczaj

c stref

ochrony zewn

trznej bezpo

redniej i obwodowej.

Centrale alarmowe oraz inne urz

dzenia decyzyjno-nadzoruj

ce prac

systemu alarmowego powinny

znajdowa

w pomieszczeniu sił ochronnych lub słu

b dy

urnych (wartownia, pomieszczenie oficera

urnego lub alarmowe centrum odbiorcze), w którym pełniona jest całodobowa słu

ba lub innych

wydzielonych pomieszczeniach odpowiednio zabezpieczonych.
Ka

de urz

dzenie alarmowe (czujka alarmowa, ostrzegacz napadowy) powinno by

wł

czone do wej

cia

centrali alarmowej rozró

nianego jako jedna linia alarmowa.

Wewn

trzne czujki alarmowe instalowane w magazynach broni, amunicji, granatów, materiałów

wybuchowych oraz innych magazynach i pomieszczeniach wymagaj

cych szczególnej ochrony powinny

rozmieszczone w taki sposób, aby swoim polem detekcji obejmowały cał

chronion

powierzchni

pomieszcze

, wykluczaj

c powstawanie tzw. „martwych pól”.