Optymalizacja Windows XP/2000

Wstęp

Przedstawione tu zostaną różne typy optymalizacji, wynikające z dośwadczeń własnych i
innych użytkowników: począwszy od optymalizacji szybkości uruchamiania, poprzez

optymalizację pracy, na zamykaniu Windows kończąc. Część ustawień dotyczy zarówno
Windows XP jak i 2000, a niektóre tylko nowszych okienek.

Mała uwaga: większość zmian w ustawieniach wejdzie do użytku po zrestartowaniu

systemu.

Optymalizacja startu Windows XP

1a. Windows XP/2000: Pierwsze co należy zrobić to zdefragmentować dysk, na którym
obecnie mamy zainstalowany system operacyjny.

1b. Windows XP : W programie TweakXP (opis poniżej) należy zaznaczyć opcję 'Enable

Boot Defrag' w sekcji 'Cache Optimization' -> 'Harddisc Optimization'. Następnie należy

uruchomić defragmentację dysku.

2. Windows XP : Dla optymalizacji czasu bootowania możemy posłużyć się programem
BootVis przygotowanym specjalnie do tego celu przez Microsoft. Kilkamy na 'Trace'->'Next

Boot + Driver...'. System zrestartuje się, a po jego ponownym uruchomieniu musimy

poczekać na załadowanie BootVis'a. Pokaże nam się wykres czasów jakie są potrzebne na
ładownie poszczególnych części systemu i sterowników. Jeśli któryś ze sterowników jest

szczególnie wolny, warto poszukać jego nowszej wersji, przystosowanej do szybkiej

inicjacji urządzenia.
Aby zoptymalizować start Windows kilkamy 'Trace'->'Optimize System' i czekamy na

ponowne uruchomienie. Potem program zoptymalizuje ułożenie plików na dysku (trwa to

kilka minut).
Ja zyskałem kilka sekund przy uruchamianiu Windows XP, więc program polecam.

Download : [ BootVis ]

Optymalizacja dysku twardego HDD (ew.CD/DVD-ROM)

1. Najważnejszą rzeczą jest włączenie trybu UDMA/DMA (jeśli to możliwe):

Uruchamiamy 'Device Manager -> 'IDE ATA/ATAPI controllers' -> 'Primary(Secondary) IDE

Channel' -> klikamy prawym przyciskiem myszy-> 'Properties' -> 'Advanced Setting'.

Ustawiamy 'DMA If Available' dla Device 0 i 1. Postępujemy tak zarówno dla kanału
Primary jak i Secondary i restartujemy Windows:

Optymalizacja Windows XP/2000

Jeśli DMA/UDMA mimo to jest niedostępne, a my jesteśmy pewni, że nasze urządzenie jak i

kontroler je obsługują, możemy spróbować postąpić następująco:

Kasujemy w 'Device manager' dany kanał, na którym znajduje się owo urządzenie. W
przypadku napędu DVD/CD-ROM jest o zazwyczaj 'Secondary IDE channel'. Restartujemy

komputer. System powinien wykryć usunięty kanał i ustawić odpowiedni tryb

PIO/DMA/UDMA.

W 'Device Type' najlepiej zostawić 'Auto Detection'. Jeśli jednak nie ma dysku/napędu

CD/DVD na danym kanale Primary/Secondary Master(0)/Slave(1) to można ustawić na
'None', co może przyspieszyć start systemu o kilka sekund.

2. Druga rzecz to oczywiście regularna defragmentacja (można używać zwykłego, choć

nieco wolnego defragmentatora dostarczonego z Windows).

Godna uwagi jest też darmowa aplikacja System File Defragmenter, która pozwala na
defragmentację plików systemowych, w tym m.in. pliku wymiany.

Optymalizacja zarządzania pamięcią

W celu zmian w opcjach wydajności kilkamy prawym przyciskiem myszy na

'My Computer' -> 'Properties' -> 'Advanced' -> 'Performance Settings'. Pojawić się powinno
poniższe okono:

Processor scheduling

Jeśli ustawimy na 'Programs' (standardowo) więcej czasu procesora będzie przeznaczone

na aktywne aplikacje. Z kolei ustawienie 'Background services' przydzieli więcej czasu
procesora na usługi/programy działające w tle. Zalecam ustawienie 'Programs', chyba, że

komputer jest używany jako serwer.

Memory usage

Ustawiając opcję 'System cache' Windows XP przyporządkuje więcej pamięci na cachownie

bibliotek i sterowników systemowych. Ustawienie to jest zalecane dla komputerów z 256MB
RAM (i więcej). 'Programs' z kolei jest najlepszym ustawieniem dla komputerów z mniejszą

ilością pamięci RAM.

Osobiście zalecam ustawienie 'System cache' dopiero przy 384MB RAM i więcej.

Virtual Memory (XP/2000)
Optymalne ustawienie pamięci wirtaulnej zawsze sprawiało sporo problemów.

Najlepszym ustawieniem wg mnie jest ustawienie stałego co do wielkości pliku wymiany

tzn.:
Initial size = Maximum size

Dla ilości pamięci 128 MB RAM i mniej zalecam ustawienie (1,5 do 2,5)*Ilość pamięci

fizycznej.
Przy 256 MB RAMu zalecana przeze mnie wielkość pamięci wirtualnej to 200 - 256MB.

Wpisujemy żadaną wartość i kilkamy 'Set', zaznaczając uprzednio wybraną partycję/dysk.
Plik wymiamy najlepiej umieścić na szybkim dysku (partycji), którą uprzednio

zdefragmentowaliśmy. Jeśli posiadamy tylko 1 dysk to zaleca się umieścić plik wymiany na

partycji z zainstalowanym systemem Windows. Szybkość dysku najłatwiej jest zmierzyć
programem SiSoft Sandra 2001 TE.

Optymalizacja zarządznia pamiecią poprzez ustawienia rejestru (XP/2000)

Uruchamiamy Regedit i przechodzimy do gałęzi:

[HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\ Control\SessionManager\Memory

Management]

Tam możemy dodać bądź zmodyfikować następujące wartości typu DWORD:

ClearPageFileAtShutdown - jeśli ustawimy na 1 system będzie czyścił plik wymiany przy

zamykaniu w celu płynniejszej pracy podczas następnej sesji. 0 - wyłączone. Zalecam

ustawić na 1 (płynniejsza praca), chyba, że zależy Ci na szybkim zamykaniu systemu.

DisablePagingExecutive - jeśli ustawimy na 1 sterowniki i pliki wykonywalne nie będą
cachowane na dysku tylko przechowywane na stałe w pamięci RAM. Przyspiesza to

oczywiście korzystanie z tych zasobów, ale zapycha pamięć. Można spróbować włączyć tę

opcję przy min. 256MB RAM, jednak ja zalecem dopiero przy 384, a najlepiej przy 512MB
RAM i więcej.

LargeSystemCache - ustawienie analogiczne do 'Memory usage' (opisane powyżej).
1 = System Cache.

0 = Programs.

IoPageLockLimit - wartość ta określa max. ilość kilobajtów, które mogą zostać

zarezerwowane na operacje we/wy. Kilkamy 'Modify' -> Decimal. Standardowe ustawienie

to: 512 , zaś na większości konfiguracji (z 256 MB RAM i wiecej) zwiększenie tej wartości
przynosi lepszą wydajność gł. systemu plików. Ja zalecam ustawienie 16384 dla 256 MB

RAM. (Szczególnie ważne, gdy komputer uzywany jest jako serwer.)

SecondLevelDataCache - wartość ta określa wielkość pamięci podręcznej drugiego

poziomu L2 Cache dostępnej dla systemu Windows.

Kilkamy 'Modify' -> Decimal. Np. dla procesorów Athlon K7 (Slot A) ilość L2 Cache =
512KB. Należy wtedy wpisać 512. Jeśli HAL sam nie potrafi wykryć wielkości L2, ustawa tę

wartość na 256(KB).

Wyłączanie podsystemu POSIX

Usuwając z gałęzi:
[HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\SessionManager\SubSystems]

wpisy 'Optional' i 'Posix' możemy przyspieszyć ogólne działanie systemu poprzez

wyłączenie podsystemu POSIX (Portable Operating System Interface). Pozwoli to
zaoszczędzić nieco pamięci. Jednak zanim dokonamy tej zmiany musimy się upewnić, że

żadna z naszych aplikacji nie korzysta z podsystemu POSIX (Programy napisane zgodnie z

POSIX można przenosić pomiędzy różnymi systemami operacyjnymi; podsystem ten został
zaczerpięnty z usług UNIXowych). W razie niepewności najlepiej zrobić backup (NTBackup)

lub wyeksportować całą gałąź i dopiero usunąć te dwa wpisy. W razie problemów zawsze

będziemy mogli powrócić do standardowego ustawienia.

LUNA a wydajności (Windows XP)

Dysponujesz słabyszym komputerem, masz mało RAMu, starszy procesor, a używasz

okienek XP:

Przyspiesz system wyłączając zbędne fajerwerki graficzne. Klikamy prawym przyciskiem

myszy na
'My Computer' -> Properties -> Advanced -> Performance i ustawiamy opcję 'Adjust for

best performance'.

Możesz też oczywiście użyć opcji 'Custom' i samemu wybrać, które opcje włączyć.
Im mniej zaznaczonych tym Windows XP będzie działał szybciej, ale i gorzej wyglądał. Sam

musisz znaleźć kompromis pomiędzy wyglądem a wydajnością albo zdać się na

automatyczne ustawienie:
'Let Windows choose the best...'

Optymalizacja systemu Windows XP programem Tweak XP

Nie lubisz szperać w różnych opcjach i rejestrze? Najlepiej jest wtedy posłużyć sie
programem

TweakXP

Omówię jego najważniejsze i najbardziej istotne funkcje optymalizacyjne.

Download : [

Tweak XP ]

Memory Optimization

- optymalizacja pamięci

W celu automatycznej optymalizacji RAMu kilkamy Optimize RAM. Nastąpi zwolnienie części

używanej pamięci fizycznej.

'Clear the Clipboard' - czyści schowek Windows podczas optymalizacji RAMu.
'Force Windows to unload DLL's from memory' - czyszczenie DLL Cache, który jest

aktualnie używany w pamięci.

'Let me specify how much memory to reorganize' - sami wybieramy ile pamięci
zwolnić:

Wybieramy ile pamięci chcemy zwolnić (zalecane: połowa całej pamięci RAM) i kilkamy

Optimize RAM.

Komentarz: Osobiście nie korzystam z tej opcji, ale osoby z małą ilością pamięci mogą

spróbować zwiększyć nieco wydajność gier/aplikacji.

Cache Optimization

- optymalizacja cache'u

Jeśli posiadasz wolną pamięć RAM, możesz przyspieszyć działanie systemu poprzez

zwiększenie 'IoPageLockLimit' do 4096 Kb lub więcej, zależnie od posiadanej ilości RAMu:

4096 KB (dla 32MB i mniej RAM)

8192 KB (dla 32MB i więcej RAM)
16384 KB (dla 64MB i więcej RAM)

32768 KB (dla 128MB i więcej RAM)

65536 KB (dla 256MB i więcej RAM)

Komentarz: Tutaj zalecam zastosować się do powyższych wskazówek.

Harddisc Optimization - optymalizacja dysku twardego

'Clear pagefile (swapfile) on shutdown' - system czyści plik wymiamy (SwapFile) przy
zamykaniu systemu, w celu lepszej wymiany danych w następnej sesji. Czas zamykania

wzrośnie o kilkanaście sekund (zależnie od wielkości pamięci wirtualnej).

'Disable Windows File Protection' - Windows File Protection (WFP) to mechanizm
chroniący pliki systemowe (gł. DLL) przed zamianą ich na niekompatybilne wersje.

Uwaga: Ta opcja dotyczy tylko skanowania plików i nie wyłącza całkowicie ochrony plików

systemu Windows.
'Increase NTFS Performance by Disabling the Last Access Time Stamp' - przyspiesza

działanie systemu plików NTFS (szczególnie przy dużej ilości katalogów).

'Enable boot defrag for faster booting' - pozwala na szybsze uruchamianie systemu
poprzez defragmentację plików używanych przy boot'owaniu. Po zaznaczeniu tej opcji

warto uruchomić defragmentator dysku, na którym zainstalowany jest Windows XP.

Komentarz: Tutaj polecam włączyć:

- Clear pagefile (swapfile) on shutdown

- Enable boot defrag

Core System Performance - optymalizacja rdzenia systemu

'Enable Core System Perf.' - w systemach z dużą ilością pamięci (min.512 MB) można

zwiększyć szybkośc działania Windows poprzez zapobiegnianie cachowania głównych jego

elementów na dysk.
'Optimize CPU/Memory usage for...' - Windows XP może przydzilić więcej czasu

procesora na aplikacje (Applications) bądź usługi działajęce w tle (Background tasks),

więcej pamięci zaś dla aplikacji (Applications) lub też na cachowanie systemu (System
caching).

Komentarz: Tutaj najlepiej jest zaznaczyć:
- Optimize CPU/Memory usage for: Applications - jeśli nie jest to serwer.

Po ustawieniu wszystkich opcji kilkamy na 'Save Settings'.

Hardware Tweaks -

optymalizacja

sprzętu

'CPU tweaks' - po wybraniu odpowiedniego modelu, opcja ta pozwoli zoptymalizować

szybkość, poprawiając pracę sterownika procesora. Aby wyłączyć tę optymalizację kilknij :
'Disable CPU Tweak'.

Display adaptor tweaks: there are tweaks available for the most comman display adaptors

-
'CD / DVD Tweaks' - optymalizacja cache'u napędu CD-ROM lub DVD. Dużego rozmiaru

cache (Large Cache) najlepiej jest użyć przy co najmniej 64 MB RAMu. Można także

wyłączyć funkcję AutoRun.
'UDMA66 Mode / Intel chipsets' - opcja ta pozwala włączyć obsługę UDMA66 na

chipsetach Intel'a. Należy jej użyć tylko wtedy, gdy Windows XP sam nie wykryje

odpowiedniego trybu.
'Open optimization wizard' - wciśnij ten przycisk jeśli chcesz uruchomić Tweak XP

System-Optimization Wizard, który to automatycznie dostroi Windows XP do Twojego

komputera. Po wykonaniu tego musisz zrestartować komputer.

Komentarz: Tutaj zalecam wybrać poprawny typ procesora (Intel/AMD) oraz włączyć Large

Cache dla CD-ROMu/DVD.

Optymalizacja zamykania Windows XP/2000

roblemy z zamykaniem systemu Windows XP/2000 i proponowane rozwiązania:

Windows nie wyłącza się (a ja mam komputer ATX)...

1. W rejestrze zmienić (dodać) wpis (regedit.exe):
[HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\Winlogon]

"PowerdownAfterShutdown" = 1 (typ DWORD)

2. Uruchomić 'Device Manager', potem 'View'->'Show Hidden Devices' i włączyć (Enable)

NT APM/Legacy Support.

3. Zaktualizować BIOS i włączyć funkcję 'ACPI Support' (jeśli jest dostępna).

Restart zamiast wyłączenia ?

Jeśli Windows XP restartuje się podczas zamykania systemu :

1. Sprawdź czego to przyczyna wyłączając opcję automatycznego restartu podczas awarii:
prawy przycisk na 'My Computer' -> 'Properties' -> 'Advanced' -> 'Startup & Recovery' ->

'Settings' -> 'System Failure' odznacz 'Automaticlly restart' ('System reboot').

2. Spróbuj wyłączyć standardowy ekran powitalny (Windows XP):

W 'Control Panel' ->'User Accounts'-> Change the way users log on or off -> Odznacz Use
the Welcome screen i ew. Use Fast User Switching.

3. Może to być spowodowane oprogramowaniem 'Direct CD', które jest dostarczane razem
z Easy CD Creator'em (Roxio). Możesz wtedy spróbowac usunąć (jeśli istnieje) plik

UDFRINST (najlepiej odinstalować całego Easy CDC).

4. Włącz/ wyłącz APM - tu bywa różnie więc należy pokombinować.

5. Częstą przyczyną jest błąd sterownika któregoś z urządzeń, więc warto zajrzeć do
Podglądu zdarzeń:

'Administrative Tools' -> 'Event Viewer':

Zamykanie działa poprawnie, ale ... w żłówim tempie...

Windows XP/2000 wyłącza poprawnie komputer, ale zamyka się bardzo wolno... :

1. Jeśli posiadasz kartę z chipem firmy NVIdia (cała rodzina kart GeForce 1/2/3):

w 'Control Panel' -> 'Administrative Tools' -> 'Services' kliknij na serwis : NVidia Driver

Helper. Następnie wyłącz go: chwilowo - Stop, na stałe - zmienijąc Startup Type na
Disabled. Skróci to znacznie czas zamykania, ale spowolni nieco działanie gier 3D (spadek

FPS rzędu 2 - 5 %).

2. Przeprowadź defragmentację dysku, ma którym masz zainstalowane Windows.

3. Jeśli w rejestrze (regedit.exe) istnieje wpis:

HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Control\Session Manager\Memory

Management

"ClearPageFileAtShutdown" = 1

to usuń go. Windows będzie się zamykał szybciej (ale plik wymiany, SwapFile, nie będzie

czyszczony podczas zamykania).

Wiele ciekawych wskazówek i porad znajdziesz też w dziale Tips'n'tricks oraz w artykule

Optymalizacja połączenia internetowego